Kultura, Sztuka, Design

Marcel Duchamp (1887–1968) „naprawdę zranił wiele osób” – zauważył kiedyś Pontus Hultén. Niespodziewanie – a może właśnie dlatego – Duchamp stał się najbardziej wpływowym artystą XX wieku. Jego procedury (często wymagające ascezy) wyrażalne są w czasownikach: miniaturyzować, umykać, podróżować, stawać-się-niedostrzegalnym. Jego atrybuty – wyrażalne w rzeczownikach – to m.in.: walizka, szachownica, pocięty czepek kąpielowy, dym z cygara. Funkcje jego dzieł to z kolei m.in. ana...

„Malowała powoli, z przejęciem, a portrety robiła wprost latami. Model się zestarzał, wyłysiał, ożenił, okocił, schudł […] musiał pozować, chciał czy nie chciał, chyba że umarł.” – Zofia Stryjeńska o Oldze Boznańskiej Olga Boznańska. Najwybitniejsza malarka epoki. Obywatelka świata. Jej portrety intrygowały, niepokoiły, obnażały duszę malowanej osoby. Nie uznawała banalnego piękna. Charakter, emocje, uczucia były dla niej ważniejsze niż uroda modeli. Po Paryżu ...

Miłosz Bernackiego – czytany hermeneutycznie – to poeta-metafizyk, pisarz tropów Nieznanego, Środkowoeuropejczyk, poeta światowy, twórca niepokorny, obciążony brzemieniem wieszczej roli, którą, sięgając dla wybawienia po topikę skromności, niesie świadomie i do końca. Przede wszystkim jest to jednak poeta epifanii w jej nowoczesnym wydaniu […]. To praca mądrze skomponowana, rzeczywiście całościowo ujmująca „bio-grafię” liryczną Miłosza od jego litewskich początków przez warsz...

Na czym opiera się współczesna wspólnota? Czy tym, co konstytuuje nasze poczucie przynależności, jest historia, tradycja, wiara w mit? Na czym opieramy swoją tożsamość? W jakim stopniu wynika ona z bycia członkinią lub członkiem jakiejś grupy? Jaką rolę odgrywa w tym spektakl medialny rozgrywający się przed nami i angażujący naszą uwagę właściwie bez większych przerw? Czy spektakl – dzięki globalizacji i nowym elektronicznym mediom – wytwarza szczególny rodzaj powszechnego za...

Długo wyczekiwana autobiografia lidera grupy Pod Budą Nie spodziewajcie się fabularnej konsekwencji ani dyscypliny opowiadania. Wraz ze znanym autorem tekstów, kompozytorem i gitarzystą Andrzejem Sikorowskim udajemy się w podróż po jego życiu i twórczości, a wstępem lub puentą każdej opowieści jest tekst piosenki. Lider grupy Pod Budą, autor słynnych przebojów takich jak Bardzo smutna piosenka retro, Ballada o ciotce Matyldzie czy Nie przenoście nam stolicy do Kr...

Katarzyna Czajka-Kominiarczuk aka Zwierz Popkulturalny, prowadzi jednego z najpopularniejszych blogów popkulturalnych w Polsce. Niemal codziennie zamieszcza recenzje filmów, seriali, rozważania o popkulturze, biografie aktorów i wiele innych kulturalnych treści.Po udanym debiucie beletrystycznym, książce o Oscarach nadszedł czas na „Zwierzenia popkulturalne”. Kasia szczerze i bez znieczulenia pisze o tym, co ciekawe lub co ją boli w popkulturze.Lektura obowiązkowa dla wszystk...

Intelektualne credo Umberta Eco! Niedościgniona erudycja i zmysł obserwacji czynią z Umberta Eco jednego z największych myślicieli naszych czasów. W tekstach, przygotowywanych w latach 2001-2015 jako wykłady inaugurujące jeden z największych włoskich festiwali kulturalnych, La Milanesiana, powraca ze swoimi ulubionymi tematami: początkami naszej cywilizacji, ewolucją kanonów piękna, różnorodnymi formami ekspresji artystycznej, fałszowaniem Historii i obsesją spisku...

Lata PRL-u nie były łaskawe dla twórców filmowych. Reżyserzy, niczym członkowie sekcji gimnastycznej, musieli nauczyć się wielu akrobatycznych figur, by uniknąć starcia z władzą. Jednocześnie to właśnie w tych trudnych czasach powstały największe polskie dzieła fabularne i dokumentalne, rodzime filmy były popularne za granicą, a gwiazdy kina Polski Ludowej do dziś świecą najjaśniejszym blaskiem. Krytyk filmowy i dziennikarz Piotr Czerkawski rozmawia z reżyserami, którzy ...

Książka A New Concept of the Universe (tytuł oryginalny) w wyczerpujący i niebywale przystępny sposób przedstawia założenia i idee całkowicie wywrotowej Kosmogoni Waltera Rusella oraz polemikę Autora z paradygmatami współczesnej nauki.Wysiłki nad jej udoskonalaniem Autor podejmował do końca swoich dni. Mimo to ta niezwykła pozycja mogła się ukazać w Stanach Zjednoczonych dopiero w 1989 roku, po 26 latach od jego śmierci.Echa po jej publikacji nie milkną do...

Krzysztof Środa napisał kiedyś: „Od pewnego czasu dochodzę do wniosku, że ornitologia – wraz z entomologią – są naukami, które powinno się wykładać w akademiach teologicznych i seminariach duchownych. Po pewnym wahaniu do tych dwóch nauk dodałbym trzecią – ichtiologię”. Teraz sam postanowił poświęcić tej ostatniej odrębną książkę i oddaje w ręce czytelnika swoisty przewodnik, osobistą encyklopedię – na pół eseistyczną, na pół prozatorską opowieść o rybach, ich pięknie, natu...

"Ukryta inteligencja hormonów" to ukazanie geniuszu biologii kobiecego organizmu. Czy wiedzieliście, że kobiety w okresie owulacji więcej chodzą, mniej jedzą, bardziej angażują się w życie towarzyskie, częściej spotykają się z mężczyznami i więcej flirtują? Albo o tym, że zespół napięcia przedmiesiączkowego mógł powstać w toku ewolucji po to, żeby kobiety mogły unikać nieodpowiednich partnerów? Kobiecy cykl hormonalny kryje inteligencję kształtowaną w ciągu całych eonów ...

„Grzech istnienia” to jedna z najbardziej zadziwiających idei cywilizacji europejskiej. Czym był dla pisarzy, filozofów i artystów? Jakie miejsce zajmował w kulturze romantyzmu? Jak idea „grzechu istnienia” łączyła się z myślą o samobójstwie, czasem prowadząc ludzi w śmierć? Kim byli samobójcy z piętnem „grzechu istnienia” w polskiej i europejskiej literaturze? Czy doświadczenie „grzechu istnienia” możliwe jest w świecie bez Boga? Na te pytania szuka odpowiedzi Stefan Ch...

Każdy człowiek ma indywidualną, niezmienną przez całe życie grupę krwi, którą dziedziczy po przodkach – do takiego wniosku doszedł Ludwik Hirszfeld, analizując badania nad krwinkami psów. To przełomowe odkrycie uratowało życie milionom ludzi, pozwalając na bezpieczne przetaczanie krwi. Jako mała dziewczynka projektowała ubranka dla lalek. Stefania Chwałek, znana lepiej na świecie jako Stephanie Kwolek, wynalazła kevlar, materiał wykorzystywany do produkcji hełmów, nart, ra...

Nigdy nie narzekaliśmy na brak wybitnych astronomów i astrofizyków, ale na przełomie wieków nadeszlo pokolenie, jakiego Polska jeszcze nie znała. Książka "Na niebie i ziemi" udziela tym badaczom głosu. Paczyński, Abramowicz, Artymowicz, Udalski, Demiański, Wolszczan, i inni objaśniają tajemnice Wszechświata. Czyją własnością byłby mój klon? Dlaczego matematyka tak dobrze nadaje się do opisu natury? Czy oporne na antybiotyki bakterie cofną ludzkość do XIX wieku? Piotr Gi...

Przyroda wie, jak zabijać. Na tym polu mogłaby zawstydzić wszystkich seryjnych morderców razem wziętych. Oferuje globalny armagedon za pomocą asteroidy, komety, czarnej dziury, supernowej, rozbłysku promieniowania gamma, burzy słonecznej, antymaterii, zatrzymania rotacji planety, zaniku grawitacji czy erupcji wulkanu. No i zawsze mogą nas zaatakować Obcy. Pełny zestaw scenariuszy zagłady. Aż dziwne, że cywilizacja gatunku homo sapiens przetrwała tyle czasu. Pozostaje j...

In this book, metaphorically referring to the concept of energy, we wish to point out that it is possible to talk about aesthetic energy and that this concept is very useful in the discussion on the subject of the city. We ask representatives of various specialisations about the possibility of obtaining and maintaining aesthetic energy, therefore different research perspectives and seemingly distant objects of research – from architecture and urban space through ...

Sądzisz, że Wszechświat jest zbudowany z cząstek - bardzo małych okruszków materii, takich jak neutron, proton, czy elektron? Wierzysz, że kot Schrödingera - bohater słynnego eksperymentu myślowego genialnego, austriackiego fizyka - jest żywy i martwy jednocześnie, dopóki ktoś nie zajrzy do pudła, w którym go zamknięto wraz z trucizną? Jesteś przekonany, że - tak jak uczono cię w szkole - foton jest zarazem cząstką i falą? Jeśli tak, "Kwanty dla każdego" zmienią twoje życi...

Józef Sigalin budował Warszawę przez blisko czterdzieści lat. Wszystkie instytucje i inwestycje, które wyznaczały rytm powojennego życia miasta – Biuro Odbudowy Stolicy, Trasa W-Z, Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa, Starówka, Pałac Kultury i Nauki, Zamek Królewski, Trasa Łazienkowska, aż po dolinę Wisły – związane są w ten lub inny sposób z jego nazwiskiem. Autor, przytaczając liczne, przeważnie niepublikowane dokumenty i relacje, opowiada o życiu pierwszego po wojnie...

Książka zawiera pionierską na gruncie polskiego filmoznawstwa próbę opisu fenomenu europejskiego kina gatunkowego, tworzonego w obrębie najważniejszych kinematografii Starego Kontynentu. Odnajdziemy tu szkice poświęcone niemieckim, skandynawskim, włoskim, hiszpańskim i brytyjskim horrorom, reprezentantom lokalnej odmiany science fiction, sowieckiej komedii muzycznej, polskim kryminałom, jak też gatunkom charakterystycznym dla Europy: spaghetti westernom, giallo, filmom ...

Jedyne w swoim rodzaju spojrzenie na dzisiejsze Niemcy Od 140 lat Niemcy są główną potęgą na kontynencie europejskim. Ćwierć wieku temu powstało jednak nowe państwo niemieckie. Na ile zatem tak naprawdę jesteśmy w stanie je zrozumieć i jak ich obywatele postrzegają dziś samych siebie? Neil MacGregor twierdzi, że w przypadku Niemiec (w przeciwieństwie do pozostałych europejskich państw) nie sposób stworzyć jednej spójnej i wspólnej wersji narodowej historii, ...

Wideo to dla nas zwykle krótkie, zarejestrowane telefonem filmy albo superprodukcje z ogromną ilością efektów specjalnych. Jeśli nigdy wcześniej nie próbowałeś stworzyć filmu, ta książka jest właśnie dla Ciebie. Tworzenie i obróbka filmów dla dzieci to Twój pierwszy krok do świata wideo. Poznasz Adobe After Effects CC 2017 i dowiesz się, jak korzystać z warstw, czym są maski, do czego służą klatki kluczowe. Nauczysz się montować film z kilku innych, dodawać śc...

„Mecenas”, „filantrop”, „magnetyczna osobowość”, „ludzie po prostu do niego lgnęli”. O Stanleyu Tolkinie w Nowym Jorku mówiło się wiele. Polak, który z powodzeniem prowadził kluby The Dom oraz Stanley’s Bar, gdzie gościła śmietanka nowojorskiej bohemy. Andy Warhol wyświetlał tam swoje filmy, The Velvet Underground grali swoje pierwsze performatywne koncerty, najwięksi jazzmani wdawali się w światopoglądowe dyskusje, a afroamerykańscy aktywiści planowali równościowe pikiety....

Od listopada 2013 do lutego 2014 roku na Ukrainie trwały protesty, które przerodziły się w rewolucję zwaną Euromajdanem, a następnie w trwającą do dziś wojnę hybrydową w Donbasie. Protestom od początku towarzyszyły działania artystyczne, które z czasem ewoluowały w estetyczny, polityczny, społeczny oraz osobisty przekaz. Sztuka stała się jednostkowym wyrazem oporu wobec Rosji, inteligentnie wykorzystywanym medium budującym obraz rewolucji i samych protestujących...

W mowie mieszkańców współczesnych wsi obserwuje się daleko idące przemiany. Nieustannie pomniejsza się zasięg użycia gwar – są one wypierane pod wpływem języka ogólnego. Badacze są zgodni, że obserwujemy współcześnie zmierzch gwar ludowych Monografia autorstwa Małgorzaty Kapusty wprowadza problematykę regionalnego i dialektalnego zróżnicowania mowy mieszkańców tzw. pogranicza wewnętrznego, w tym wypadku pogranicza Mazowsza i Małopolski. To studium ukazuje proc...