Wakacyjne Wietrzenie Serwerów! Ponad 5000 tytułów do -65%!

Biografie i wspomnienia książki

Typ publikacji

Cena

Format

Wydawcy

Sortuj według:
Zyskujące popularność
    Promocja
    okładka Big Beat, Książka | Marek Karewicz, Marcin Jacobson

    Zmysłowy powrót do lat cudownych. Marek Karewicz big-beatu nie lubił. Był człowiekiem jazzu. Gwiazdy nowej muzyki fotografował inaczej – z dystansem, ironią, a nawet pobłażaniem. Jego wspomnienia to nie tylko sentymentalny obraz złotej ery polskiej estrady lat 60., ale też prawdziwa kopalnia anegdot zza kulis. Czesław Niemen opuszczający, z do bólu prozaicznego powodu, bankiet u Roda Stewarta Poszukiwania Skaldów w radzieckiej psychuszce Rozpacz Marka Grechuty...

    Promocja
    okładka Tu i teraz. Listy 2008–2011, Książka | Paul Auster, J. M. Coetzee

    Od lat czytali swoje książki, ale poznali się dopiero w 2008 roku. Mieszkają na dwóch różnych kontynentach, ale łączą ich listy i nieliczne spotkania. Coetzee ostrożnie dobiera słowa i po raz pierwszy odsłania prywatne życie. Auster uwielbia anegdoty i snuje barwne historie. Otwarcie pisze o słabościach i nie kryje swoich odczuć. Choć tak bardzo różnią się od siebie, w listach rozmawiają o wszystkim, co dla nich ważne – począwszy od sportu poprzez kryzys finansowy, filozofię...

    Promocja
    okładka 50 Cent. Szacunek ulicy, Książka | 50 Cent

    Znęcałem się nad słabszymi. Dziś wiem, że ta droga prowadzi donikąd. Dlatego postanowiłem napisać tę książkę. Zaskakująca opowieść rapera z kryminalną przeszłością Buła ma 13 lat. Jest outsiderem. Po przeprowadzce do małego miasteczka nie potrafi odnaleźć się w nowym miejscu. Popada w konflikty z kolegami, rodzicami, nauczycielami. Dziewczyna, w której jest zakochany, odsuwa się od niego. Chłopak staje się agresywny, znęca się nad słabszymi, gdy nieoczekiwanie… sam staje si...

    Promocja
    okładka Powrót do Sulejówka, Książka | Włodzimierz Kalicki

    Historia „Milusina”, legendarnego dworku marszałka Józefa Piłsudskiego. Zbudowali go własnymi rękami jego dawni żołnierze. Stał się miejscem odpoczynku po latach walki oraz azylem na czas politycznej emigracji. Tu hodował pszczoły, tu odmawiał przyjęcia polskiej korony i stąd wyruszył, by dokonać politycznego przewrotu w maju 1926 roku. Zawsze pamiętajcie, że Belweder jest tylko hotelem. Prawdziwy dom macie w Sulejówku – mówiła do jego córek, Wandy i Jagody, ich matka, Alek...

    Promocja
    okładka Judy Garland, Książka | Gerald Clarke

    „Judy Garland” Geralda Clarke`a zyskała opinię biografii, której nie można już prześcignąć. Napisana z tą samą przenikliwością i talentem co słynny „Capote”, przedstawia żywy portret jednej z najbardziej niezwykłych gwiazd Hollywood. Kariera sceniczna Judy Garland trwała przez ponad czterdzieści – z zaledwie czterdziestu siedmiu lat jej życia. Najczęściej kojarzona z beztroską rolą Dorotki w „Czarnoksiężniku z Oz”, Garland przez całe życie borykała się z poważnymi problemami....

    Promocja
    okładka Jimi Hendrix. Oczami brata, Książka | Leon Hendrix, Adam Mitchell, Hendrix Leon, Mitchell Adam,

    Klucz do zrozumienia osobowości i muzycznego świata Jimiego Hendrixa Nawet jak na gwiazdę rocka jego droga na szczyt była dramatycznie trudna. Przygnębiająca bieda, pijackie awantury, niepełnosprawne rodzeństwo, kłopoty z prawem. Swoją pierwszą gitarę znalazł w śmieciach. Miała tylko jedną strunę. Od tego momentu wszystko inne przestało się liczyć. Na krótkie cztery lata świat zachłysnął się jego geniuszem – być może większym niż kogokolwiek innego w historii rocka. Dla Le...

    Promocja
    okładka Franciszek Papież, który się usmiecha, Książka | Andrea Tornielli

    Już od pierwszej chwili gdy pojawił się na najważniejszym balkonie na placu Świętego Piotra – Jego proste i szczere pozdrowienie „dobry wieczór” trafiło do serc milionów wiernych. Choć od tamtego czasu minęło wiele miesięcy – entuzjazm wobec Jego osoby nie słabnie – a wręcz umacnia się, docierając również do niewierzących. Andrea Tornielli – który poznał kardynała Bergoglio jeszcze przed Jego elekcją – gromadzi w tej książce anegdoty i wydarzenia, małe i wielkie historie z co...

    Promocja
    okładka Bursztynowa Dziewczyna. Anna Janntar we wspomnieniach, Książka | Mariola Pryzwan

    Książka poświęcona jednej z najlepszych i najpopularniejszych gwiazd polskiej estrady – Annie Jantar. Śpiewała pogodne przeboje i liryczne, skłaniające do refleksji piosenki. W latach siedemdziesiątych jej niezapomniane przeboje Tyle słońca w całym mieście, Najtrudniejszy pierwszy krok, Żeby szczęśliwym być czy Nic nie może wiecznie trwać znała i nuciła cała Polska. Annę Jantar – piosenkarkę legendę i fascynującą kobietę wspominają najbliżsi: rodzice, mąż Jarosław Kukulski, b...

    Promocja
    okładka Futbol obnażony. Szpieg w szatni Premier League, Książka | Anonimowy piłkarz

    Futbol obnażony Szpieg w szatni Premier League Najgłośniejsza piłkarska książka ostatnich lat! Naprawdę wydawało ci się, że coś wiesz o piłce? Ryk tłumu w tunelu na Anfield…niepowtarzalne uczucie, gdy uderzona przez ciebie piłka wpada do bramki Manchesteru United… John Terry uderzający cię łokciem w twarz… przegrana licytacja z graczami Barcelony o dziewczynę na jedną noc… Wejdź w sam środek świata wielkiej piłki – wzajemnie nienawidzących się partnerów z drużyny, be...

    Promocja
    okładka Własnymi słowami, Książka | Pola Negri

    „Własnymi słowami” to zbiór – w większości niepublikowanych w Polsce – autobiograficznych artykułów prasowych, esejów i opowiadań składających się, obok autobiografii, na dorobek literacki Poli Negri. Książka jest wzbogacona szczegółowym kalendarium życia aktorki i wyjątkową kolekcją zdjęć. Całość opracował i przygotował badacz życia i twórczości Poli Negri – Mariusz Kotowski. Pola Negri była prawdziwą diwą - w pełnym tego słowa znaczeniu. Jej gwiazda zaświeciła na filmowym ...

    Promocja
    okładka Sven Hannawald. Triumf-Upadek-Powrót do życia, Książka | Sven Hannawald, Ulrich Pramann

    Przełom 2001 i 2002 roku. Wszyscy Polacy są przekonani, że podobnie jak przed rokiem Adam Małysz w cuglach zwycięży w jubileuszowym 50. Turnieju Czterech Skoczni. Jest w znakomitej formie, wygrał sześć z pierwszych dziewięciu konkursów Pucharu Świata. Wtedy pojawia się On. Sven Hannawald. Eksploduje formą. Wygrywa trzy pierwsze konkursy, do Bischofshofen jedzie z szansą na osiągnięcie bezprecedensowego sukcesu – wygrania jako pierwszy skoczek w historii wszystkich czterech ...

    Promocja
    okładka Amon. Mój dziadek by mnie zastrzelił, Książka | Jennifer Teege, Nicola Sellmair

    Prawdziwa historia wnuczki jednego z największych zbrodniarzy hitlerowskich.To jedno zdarzenie zachwiało całym jej życiem: Jennifer Teege, mając 38 lat, dowiedziała się, kim jest naprawdę. Przez przypadek znalazła w bibliotece książkę o swojej matce i dziadku Amonie Göcie. Miliony ludzi znają historię Götha. W „Liście Schindlera” Stevena Spielberga jest brutalnym komendantem obozu koncentracyjnego oraz kompanem „od kieliszka” i rywalem wybawcy Żydów Oskara Schindlera. Göth by...

    Promocja
    okładka Erich Honecker. Biografia polityczna, Książka | Lorenzen Jan

    Erich Honecker (1912-1994) – I sekretarz generalny Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności. W czasie II wojny światowej prześladowany przez nazistów, po jej zakończeniu szybko awansował do elity politycznej kraju i przez kolejne 25 lat kształtował oblicze NRD. Kim był człowiek, który nie cofnął się przed obaleniem swojego protektora Waltera Ulbrichta? Człowiek, który polował z Breżniewem, jednocześnie próbując nawiązać dialog z RFN? Polityk, który bronił socjalizmu śmiert...

    Promocja
    okładka Jestem stamtąd, jestem stąd, Książka | Mourid Barghouti

    Przekład z języka arabskiego Hanna Jankowska "Jestem stamtąd, jestem stąd" to przejmujący zapis zesłania. Swobodnie wędrując w czasie między latami dziewięćdziesiątymi a teraźniejszością, Barghouti pisze o palestyńskiej historii i życiu codziennym. Mimo bolesnego tematu jego przejrzysta i wyrazista proza jest pełna życia i humoru. Można odnaleźć w niej szczęście z drobnych radości, które ratują w chwilach rozpaczy i zagrożenia. Jerozolima, Ramallah i rodzinne Dajr Ghassana s...

    Promocja
    okładka Kto ty jesteś. Początek sagi rodzinnej, Książka | Joanna Szczepkowska

    Joanna Szczepkowska z pasją reportera odtwarza historię swojej rodziny. Wnuczka Jana Parandowskiego, córka Andrzeja Szczepkowskiego, odkrywa tajemnicę pochodzenia dziadka, z subtelnym poczuciem humoru kreśli sylwetki słynnych aktorów i pisarzy, którzy odwiedzali jej dom rodzinny.
    Wciągająca panorama świata polskiej inteligencji.

    Promocja
    okładka Justyna Kowalczyk. Królowa Śniegu, Książka | Bogdan Chruścicki

    Nazywana jest Królową Śniegu. Bywa kontrowersyjna i bezkompromisowa. Jej waleczność i piękny uśmiech znają wszyscy – nie tylko pasjonaci sportów zimowych. Polska mistrzyni rozgrzewa serca kibiców: cztery Kryształowe Kule, pierwszy od czasów Wojciecha Fortuny złoty medal na zimowej olimpiadzie, zwycięstwa w Tour de Ski, dziesiątki wygranych biegów Pucharu Świata – a do tego skromność i wdzięk. Autor książki Bogdan Chruścicki to znany dziennikarz i wielki fan Justyny Kowalczy...

    Promocja
    okładka Droga do Justyny Kowalczyk. Historia biegów narciarskich, Książka | Daniel Ludwiński

    » Kulisy kariery Justyny Kowalczyk » Największe polskie sukcesy » Herosi wszech czasów » Niezapomniane zawody Panie trenerze, jeżeli tak ciężko trzeba trenować, żeby być w czterdziestce Pucharu Świata, to dla mnie to jest bez sensu… Będę trenować wiele razy ciężej, ale po to, żeby wygrywać! I tak zrobiła. Czy Justyna Kowalczyk jest najwybitniejszą zawodniczką w historii narciarstwa biegowego? A może to jednak astmatyczka Marit Bjorgen czy Jelena Välbe w słynnej różowe...

    Promocja
    okładka Jak pisać. Pamiętnik rzemieślnika, Książka | Stephen King

    Nie bać się krytyków. Dużo czytać. Jeszcze więcej pisać. Nie poddawać się. Wyłączyć telewizor. Być uczciwym wobec siebie i swoich bohaterów. Nie bać się krytyków. Nie lekceważyć gramatyki. Oszczędzać słowa – radzi początkującym pisarzom słynny autor horrorów. Ale „Pamiętnik rzemieślnika” to nie tylko porady dla twórców opowiadań o kosmicznych mutantach w radioaktywnym jeziorze. Wielbiciele Stephena Kinga znajdą tutaj wiele szczegółów biograficznych – pisarz opowiada o ...

    Promocja
    okładka Bode Miller. Autobiografia wariata, Książka | Bode Miller, Jack McEnany

    Znalazłem się w środku pędzącej lawiny, (…) nadszedł przełomowy moment w moim życiu, (…) ostatecznie przekonałem się do swojej maksymy „żyj szybko i na wesoło”. Tylko on mógł zgubić złoty medal mistrzostw świata w knajpie i rozbić Kryształową Kulę, którą nadał jako bagaż w samolocie. Wychowany w spartańskich warunkach komuny hippisów, bez szkoły – postanowił czerpać z życia całymi garściami: „Wszelkie uzależnienie – od narkotyków, alkoholu – jest czymś złym. Ale jeszcze gors...

    Promocja
    okładka Maria Konopnicka. Rozwydrzona bezbożnica, Książka | Iwona Kienzler

    Maria Konopnicka kojarzy się przede wszystkim z „Rotą”, patriotyczną pieśnią niemalże o randze hymnu narodowego, która pomagała naszemu Polakom zachować tożsamość narodową w ciężkich czasach rozbiorów, wojen i okupacji. „Rotę” chętnie wykorzystywały środowiska opozycyjne w czasach Polski Ludowej na rozmaitych manifestacjach patriotyczno-religijnych. Obecnie poetka ceniona jest bardzo przez koła konserwatywno-narodowe, głównie za kluczową rolę jej twórczości w kształtowaniu po...

    Promocja
    okładka Krótki przystanek w drodze z Auschwitz, Książka | Göran Rosenberg

    Przekład z języka szwedzkiego Mariusz Kalinowski Ojciec przeżył łódzkie getto, Auschwitz i marsz śmierci. Był jednym z ocalonych z Zagłady. Czerwony Krzyż przetransportował go do małej szwedzkiej miejscowości. Dotarł tam latem 1945 roku. To miał być tylko przystanek przed dalszą podróżą w poszukiwaniu swojego miejsca na ziemi. Niestety, do końca życia leczył się z Auschwitz i na Auschwitz zmarł. Goran Rosenberg wyruszył w drogę śladami zmarłego ojca. Jest kronikarzem opisuj...

    Promocja
    okładka Zawód: szpieg, Książka | Paweł Reszka, Michał Majewski

    Poznaj kulisy pracy oficera wywiadu. Pułkownik Aleksander Makowski to legenda polskiego wywiadu. Syn szpiega, wychowany w Londynie oraz Waszyngtonie, stypendysta Harvardu i absolwent szkoły wywiadu w Kiejkutach. Nikt przed Makowskim nie odpowiedział aż tyle o kuchni pracy polskich szpiegów. Pułkownik – w wywiadzie-rzece, który prowadzą Paweł Reszka i Michał Majewski – ze szczegółami relacjonuje, jak wyglądało szpiegowskie szkolenie w tajnym ośrodku w Kiejkutach. Odpowiada, ja...

    Promocja
    okładka Ślady zbrodni. Niezwykła historia Polaka, który został ekspertem od broni palnej policji San Francisco i biura śledczego ATF, Książka | A. Grzybowski Richard, Piotr Litka

    Richard Grzybowski nie planował niczego wyjątkowego na swoje urodziny. Miał zamiar jechać do laboratorium kryminalistycznego policji San Francisco, gdzie pracował jako ekspert do spraw broni palnej i balistyki, gdy zadzwonił telefon. W ratuszu dokonano zbrodni. Ofiarą morderstwa jest kontrowersyjny radny Milk. To nie jest jedyne śledztwo w którym brał udział Richard Grzybowski. Emigrant, któremu udało się wydostać z komunistycznej Polski, został cenionym ekspertem najpierw p...

    Promocja
    okładka Anioły jedzą trzy razy dziennie. 147 dni w psychiatryku, Książka | Grażyna Jagielska

    Grażynę Jagielską przez lata paraliżował strach. Żyła problemami męża. Dla jego pasji poświęciła swoje życie. W końcu jednak musiała zawalczyć o siebie. Przeżyła własny „lot nad kukułczym gniazdem”. Spędziła pół roku w szpitalu psychiatrycznym. Poznała kobiety, które tak jak ona długo udawały, że wszystko jest w porządku. Spotkała twardzieli, którzy musieli nauczyć się płakać. Była w miejscu, w którym można było wszystko. Nie wolno było jednego – kłamać. Julia musiała być c...

Co znajdziesz w kategorii: Biografie i wspomnienia

Co to jest książka biograficzna?

Książki biograficzne to dzieła opisujące życie, karierę, osiągnięcia jakiejś znanej postaci lub popularnej osoby, na przykład muzyka, polityka czy sportowca. Niektóre z tych tytułów są fabularyzowane, inne nie. W przeciwieństwie do autobiografii, ebooki biograficzne napisane są z perspektywy osoby trzeciej, opisującej daną postać. Z kolei autobiografie to historie tworzone przez same osoby w nich opisywane - znajdziecie w nich zatem wiele osobistych opowieści oraz pierwszoosobową formę narracji. Czasami biografie skupiają się na osobach lub wydarzeniach kontrowersyjnych - innym razem na tych najbardziej cenionych i lubianych. Sensację wywołał na przykład debiut literacki Jennette McCurdy, “Cieszę się, że moja mama umarła”. Ten pełen emocji zapis zmagań z toksyczną matką, zaburzeniami odżywiania i uzależnieniami jednej z najbardziej znanych współczesnych amerykańskich dziecięcych aktorek. Nie zawsze jednak biografie lub autobiografie opierają się na tak trudnych zwierzeniach i wspomnieniach.

Z czego składa się biografia?

Jakie elementy składają się na ciekawe biografie? Przede wszystkim wciągająca, często wielowątkowa historia odmalowująca obraz człowieka z krwi i kości - z jego radościami i smutkami, problemami i sukcesami. Często dzieła te opierają się na wspomnieniach - czy to samej opisywanej osoby, czy jej przyjaciół, znajomych, rodziny, bliskich. Dzięki temu otrzymujemy w miarę możliwości jak najbardziej pełny obraz życia, do którego poznania zostajemy zaproszeni. Nierzadko dzięki temu poznajemy inne, czasem zaskakujące oblicze danej osoby, odmienne od tego, co znamy z mediów czy opinii społecznej. Najlepsze książki biograficzne często opierają się na sytuacjach, które są czytelnikom zupełnie nieznane lub niewyobrażalne. Tak dzieje się na przykład w wypadku tytułu “ Czesałam ciepłe króliki. Rozmowa z Alicją Gawlikowską-Świerczyńską” Dariusza Zaborka. Ta lekarka i więźniarka obozu w Ravensbrück opowiada historię o niesamowitym optymizmie, który udało się jej utrzymać nawet pomimo tragicznych warunków obozu koncentracyjnego. W wieku 92 lat zdecydowała się opowiedzieć Zaborkowi o swoim życiu, dzięki czemu otrzymujemy poruszający obraz o życiu silnej, odważnej i niezależnej kobiety. Ebook z tym wywiadem znajdziecie na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.

Jakie są rodzaje ebooków biograficznych?

Na Woblink znajdziecie wiele różnych rodzajów biografii literackich skupiających się na osobach o różnych zawodach, pochodzeniu czy żyjących w zupełnie odmiennych od dzisiejszych warunkach. Wiele tego typu dzieł odmalowuje portrety artystów i twórców. W tej grupie znajdziecie chociażby historię życia Kory zatytułowaną “Się żyje. Kora. Biografia” napisaną przez Katarzynę Kubisiowską. Z kolei autobiograficzna “My Love Story. Autobiografia” została spisana przez samą Tinę Turner. Nie tylko ta wielka piosenkarka wzięła sprawy w swoje ręce, gdy przyszło do opowiedzenia historii swojego życia. Taką drogą poszli także Dave Grohl, muzyk, lider zespołu Foo Fighters, w swojej książce “The Storyteller. Moje historie. Opowieści o życiu i muzyce” czy Woody Allen w “A propos niczego. Autobiografia”. Specyficzny rodzaj autobiografii przedstawił w swoim dziele “Tysiąc lat radości i trosk. Wspomnienia” chiński artysta Ai Weiwei, przeplatając własne doświadczenia i wspomnienia z historią swojego ojca oraz kontekstem przemian, jakie miały miejsce w Chinach w ciągu kilku ostatnich dekad. Ciekawą perspektywę biografii artysty proponuje także Natalia Budzyńska w swoim dziele “Witkiewicz, ojciec Witkacego”. Opisuje ona bowiem życie znanego malarza, krytyka sztuki oraz pisarza, ojca Witkacego, twórcy architektonicznego stylu zakopiańskiego, o którym czasem zapomina się, mówiąc głównie o jego synu. Wśród ważnych biografii polskich artystów znajdziecie także książkę Moniki Śliwińskiej “Wyspiański. Dopóki starczy życia”. Dzięki danym zebranym w archiwach, rodzinnych dokumentach, listach i pamiętnikach Śliwińskiej udaje się zrekonstruować mało znanego, prywatnego Wyspiańskiego, który ściga się z własną śmiercią, najbardziej intymne wiersze pisze o żonie i gorączkowo szuka sposobu, by dostąpić artystycznego spełnienia i nieśmiertelności. Cennym źródłem wiedzy są także biografie świętych (hagiografie). Dotyczą one zarówno postaci historycznych (na przykład “Ignacy Loyola. Sam i na piechotę”), jak i współczesnych (jak “Siostra Faustyna. Biografia świętej”). Wiele z nich dotyczy także świętych papieży, w tym Jana Pawła II - tutaj znajdziecie chociażby “Pontyfikat na czasy zamętu. Jan Paweł II wobec wyzwań Kościoła i świata” o. Macieja Zięby lub “Niezapomniany. Jan Paweł II we wspomnieniach przyjaciół i współpracowników” Włodzimierza Rędziocha. Te i wiele innych biografii oraz autobiografii znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).

Najlepsze książki biograficzne i autobiograficzne

Wiele popularnych biografii i autobiografii opowiada historie osób rozpoznawalnych na całym świecie, odkrywając nieznane lub przemilczane wcześniej elementy ich życia. Biografie sławnych ludzi zawierają w sobie także między innymi najciekawsze biografie sportowców, polityków, pisarzy czy muzyków. Znajdziecie tu na przykład ebooka “Ten drugi”, opowieść o księciu Harrym. Wcześniej ukrywane wydarzenia i okoliczności zawiera w sobie także na przykład biografia aktora Matthew Perry'ego , znanego głównie z roli Chandlera w serialu “Przyjaciele”. Jego “ Przyjaciele, kochankowie i ta Wielka Straszna Rzecz”, choć pełne charakterystycznego dla niego humoru, opowiada o trudnej walce z chorobą i nałogami, najciemniejszych momentach życia i najważniejszych, prawdziwych przyjaciołach. Swoją autobiografię, w której wyjaśnia wiele wcześniejszych kontrowersji i ujawnia nieznane dotąd fakty, stworzyła także Pamela Anderson w “Love, Pamela. Autobiografia”. Poznać możecie także życie innych aktorów - Matthew McConaughey’a w książce “Zielone światła” czy Toma Feltona w “Po drugiej stronie różdżki”. Michał Rusinek, przez wiele lat sekretarz Wisławy Szymborskiej, opowiada o tej wybitnej poetce w swoim “Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej”. David Gardner napisał biografię jednego z najbardziej znanych współcześnie amerykańskich aktorów zatytułowaną “ Tom Hanks. Enigma”. Nie tylko artyści są jednak podmiotami książek biograficznych. Jedna z najbardziej głośnych swego czasu pozycji dotyczy współtwórcy sukcesu firmy Apple - to “Steve Jobs” Waltera Andersona. Znaną autobiografię napisała także Michelle Obama - jej “ Becoming. Moja historia” to pełne szczerości i humoru wspomnienia byłej Pierwszej Damy Stanów Zjednoczonych. O swoich przodkach pisała z kolei znana dziennikarka Oriana Fallaci. “Kapelusz cały w czereśniach” to epicka historia jej własnych przodków, pełna miłości, zdrady, namiętności i niespokojnego ducha, artystów, chłopów, buntowników, bohaterów i tchórzy, a przy tym literacki hołd dziennikarki dla jej rodzinnych Włoch i Florencji. Te i wiele innych tytułów biograficznych odsłaniających życie znanych i mniej znanych osób z Polski i świata, czeka na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).