Biografie i wspomnienia książki

Typ publikacji

Cena

Format

Wydawcy

Sortuj według:
Zyskujące popularność
    Promocja
    okładka Cymelia Smoków, Książka |

    Góry kryją więcej tajemnic, niż może ci się wydawać.Podobno każda legenda zawiera w sobie ziarno prawdy. Nie wierzysz? To dobrze, bo dzięki temu kobiety z rodu Cura od wieków mogą w tajemnicy wykonywać swoje zadanie – bronić smoków.Jedna z nich, nastoletnia Iliana, przeprowadza się w Bieszczady, by pod czujnym okiem przywódczyni trenować swoje umiejętności. Szkoli się na obrończynię, każdego dnia zmagając się z surowym klimatem gór. Jednak to dopiero początek jej przygody…Pie...

    Promocja
    okładka Tajemnice zabrane do grobu, Książka |

    Prędzej czy później każdy sekret ujrzy światło dzienneDanusia i Rozalia to bliźniaczki, które łączy wyjątkowa więź. Są w stanie zrozumieć każdą swoją decyzję, współodczuwają w cierpieniu i radości, a także przeżywają identyczne emocje. Ich bliska relacja wydaje się niezniszczalna. Istnieją jednak tajemnice, które zabiera się ze sobą do grobu…Kiedy po śmierci Rozalii jej wnuczka Ksenia przypadkiem odkrywa pudełko z pamiątkami, nie wie jeszcze z czym przyjdzie jej się zmierzyć....

    Promocja
    okładka Wrobiona w Magię Tom 2, Książka |

    Manga fantasy.Klan była niegdyś bardzo popularną czarodziejką, chroniącą ludzi przed złem. Pewnego dnia nagle zniknęła. Od tego czasu minęły lata, a Klan z małej dziewczynki zmieniła się w kobietę, która nie chce słyszeć o czarach. Okazuje się jednak, że świat znów jej potrzebuje. Zadaniem dawnego opiekuna Klan będzie namówienie dziewczyny do ponownego wejścia w świat czarów. 

    Promocja
    okładka Orient. Tom 3, Książka |

    Musashi i Kojirou obiecali sobie w dzieciństwie, że kiedy dorosną, zostaną samurajami poskramiającymi demony. Jednak lata mijają, a postrzeganie wojowników i demonów przez ludzi ulega drastycznej zmianie. Kreatury są czczone niczym bogowie, a dawni bohaterowie muszą mierzyć się z hańbą i szyderstwami. Musashi zostaje górnikiem, ale, w przeciwieństwie do Kojirou, nie zapomina o marzeniu, z którego nie chce rezygnować. Potajemnie ćwiczy szermierkę i szlifuje umiejętności, a kie...

    Promocja
    okładka Pożegnanie pierwszej miłości. Tom 6, Książka |

    Aoki podkochuje się w swojej koleżance z klasy, przeuroczej Hashimoto. Niestety jego nadzieje na jakikolwiek związek z nią zostają zmiażdżone, gdy pożycza od niej gumkę do ścierania i znajduje na niej serduczko i imię innego chłopaka - Idy. Aby tego było mało Ida dostrzega tę gumkę na ławce Aokiego i teraz myśli, że chłopak jest w nim zakochany!Przed Wami przezabawna komedia romantyczna, w której jedno nieporozumienie zmienia się w lawinę innych, rozpoczynających niespodziewa...

    Promocja
    okładka Kobiety z Ravensbruck, Książka | Dobaczewska Wanda

    Wstrząsająca relacja z Ravensbrück - najcięższego i najokrutniejszego nazistowskiego obozu dla kobiet23 listopada 1940 r. Wanda Dobaczewska otrzymała czerwony trójkąt z literą P i numer obozowy 5068, które były odtąd jej nazwiskiem.Udało się jej przeżyć ponad cztery lata piekła w najcięższym i najokrutniejszym obozie koncentracyjnym dla kobiet, w którym więźniarki bito, torturowano, zmuszano do niewolniczej pracy, głodzono, gazowane i rozstrzeliwano, dokonywano, w szczególnoś...

    Promocja
    okładka Tokyo Ghoul:re. Tom 2, Książka | Sui Ishida

    Wtapiające się w tłum potwory żywiące się ludzkim mięsem. Wyglądają jak ludzie, ale są czymś zupełnie innym. To ghule.BSG, organizacja zajmująca się zwalczaniem i badaniem ghuli, tworzy eksperymentalny, nowy oddział zwany Quinx.Co w Tokio czeka inspektora pierwszej klasy, Haise Sasakiego, który nie jest do końca człowiekiem?

    Promocja
    okładka Vigilante. My Hero Academia. Illegals. Tom 5, Książka |

    Przygodowa manga o świecie, w którym ludzie obdarzeni są darami.Dziewiętnastoletni Kouichi Haimawari zawsze marzył o zostaniu bohaterem, nie otrzymał jednak tak silnego daru.
    Prowadzi więc spokojne życie, pomaga sąsiadom i nie spodziewa się, że wkrótce czeka go spotkanie z pewnym nielegalnym superbohaterem.

    Promocja
    okładka Zapach Miłości. Tom 7, Książka |

    Asako Yaeshima pracuje w Liliadrop, firmie produkującej kosmetyki do makijażu i kąpieli, która szczyci się ogromną popularnością wśród kobiet. Dziewczyna ma kompleks na punkcie tego, jak bardzo się poci, dlatego zawsze nosi przy sobie dezodorant. Pewnego dnia nagle zostaje obwąchana przez pracującego w Dziale Rozwoju Produktów Koutarou Natoriego! Mężczyzna twierdzi, że jej zapach go oszołomił i oznajmia, że zamierza robić to codziennie, aby zyskać inspirację do stworzenia now...

    Promocja
    okładka Zapach Miłości. Tom 4, Książka |

    Asako Yaeshima pracuje w Liliadrop, firmie produkującej kosmetyki do makijażu i kąpieli, która szczyci się ogromną popularnością wśród kobiet. Dziewczyna ma kompleks na punkcie tego, jak bardzo się poci, dlatego zawsze nosi przy sobie dezodorant. Pewnego dnia nagle zostaje obwąchana przez pracującego w Dziale Rozwoju Produktów Koutarou Natoriego! Mężczyzna twierdzi, że jej zapach go oszołomił i oznajmia, że zamierza robić to codziennie, aby zyskać inspirację do stworzenia now...

    Promocja
    okładka Zerwane Zaręczyny i Więzienny Slow Life, Książka |

    Rachel, książęca córka, została oskarżona przez swojego narzeczonego, księcia koronnego Elliota, o przestępstwa (których nawet nie popełniła!) przez co wtrącono ją do pałacowych lochów. Czy jest to wynik spisku politycznego przeciw jej rodzinie...?! Jednak myśli Rachel zaprzątało co innego niż spiski... "Hurra! Nowe, wspaniałe, leniwe życie w więzieniu! Żadnych sług, żadnego narzeczonego, żadnej nużącej edukacji! Czas na wakacje!" Rachel z chęcią udaje się do swojej celi, by ...

    Promocja
    okładka Talentless Nana. Tom 5, Książka |

    Przygodowa manga fantasy.Na samotnej wyspie po środku oceanu powstaje wyjątkowa szkoła. Jej uczniami mają być wyłącznie utalentowani nastolatkowie o niezwykłych, nadprzyrodzonych zdolnościach.
    Ich zadaniem jest walka z potworami znanymi jako wrogowie ludzkości. Pewnego dnia do placówki trafia nowa uczennica.
    Jest bardzo inteligentna, wyróżnia się sprytem i… ma niebezpieczne tajemnice.

    Promocja
    okładka Wrobiona w Magię Tom 1, Książka |

    Manga fantasy.Klan była niegdyś bardzo popularną czarodziejką, chroniącą ludzi przed złem. Pewnego dnia nagle zniknęła. Od tego czasu minęły lata, a Klan z małej dziewczynki zmieniła się w kobietę, która nie chce słyszeć o czarach. Okazuje się jednak, że świat znów jej potrzebuje. Zadaniem dawnego opiekuna Klan będzie namówienie dziewczyny do ponownego wejścia w świat czarów.

    Promocja
    okładka Murcielago. Tom 15, Książka |

    Manga dla dorosłych.W mieście, w którym grasują psychopatyczni mordercy, a przerażające zbrodnie są na porządku dziennym, dwie młode kobiety zajmują się tym, z czym nie daje sobie rady policja - eliminacją najgroźniejszych kryminalistów!

    Promocja
    okładka The Walking Cat. Apokalipsa zombie oczami kota. Tom 3, Książka |

    Świat chyli się ku upadkowi...Po ulicach snują się zombie, a niedobitki ludzi starają się znaleźć schronienie i przetrwać. Jin Yahiro próbuje odnaleźć swoją ukochaną żonę, z którą został rozdzielony, gdy na jego drodze pojawia się biały kot. Wbrew zdrowemu rozsądkowi, mężczyzna ryzykując swoje życie, ratuje kocura. Od tej pory Jin i kot Yuki podróżują razem przez niebezpieczny świat opanowany przez zombie...Nadzieja przybiera różne formy, a tym razem przybrała postać kota. Cz...

    Promocja
    okładka The Walking Cat. Apokalipsa zombie oczami kota. Tom 2, Książka |

    Świat chyli się ku upadkowi...Po ulicach snują się zombie, a niedobitki ludzi starają się znaleźć schronienie i przetrwać. Jin Yahiro próbuje odnaleźć swoją ukochaną żonę, z którą został rozdzielony, gdy na jego drodze pojawia się biały kot. Wbrew zdrowemu rozsądkowi, mężczyzna ryzykując swoje życie, ratuje kocura. Od tej pory Jin i kot Yuki podróżują razem przez niebezpieczny świat opanowany przez zombie...Nadzieja przybiera różne formy, a tym razem przybrała postać kota. Cz...

    Promocja
    okładka Murcielago. Tom 19, Książka |

    Manga dla dorosłych.W mieście, w którym grasują psychopatyczni mordercy, a przerażające zbrodnie są na porządku dziennym, dwie młode kobiety zajmują się tym, z czym nie daje sobie rady policja - eliminacją najgroźniejszych kryminalistów!

    Promocja
    okładka Orient. Tom 2, Książka |

    Musashi i Kojirou obiecali sobie w dzieciństwie, że kiedy dorosną, zostaną samurajami poskramiającymi demony. Jednak lata mijają, a postrzeganie wojowników i demonów przez ludzi ulega drastycznej zmianie. Kreatury są czczone niczym bogowie, a dawni bohaterowie muszą mierzyć się z hańbą i szyderstwami. Musashi zostaje górnikiem, ale, w przeciwieństwie do Kojirou, nie zapomina o marzeniu, z którego nie chce rezygnować. Potajemnie ćwiczy szermierkę i szlifuje umiejętności, a kie...

    Promocja
    okładka Yuri to moja praca! Tom 2, Książka |

    Priorytetem licealistki Hime Shiraki jest bycie kochaną przez wszystkich. Pragnie być postrzegana jako idealna księżniczka. Mało kto jednak wie, że za tą maską kryje się bezwzględna egoistka. Pewnego razu nieuważna Hime wpada na Mai, menadżerkę kawiarni w Akademii Liebe, co kończy się kontuzją. W konsekwencji musi zastąpić poszkodowaną w pracy! Okazuje się, że kafejka nie jest zwykłym miejscem – to po części teatr, w którym wszystkie kelnerki grają uczennice fikcyjnej szkoły ...

    Promocja
    okładka Yuri to moja praca! Tom 1, Książka | Miman

    Priorytetem licealistki Hime Shiraki jest bycie kochaną przez wszystkich. Pragnie być postrzegana jako idealna księżniczka. Mało kto jednak wie, że za tą maską kryje się bezwzględna egoistka. Pewnego razu nieuważna Hime wpada na Mai, menadżerkę kawiarni w Akademii Liebe, co kończy się kontuzją. W konsekwencji musi zastąpić poszkodowaną w pracy! Okazuje się, że kafejka nie jest zwykłym miejscem – to po części teatr, w którym wszystkie kelnerki grają uczennice fikcyjnej szkoły ...

    Promocja
    okładka Kuroshitsuji. Tom 32, Książka |

    Bestsellerowa manga Yana Toboso.Sebastian to kamerdyner w domu arystokratycznej rodziny Phantomhive. Jest utalentowany, wykształcony, dystyngowany, zna się na gotowaniu i sztukach walki. Słowem, jest doskonały w każdym calu. Jednak odziany w czarny frak kamerdyner zaczyna drżeć ze wzburzenia, gdy jego dwunastoletni pan - Ciel, cyniczny i niezwykle dojrzały jak na swój wiek chłopiec, wydaje rozkazy. Po stracie rodziców zawiera pakt, na mocy którego jego dusza zostaje sprzedana...

    Promocja
    okładka Orange. Tom 7, Książka |

    Manga dla miłośników gatunku shoujo. Jak bardzo coś tak zwyczajnego jak kartka papieru w kopercie może odmienić czyjeś życie?Pewnego dnia 16-letnia Takamiya Naho otrzymuje tajemniczy list, którego nadawcą jest 27 letnia... ona sama? Wydawać by się mogło, że jest to tylko głupi żart, lecz wydarzenia w nim opisane, zwłaszcza pojawienie się nowego ucznia w jej klasie, okazują się być prawdą. Czy istnienie takiego listu jest naprawdę możliwe? I czy uda jej się spełnić zawartą w l...

    Promocja
    okładka Wrobiona w Magię Tom 3, Książka |

    Manga fantasy.Klan była niegdyś bardzo popularną czarodziejką, chroniącą ludzi przed złem. Pewnego dnia nagle zniknęła. Od tego czasu minęły lata, a Klan z małej dziewczynki zmieniła się w kobietę, która nie chce słyszeć o czarach. Okazuje się jednak, że świat znów jej potrzebuje. Zadaniem dawnego opiekuna Klan będzie namówienie dziewczyny do ponownego wejścia w świat czarów.

    Promocja
    okładka No Game No Life Zero, Książka |

    Manga przygodowa, której filmowa wersja podbiła serca miłośników tego gatunku na całym świecie. To opowieść o mężczyźnie, który wiele tysięcy lat temu rzucił wyzwanie światu i doprowadził do zakończenia wielkiej wojny. To także historia jego towarzyszki, młodej i niezwykłej dziewczyny.

Co to jest książka?

Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.

Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.

Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.

E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.

Czym wyróżnia się dana okładka (oprawa)?

Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.

Co znajdziesz w kategorii: Biografie i wspomnienia

Co to jest książka biograficzna?

Książki biograficzne to dzieła opisujące życie, karierę, osiągnięcia jakiejś znanej postaci lub popularnej osoby, na przykład muzyka, polityka czy sportowca. Niektóre z tych tytułów są fabularyzowane, inne nie. W przeciwieństwie do autobiografii, ebooki biograficzne napisane są z perspektywy osoby trzeciej, opisującej daną postać. Z kolei autobiografie to historie tworzone przez same osoby w nich opisywane - znajdziecie w nich zatem wiele osobistych opowieści oraz pierwszoosobową formę narracji. Czasami biografie skupiają się na osobach lub wydarzeniach kontrowersyjnych - innym razem na tych najbardziej cenionych i lubianych. Sensację wywołał na przykład debiut literacki Jennette McCurdy, “Cieszę się, że moja mama umarła”. Ten pełen emocji zapis zmagań z toksyczną matką, zaburzeniami odżywiania i uzależnieniami jednej z najbardziej znanych współczesnych amerykańskich dziecięcych aktorek. Nie zawsze jednak biografie lub autobiografie opierają się na tak trudnych zwierzeniach i wspomnieniach.

Z czego składa się biografia?

Jakie elementy składają się na ciekawe biografie? Przede wszystkim wciągająca, często wielowątkowa historia odmalowująca obraz człowieka z krwi i kości - z jego radościami i smutkami, problemami i sukcesami. Często dzieła te opierają się na wspomnieniach - czy to samej opisywanej osoby, czy jej przyjaciół, znajomych, rodziny, bliskich. Dzięki temu otrzymujemy w miarę możliwości jak najbardziej pełny obraz życia, do którego poznania zostajemy zaproszeni. Nierzadko dzięki temu poznajemy inne, czasem zaskakujące oblicze danej osoby, odmienne od tego, co znamy z mediów czy opinii społecznej. Najlepsze książki biograficzne często opierają się na sytuacjach, które są czytelnikom zupełnie nieznane lub niewyobrażalne. Tak dzieje się na przykład w wypadku tytułu “ Czesałam ciepłe króliki. Rozmowa z Alicją Gawlikowską-Świerczyńską” Dariusza Zaborka. Ta lekarka i więźniarka obozu w Ravensbrück opowiada historię o niesamowitym optymizmie, który udało się jej utrzymać nawet pomimo tragicznych warunków obozu koncentracyjnego. W wieku 92 lat zdecydowała się opowiedzieć Zaborkowi o swoim życiu, dzięki czemu otrzymujemy poruszający obraz o życiu silnej, odważnej i niezależnej kobiety. Ebook z tym wywiadem znajdziecie na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.

Jakie są rodzaje ebooków biograficznych?

Na Woblink znajdziecie wiele różnych rodzajów biografii literackich skupiających się na osobach o różnych zawodach, pochodzeniu czy żyjących w zupełnie odmiennych od dzisiejszych warunkach. Wiele tego typu dzieł odmalowuje portrety artystów i twórców. W tej grupie znajdziecie chociażby historię życia Kory zatytułowaną “Się żyje. Kora. Biografia” napisaną przez Katarzynę Kubisiowską. Z kolei autobiograficzna “My Love Story. Autobiografia” została spisana przez samą Tinę Turner. Nie tylko ta wielka piosenkarka wzięła sprawy w swoje ręce, gdy przyszło do opowiedzenia historii swojego życia. Taką drogą poszli także Dave Grohl, muzyk, lider zespołu Foo Fighters, w swojej książce “The Storyteller. Moje historie. Opowieści o życiu i muzyce” czy Woody Allen w “A propos niczego. Autobiografia”. Specyficzny rodzaj autobiografii przedstawił w swoim dziele “Tysiąc lat radości i trosk. Wspomnienia” chiński artysta Ai Weiwei, przeplatając własne doświadczenia i wspomnienia z historią swojego ojca oraz kontekstem przemian, jakie miały miejsce w Chinach w ciągu kilku ostatnich dekad. Ciekawą perspektywę biografii artysty proponuje także Natalia Budzyńska w swoim dziele “Witkiewicz, ojciec Witkacego”. Opisuje ona bowiem życie znanego malarza, krytyka sztuki oraz pisarza, ojca Witkacego, twórcy architektonicznego stylu zakopiańskiego, o którym czasem zapomina się, mówiąc głównie o jego synu. Wśród ważnych biografii polskich artystów znajdziecie także książkę Moniki Śliwińskiej “Wyspiański. Dopóki starczy życia”. Dzięki danym zebranym w archiwach, rodzinnych dokumentach, listach i pamiętnikach Śliwińskiej udaje się zrekonstruować mało znanego, prywatnego Wyspiańskiego, który ściga się z własną śmiercią, najbardziej intymne wiersze pisze o żonie i gorączkowo szuka sposobu, by dostąpić artystycznego spełnienia i nieśmiertelności. Cennym źródłem wiedzy są także biografie świętych (hagiografie). Dotyczą one zarówno postaci historycznych (na przykład “Ignacy Loyola. Sam i na piechotę”), jak i współczesnych (jak “Siostra Faustyna. Biografia świętej”). Wiele z nich dotyczy także świętych papieży, w tym Jana Pawła II - tutaj znajdziecie chociażby “Pontyfikat na czasy zamętu. Jan Paweł II wobec wyzwań Kościoła i świata” o. Macieja Zięby lub “Niezapomniany. Jan Paweł II we wspomnieniach przyjaciół i współpracowników” Włodzimierza Rędziocha. Te i wiele innych biografii oraz autobiografii znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).

Najlepsze książki biograficzne i autobiograficzne

Wiele popularnych biografii i autobiografii opowiada historie osób rozpoznawalnych na całym świecie, odkrywając nieznane lub przemilczane wcześniej elementy ich życia. Biografie sławnych ludzi zawierają w sobie także między innymi najciekawsze biografie sportowców, polityków, pisarzy czy muzyków. Znajdziecie tu na przykład ebooka “Ten drugi”, opowieść o księciu Harrym. Wcześniej ukrywane wydarzenia i okoliczności zawiera w sobie także na przykład biografia aktora Matthew Perry'ego , znanego głównie z roli Chandlera w serialu “Przyjaciele”. Jego “ Przyjaciele, kochankowie i ta Wielka Straszna Rzecz”, choć pełne charakterystycznego dla niego humoru, opowiada o trudnej walce z chorobą i nałogami, najciemniejszych momentach życia i najważniejszych, prawdziwych przyjaciołach. Swoją autobiografię, w której wyjaśnia wiele wcześniejszych kontrowersji i ujawnia nieznane dotąd fakty, stworzyła także Pamela Anderson w “Love, Pamela. Autobiografia”. Poznać możecie także życie innych aktorów - Matthew McConaughey’a w książce “Zielone światła” czy Toma Feltona w “Po drugiej stronie różdżki”. Michał Rusinek, przez wiele lat sekretarz Wisławy Szymborskiej, opowiada o tej wybitnej poetce w swoim “Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej”. David Gardner napisał biografię jednego z najbardziej znanych współcześnie amerykańskich aktorów zatytułowaną “ Tom Hanks. Enigma”. Nie tylko artyści są jednak podmiotami książek biograficznych. Jedna z najbardziej głośnych swego czasu pozycji dotyczy współtwórcy sukcesu firmy Apple - to “Steve Jobs” Waltera Andersona. Znaną autobiografię napisała także Michelle Obama - jej “ Becoming. Moja historia” to pełne szczerości i humoru wspomnienia byłej Pierwszej Damy Stanów Zjednoczonych. O swoich przodkach pisała z kolei znana dziennikarka Oriana Fallaci. “Kapelusz cały w czereśniach” to epicka historia jej własnych przodków, pełna miłości, zdrady, namiętności i niespokojnego ducha, artystów, chłopów, buntowników, bohaterów i tchórzy, a przy tym literacki hołd dziennikarki dla jej rodzinnych Włoch i Florencji. Te i wiele innych tytułów biograficznych odsłaniających życie znanych i mniej znanych osób z Polski i świata, czeka na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).