Dariusz Matelski – urodzony 18 stycznia 1963 r. w Poznaniu, doktor habilitowany nauk historycznych, historyk i archiwista, pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (w latach 1987–2009 Instytutu Historii, a od 1 września 2009 r. Instytutu Wschodniego), profesor nad-zwyczajny w Katedrze Kulturoznawstwa Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi (2008–2010), profesor w Instytucie Badań Dokumentacji i Poszukiwań Dzieł Szt...
Terror Rewolucji Francuskiej miał być w swym założeniu chirurgicznym zabiegiem regeneracji Narodu, gilotyna zaś stać się miała jego sterylnym narzędziem. Przemoc i cierpienie ograniczono do ułamka sekundy, powierzając eliminację chorych członków społeczeństwa perfekcyjnej i obiektywnej z pozoru maszynie. Projekt ten jednak zawiódł Gilotyna nie była wcale sterylna, przynajmniej nie dla wyobraźni. Każdego dnia spływał z niej strumień krwi, strumień, który stopniowo przemieniał ...
Nieznane opowieści o ludziach żydowskiego pochodzenia, którzy walczyli za Trzecią Rzeszę. Byli szeregowymi żołnierzami i oficerami, służyli w regularnej armii i w Waffen-SS. Według osławionych nazistowskich ustaw rasowych i byli także Żydami. Pochodzili z różnych rodzin, często o tradycjach wojskowych i chrześcijańskich, wstępowali do armii z rozmaitych pobudek: powodowani patriotyzmem, ze strachu, chcąc ochronić rodziny przed prześladowaniami… Autor rozwija wątek po raz pier...
Drugi tom demaskatorskiej historii działań KGB. Książka ta stanowi drugą część sensacyjnego "Archiwum Mitrochina. KGB w Europie i na Zachodzie" i przedstawia wywiadowczą działalność Centrali w pozostałych rejonach świata. Opracowanie szczegółowych, autentycznych dokumentów archiwalnych KGB i demaskatorska pasja autorów doczekały się uznania w zachodnim świecie: Praca ta ujawnia globalny zasięg wpływów i działań KGB, a ponieważ została oparta na prawdziwych materiałach z archi...
Ostatnie lata imperium rosyjskiego, pierwsza wojna światowa oraz rewolucje lutowa i październikowa 1917 roku a następnie lata wojny domowej pokazane zostały z perspektywy rosyjskiej polityki wewnętrznej i międzynarodowej na podstawie nowych, arcyciekawych dokumentów z nieudostępnianych wcześniej badaczom archiwów dyplomatycznych i wojskowych (książka obejmuje okres 1904–1920). Lieven odtwarza debaty arystokratycznych elit imperium na temat celów i możliwości polityki Rosji wo...
Strategia oraz taktyka walki morskiej, a także broń używana do jej prowadzenia, znacznie zmieniły się od czasów I wojny światowej. Dziś w bitwach morskich nie królują wielkie pancerniki, ale jeszcze większe od nich lotniskowce. Książka zawiera 300 kolorowych i czarno-białych fotografii oraz ilustracji. To kompletny przewodnik po historii rozwoju okrętów nawodnych i podwodnych oraz po rodzajach broni marynarki wojennej od wybuchu I wojny światowej. Opisano w niej wszystkie n...
Historia służb wywiadowczych od biblijnych szpiegów po elektroniczną inwigilację. Z czym zazwyczaj kojarzymy wywiad? Z szantażem, kradzieżą, zabójstwami, walką i innymi niezbyt miłymi działaniami. Tymczasem autor tej swobodnej, niekiedy żartobliwej lub złośliwej opowieści o dziejach szpiegostwa przypomina jednak, że zrodziło się ono z naturalnej, bynajmniej nie nagannej potrzeby bezpieczeństwa. Tak było u zarania wywiadu, gdy Noe wypuszczał na zwiady ptaki, tak jest i dziś, g...
Wielka Księga Piechoty Polskiej to wyjątkowa seria dla każdego pasjonata historii! Po raz pierwszy w jednej serii dzieje przedwojennych pułków piechoty. W każdym z 30 tomów przedstawiamy: - historie poszczególnych pułków - opisy ich największych bitew - barwne tablice z uzbrojeniem , sztandarami i odznakami a także niepublikowane zdjęcia i materiały archiwalne Kolekcja powstała przy współpracy z Muzeum Wojska Polskiego, Wojskowym Biurem Historycznym oraz Centralną Biblioteką ...
Wielki Leksykon Uzbrojenia Wrzesień 1939; to unikatowe wydawnictwo przedstawiające najciekawsze przykłady uzbrojenia Wojska Polskiego w kampanii 1939 roku. Po raz pierwszy zebraliśmy w jednej serii szczegółowy opis polskiego oręża, którym polscy żołnierze w 1939 roku próbowali wykonać niewykonalny wówczas rozkaz - obronę Ojczyzny. Zapraszamy do poznania historii uzbrojenia Wojska Polskiego z 1939 roku oraz osiągnięć polskiej myśli technicznej dwudziestolecia międzywojennego, ...
Prezentowana praca stanowi próbę ukazania reform gospodarczych i finansowych Królestwa Prus w drugiej połowie XVIII stulecia do roku 1806. Reform związanych z Fryderykiem II, zwanym później Wielkim. Fryderyk II w dobie wojen potrafił utrzymać system fiskalny odziedziczony po ojcu Fryderyku Wilhelmie I, a następnie, w czasie niemal pięćdziesięcioletniego panowania, doprowadzić do gruntownych przeobrażeń w Królestwie Prus. Podstawowym zadaniem pracy jest próba ukazania polityki...
Marsz Armii Andersa nie ma sobie równych w historii: sto dwadzieścia tysięcy ludzi przeszło dwanaście tysięcy kilometrów. Rozsypani po „nieludzkiej ziemi” Polacy stawili się na wezwanie generała Andersa, licząc na ocalenie. Przekraczali granice Związku Sowieckiego z nadzieją na powrót do domów. Gdy zwyciężali Niemców pod Monte Cassino, Ankoną i Bolonią, wiedzieli już, że te nadzieje pozostaną niespełnione. To oni stali się namiastką wolnej Polski. Żołnierzom towarzyszyli cywi...
To pierwsza publikacja, która łączy spojrzenie socjologa i historyka na indywidualne losy byłych żołnierzy ludowego Wojska Polskiego. Jednocześnie jest zapisem pamięci wspólnoty pokoleniowej. Przedstawia relacje autobiograficzne weteranów spod Lenino, Wału Pomorskiego i Budziszyna, którzy opowiadają m.in. o codziennej służbie w formacji podległej komunistom, o ideologizacji i sowieckich dowódcach, a także o stosunku do niemieckiej ludności cywilnej. Relacje zostały wpisane w ...
Są takie książki, które można by nazwać kamieniami węgielnymi. Oto jedna z nich – Dzieje górnictwa i hutnictwa na Górnym Śląsku do roku 1806. Napisał ją Wojciech Zaleski, działacz narodowy, historyk i ekonomista, autor innej pomnikowej, nie wznawianej nigdy w zasadzie pracy zatytułowanej „Tysiąc lat naszej wspólnoty. Społeczne i gospodarcze dzieje narodu”. Jestem głęboko przekonany, że bez znajomości tych dwóch książek nie można w ogóle mówić o historii Polski i historii regi...
Druga połowa lat trzydziestych XX w. w Związku Sowieckim to okres, kiedy reżim sowiecki przeprowadził szereg antypolskich akcji. W latach 1935–1936 miały miejsce deportacje ludności polskiej, zamieszkałej na Ukrainie i Białorusi, z graniczących z Polską obwodów, na wschód Ukrainy lub w głąb ZSRS – do Kazachstanu albo Syberię. Kulminacją antypolskiej polityki była operacja polska (antypolska) NKWD z lat 1937–1938, w wyniku której represjonowano ponad 144 tys. osób, z czego 11...
UNRRA – wojenne dziecko Narodów Zjednoczonych, zwiastun nowych lepszych czasów, trwałego pokoju i nowego porządku światowego. Miała za zadanie leczyć rany świata, poprzez solidarną pomoc w odbudowie infrastruktury ekonomicznej do stopnia pozwalającego ludziom i państwom odzyskać należne im miejsce we wspólnocie. Książka jest owocem wielu badań, lektur, analiz i przemyśleń. Autor wprowadza nowe ustalenia. Opracowanie będzie bezcenną pomocą dla kolejnych badaczy, studentów oraz...
W tomie UPIORNA DEKADA. Eseje o stereotypach na temat Żydów, Polaków, Niemców, komunistów i kolaboracji 1939–1948 SĄSIEDZI. Historia zagłady żydowskiego miasteczka WOKÓŁ „SĄSIADÓW”. Polemiki i wyjaśnienia STRACH. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie. Historia moralnej zapaści ZŁOTE ŻNIWA. Rzecz o tym, co się działo na obrzeżach Zagłady Żydów oraz eseje i artykuły: Sprawcy, ofiary i inni Żydzi jako polski problem? A dlaczego nie część polskiej historii? Czy Zagłada jest ich hi...
"W publikacji [...] dr Andrzej Nieuważny przedstawił szczegółowy opis wydarzeń z 1807 roku oraz odpowiedział na kluczowe pytania: dlaczego właśnie w Tczewie miały one miejsce oraz jakie znaczenie odegrała owa bitwa i jakie były jej echa w historii Polski i Europy. Autor opisał pobyt marszałka Lefebvre`a w Tczewie w lutym 1807 roku oraz dalszy przebieg wielkiej wojny [...] W publikacji znajdujemy autentyczną relację z walk 23 lutego 1807 roku pod Tczewem autorstwa rannego Henr...
"Żywy i niezwykle świeży ... Philbrick przekształcił Pielgrzymów na wieki" - The New York Times Book Review Finalista Nagrody Pulitzera W roku 1620 purytańscy osadnicy na statku Mayflower pożeglowali ku Nowemu Światu, uciekając przed religijnymi prześladowaniami w rodzimej Anglii. Wylądowali pod Plymouth Rock w Massachusetts. Pomimo głodu i wyczerpania los im sprzyjał - zaprzyjaźnieni Indianie nauczyli ich wysiewu zbóż i pomogli uczcić pierwsze Święto Dziękczynienia. Z tego...
Zbiór tajemniczych, bardzo często budzących dreszczyk emocji działań służb specjalnych. Niebezpieczeństwo i ryzyko, podstęp i oszustwo, zdrady i kłamstwa, a także pewna doza seksu. Dzieje szpiegowskich zmagań obfitują w zaskakujące wydarzenia, które przez stulecia wpływały na bieg historii świata.
Powstanie i upadek Urzędu Bezpieczeństwa. Ucieczka Józefa Światły, proces wiceministra bezpieki Romana Romkowskiego, dyrektora Departamentu Śledczego Józefa Różańskiego, dyrektora X Departamentu Anatola Fejgina, manipulacje władzy pozwalające na bezkarność setek oprawców Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.
Spis treści: Wstęp I Tatarzy II Armia koronna pierwszej połowy XVII wieku III Kampania IV Bitwa V Polityka zagraniczna króla Władysława IV Wazy Zakończenie Aneksy Bibliografia Spis map i schematów 30 stycznia 1644 roku doszło do wydarzenia bez precedensu w dziejach wojskowości staropolskiej. Oto armia koronna pod komendą hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego pobiła Tatarów krymskich, na czele których stał Tuhaj, bej perekopski. Zwycięstwo to było pierwszym o...
Dowódca bawarski, po zajęciu tej leśnej polany i otrzymaniu wzmocnienia od Maksymiliana, postanowił wykonać pierwszy ruch i uderzyć na Sasów. Jednak gdy zobaczył zbliżającego się już do niego Plötzla, rozkazał zatrzymać swoje wojska. W tej chwili Sasi otworzyli dość silny ogień z trzech 12-funtowych dział do pozycji bawarskich. D’Arco jednak nie próżnował i nie chcąc, aby jego oddziały zbyt długo były wystawione na ogień artylerii, postanowił zaatakować przeciwnika. Na prawym...
Spis treści Wprowadzenie 1. Rozważania wstępne 2. Konflikt jako wykładnia polityki na Bliskim Wschodzie 3. Stan badań i założenia metodologiczne Rozdział I Rola Libanu w początkowej fazie konflikt izraelsko-palestyńskiego w latach 1948–1970 1.1. Specyfika Libanu jako kraju goszczącego uchodźców palestyńskich 1.2. Organizacja Wyzwolenia Palestyny i wzrost jej roli na arenie polityki bliskowschodniej do roku 1970 1.3. Kluczowy rok 1970 – OWP w Libanie Rozdział II Bliski Wsc...
Odmienna mowa, wygląd, zachowanie od wieków wzbudzały różnorodne, często skrajne emocje: zaciekawienie, obawę, a nawet strach. Uczucia te były podstawą rozmaitych działań społecznych – od chęci zrozumienia i akceptacji, poprzez próby oswojenia odmienności, aż do dążenia do anihilacji. Zawarte w książce artykuły, oddając punkt widzenia różnych dyscyplin, odpowiadają na pytania dotyczące ludzkiego bytu w relacjach odmienności. Jest ona rozważana przez pryzmat wielu czynników i ...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
Każdy z nas miał w swoim życiu styczność z nauką historii i świetnie zdaje sobie sprawę, że najlepiej zapamiętuje się te opowieści o przeszłości, które są ciekawie opowiedziane i wciągają od pierwszych stron. Współczesnej literaturze historycznej daleko bowiem do nudnych podręczników, a sama historia jest przecież pełna fascynujących wydarzeń i osób! W wielu wypadkach głos zabierają świadkowie tych ważnych chwil, dzięki czemu możemy poznać ich relacje i przeżycia “z pierwszej ręki”. Stąd wśród tytułów dotyczących historii znajdziecie sporo biografii, pamiętników czy wspomnień, takich jak dwutomowy “Gombrowicz. Ja, geniusz” Klementyny Suchanow, “Lachert i Szanajca” Beaty Chomątowskiej czy “Nieopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny” Jakuba Gałęziowskiego. Znaleźć można tu także wiele błyskotliwych podsumowań - jak “Krótka historia prawie wszystkiego” Billa Brysona lub “Zaginione królestwa” Normana Daviesa. Niektóre ebooki historyczne łączą się z reportażami i literaturą podróżniczą - jak chociażby “Cień jedwabnego szlaku” Colina Thurbona bądź “W oblężeniu. Życie pod ostrzałem na sarajewskiej ulicy” Barbary Demick. Wszystkie dostępne są na Woblink w różnych formatach, w tym epub, mobi lub pdf. Znajdziecie tutaj liczne przykłady historiografii - działu piśmiennictwa obejmującego na przykład kroniki. Dobrym przykładem jest tutaj “Historiografia XX wieku” Georga G. Iggersa. Interesują Was militaria i historia wojskowości? “50 idei, które powinieneś znać. Historia wojskowości” to świetne wprowadzenie do tego tematu.
Przeszłość zawiera w sobie niezliczoną ilość ciekawych historii, niewyjaśnionych zagadek i nieznanych wcześniej tajemnic, które odkrywają przed nami kolejni autorzy i autorki. Jak wybrać najlepsze dla siebie książki? Podpowiadamy! Jeśli ciekawi Was, jak wyglądało codzienne funkcjonowanie ludzi w dawnych wiekach, polecamy sięgnąć po serię “ Życie w średniowieczu” Frances Gies i Josepha Gies. Składają się nań: “Życie w średniowiecznym zamku”, “Życie w średniowiecznej wsi”, “Życie w średniowiecznym mieście”, “Życie średniowiecznej kobiety”, “Życie średniowiecznej rodziny” oraz “Życie średniowiecznego rycerza”. Znajdziecie je wszystkie na Woblink jako ebooki (epub, mobi, pdf). A może lubicie rozwiązywać zagadki kryminalne? Świetnie! Sięgnijcie po “Wszystkie trupy prowadzą do Rzymu. Kryminalne zagadki starożytnych” Emmy Soulthon. Całościową historię człowieka na Ziemi zawarł w swojej bardzo znanej książce “Sapiens. Od zwierząt do bogów” Yuval Noah Harari. Z kolei analizę dotyczącą przede wszystkim współczesnej sytuacji politycznej zawarł w swojej “Drodze do niewolności” Timothy Snyder. Interesują Was losy kobiet w różnych, kluczowych momentach historii Polski? Właśnie dla Was są ebooki autorstwa Anny Herbich, takie jak “Dziewczyny z Wołynia”, “Dziewczyny z Powstania”, “Dziewczyny z Solidarności” czy “Dziewczyny ocalałe”. Szukajcie ich na Woblink jako książek papierowych, audiobooków bądź ebooków (epub, mobi, pdf)!
Wiele popularnych ebooków historycznych opowiada o przeszłości naszego kraju. Jednym z najbardziej znanych światowych historyków zajmujących się tym tematem jest Norman Davies. Jego “Boże igrzysko. Historia Polski” stanowi obecnie w zasadzie już klasyczne opracowanie tego zagadnienia. Podobnie jest w wypadku jego “Powstania 44”, które zostało opublikowane w 60. rocznicę Powstania Warszawskiego. Wydarzenie to zostało umieszczone w szerokim kontekście okresu 1939-1956 i stanowi cenny wkład w debatę toczoną wokół tego zrywu. Z tym trudnym temat mierzy się także Magda Łucyan w swojej książce “Powstańcy. Ostatni świadkowie walczącej Warszawy”. O innych momentach z historii Polski opowiadają także między innymi Iwona Kienzler i jej “W oparach absyntu. Skandale Młodej Polski”, “Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie” Cezarego Chlebowskiego, “Zawodowe dziewczyny. Prostytucja i praca seksualna w PRL” Anny Dobrowolskiej, “Kroków siedem do końca. Ubecka operacja, która zniszczyła podziemie” Piotra Lipińskiego czy “Wymazana granica. Śladami II Rzeczpospolitej” Tomasza Grzywaczewskiego. Klasyczną już pozycją dotyczącą różnych epok w historii naszego kraju są książki Pawła Jasienicy. Jego “Polska Jagiellonów”, “Polska Piastów” czy “Myśli o dawnej Polsce”, a także wiele innych tytułów zajmujących się historią Polski znajdziecie na Woblink między innymi jako ebooki (epub, mobi, pdf)!
Wiele ważnych tytułów z gatunku literatury historycznej skupia się na innej lub szerszej perspektywie niż dzieje Polski, na przykład na historii Europy. Jednym z najbardziej monumentalnych dzieł wspomnianego już Normana Daviesa jest jego trzytomowa “Europa. Rozprawa historyka z historią”, która od momentu publikacji pierwszego tomu w 1996 roku wywołuje liczne debaty. Niektóre książki łączą w sobie cechy literatury historycznej i reportażu - tak dzieje się na przykład w wypadku wydanego nakładem Wydawnictwa Czarne tytułu “Gorsze dzieci Republiki. O Algierczykach we Francji” Ludwiki Włodek. O historii Stanów Zjednoczonych opowiada między innymi “Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary” Lawrence’a Wrighta czy “Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od 1492 roku do dziś” Howarda Zinna. Szeroką perspektywę proponuje także znany brytyjski historyk Eric Hobsbawm w książce “Wiek skrajności. Spojrzenie na krótkie XX stulecie”. Wiele dzieł literatury historycznej skupia się historii nowożytnej, zwłaszcza na okresie II wojny światowej, opowiadając o obozach zagłady - są to na chociażby “Płakaliśmy bez łez. Relacje byłych więźniów z żydowskiego Sonderkommando w Auschwitz” Gideona Griefa, “Noc” Eliego Wiesela czy “Leningrad. Tragedia oblężonego miasta 1941-1944” Anny Reid. Niejedno wydarzenie, osoba lub perspektywa do dziś pozostawałyby w ukryciu gdyby nie dociekliwość licznych autorów i autorek pozycji historycznych - zapoznajcie się z ich dziełami z pomocą Woblinka!
Literatura historyczna pełna jest pozycji, które zajmują się różnymi epokami - od starożytności po współczesność. Jeśli interesują Was najdawniejsze czasy, a przy tym chcecie dowiadywać się o nich jak najwięcej w lekkiej formie, sięgnijcie po “Jak przeżyć w starożytnym Rzymie” L. J. Trafford, “Jak przeżyć w starożytnej Grecji” Roberta Garlanda czy “Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie” Theodore’a Papakostasa. A może wolicie nieco bardziej naukowe opracowania? “Mity, rytuały i polityka Inków” Jana Szemińskiego i Mariusza Ziółkowskiego lub “Historia Korei” Joanny Rurarz są właśnie dla Was! Wiele z tych pozycji opiera się na wiedzy zdobytej dzięki archeologii i jej odkryciom. Taka sytuacja ma miejsce na przykład w książce “Pierwsze słowo. Narodziny mowy i pisma” Martina Kuckenburga z serii “ Rodowody cywilizacji”. Bardziej interesuje Was średniowiecze? “Przeżyj rok w średniowieczu” Tillmanna Bendikowskiego, “Długie średniowiecze” Jacquesa Le Goffa, “Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420” George’a Duby bądź “Jesień średniowiecza” Johana Huizingi czekają na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki i ebooki (epub, mobi, pdf)!
Najsłynniejsi i zupełnie nieznani bohaterowie, największe i nigdy dotąd nie opowiedziane bitwy, szalone rewolucje i ciche, codzienne życie - to wszystko znajdziecie na kartach książek historycznych. Starożytność, średniowiecze, nowożytność - bez względu na to, która epoka interesuje Was bardziej, czeka na Was mnóstwo tytułów! Dzięki nim nie tylko lepiej poznacie przeszłość, ale także łatwiej będzie Wam zrozumieć teraźniejszość. Zarówno naukowe opracowania, jak i reportaże, biografie czy powieści historyczne - to wszystko czeka na Was na Woblink w postaci książek papierowych, audiobooków oraz ebooków (epub, mobi, pdf).
