Niniejszy numer "Południowosłowiańskich Zeszytów Naukowych. Język, kultura, literatura" stanowi pokłosie Międzynarodowej Konferencji Naukowej Dziedzictwo i współczesność w dramacie południowosłowiańskim zorganizowanej w Łodzi 17-19 listopada 2008 r. przez Zakład Literaturoznawstwa Katedry Slawistyki Południowej Uniwersytetu Łódzkiego oraz Katedrę Dramatu i Teatru Uniwersytetu Łódzkiego.
Matka i córka, Claire i Mia Fontaine, zainspirowane programem szalonej wycieczki dookoła globu, zwanej Ogólnoświatowymi Wielkimi Łowami, wyruszają w podróż po Azji, Egipcie i Bałkanach, by na koniec przez cztery miesiące smakować życie w południowej Francji. Przemierzają dwanaście krajów, odwiedzają dwadzieścia miast, przeżywają nadzwyczajne, często przezabawne przygody. Puszczają latawce z chińskimi dziećmi, odwiedzają wioski dziecięce SOS w Nepalu, niemalże tracą życie w E...
Książka stanowi analizę relacji, którą bohaterowie Kuśniewicza nawiązują z rzeczywistością jako absolutnym Innym, przybierającym w utworach pisarza rozmaite oblicza – od procesu historycznego po głębię nieświadomości. Taka relacja postrzegana jest w kategoriach doświadczenia, które znajduje swój wyraz na płaszczyźnie przestrzeni traktowanej jako naturalne środowisko istnienia człowieka, a zarazem jako warunek umożliwiający mu percepcję zjawisk świata otaczającego. Interpretac...
Głównym tematem tej pracy jest zagadnienie zanikania podmiotowości jednostki w relacji z literaturą podczas dwóch konstytuujących ją procesów: twórczego i odbioru, zarówno zatem podczas pisania, jak i czytania (czy też słuchania) książek. Nawet jeśli to negowanie podmiotu w owych procesach jest chwilowe i ostatecznie służy jego wzmocnieniu, wzbogaceniu, to dotąd chyba mało poświęcano mu miejsca jako takiemu. Moment ten, gdy ja podmiotu rozpływa się w styczności z literaturą, ...
Każda epoka miała swoich miłosnych wywrotowców, którzy postępowali wbrew regułom i nie zważając na cenę schodzili na złą drogę. To właśnie ich śladem postanowiła podążyć autorka – tropem literackich cudzołożników, kochanków, uwodzicieli, femmes fatales, nieszczęśliwie zakochanych, by sprawdzić, jak pisarze i intelektualiści reagowali na ewolucje i rewolucje obyczajowe, w jaki sposób przekładali na język powieści pragnienia, uniesienia i namiętności współczesnych sobie lub odl...
Uniwersytet Łódzki nadał księdzu profesorowi Józefowi Tischnerowi tytuł doktora honoris causa. Dziś znaczenie myśli Tischnera w dyskursie naukowym i społecznym wydaje się jeszcze bardziej istotne. Jego głos, głos humanisty - pojmującego relacje z innym jako miejsce spotkania i dialogu, jako obustronne zobowiązanie etyczne - winien brzmieć szczególnie donośnie we współczesnym świecie, którym w coraz większym stopniu rządzą depersonalizujące procesy. „Trzeba dziś - takimi słowy...
Palimpsest, to słowo-klucz do Pałuby, które pojawiając się w podtytule Snów Marii Dunin Karola Irzykowskiego, metaforycznie wyraża zasadę rządzącą kompozycją jednej z najwybitniejszych polskich powieści XX wieku i zarazem otwiera ją na nowe odczytania. To zachęta do przebicia się przez wierzchnie warstwy dzieła i podróży w głąb, w celu odnalezienia tekstów, do których Pałuba nieustannie wraca, by użyć sformułowania autora powieści, „w kształt linii spiralnej”. Podczas tej pod...
Ta korespondencja to przede wszystkim dramat, którego Baudelaire jest autorem, reżyserem i aktorem jednocześnie. Zapewne dlatego entuzjaści jego dzieła nigdy nie uznali jej za biograficzny suplement. Zresztą, czy jest to korespondencja w zwykłym znaczeniu tego słowa? „Obłudny czytelnik”, który zechce rozszyfrować ją po bratersku, odpowie, że to dzieło, może nawet najbardziej egzystencjalne ze wszystkich dzieł Baudelaire’a. Życie zmienia się tu w przeznaczenie. Poza wyborem li...
"Owładnięte przemijaniem malarstwo Stanisława Sobolewskiego pozostaje więc w znacznym stopniu niezależne od przemian, jakie z biegiem czasu dokonują się w sztuce współczesnej. Jest niespieszne, podlega własnym rytmom, karmi się osobistymi przeżyciami, dialogiem z przeszłością, spotkaniami z naturą i tradycją literacką." Renata Rogozińska Stanisław Sobolewski - ur. w 1952 r. w Krakowie. Studia w zakresie filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim (1971–1976) oraz na Wy...
Nieznani sąsiedzi zza morza Z jakimi krajami sąsiaduje Polska? Wiadomo — z Rosją, Litwą, Białorusią, Ukrainą, Słowacją, Czechami i Niemcami. No tak, oczywiście jeszcze ze Szwecją. Tyle że o naszych najbliższych morskich sąsiadach nader często zapominamy, ponieważ dzieli nas Bałtyk. Za nim zaś rozpościera się inny świat. Zimniejszy, mniej słoneczny, na swój sposób piękny, a jednak obcy. Ziemia wikingów. Z czym nam się kojarzy dzisiejsza Szwecja (poza tanimi meblami, bezpieczny...
Wybór pism, jest polskim tłumaczeniem antologii tekstów Edwardsa, reprezentatywnych dla jego różnorodnej twórczości literackiej. Edwards jako pastor, kaznodzieja, chrześcijański filozof, misjonarz, a także rektor Uniwersytetu Princeton uchodzi dziś za jednego z najwybitniejszych amerykańskich myślicieli. Jego wpływ na amerykański protestantyzm, a w szerszym ujęciu na zachodnią myśl teologiczną, filozoficzną i społeczną XVIII wieku i następnych stuleci trudno przecenić. Dorobe...
Autorka monografii rozważa problematykę egzystencjalną w poezji Julii Hartwig, której niezbywalny aspekt stanowią wychylenie w kierunku metafizyki oraz refleksja nad sztuką jako równoprawną płaszczyzną istnienia. Kluczami do interpretacji tych zagadnień są kategorie bytu, epifanii, apokatastazy, a następnie pamięci i doświadczenia. Umieszczenie dociekań w kręgu hermeneutyki Gadamera oraz filozofii podmiotu pozwoliło uwypuklić główne zręby poetyckiego światopoglądu Hartwig. Wi...
Książka zbiorowa, Aforyzm europejski to propozycja interesująca i ważna. I to z kilku powodów. Po pierwsze dlatego, że proponuje wieloaspektowe ujęcie fenomenu aforyzmu i aforystyki – bowiem pomieszczono w tomie prace o charakterze zarówno językoznawczym, jak i teoretyczno- i historycznoliterackim. Po drugie, stanowi zajmującą próbę zestawienia różnorodnych „aforystycznych” światów wielu autorów, należących do tak odmiennych czasów i estetyk, jak antyk, romantyzm czy współcze...
Książka zawiera zbiór tekstów krytycznych Tadeusza Pawlikowskiego. Legendarny dyrektor i reżyser teatru sięgnął po pióro recenzenta dwukrotnie. Po raz pierwszy w młodości, kiedy dopiero zaczynały kiełkować jego marzenia o przyszłej karierze. W latach 1885–1887 w „Nowej Reformie” pisał recenzje krakowskich przedstawień. I ponownie – jako doświadczony artysta i osoba publiczna – na przełomie 1910 i 1911 roku publikował w „Kurierze Lwowskim” pełne emocji omówienia lwowskiej scen...
Tadeusz Biedzki „W piekle eboli” Lubi przekraczać granice, nie tylko te geograficzne, dlatego ostatnią podróż odbył śladem eboli i, mimo naprawdę niebezpiecznych momentów, była to wyprawa pod wieloma względami wyjątkowa. Jej przebieg Tadeusz Biedzki opisał w książce zatytułowanej „W piekle eboli”. Fascynująca relacja z dramatycznych wydarzeń w Afryce Zachodniej w czasie epidemii śmiertelnego wirusa uzupełniona jest ponad setką znakomitych, czasem przerażających fotografii. ...
„Istny Meksyk” to relacja autorki z turystycznej podróży do jednego z najpiękniejszych zakątków świata. Książka zawiera opisy najbardziej znanych i najpopularniejszych miejsc w Meksyku i odczuć z nimi związanych. Tekst przybliża obraz kraju wraz z jego historią, zabytkami i dziką, tajemniczą przyrodą. Będzie ciekawy dla tych, którzy w Meksyku nie byli, a dla tych, którzy się tam wybierają, stanowić może źródło cennych wskazówek. Ewa Filip – specjalista bezpieczeństwa i higie...
Tom Nowakowski i inni koncentruje się na autorze Trampoliny. Choć jego osoba stanowi rdzeń refleksji literaturoznawczej, to jej nie ogranicza i nie wyczerpuje. Naszym zamierzeniem było poszerzenie pola analizy o pisarzy wywodzących się z pokolenia „Współczesności” oraz młodych, nawiązujących do poetyki realizmu Nowakowskiego i jego rówieśników – Marka Hłaski, Janusza Krasińskiego, Andrzeja Brychta, Bogdana Wojdowskiego czy Jana Himilsbacha. W centrum namysłu badawczego umieśc...
O kulturalnych i literackich kontaktach polsko-włoskich pisano już wiele, głównie o tym, co Italii zawdzięczamy, ale i o naszym skromnym wkładzie – zwłaszcza w średniowieczu i w renesansie – w kulturę Półwyspu. Nie można wyobrazić sobie wielowiekowego procesu kształtowania się polskiej tożsamości kulturowej bez owych kontaktów. O gęstości powiązań i sieci relacji niech świadczy najlepiej ukoronowanie pracy badawczej Tadeusza Ulewicza, dzieło którego nie sposób przecenić, a kt...
Załatwianie wiz w ambasadzie Republiki Beninu w Lagos trwało bardzo krótko chociaż normalnie odbiór paszportu odbywa się następnego dnia. Takie przyśpieszenie uzyskaliśmy dzięki uprzejmej prośbie wspartej upominkiem w postaci zestawu do makijażu firmy „Pollena", który wręczyłem miłej urzędniczce ambasady. Prezent rzeczywiście zadziałał, bo już po dwóch godzinach odebraliśmy paszporty ze stemplami wizowymi. Podobną technikę zastosowałem w ambasadzie Toga i tym sposobem do połu...
Dziesięć kobiet z rodu Laponki Karin zostało naznaczonych lapońską klątwą. Historia ich życia, życia ich rodzin zawarta jest w dziewięciu rozdziałach. Opowiadają one o dawnej Szwecji i przepięknym Norrlandzie, Sztokholmie, Smalandzie. Czasem powtarzają się w tych opowieściach te same fakty, ale widziane inaczej. To celowy zamysł, bo każda z bohaterek, opowiadając o nich, używa własnej perspektywy. Opowieść rozgrywa się na przestrzeni ponad 100 lat i sięga współczesności. Jest...
W 1978 roku zrealizowana została polska wyprawa przez Gobi. Pustynię przemierzono na żaglowozach – lekkich, trójkołowych pojazdach napędzanych siłą wiatru. Pomysłodawcą przedsięwzięcia był Wojciech Skarżyński, pracujący wówczas jako rekonstruktor prehistorycznych zwierząt, obsługujący polskie wyprawy paleontologiczne. Trzydzieści lat później polskie żagle znów stanęły na mongolskiej ziemi. Książka Żagle nad pustynią. Z wiatrem przez Gobi to niezwykły dziennik podróży "żaglon...
Drugi tomik z serii "Literatura włoska w toku" zawiera szkice poświęcone piętnastu współczesnym włoskim pisarzom, tym dobrze (jak Umberto Eco, Dario Fo czy Pietro Citati), mniej (jak Erri De Luca, Andrea De Carlo) lub wcale jeszcze u nas nieznanym. Autorzy szkiców, w pełni korzystając ze swobody, jaką daje eseistyczna forma - a ich głos staje się wypadkową własnej oceny i przytoczonych interpretacji krytyków - kreślą sylwetki twórców, których sądzimy, że warto polskim Czyteln...
Cezary Wodziński, publikuje traktat o języku polskiej polityki w wyjątkowo ironicznym, iście gombrowiczowskim stylu. Przenikliwa, precyzyjna krytyka patosu i powagi, w którą pragną się ubierać politycy obnaża nagą prawdę o śmieszności naszej sfery publicznej. Co więcej autor postuluje wręcz, by gromki śmiech na stałe zagościł na ustach Polaków. Sprawa jednak nie jest wcale wesoła, książka to poważna analiza języka polityki i apel o jego uzdrowienie. Na uwagę zasługuje także ...
W kategorii „Pozostałe” odnaleźć możemy wszystkie publikacje, które należą do kategorii „Literatura”, ale nie można ich przyporządkować do żadnej z następujących podkategorii: „Fantastyka / Horror”, „Kryminał / Sensacja / Thriller”, „Literatura piękna”, „Poezja / Dramat”, „Powieść historyczna”, „Powieść obyczajowa”, „Romans / Erotyka”. Kategoria „Literatura” jest bardzo obszerna, a w jej ramy wchodzi wiele różnorakich gatunków i odmian gatunkowych rozróżnianych m.in. ze względu na podejmowaną tematykę, kompozycję dzieła czy też uczucia wywoływane u odbiorcy. Powieści przygodowe, przypowieści, mity, utwory o treści filozoficznej, estetycznej czy literacko-krytycznej to tylko niektóre z odmian gatunkowych, jakie możemy tu znaleźć. W kategorii „Pozostałe” pojawiają się również dzieła łączące w sobie kilka podgatunków literackich. W ofercie księgarni internetowej Woblink.com znajdują się więc utwory najznakomitszych polskich pisarzy, dla których zabawa i gra formą to codzienność i których książki w trakcie lektury okazują się być czymś zupełnie innym niż początkowo przypuszczano. W kategorii „Pozostałe” umieszczono również m.in. zapis przemówienia wygłoszonego przez J.K. Rowling dla absolwentów Uniwersytetu Harvarda pt. „Życie jest sztuką”, w którym autorka pisze o porażkach, problemach, najważniejszych wartościach w życiu i oczywiście o potędze wyobraźni, „Mitologię słowiańską” Jakuba Bobrowskiego i Mateusza Wrony, gdzie znaleźć możemy zbeletryzowane historie ze świata wierzeń pradawnych Słowian pisane w oparciu o najnowsze opracowania naukowe z dziedziny historii, religioznawstwa i językoznawstwa.