Priroda Bogdanowa była najulubieńszą lekturą ucznia pierwszej klasy gimnazjum Winogradowa w Wilnie. Aż mu wychowawczyni, Jelizawieta Pietrowna, zwróciła uwagę, że nie może wypożyczać ze szkolnej czytelni ciągle tej samej książki. Inne wspomnienie z dzieciństwa, do którego Józef często powracał: Ciotka Stefcia z Petersburga przywiozła mu w prezencie na Boże Narodzenie grubego Brehma. Rzecz jasna, po rosyjsku. Przypisano to jej brakowi taktu, z jakiego słynęła w rodzinie, i po ...

Twórczość artystyczna nie ma ani wagi, ani miary. Nie można jej wyrazić w cyfrach porównawczych. Albo się podoba, albo się nie podoba. To rzecz ściśle subiektywna, ściśle prywatna. Wprawdzie zawodowa krytyka artystyczno - literacka wypracowała pewne konwencjonalne formy smaku, poziomu, wartości itp., przeistaczając je w autorytatywne tzw. kryteria, ogólnie przyjęte i uświęcone przez erudytów danej dziedziny artystycznej, ale mnie się one wydają zawsze dlaczegoś sztuczne....

Po powrocie z Katynia, pytano mnie wiele razy o „wrażenia”. Naturalnie wrażenie jest takie, o którym zwykło się mówić, że „mrozi krew w żyłach”. Stosy trupów nagich budzą najczęściej odrazę. Stosy trupów w ubraniu, raczej grozę. Może dlatego, że nici tych ubrań wiążą je jeszcze z życiem, którego je pozbawiono, a przez to stwarzają kontrast. W Katyniu znaleziono wyłącznie prawie wojskowych i to oficerów. Wymowność tego munduru robi wrażenie, zwłaszcza na Polaku. Odznaki, guzik...

„Dwa tomy wyborów tekstów przedwojennych Mackiewicza przynoszą rewelacje... Inaczej niż dotąd uważano – w latach 20. pisarz był już autorem poważnych i dojrzałych utworów literackich, nie tylko żurnalistą… Oba zbiory pokazują Józefa Mackiewicza jako pisarza należącego do tradycji szlacheckiej, czy – jak kto woli – będącego ostatnim elementem tej tradycji. Widać to nie tylko w tekstach literackich, chętnie nawiązujących do wzoru (i rytmu) szlacheckiej gawędy, lecz także w utwo...

Napisałem tę historię w przeświadczeniu, że nikt poza mną z autorów polskich nie zechce przerwać milczenia o sprawach , które powinny być wszystkim znane.
od Autora

Znam moc ludzi, którzy… zaczynają lekturę od «listów». W naszych warunkach jest to objaw raczej zrozumiały. Tłumaczy się nie tym, aby właśnie «listy do Redakcji» zawierały treść najciekawszą i najbardziej wartościową, bo często bywa odwrotnie; lecz raczej nostalgią do indywidualnych wypowiedzi, indywidualnych myśli, niekoniecznie krępowanych redaktorską granicą w druku, a granicą Odry i Nysy w terenie. Cesarz Aleksander II, wprowadzając w 1864 w życie swą słynną reformę sądo...

Drogi Panie Józefie, Myślę, że jeżeli czytelnik miał dużo przyjemności obcując z jakąś książką, to powinien wyrazić swoją wdzięczność autorowi. Tak jest ze mną i z Pana książką Fakty, przyroda i ludzie. Jest to książka znakomita i jeżeli Pan ją uważa za appendix do swoich powieści, to Pan się myli, bo ma ona swoje życie odrębne i nawet stwarza dla siebie szczególny gatunek. Tytuł nie jest dobry, jako że nie oddaje pewnej jednolitości postawy i tonu, zanadto podkreśla przypadk...

Lato, lato! Czasem przychodzi taka myśl do głowy: gdybyż to człowiek był w stanie zielenią liści i zielenią traw do tego stopnia napchać sobie pełne oczy, urozmaicić kolorami kwiatów, zgarnąć do tego z powierzchni rzeki promienie słońca, a później zacisnąć ten obraz pod powiekami, zachowując w wieczność, która go czeka pod ziemią! Ale nie jest w stanie. Pejzaż jak deszcz spływa po wierzchu; przechodzą chmury, przechodzą obłoki po niebie, a oczy zaszłe bielmem śmierci nigdy......

Dokumentując dotychczasową refleksję nad twórczością Józefa Mackiewicza antologia niniejsza gromadzi teksty krytyków, literaturoznawców i pisarzy. Jak każdy wybór, również i ten nie prezentuje (już choćby tylko ze względów objętościowych) pełnego spektrum opinii. [...] Zamierzeniem moim było raczej przedstawienie czytelnikom głosów charakterystycznych i reprezentatywnych dla poszczególnych etapów recepcji, przy czym kierowałem się nadzieją, że stanowiąc – zebrane razem – sweg...

Monumentalna praca na temat największego polskiego prozaika XX wieku. Kto chce poznać i zrozumieć Józefa Mackiewicza, a przy okazji również współczesną Polskę i kondycję polskich elit, musi sięgnąć po tę, wyróżnioną w Literackiej Nagrodzie im. Józefa Mackiewicza, pracę Grzegorza Eberhardta. Grzegorz Eberhardt udziela odpowiedzi, dlaczego naoczny „świadek Katynia” przez kilkadziesiąt lat żył w nędzy, a dziś pozostaje postacią tak bardzo nieznaną, ale z pewnością odpowiedź ta ...

Monografia Kazimierza Maciąga poświęcona jest życiu i twórczości Józefa Mackiewicza, jednego z najwybitniejszych pisarzy polskich XX w., który zajmuje wyjątkowe miejsce w literaturze polskiej. Jest to obszerne opracowanie porządkujące wiedzę o życiu i twórczości Józefa Mackiewicza. Książka ma charakter popularnonaukowy – w sposób przystępny został omówiony obszerny dorobek pisarza na tle jego niezwykłej biografii.

Józef Mackiewicz to jeden z najbardziej intrygujących świadków historii XX wieku. Monografia Adama Fitasa nie pozostawia co do tego najmniejszych wątpliwości. Lubelski badacz przekonująco burzy stereotypy, których gęstą sieć zarzucono zarówno na biografię autora Kontry, jak i jego dzieła. Ukazuje go jako człowieka odważnego i niezależnego od wpływów dwudziestowiecznych utopii, a także jako prozaika na wskroś nowoczesnego, obdarzonego ogromną wrażliwością na regionalną odmienn...

Józef Mackiewicz był najbardziej „wyklętym” polskim pisarzem XX wieku. Był bezwzględnym krytykiem i nieprzejednanym demaskatorem systemu komunistycznego we wszystkich jego wcieleniach. Stworzył najbardziej spójne i konsekwentne uzasadnienie antykomunizmu jako postawy etycznej, światopoglądowej i historiozoficznej. Z tego powodu stał się dla komunistów i postkomunistów, ale także dla wielu działaczy emigracyjnych, a nawet opozycyjnych w PRL wrogiem publicznym numer jeden. W od...

Książka jest doskonałą pomocą w poznawaniu reguł gramatyki języka polskiego. Autor, wykorzystując swoje doświadczenie w pracy z dziećmi i młodzieżą, przedstawił zasady panujące w naszym języku w taki sposób, aby ułatwić i umilić uczniom naukę: powiązał ją z zabawą. Opracował wierszyki, rysunki oraz schematy, dzięki którym łatwiej jest zapamiętać reguły. Zastosował również element powtarzania najważniejszych informacji, który pomaga w utrwalaniu zdobytych już umiejętności.Atut...

Pamiętniki niniejsze zawierają opis działań korpusu generała Dwernickiego w wojnie r. 1831. Znajdzie w nich czytelnik wiernie i treściwie, z żołnierską prostotą i skromnością, właściwą ludziom prawdziwej zasługi, opisane szczegółowo ruchy tego walecznego korpusu, który ożywiony rycerskim duchem swego wodza, prawdziwie bohaterskich dokonywał czynów i ważną w rzeczonej kampanii odegrał rolę. Rzucają one dokładne światło na przyczyny nieszczęśliwego obrotu sprawy wołyńskiego pow...

Nie znamy Józefa Piłsudskiego. Ten z rocznicowych plakatów (sumiasty wąs, krzaczaste brwi, dziarska postawa) to nie cała prawda. Ziuk już jako trzydziestolatek był wrakiem człowieka, a sumiasty wąs zapuścił nie po to, by się podobać. Chciał ukryć brak zębów. Nie wiemy kim jest, bo zbudowaliśmy jego wizerunek z naszych marzeń. Wizjoner, profeta, wódz. Niezwyciężony. Takiego go sobie wymarzyliśmy. A Piłsudski taki nie był, choć taki - być może - bywał. Naprawdę był kłębowiskiem...

The book contains an interview, Hans-Ulrich Obrist with Józef Robakowski, the texts by Łukasz Ronduda ("Józef Robakowski and a Film Form Workshop in the seventies"), Bożena Czubak ("Own Cinema"), Marek Nash ("A few notes on the works of Józef Robakowski"), biographical note, bibliography and artist's filmography. In Robakowski’s ‘own cinema’ the act of exposing oneself, in one self or another, assumes the characteristics of a pop-cultural fantasy. In Art is Power!, separatin...

Wszyscy Polacy wiedzą, że Józef Wybicki (1747-1822) jest autorem polskiego hymnu narodowego – Mazurka Dąbrowskiego. Ten gorący patriota wsławił się również wystąpieniem na sejmie w 1768 r. przeciwko działaniom ambasadora rosyjskiego, był uczestnikiem konfederacji barskiej i insurekcji kościuszkowskiej oraz współzałożycielem Legionów Polskich we Włoszech. Ale pozostawił też po sobie interesujące Pamiętniki, w których opisuje dzieje swego życia od lat najmłodszych do czasu utwo...

Obszerny katalog jest retrospektywnym wglądem w praktykę artystyczną Józefa Robakowskiego, postrzeganą z dwóch różnych i jednocześnie przenikających się perspektyw: „kina rozszerzonego” i „kina własnego”. Z jednej strony, jest to spojrzenie na jego udział w neoawangardowym eksperymencie lat 70., jako współzałożyciela Warsztatu Formy Filmowej (1970–1977), formacji kluczowej dla kolejnych generacji twórców i badaczy sztuki nowych mediów. Z drugiej strony, to prezentacja artysty...

Mam nadzieję, że dziś wieczorem na miejscu odbiorę jeden z twoich listów. Znasz, droga Józefino, całą rozkosz, jaką mi ich czytanie przynosi, nie wątpię więc, że je z przyjemnością piszesz… W listach, przeważnie krótkich, bo pisanych na gorąco, widzimy przemiany uczuć: od płomiennej namiętności młodego generała, jakim był Bonaparte podczas kampanii włoskiej, przez dojrzałą miłość Pierwszego Konsula, aż do przyjaźni rozwiedzionej pary w okresie późnego cesarstwa. Napoleon ni...

Wiek XX, nazywany „krótkim stuleciem”, swoją apokaliptyczną energię czerpał z dwóch bliźniaczych totalitaryzmów, komunistycznego i narodowosocjalistycznego, które zrodzone na obrzeżach Europy Środkowej wycisnęły na tym regionie kontynentu swoje szczególnie ostre piętno. A choć po niemal półwieczu od unicestwienia nazizmu implodował totalitaryzm komunistyczny, czego Józef Mackiewicz, świadek tegoż stulecia, już nie doczekał (choć może się spodziewał), to wciąż obydwa rzucają j...

Książka, choć jest to studium naukowe, adresowana jest do wszystkich zainteresowanych problematyką, przede wszystkim zaś do młodego pokolenia Polaków, urodzonych i żyjących w okresie kolejnej, zapewne najważniejszej transformacji, w ojczyźnie z trudem odzyskującej swoją tożsamość po okresie nazistowskiej, a następnie dziesięcioleciach komunistycznej okupacji.

Swoją książkę o polityce Becka zatytułowałem: O jedenastej – powiada aktor – sztuka jest skończona. Był to tytuł pretensjonalny, należało go raczej użyć na motto książki. Ale wyrażał myśl, że polityka musi odpowiadać możliwościom, które ma państwo, że polityka musi być skoordynowana z potencjałem państwa. To samo miał na myśli Bismarck, kiedy użył tych słów właśnie: O jedenastej – powiada aktor – sztuka jest skończona. To znaczy, że można i uprawiać politykę uniezależnioną od...

Polityka zagraniczna jest wielką szachownicą, na której zamiast figur z kości słoniowej stoją w polach żywe narody. (…) Naród może być tak przez swego ministra pchnięty, że śmierć i pożar przebiegną nad jego miastami i wsią, że niewola na długo stanie się jego udziałem. Na szachownicy polityki zagranicznej gra się bogactwem i nędzą, życiem i śmiercią milionów ludzi. Biada narodom, które się oddają w niezręczne lub nieumiejętne ręce. Stanisław Cat-Mackiewicz Spory wokół tamty...