Opis treści
Książka autorstwa wybitnej badaczki dziejów dziecka i dzieciństwa, kolekcjonerki polskich lalek – prof. Doroty Żołądź-Strzelczyk oraz kolekcjonerki zabawek, pasjonatki i znawczyni lalek – Alicji Sztylko jest bez wątpienia pionierską publikacją, wpisującą się w nurt badań nad historią kultury materialnej, życia codziennego oraz historią przemysłu – w tym wypadku zabawkarskiego. W polskiej historiografii nie powstała bowiem do tej pory praca, w której tak szczegółowo opracowana zostałaby problematyka konkretnej zabawki – lalki, wytwarzanej z określonego materiału, jakim jest celuloid. Publikacja jest zatem nowatorska poznawczo, a przy tym niezwykle bogata w warstwie ikonograficznej – prezentowane treści zobrazowane zostały kilkuset fotografiami lalek, w większości z prywatnej kolekcji Doroty Żołądź-Strzelczyk oraz innych źródeł i kolekcji.
Wykonane na potrzeby niniejszej pracy kwerendy i badania wymagały analizy wielu rozproszonych źródeł o różnorodnym charakterze – pisanych, materialnych i ikonograficznych, co świadczy o wysokiej erudycji Autorek w obszarze podjętej w książce problematyki. Jest ona niewątpliwie wymiernym efektem wielu lat kolekcjonowania przez Autorki polskich lalek celuloidowych oraz pieczołowitego gromadzenia wiedzy na ich temat. Istotnym walorem publikacji jest jej struktura, złożona z dwóch doskonale uzupełniających się części: pierwszej, poświęconej dziejom produkcji lalek celuloidowych i ich specyfice oraz drugiej, stanowiącej opisy fabryk i zakładów produkujących lalki celuloidowe wraz ze szczegółowym omówieniem ich poszczególnych typów, dokonane w ujęciu chronologicznym – na przestrzeni niemal stulecia.
Publikacja stanowi kompendium wiedzy na temat polskich lalek celuloidowych, które posłuży z pewnością nie tylko badaczom historii kultury materialnej, ale i pasjonatom dawnych zabawek oraz kolekcjonerom, poszukującym informacji na temat posiadanych w zbiorach lalek. Lektura książki pozwoli także niejednemu czytelnikowi z sentymentem wrócić do lat dzieciństwa, odnaleźć na jej kartach ukochaną lalę i poznać historię jej powstania.
Z recenzji dr hab. Moniki Nawrot-Borowskiej, prof. UKW
