Toni Morrison (właściwie Chloe Anthony Wofford-Morrison) urodziła się w 1931 roku. To amerykańska pisarka, autorka powieści i eseistka. W 1993 roku otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Nobla otrzymała za to, że „w powieściach charakteryzujących się siłą wizji literackiej i poetyckich wartości przedstawia najważniejsze problemy amerykańskiej rzeczywistości”. Znana jest ze swoich feministycznych i równościowych przekonań, którym dała ujście w wielu swoich dziełach.
Toni Morrison - życie i kariera literacka
Morrison pochodzi z wielodzietnej czarnoskórej rodziny robotniczej. Przez większość dzieciństwa nosiła imię Chloe Ardelia, ale zmieniła je. W wieku 12 lat jej rodzice postanowili przejść na katolicyzm i na chrzcie nadali jej imię Antonina. Od tego imienia pochodzi zdrobnienie Toni, którego zaczęła używać. Morrison studiowała na Uniwersytecie Howarda i Uniwersytecie Cornella. W 1995 roku obroniła tytuł magistra na wydziale literatury amerykańskiej. W swojej pracy pisała na temat twórczości Virginii Woolf i Williama Faulknera. Po ukończeniu studiów wykładała na Uniwersytecie w Waszyngtonie. W stolicy poznała Harolda Morrisona, Jamajczyka, z którym wzięła ślub i miała dwóch synów. Niestety małżeństwo rozeszło się w 1964 roku. Po rozwodzie Morrison zaczęła pracę w Random House. W 1968 roku pisarka przeprowadziła się do Nowego Jorku, gdzie zajmowała się wydawaniem książek szkolnych.
W 1970 roku ukazała się pierwsza powieść Toni Morrison – „The Bluest Eye” (polski tytuł „Najbardziej niebieskie oko”). W 2022 roku nakładem Wydawnictwa Poznańskiego ukazało się wznowienie książki w nowym przekładzie Kai Gucio. Wydawnictwo zapowiedziało wydanie kolejnych, odświeżonych powieści amerykańskiej noblistki.
Marzeniem bohaterki książki, Pecoli Breedlove, jest posiadanie pięknych niebieskich oczu, takich jak mają amerykańskie jasnowłose dzieciaki. Dziewczyna w głębi duszy wierzy, że jeśli jej oczy zmienią kolor, zyska wówczas szacunek i akceptację środowiska. Po zmianie inne dzieci nie zwracałyby uwagi na jej kolor skóry. Akcja powieści rozgrywa się w latach 40. XX wieku. Nagietki w przydomowym ogródku rodziny Breedlove nie kwitną – to zapowiedź tragicznych zdarzeń, których Pecola nie jest kompletnie świadoma. Świat dziewczyny legnie w gruzach. Historia przedstawiona została z perspektywy kilku narratorów i w części oparta jest na prawdziwych wydarzeniach. Książka Morrison to refleksja na temat społecznych wyznaczników piękna, rasizmu, nierówności rasowych, ksenofobii. Te kwestie będą powtarzać się w całej późniejszej twórczości pisarki.
W 1973 roku ukazała się druga książka Morrison – „Sula”. Cztery lata później pojawiła się „Pieśń Salomonowa”, czyli saga o ubogiej afroamerykańskiej rodzinie zamieszkującej niewielkie miasteczko. W 1981 ukazała się książka „Tar Baby”. Powieść „Umiłowana” z 1987 roku została wyróżniona Nagrodą Pulitzera, jedną z najważniejszych amerykańskich nagród kulturalno-dziennikarskich.
W 1992 roku ukazały się dwie książki Morrison – powieść „Jazz” oraz zbiór esejów „Grając w ciemnościach”. Sześć lat później wyszła powieść „Raj”.
W 1993 roku Toni Morrison otrzymała Nobla w dziedzinie literatury. „W powieściach charakteryzujących się siłą wizji literackiej i poetyckich wartości Morrison przedstawia najważniejsze problemy amerykańskiej rzeczywistości” – tak noblowskie jury motywowało przyznanie afroamerykańskiej autorce najważniejszego literackiego wyróżnienia na świecie.
Toni Morrison oprócz zaangażowanych powieści, esejów i tekstów krytycznoliterackich pisała również książki dla dzieci. Pisarka miała na swoim koncie również libretto do opery Margaret Garner oraz literaturę faktu. Morrison zasiadała również w jury konkursu głównego w trakcie 58. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes w 2005 roku.
Książki Toni Morrison na Woblinku
W księgarni internetowej Woblink znajdziecie książki Toni Morrison w formie papierowej i ebooka. Dostępna jest książka „Najbardziej niebieskie oko” oraz Numer 1/2022 „Pismo. Magazynu opinii”, w którym znajduje się jeden z tekstów amerykańskiej noblistki.
