W czerwcu 1921 roku koninianie już wiedzieli, ze do ich miasteczka przyjedzie Józef Piłsudski. Rada Miasta w czasie posiedzenia 8 czerwca podjęła decyzję o wyasygnowaniu dziesięciu tysięcy marek polskich na uroczystości związane z przyjazdem Naczelnika Państwa do Konina. Oczywiście gościnności nie da się przeliczyć na pieniądze, koninianie zadbali o to, by wszystko odbyło się w odpowiedniej, godniej niecodziennego gościa atmosferze.(...) Nie wiemy, kiedy salonka z naczelniki...
Antologia obejmuje zarówno utwory poetyckie – których na pewno jest więcej, jak i dzieła epickie. Utwory poetyckie to wiersze związane z danym tekstem biblijnym: opisujące go, parafrazujące (parafrazy biblijne były szczególnie modne w XIX wieku – warto temat zbadać!), nawiązujące do niego, samodzielne oraz fragmenty poematów (choćby Boskiej Komedii). Podajemy tu także przekłady poetów tłumaczących Stary Testament, by wymienić Czesława Miłosza czy Leopolda Staffa. Jeśli chodzi...
Część pierwszą Biblii pisarzy komentującą Stary Testament kończymy tomem poświęconym psalmom przekładanym i czytanym przez różnych pisarzy. Jest to logiczne. Po omówieniu dziejów Izraela od początku do czasów machabejskich oraz mów proroków, dzieł mądrości i poezji hebrajskiej oraz ich wyrazu w literaturze, pozostaje jeszcze to, co jest istotą każdej religii – modlitwa. Modlitwę Starego Przymierza wyrażają głównie Psalmy. Nie jest tak, by w innych księgach Starego Testamentu...
Po ontologicznej orientacji filozofii klasycznej (starożytnej i średniowiecznej) paradygmat filozofii nowożytnej staje się mentalistyczny, a jednym z podstawowych pojęć filozofii pokantowskiej, jeśli nie podstawowym, organizującym jej myślenie, jest pojęcie świadomości. Niewątpliwie jest też tak w wypadku fenomenologii Edmunda Husserla. Przejście od paradygmatu ontologicznego do mentalistycznego jest związane z utratą naiwnego zaufania do bytu, wynikiem autorefleksji nad tym,...
Mariusz Olbromski, filolog, muzealnik, poeta, eseista, publicysta, autor ponad dwudziestu książek, od wielu dziesiątek lat inicjuje i organizuje wiele znaczących wydarzeń w dziedzinie kultury i nauki na pograniczu polsko-ukraińskim. Książka „Przeminą dymy, rozkwitną róże. Wiersze o walczącej Ukrainie” to sejsmograf serca, pełna empatii reakcja humanisty na tragedię wojny dziejącą się za naszą wschodnią granicą. To pełen ekspresji, przejmujący zapis poetycki wielu kolejnych wy...
Wartość tekstu Jakubanisa polega przede wszystkim na tym, że daje bardzo dobry wgląd w metodę interpretacji historyczno-filozoficznej przełomu wieków, ale także wskazuje słabości obowiązującego paradygmatu heglowskiego i próbuje wskazać nową optykę interpretacyjną. Z tej perspektywy książka jest ciekawym zapisem myśli filozoficzno-historycznej końca XIX i początku XX w., ze wszystkimi jej zaletami i wadami. z recenzji wydawniczej prof. dra hab. Zbigniewa Nerczuka (Uniwersyt...
Lektura Bilikiewicza pokazuje, że wartości teoretyczne, jakie współdzieli społeczność naukowa baroku, były silnie związane z ideałem empiryzmu. Embriolodzy cenili więc między innymi dokładność, pomysłowość w projektowaniu doświadczeń, owocność, obszerność danych, powtarzalność i spójność wewnętrzną. Ponieważ w epoce tej całą dostępną wiedzę usiłowano przedstawić w postaci systemu, na liście wartości teoretycznych musiały znajdować się spójność zewnętrzna oraz szeroki zasięg. ...
Spis treści 1. Jak Ańcia pozamiatała jaskinię 2. Jak Szczyrek wspinał się na skałkę 3. Jak nogawki Szczyrka uczepił się rzep 4. Jak Szczyrek z dzięciołem przegonili żarłoczne gąsienice 5. Jak Raszek wywęszył kłopoty za drzewem 6. Jak przez dziurę w kieszeni przeleciał wiatr 7. Jak Szczyrek z Nosiwodą ugasili pożar 8. Jak jesień zabierała minuty a dawała w zamian grzyby do suszenia 9. Jak olbrzym przyniósł zimę w worku, a Szczyrek mu pomagał 10. Jak po skrzącym się śniegu bieg...
Spis treści 1. Jak Szczyrek został zbójem 2. Jak znalazł w pustym pniu dukaciki i pistolecik 3. Jak chciał wypłukać dukaty w strumyku 4. Jak Szczyrek nie dał się wiatrowi 5. Jak zbój Szczyrek znalazł sobie Ańcię 6. Zaręczynowy pierścionek 7. Jak stwór Barabór porwał Ańcię 8. Ślub, czyli jak Szczyrek zadudnił przez pusty pień i przegonił burzę 9. Jak Szczyrek musiał pozbójować 10. Jak Ańcia pomogła zającom i sprytem zwyciężyła chochlika 11. Jak zdobyli nakrapiane jajka na Wiel...
Mamy niewątpliwy zaszczyt przedstawić kolejny tom korespondencji dotyczący polskiej XIX- i XX-wiecznej filozofii. Tym razem jest to korespondencja Romana Witolda Ingardena z lat 1945–1951, ukazująca lwowskie dzieje powstania oraz powojennej, krakowsko-poznańskiej reaktywacji pierwszego polskiego, obcojęzycznego czasopisma filozoficznego, a mianowicie „Studia Philosophica. Commentarii Societatis Philosophicae Polonorum”. W niniejszym wstępie staramy się odtworzyć okoliczności ...
Tom ukazuje bogactwo i skomplikowanie przemian w zakresie nowożytnej i współczesnej kultury intelektualnej, w szczególności przemiany, które ujawniły się w ówczesnej filozofii wobec powstania „naukowego” przyrodoznawstwa. Równocześnie wskazuje uwarunkowania i implikacje światopoglądowe uwidaczniające się w rozwoju filozofii i science, które bynajmniej nie usuwały religii z nowożytnej kultury intelektualnej.
Pod wspólnym tytułem Refleksja dokonana zostały połączone dwa teksty, których pochodzenie i przeznaczenie są odmienne. Autobiografia intelektualna stanowi oryginalną wersję francuską eseju opublikowanego po angielsku na początku dzieła The Philosophy of Paul Ricoeur, wydanego przez Lewisa Edwina Hahna w serii The Library of Living Philosophers. (...) Studium Od metafizyki do moralności następuje zaraz po Autobiografii intelektualnej, ponieważ porusza zagadnienia kilku pojęć w...
Żywe interesowanie się rozmaitymi przejawami życia naukowego i praktycznego jest cechą charakterystyczną autora Trzech dialogów. Pomimo że przedstawiciele filozofii angielskiej nie zamykają się zazwyczaj w kole zagadnień teoretycznych, lecz sięgają i do życia praktycznego, szukając tu bądź sprawdzianu dla swych teorii, bądź też pola ich zastosowania, to przecież Berkeley im przewodzi i sam oświadcza w przedmowach do swych pism, że celem jego dociekań filozoficznych jest życie...
Korespondencja dwóch wielkich filozofów: Wincentego Lutosławskiego i Kazimierza Twardowskiego, to listy pisane przez nich do siebie z różną częstotliwością i intensywnością w latach 1895-1936. To przede wszystkim korespondencja prowadzona przez Lutosławskiego z różnych miejsc świata, relacje, w których starał się on opisywać Twardowskiemu to wszystko, co dane mu było tworzyć i poznawać w świecie. Inną cechą tej korespondencji był czas jej prowadzenia oraz sytuacja geopolitycz...
Nasuwa się pytanie, ilu w literaturze polskiej od XV wieku zaistniało fraszkopisarzy. Myślę, że na to pytanie nikt z historyków literatury nie jest w stanie odpowiedzieć. Nawet Józef Bułatowicz, który od trzydziestu lat zajmuje się dziejami fraszki polskiej i jest autorem kilku antologii dawnych i współczesnych przykładów tego gatunku. Wydawać by się więc mogło, że każda nowa antologia, która wychodzi spod jego pióra, jest ostatnia. Okazuje się jednak, że Bułatowicz, sam pisz...
Periphyseon Eriugeny ma formę dialogu, który się rozgrywa pomiędzy Wychowawcą (Nutritor) a Uczniem (Alumnus) i został zamknięty w pięciu księgach, choć początkowo Autor zamierzał przygotować cztery księgi. Forma dialogu, mająca swoje antyczne korzenie w filozofii Platona, w tradycji chrześcijańskiej znalazła znakomitego kontynuatora w osobie św. Augustyna, aw czasach karolińskich praktykował ją w tekstach o charakterze dydaktycznym Alkuin.
"Teizm klasyczny" - tak dość często określa się koncepcję natury Boga zbudowaną przez Ojców Kościoła, wzbogaconą przez mistrzów średniowiecza i żywo dyskutowaną w naszych czasach. W "Teizmie klasycznym" Bóg nie stwarza świata po to, by udoskonalić siebie i osiągnąć wyższy stopień samoświadomości i wiedzy. "Teizm klasyczny" uważa także, że Bóg jest wieczny i choć sam nie podlega żadnym regułom upływu czasu, zdolny jest do sprawiania skutków w czasie. Fragment Wprowadzenia do...
Książka jest przeznaczona dla trzech kategorii osób: wykładowców i studentów filozofii, teologii, psychologii, socjologii, kulturoznawstwa i pedagogiki, osób pracujących z ludźmi – nauczycieli, wychowawców i duszpasterzy, lekarzy, psychologów i psychoterapeutów, dziennikarzy i publicystów oraz tych pozostałych czytelników, którzy pragną pogłębić rozumienie tego doniosłego problemu egzystencjalnego, i tych, którzy chcą zrozumieć to, co obecnie dzieje się w kulturze Zachodu....
Właściwe rozumienie terminu „zdanie w sobie” Bolzano pragnie zapewnić czytelnikowi przez ustalenia przede wszystkim negatywne: oddzielenie zdania w sobie od jego wypowiedzenia, a także od myśli, której ono jest „materiałem”; ponadto przez oddzielenie go od tego, co nie jest zdaniem, ponieważ niczego nie mówi (a jedynie coś przedstawia), nie może więc być nośnikiem prawdziwości i fałszywości – tzn. przez oddzielenie od idei. Następnie charakteryzuje on dodatkowo zdanie w sobie...
Początek dyskusji nad realną różnicą istoty i istnienia rozpoczął bakałarz Uniwersytetu Paryskiego, uczeń Tomasza z Akwinu, Idzi Rzymianin. Nie ulega wątpliwości, że Idzi doskonale zdawał sobie sprawę z fundamentalnego znaczenia złożenia istotowo-istnieniowego w bycie stworzonym. Można zaryzykować stwierdzenie, iż był pierwszym, który zauważył jej doniosłość. Nieoczekiwanie stanowisko Idziego spotkało się z ostrą reakcją jednego z nestorów Uniwersytetu Paryskiego Henryka z Ga...
Rozprawy zawarte w niniejszym tomie - w większości trudno dostępne i opublikowane w rozproszeniu - będą stanowiły cenną dokumentację mało znanego okresu naukowego dorobku mego Ojca, a także wartościowe źródło wiedzy na temat szkoły marburskiej przedstawione przez jej bezpośredniego wychowanka.
Pracę nad Regułą dla pustelnicy Aelred rozpoczął ok. 1160 r. Chciał bowiem spełnić prośbę swej siostry, która od dłuższego czasu nalegała, aby napisał regułę dla pustelnic. Opracowując zasady życia zakonnego mistrz z Rievaulx kierował się zarówno własnym doświadczeniem, jak też korzystał z nauk ojców Kościoła. Nie powinien umknąć uwadze wielki wpływ, jaki na treść jego dzieła miały: Reguła św. Benedykta z Nursji, Wyznania św. Augustyna oraz traktaty św. Anzelma z Canterbury. ...
George Berkeley (1685 - 1753). Po ukończeniu studiów teologicznych w Dublinie w roku 1707 przyjął święcenia kapłańskie i został duchownym anglikańskim. W roku 1734 objął biskupstwo w Cloyne w Irlandii. Najważniejsze dzieło filozoficzne, "Traktat o zasadach poznania ludzkiego" ogłosił w roku 1710, jego wersja popularna, czyli "Trzy dialogi miedzy Hylasem a Filonousem" ukazały się trzy lata później. System Berkeleya stanowił dość niezwykłe połączenie, panującego wówczas na Wysp...