Korespondencja dwóch wielkich filozofów: Wincentego Lutosławskiego i Kazimierza Twardowskiego, to listy pisane przez nich do siebie z różną częstotliwością i intensywnością w latach 1895-1936. To przede wszystkim korespondencja prowadzona przez Lutosławskiego z różnych miejsc świata, relacje, w których starał się on opisywać Twardowskiemu to wszystko, co dane mu było tworzyć i poznawać w świecie. Inną cechą tej korespondencji był czas jej prowadzenia oraz sytuacja geopolitycz...
Periphyseon Eriugeny ma formę dialogu, który się rozgrywa pomiędzy Wychowawcą (Nutritor) a Uczniem (Alumnus) i został zamknięty w pięciu księgach, choć początkowo Autor zamierzał przygotować cztery księgi. Forma dialogu, mająca swoje antyczne korzenie w filozofii Platona, w tradycji chrześcijańskiej znalazła znakomitego kontynuatora w osobie św. Augustyna, aw czasach karolińskich praktykował ją w tekstach o charakterze dydaktycznym Alkuin.
Właściwe rozumienie terminu „zdanie w sobie” Bolzano pragnie zapewnić czytelnikowi przez ustalenia przede wszystkim negatywne: oddzielenie zdania w sobie od jego wypowiedzenia, a także od myśli, której ono jest „materiałem”; ponadto przez oddzielenie go od tego, co nie jest zdaniem, ponieważ niczego nie mówi (a jedynie coś przedstawia), nie może więc być nośnikiem prawdziwości i fałszywości – tzn. przez oddzielenie od idei. Następnie charakteryzuje on dodatkowo zdanie w sobie...
Rozprawy zawarte w niniejszym tomie - w większości trudno dostępne i opublikowane w rozproszeniu - będą stanowiły cenną dokumentację mało znanego okresu naukowego dorobku mego Ojca, a także wartościowe źródło wiedzy na temat szkoły marburskiej przedstawione przez jej bezpośredniego wychowanka.
W. Julian Korab-Karpowicz, Traktat polityczno-filozoficzny, wzorowany na Traktacie logiczno-filozoficznym Ludwiga Wittgensteina, jest dziełem z dziedziny filozofii polityki, którego cele to ustalenie zasad dobrego państwa i szczęśliwego społeczeństwa oraz wskazanie dalszego kierunku ewolucji ludzkości. Książka wydana jest w dwóch wersjach: dwujęzycznej, Tractatus politico-philosophicus: Traktat polityczno-filozoficzny w której tekst w języku polskim na jednej stronie, odpowi...
W jakiejkolwiek epoce dziejów świata narodziłby się człowiek zdolny, to zawsze znajdzie dla siebie pole działania, zawsze znajdzie dość pracy; wszędzie bowiem, bez względu na to, gdzie i w jakich warunkach na świat przyjdzie, wszędzie spotka sprzeczności, które pogo-dzić należy, wszędzie istnieć będą trudności, które przezwyciężyć zdoła jeno największym napięciem wszelkiej siły swej, o ile siła ta w ogóle po temu wystarczy. Wszędy dusza ludzka znajduje się między dwiema półku...
Korespondencja między Romanem Witoldem Ingardenem a Kazimierzem Twardowskim stanowi szczególny rodzaj uprawianej przez nich epistolografii. W tym przypadku jest to sztuka nie tylko pięknej kaligrafii, lecz umiejętność i potrzeba wymiany stosownej w danej chwili informacji, zgodnej z obyczajami panującymi w tamtym czasie oraz środowisku naukowym Lwowa, Getyngi, Fryburga, Warszawy, Torunia, Lublina i wielu innych miejsc. List pełnił wówczas swoją niezwykle ważną funkcję informa...
Dysputy metafizyczne stanowią wstęp do rozważań - opisują konieczny stan przed zaangażowaniem się w rozstrzyganie problematyki metafizycznej. Właściwe rozumowania i wnioski zawiera w szczególności METAFIZYKA PRAWDZIWA. W ETYCE zaś omówione zostało przede wszystkim rozwiązanie kwestii wzajemnej zależności odmiennych substancjalnie ducha i ciała, znane jako teoria okazjonalizmu.
Fragment Wstępu tłumaczki
Piwo, a raczej jego wytwarzanie i spożywanie ma na ziemiach polskich długą i zaszczytną tradycję. Niemiecki kronikarz Helmold w XI-wiecznej Kronice Słowian podaje: ...Wina nie mają ani go nie szukają, gdyż zapobiegliwie przyrządzone miodne napoje i piwa przewyższają wina falemieńskie. (...) Jan Długosz w Opisie Polski notuje: Z powodu mrozów północnych pozbawiona jest wina i oliwy. Zamiast wina używa się piwa, które się robi z ziaren pszenicy i jęczmienia, [za: Polska Jana Dł...
Etyka Geulincxa w swoim racjonalnym aspekcie jest właściwie jedną wielką pochwałą ludzkiego rozumu. Rozumu, który wyznacza zasady postępowania, kreśli granice działań, sprowadza je do wypełniania powinności. Ludzkie możliwości i pragnienia w sferze etyki zostają zredukowane do jednego: postanowienia czynienia zawsze tylko tego, co każe rozum. Jednakże dzięki zdefiniowaniu rozumu jako boskiego pierwiastka w człowieku Geulincx czyni człowieka czymś wielkim, bo mającym bezpośred...
"Dialog" - największe dzieło Ockhama z zakresu filozofii politycznej, pisane prawdopodobnie w latach 1334-1346, w czasie pobytu na dworze Ludwika Bawarskiego w Monachium. Konstrukcja tego dzieła ma postać rozmowy pomiędzy mistrzem uniwersyteckim a uczniem, w której pobrzmiewają echa zaciekłego sporu zakonu franciszkanów ze Stolicą Apostolską, reprezentowaną przez papieża Jana XXII. Jednocześnie na gruncie owego sporu analizuje autor sytuację Kościoła Powszechnego, wytykając b...
Umiejętność mówienia, działania, przybierania postaw nie oznacza jedynie dysponowania określonymi organami, lecz również operowanie sensem oraz posiadanie zaufania do tej władzy. Odkrycie samego siebie, rozumienie sensu jest tym, co pierwotne i co prowadzi usta i rękę, co kształtuje "stosunek" osoby do swojego ciała i do świata, w którym się znajduje.
Edyta Stein – filozof i święta – wpisuje się w dzieje myśli ludzkiej ze swą niezwykłą propozycją badawczą i życiową. Jej refleksja budziła i nadal budzi zaciekawienie, ale też wiele kontrowersji. Próba poznawczego zmierzenia się z tą refleksją i przesłaniem w niej zawartym przyciągała i przyciąga wielu badaczy, a także „zwykłych śmiertelników” poszukujących życiowych busoli. Stąd zamysł tej książki – aby konfrontować spuściznę Edyty Stein z rozmaitymi wizjami człowieka i świa...
Nieszczęsny kapitał wzajemnych niechęci, wrogości, nienawiści i nieporozumień gromadziliśmy przez wieki, lata i dni. Dziś odcinamy „kupony” z tego „bogactwa” – jątrzące, zapiekłe w nieufności, zabójcze dla spójności społecznej. A choć korzeń tego zła tkwi tak głęboko w przeszłości, że większość z nas nawet przy najlepszej woli nie próbuje tam sięgać – to przecież przynajmniej pewnego „poczucia”, skąd to się wzięło i czy już nigdy nie wróci, wielu na pewno choć raz doświadczył...
Pomysł niniejszej edycji wybranych utworów łacińskich Józefa Epifaniego Minasowicza (1718–1796), osiemnastowiecznego warszawskiego bibliofila, tłumacza i literata, narodził się podczas tutorialu akademickiego o nazwie „Autorzy nowołacińscy o Warszawie. Warsztat translatologiczno-kulturowy. Przygotowanie publikacji studenckiej z profesorską asystą translacyjną”, zaproponowanego w semestrze letnim 2023 przez profesor Beatę Gaj środowisku studencko-doktoranckiemu Uniwersytetu Ka...
Monografia podejmuje problem godności człowieka w świetle wyzwań XXI w. oraz obecnej kondycji ludzkości. Jednocześnie szuka genezy współczesnego rozumienia godności, manifestującej się w ważności, równości, braterstwie czy wolności człowieka w wybranych, starożytnych metaforach, formujących przez wieki rozumienie tożsamości istoty ludzkiej. W swoich analizach autor odnosi się do ustaleń m.in. Platona, Grzegorza z Nyssy, Kanta, Heideggera, Arendt, Berlina, LaKoffa czy Habermas...
Zawartość pierwszej części tomu 2. Biblii pisarzy odsyła do kolejnych czterech ksiąg Starego Testamentu wchodzących, obok Księgi Rodzaju omówionej w tomie 1., do tzw. Pięcioksięgu Mojżesza, czyli księgi: Wyjścia, Kapłańska, Liczb i Powtórzonego Prawa. Ich treścią są dzieje Narodu Wybranego, ściśle związane z osobą Mojżesza, a więc wyjście z Egiptu, nadanie Prawa na Górze Synaj, wędrówka Narodu Wybranego po pustyni ku Ziemi Obiecanej, w końcu dotarcie do Jordanu, do progu Ziem...
We wszystkich trzech prezentowanych tutaj i poświęconych myśli starożytnej rozprawach Cassirera otrzymujemy nie tylko przedstawienie jej dziejów, ale przede wszystkim ich interpretację, jako spójnej, systematycznej całości, której rozwój prowadzi w pewnym określonym kierunku, kierunku precyzowanym i określanym w jego własnej koncepcji. Nie znajdziemy tu jedynie relacji z tego, jak wyglądają poglądy poszczególnych filozofów greckich, ale przede wszystkim próbę określenia, jaka...
Twój stosunek do ewolucji nie dotyczy jedynie kilku wyrafinowanych poglądów na biologię, takich jak na przykład to, czy przypadkowe mutacje mogą prowadzić do powstania nowej funkcjonalnej informacji genetycznej. W istocie Twoje stanowisko w debacie o pochodzeniu gatunków zakłada i determinuje Twój stosunek do wielu innych – naukowych, filozoficznych i teologicznych – zagadnień. Jaka jest rola nauki w wyjaśnianiu pochodzenia świata? Co mogą zdziałać konieczność i przypadek w p...
Góry są dla wielu osób miejscem symbolicznego przekraczania siebie, swoich ograniczeń – tych fizycznych, ale i wewnętrznych. Sporo osób marzy o zdobywaniu szczytów, ale przerasta je szereg trudności. Uważam, że najlepszą motywację stanowią żywe przykłady osób, które te lęki przełamują, a ograniczenia traktują jako wyzwania. Ania Makowska mogłaby się poddać i z powodu swojej niepełnosprawności wrzucić górskie szaleństwa do szuflady z podpisem „niemożliwe”, a zamiast tego żyje ...
Pierwszy polski przekład Etymologii Izydora z Sewilli (ok. 560-636), nauczyciela średniowiecza. Obok Kasjodora i Boecjusza połączył dziedzictwo antyku z dorobkiem intelektualnym chrześcijaństwa. Opisując świat czyni narzędziem poznania etymologię, która wyjaśnia źródłosłowy, nazywa rzeczy, posługuje się słowem i zawiera odpowiedź na pytanie o istotę wszechrzeczy. Ogromne dzieło, będące summą ówczesnej wiedzy teologicznej i świeckiej. Przez stulecia były tekstem po Biblii najc...