W. Julian Korab-Karpowicz, Traktat polityczno-filozoficzny, wzorowany na Traktacie logiczno-filozoficznym Ludwiga Wittgensteina, jest dziełem z dziedziny filozofii polityki, którego cele to ustalenie zasad dobrego państwa i szczęśliwego społeczeństwa oraz wskazanie dalszego kierunku ewolucji ludzkości. Książka wydana jest w dwóch wersjach: dwujęzycznej, Tractatus politico-philosophicus: Traktat polityczno-filozoficzny w której tekst w języku polskim na jednej stronie, odpowi...
W jakiejkolwiek epoce dziejów świata narodziłby się człowiek zdolny, to zawsze znajdzie dla siebie pole działania, zawsze znajdzie dość pracy; wszędzie bowiem, bez względu na to, gdzie i w jakich warunkach na świat przyjdzie, wszędzie spotka sprzeczności, które pogo-dzić należy, wszędzie istnieć będą trudności, które przezwyciężyć zdoła jeno największym napięciem wszelkiej siły swej, o ile siła ta w ogóle po temu wystarczy. Wszędy dusza ludzka znajduje się między dwiema półku...
Korespondencja między Romanem Witoldem Ingardenem a Kazimierzem Twardowskim stanowi szczególny rodzaj uprawianej przez nich epistolografii. W tym przypadku jest to sztuka nie tylko pięknej kaligrafii, lecz umiejętność i potrzeba wymiany stosownej w danej chwili informacji, zgodnej z obyczajami panującymi w tamtym czasie oraz środowisku naukowym Lwowa, Getyngi, Fryburga, Warszawy, Torunia, Lublina i wielu innych miejsc. List pełnił wówczas swoją niezwykle ważną funkcję informa...
"Zaletą jego książki jest jej erudycyjny charakter i świadome unikanie akcentów polemicznych w wolteriańskim duchu libertyńskim, jako że tematyka, którą podjął, temu sprzyjała. Dulaure wykazał przy tym niepospolity zmysł pisarski, dzięki któremu przytaczane wręcz lawinowo fakty zaczerpnięte z naukowej literatury nie przytłaczają i nie nużą czytelnika. Przeciwnie, tę erudycyjną książkę czyta się jednym tchem. A jaki z tej lektury może być pożytek? Ano taki, że pozwoli ona czyt...
(...) Pytanie o Boga od starożytności należy do wielkich obszarów systemowo ujmowanej tematyki filozoficznej. Bynajmniej nie wprowadza w nią jakiejś problematyki, która by była filozofii obca. Przeciwnie: dopiero w zetknięciu z przekazem religijnym i jego teologią filozofia zyskuje pełny wymiar i właściwy radykalizm stawianych przez siebie pytań. W takim samoukształtowaniu tworzy z kolei normy argumentacji, od których teologia nie może się po prostu uchylić, jeśli ma brać ser...
W tym punkcie rozważań dochodzimy do ich najciekawszego punktu, mianowicie konfrontacji przeświadczenia o wieczności Bożego aktu zachowywania świata z dogmatem głoszącym koniec świata. Te dwie idee są ze sobą potencjalnie w konflikcie – wydaje się, że najprostszym i intuicyjnie akceptowalnym wyjaśnieniem końca świata może być ustanie zachowywania go przez Boga. Ono zostało jednak wykluczone we wcześniejszych artykułach kwestii. Zatem w pozostałej partii kwestii Tomasz tłumacz...
Jego dorobek spotyka się z bardzo zróżnicowaną oceną: jedni widzą w nim epigona neoplatonizmu i eklektyka, który jedynie pozbierał okruchy po uczcie starożytnych myślicieli, inni uważają go za niezwykle oryginalnego filozofa, odosobniony fenomen na tle burzliwych i poplątanych europejskich dziejów. Pomimo tak rozbieżnych ocen faktem jest, że to właśnie w filozofii Boecjusza, jak w soczewce, skupiły się najważniejsze tendencje i nurty późnej starożytności po to, aby w nowej f...
„Podstawy logiki – wybrane fragmenty III i IV tomu Teorii nauki oraz korespondencji Bolzana z Exnerem” Bernarda Bolzana dopełnią wybór fragmentów z dwóch pierwszych tomów Teorii nauki, wydanych w roku 2010. Pozycja zawiera przekłady najważniejszych epistemologicznych rozdziałów Teorii nauki oraz wybranych listów z tytułowej korespondencji Bolzana z Franzem Exnerem, stanowiącej komentarz i zarazem tło dla tego kluczowego dzieła logika i filozofa. Epistemologia Bolzana uzupełn...
Marcel Conche, emerytowany profesor Sorbony, autor licznych dzieł filozoficznych m. in. Żyć i filozofować (1992), Wyznania filozofa (2003), Jaka filozofia jutra?, jest bardzo ważnym myślicielem dwudziestego i dwudziestego pierwszego wieku. Znawca filozofii greckiej, myśli Michela de Montaigne’a, Friedricha Nietzschego, w sposób oryginalny poszukuje prawdy o świecie i człowieku. W prezentowanym dziele francuski filozof przedstawia własny światopogląd, dotyczący w szczególności...
Dyskusje na temat kształtu Europy, stylu życia, aborcji, eutanazji, homoseksualizmu itp. są w gruncie rzeczy sporem o człowieka. Żyjemy w czasach - pisał Karol Wojtyła - "wielkiego sporu o człowieka, sporu o sam sens jego istnienia, a przez to samo o naturę i znaczenie jego bytu". Pytam: Kim jestem: wiązka genów, czy kimś więcej? Jakie jest moje miejsce w kosmosie: takie jak innych istot, czy wyróżnione? Czy jestem czystym faktem czy jakimś dobrem? Jakie znaczenie ma dla mnie...
Niniejszy tom zatytułowany Aktualność Kierkega-arda, zawiera dziewięć rozpraw polskich badaczy filozofii S. Kierkegaarda. Całość została przygotowana tak, by choć w części zwrócić uwagę Czytelnika na ogromne bogactwo teologicznych, filozoficznych i literackich wątków tej oryginalnej myśli, spośród których wiele jest nadal żywo dyskutowanych w literaturze światowej. Jedną z najtrudniejszych rzeczy jest poprawne, całościowe odczytanie i, na ile to możliwe, uzgodnienie między so...
Niniejszy traktat jest podzielony na dwie części. W pierwszej części autor dowodzi, iż cnota polega właśnie na habitualnym i dominującym umiłowaniu niezmiennego Porządku. Wyjaśnia następnie dwie główne właściwości, które są niezbędne do zdobycia i zachowania cnoty, czyli siłę oraz wolność umysłu. Ukazuje z kolei, jakie są przyczyny okazjonalne światła i uczuć, to znaczy pomocy aktualnych, bez których nie można zdobyć umiłowania Porządku. Wskazuje w końcu przyczyny okazjonalne...
Spór o istnienie fallusa jest na wskroś współczesną opowieścią o grze przypadku i konieczności na przykładzie ojca, który żyje i umiera zgodnie ze sztuką. Na co dzień niezależny historyk sztuki i ekonomista, Aleksander Niecki dostaje się pod wpływ niezrozumiałych okoliczności, również zmarłej niedawno teściowej. A kiedy żona namawia go do pójścia do opery na koncert charytatywny, podczas krótkiej rozmowy z jej koleżanką jest adresatem zaskakującej opinii: –Och, widzę, że nie ...
Dysputy metafizyczne stanowią wstęp do rozważań - opisują konieczny stan przed zaangażowaniem się w rozstrzyganie problematyki metafizycznej. Właściwe rozumowania i wnioski zawiera w szczególności METAFIZYKA PRAWDZIWA. W ETYCE zaś omówione zostało przede wszystkim rozwiązanie kwestii wzajemnej zależności odmiennych substancjalnie ducha i ciała, znane jako teoria okazjonalizmu.
Fragment Wstępu tłumaczki
Wedle trafnego określenia V. Brocharda dzieło Sekstusa jest prawdziwą sceptyczną "summą". To paradoksalne, zważywszy na sceptyczny kontekst, sformułowanie dobrze oddaje charakter dzieła Sekstusa, które rzeczywiście odznacza się szeregiem cech łączących go ze średniowiecznymi kompendiami. Celem Sekstusa nie jest przedstawienie argumentacji nowatorskich, ale zwieńczenie wielkiej tradycji sceptycznej, sporządzenie wyczerpującego zestawu argumentacji krytycznych, które podważyłob...
Piwo, a raczej jego wytwarzanie i spożywanie ma na ziemiach polskich długą i zaszczytną tradycję. Niemiecki kronikarz Helmold w XI-wiecznej Kronice Słowian podaje: ...Wina nie mają ani go nie szukają, gdyż zapobiegliwie przyrządzone miodne napoje i piwa przewyższają wina falemieńskie. (...) Jan Długosz w Opisie Polski notuje: Z powodu mrozów północnych pozbawiona jest wina i oliwy. Zamiast wina używa się piwa, które się robi z ziaren pszenicy i jęczmienia, [za: Polska Jana Dł...
Etyka Geulincxa w swoim racjonalnym aspekcie jest właściwie jedną wielką pochwałą ludzkiego rozumu. Rozumu, który wyznacza zasady postępowania, kreśli granice działań, sprowadza je do wypełniania powinności. Ludzkie możliwości i pragnienia w sferze etyki zostają zredukowane do jednego: postanowienia czynienia zawsze tylko tego, co każe rozum. Jednakże dzięki zdefiniowaniu rozumu jako boskiego pierwiastka w człowieku Geulincx czyni człowieka czymś wielkim, bo mającym bezpośred...
Przed oddaniem do druku „Medytacji o pierwszej filozofii” Descartes rozsyłał kopie rękopisu, głównie za pośrednictwem o. Mersene’a, wielu osobom z prośbą o opinie. Otrzymane uwagi oraz swoje na nie repliki oddał do druku razem z tekstem właściwym i odtąd stanowią one, jako tzw. „Zarzuty i odpowiedzi”, integralną część „Medytacji”. Dyskusja nad treściami dzieła rozwijała się i w bogatej korespondencji Descartes’s znajdujemy wiele fragmentów polemicznych. Jednak niektóre listy ...
"Dialog" - największe dzieło Ockhama z zakresu filozofii politycznej, pisane prawdopodobnie w latach 1334-1346, w czasie pobytu na dworze Ludwika Bawarskiego w Monachium. Konstrukcja tego dzieła ma postać rozmowy pomiędzy mistrzem uniwersyteckim a uczniem, w której pobrzmiewają echa zaciekłego sporu zakonu franciszkanów ze Stolicą Apostolską, reprezentowaną przez papieża Jana XXII. Jednocześnie na gruncie owego sporu analizuje autor sytuację Kościoła Powszechnego, wytykając b...