Po ontologicznej orientacji filozofii klasycznej (starożytnej i średniowiecznej) paradygmat filozofii nowożytnej staje się mentalistyczny, a jednym z podstawowych pojęć filozofii pokantowskiej, jeśli nie podstawowym, organizującym jej myślenie, jest pojęcie świadomości. Niewątpliwie jest też tak w wypadku fenomenologii Edmunda Husserla. Przejście od paradygmatu ontologicznego do mentalistycznego jest związane z utratą naiwnego zaufania do bytu, wynikiem autorefleksji nad tym,...
Mariusz Olbromski, filolog, muzealnik, poeta, eseista, publicysta, autor ponad dwudziestu książek, od wielu dziesiątek lat inicjuje i organizuje wiele znaczących wydarzeń w dziedzinie kultury i nauki na pograniczu polsko-ukraińskim. Książka „Przeminą dymy, rozkwitną róże. Wiersze o walczącej Ukrainie” to sejsmograf serca, pełna empatii reakcja humanisty na tragedię wojny dziejącą się za naszą wschodnią granicą. To pełen ekspresji, przejmujący zapis poetycki wielu kolejnych wy...
Wartość tekstu Jakubanisa polega przede wszystkim na tym, że daje bardzo dobry wgląd w metodę interpretacji historyczno-filozoficznej przełomu wieków, ale także wskazuje słabości obowiązującego paradygmatu heglowskiego i próbuje wskazać nową optykę interpretacyjną. Z tej perspektywy książka jest ciekawym zapisem myśli filozoficzno-historycznej końca XIX i początku XX w., ze wszystkimi jej zaletami i wadami. z recenzji wydawniczej prof. dra hab. Zbigniewa Nerczuka (Uniwersyt...
Lektura Bilikiewicza pokazuje, że wartości teoretyczne, jakie współdzieli społeczność naukowa baroku, były silnie związane z ideałem empiryzmu. Embriolodzy cenili więc między innymi dokładność, pomysłowość w projektowaniu doświadczeń, owocność, obszerność danych, powtarzalność i spójność wewnętrzną. Ponieważ w epoce tej całą dostępną wiedzę usiłowano przedstawić w postaci systemu, na liście wartości teoretycznych musiały znajdować się spójność zewnętrzna oraz szeroki zasięg. ...
Związek wolności z odpowiedzialnością był i jest przedmiotem wyczerpujących analiz etyków i filozofów prawa. Rzadziej bierze się pod uwagę podstawowy – jak mi się wydaje – związek denotacji słowa „wolność” z denotacjami słowa „prawda”. Związek ten przybiera różną postać w zależności od tego: po pierwsze, o jaki sens słowa „prawda” chodzi, po drugie, jaka jest natura owej relacji. O jednym powiązaniu, na które zwrócili uwagę stoicy była już mowa. Podstawową wolnością człowiek...
Z Wprowadzenia autora: Pobieżne przyjrzenie się życiu wszystkich narodów wykaże nam gwałtowny wzrost potęgi tłumów. Fakt ten, dobry czy zły, musimy uznać. Wszelkie przeciwko niemu kierowane oskarżenia są pustymi frazesemi. Być może, wystąpienie na widownię tłumów będzie jedną z ostatnich faz cywilizacji Zachodu, zapowiedzią powrotu do pierwotnej anarchii, która poprzedza każde kiełkowanie nowych form społecznych. Ale czy istnieją środki, by temu zapobiec? Nie od dziś tłum prz...
Książka Paula Tillicha Chrześcijaństwo i spotkanie religii świata, zawiera cztery prelekcje o tym samym tytule, wygłoszone jesienią 1961 r. w Low Memorial Library Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku, w ramach Wykładów Bamptona. Filozof przedstawia w nich kilka punktów widzenia istotnych dla zrozumienia relacji chrześcijaństwa z pozostałymi wielkimi religiami świata, takimi jak judaizm, islam, buddyzm czy hinduizm, jako „religiami właściwymi”. A także z quasi-religiami, do któ...
Dramat ,,Millenium''...ukazuje losy bohaterów na tle przełomowych wydarzeń w dziejach naszego narodu,stanowiących jednocześnie cząstkę światowego procesu rozkładu komunizmu.Dlatego bez zastrzeżeń można mu nadać rangę narodowej epopei naszych czasów.(...)Akcja utworu rozgrywa się w Gdańskiej stoczni w,, najgorętszych''dniach 1980 roku.
Tom obecny dotyczy okresu między połową XVI w. a połową XVII wieku. W ciągu wcześniejszych dziesięcioleci Europę Zachodnią rozdarły religijnie ruchy reformacyjne, a do 1555 r. kontynent podzielono na trwałe sfery wpływów. Wtedy zabrano się za porządki: kodyfikację doktryn poszczególnych kościołów, dokładne ustalanie tekstów Biblii, a wreszcie za te, które skutkowały ponadwyznaniową falą polowań na czarownice. Około 1600 r. skończyła się epoka renesansu, a zaczął barok. Muzykę...
Tekst Księgi reguł przedstawia siedem zasad, którymi „niczym kluczami można otwierać tajemnice Pisma Świętego”, jak pisał Augustyn, naśladując słownictwo samego Tykoniusza (...). Te reguły zaproponowane przez teologa podzielonego Kościoła opisują sytuację afrykańskiego chrześcijaństwa w taki sposób, by ówczesny stan rzeczy nie przekreślił tego, co w Kościele jest najważniejsze: Kościół to przede wszystkim ciało Jezusa Chrystusa. Dlatego tajemnicy tego ciała poświęcone są trzy...
Zestawienie tych trzech tekstów pozwala przdstawić najważniejsze problemy,które przenikały myśl Mikołaja Kuzańczyka,a także strategię prowadzonych przez niego rozważań,zorientowanych na poszukiwanie niepojętego Boga.W traktacie Synostwo Boże autor ukazuje chrystologiczny wymiar swoich rozważań filozoficznych,w traktacie Łów mądrości przedstawia swój stosunek do tradycji filozoficznej,z kolei tekst Szczyt kontemplacji stanowi nowatorską próbę poszukiwań Boga jako Posse ipsum,c...
Życiorys Romana Witolda Ingardena przypomina zstępowanie z rajskich wyżyn w otchłani dantejskiego piekła.W młodości:uczeń znakomitych filozofów-Twardowskiego i Husserla,studiował we Lwowie,Getyndze i Fryburgu.Wykształcenie i napisane prace uplasowały go w elitarnym gronie światowych fenomenologów.
Viator jest niestrudzonym poszukującym.Droga,kóra go wybrała ma ostatecznie prowadzić w znac zeniu katolickim do zbawienia i osiągnięcia raju wiecznego,w sensie buddyzmu zaś do satori i przerwania wędrówki duszy w celu doskonalenia się oraz osiągnięcia pełni szczęścia,czyli do zamknięcia koła życia.Jest ona jednak zawiła,trudno wyodrębnić ją z ciemności,,pop kultury'' i indoktrynacji konsumpcyjnej cywilizacji materialnej.
Ksenofont(ok.430-ok.355 przed Chr.),grecki pisarz,historyk,filozof;uczeń Sokratesa,z pochodzenia Ateńczyk.Dzielny żołnierz i zapobiegliwy ziemianin;często doświadczał zmiennych kolei losu.Zaliczany do najbardziej poczytnych autorów starożytności.Pozostawił bogatą spuściznę,która w całości przetrwała do naszych czasów.W jej skład wchodzą dzieła o tematyce historycznej,politycznej i filozoficznej...
Myśl, Kasperskiego to dialektyczna symfonia smutku i radości,nieustającego napięcia między tym,co minione i czasem przyszłym.A jednym z motywów owej symfonii jest tematyka niniejszego tomu.Bowiem Profesor,obdarzony wnikliwym zmysłem filozoficznym...powołał do życia,obok profesora Karola Toeplitza,polski świat Kierkegaardowski.
Artykuły,wywiady,reportaże i eseje prezentowane w niniejszej książce[...]poświęcone są przede wszystkim pisarzom polskim,którzy zaistnieli w polskiej i międzynarodowej przestrzeni kulturalnej,których miałam okazję i zaszczyt spotkać poza granicami kraju i wypić wspólnie z nimi londyńską kawę.
Fragment Od Autora
Pojęcie sprawiedliwości – czy też oddawanej w ten sposób greckiej dikaiosune – jest przedmiotem specjalnego traktatu twórcy Etyki nikomachejskiej, umieszczonego w piątej księdze jego dzieła. Co się zaś tyczy odpowiedzialności, to chociaż Arystoteles nie posługuje się żadnym wyrazem, który można by było (bez pewnej dozy anachronizmu) uznać za dokładny odpowiednik tego dość współczesnego terminu, niemniej rozważa on gruntownie jej różne aspekty w swojej obszernej analizie tego,...
L. De la Forge uczestniczył bowiem w dyskusji, która najdoskonalszy swój wyraz znalazła w myśli N. de Malebranche’a. Mowa tu o okazjonalizmie i kwestii przyczynowości w naturze. Wątek ten podejmowany był już po wystąpieniu naszego autora przez niemal wszystkich i to właśnie w związku z Descartes’em, do którego go odnoszono. Znajdziemy go u wspomnianego Malebranche’a, ale i u Spinozy, Leibniza i wielu pomniejszych. Z drugiej strony należy przyznać, że gdyby wszelkie p...
Marcin z Bragi żył w VI wieku, pochodził z głębokiej prowincji Panonii, a działał również w nie mniej głębokiej prowincji, w odległej od jego ojczyzny - Galicji. Znał nieźle język grecki, rzecz rzadka w tamtych czasach na Zachodzie, przybył do Galicji wioząc ze sobą rękopisy greckie, a Kościoł w tej prowincji starał się zreformować przy pomocy pism ascetycznych mnichów Pustyni Egipskiej i kanonów soborów oraz synodów wschodnich, ale także dzieł pogańskiego pisarza - Seneki....
Spis treści 1. Jak Ańcia pozamiatała jaskinię 2. Jak Szczyrek wspinał się na skałkę 3. Jak nogawki Szczyrka uczepił się rzep 4. Jak Szczyrek z dzięciołem przegonili żarłoczne gąsienice 5. Jak Raszek wywęszył kłopoty za drzewem 6. Jak przez dziurę w kieszeni przeleciał wiatr 7. Jak Szczyrek z Nosiwodą ugasili pożar 8. Jak jesień zabierała minuty a dawała w zamian grzyby do suszenia 9. Jak olbrzym przyniósł zimę w worku, a Szczyrek mu pomagał 10. Jak po skrzącym się śniegu bieg...
Spis treści 1. Jak Szczyrek został zbójem 2. Jak znalazł w pustym pniu dukaciki i pistolecik 3. Jak chciał wypłukać dukaty w strumyku 4. Jak Szczyrek nie dał się wiatrowi 5. Jak zbój Szczyrek znalazł sobie Ańcię 6. Zaręczynowy pierścionek 7. Jak stwór Barabór porwał Ańcię 8. Ślub, czyli jak Szczyrek zadudnił przez pusty pień i przegonił burzę 9. Jak Szczyrek musiał pozbójować 10. Jak Ańcia pomogła zającom i sprytem zwyciężyła chochlika 11. Jak zdobyli nakrapiane jajka na Wiel...
Mamy niewątpliwy zaszczyt przedstawić kolejny tom korespondencji dotyczący polskiej XIX- i XX-wiecznej filozofii. Tym razem jest to korespondencja Romana Witolda Ingardena z lat 1945–1951, ukazująca lwowskie dzieje powstania oraz powojennej, krakowsko-poznańskiej reaktywacji pierwszego polskiego, obcojęzycznego czasopisma filozoficznego, a mianowicie „Studia Philosophica. Commentarii Societatis Philosophicae Polonorum”. W niniejszym wstępie staramy się odtworzyć okoliczności ...
Tom ukazuje bogactwo i skomplikowanie przemian w zakresie nowożytnej i współczesnej kultury intelektualnej, w szczególności przemiany, które ujawniły się w ówczesnej filozofii wobec powstania „naukowego” przyrodoznawstwa. Równocześnie wskazuje uwarunkowania i implikacje światopoglądowe uwidaczniające się w rozwoju filozofii i science, które bynajmniej nie usuwały religii z nowożytnej kultury intelektualnej.
