Kinga Siewior - dr, literaturoznawczyni, polonistka i slawistka. Współpracuje z Katedrą Antropologii Literatury i Badań Kulturowych na Wydziale Polonistyki UJ. Autorka monografii Odkrywcy i turyści na afrykańskim szlaku. O fotografii w polskim reportażu podróżniczym (Kraków 2012), współredaktorka Głuchego brudnopisu. Antologii manifestów awangard Europy Środkowej (Kraków 2015). Zajmuje się geopoetyką i kulturowymi studiami nad migracjami oraz środkowoeuropejskimi politykami i...
Najbardziej interesujące ironie występują jedynie na wolności. Trudno unieruchomić je w pojęciowej klatce, a wyłowione z życiodajnego kontekstu niemal natychmiast umierają. Polowanie okazuje się sztuką trudnych kompromisów: w kluczowym momencie, gdy pozytywne określenie wydaje się na wyciągnięcie ręki, przedmiot zwinnie wyślizguje się z definicyjnej sieci. Istnieje przy tym nieskończenie wiele ironii. Odmiana romantyczna, o której opowiada ta książka, nie tylko nie wykształci...
Studia składające się na niniejszy tom zostały ułożone w kolejności, która sprawia, że tworzą one spójną narrację zarazem historycznoliteracką i komparatystyczną. Tym, co spaja książkę, są przede wszystkim jej młodopolscy bohaterowie, czołowi artyści tacy jak Miciński, Wyspiański i Berent. Wspólną podstawę przemyśleń i analogii współtworzą także twórcy europejscy i wielkie formacje kulturowe i estetyczne: od antyku, poprzez romantyzm do modernizmu. Stały kontekst stanowi rów...
RE: IREDYŃSKI jest monograficzną wieloautorską REakcją intelektualną, formułowaną w warunkach określonych przez miejsca i czas przynależne interpretatorom, współautorom rozbudowanego dialogu, prowadzonego w kolejnych listach-esejach. Autorzy prowadzą ów dialog metodą analiz kontekstualnych, narzędziami komparatystyki, sytuując się na pozycjach badaczy literatury dokumentu osobistego, literaturoznawców, filmoznawców, historyków dramatu, teatrologów, choć także interpretatorów,...
Kiedy czyta się ten ogromny tom, trzeba od razu z podziwem wyznać: tutaj słowo „książka” jest zbyt skromne, trzeba mówić o dziele. Dziele imponującym nie tylko rozmiarami, ale – przede wszystkim – rozległością i wszechstronnością ujęcia, zasięgiem uwzględnionych materiałów, a także – dociekliwością w ich analizie, dokonywanej z różnych perspektyw, zawsze się dopełniających. W konsekwencji ten wielki tom daje obraz nie tylko poszczególnych ogniw składających się na literatur...
Praca zbiorowa komunizm. Idee i praktyki w Polsce 1944-1989 wnosi nowe i ważne przemyślenia na temat doświadczeń i rozumienia komunizmu w Polsce. Książka pomyślana jest w dużym stopniu jako polemika z dominującymi narracjami historycznymi i popularnymi, w których komunizm jawi się w kategoriach obcości: jako aberracja czy „czarna dziura” w historii Polski. Autorzy konsekwentnie i przekonująco dokonują dekonstrukcji tego typu narracji. W zamian proponują obraz komunizmu, który...
Przedmiotem badania nie jest fakt historyczny, ale sposób jego językowej bądź wizualnej reprezentacji. Całość owych reprezentacji składa się na wirtualny świat, który oddziela nas od rzeczywistości zewnętrznej. O ile historyk stara się dotrzeć do owej rzeczywistości zewnętrznej, o tyle zadaniem literaturoznawcy jest analizowanie sposobu jej zapośredniczenia poprzez reprezentacje. Przedmiotem badania nie jest zatem historia PRL, ale sposoby reprezentowania owej historii w różn...
Rekonstruujemy narracyjne sposoby budowania figury świadka w wybranych tekstach kultury od wojny do współczesności. Przedstawiają one polskiego świadka oddzielonego od hitlerowskich zbrodni jako niewinnego, bezradnego obserwatora, który „pomagał tyle, ile było można w tych warunkach”. Przemilczają jednak wpływ polskich zachowań na los Żydów, nasz współudział w Zagładzie. Taka narracja nastawiona na obronę autowizerunku na długo zdominowała dyskurs publiczny oraz powszechną św...
Nigdy jeszcze tak bardzo nie potrzebowaliśmy książki o gościnności jak obecnie, gdy etyka współbycia znajduje się w kryzysie na skalę niespotykaną od wielu lat. Język eliminacji, podziałów, budowania granic i burzenia mostów realnie wpływa na ustawodawstwo i zachowania nie tylko polskiej straży granicznej, co bezpośrednio przekłada się na przemoc wobec uchodźców, mniejszości etnicznych i adwersarzy politycznych. Wieloautorska monografia poświęcona dyskursom gościnności zawier...
Nowe, krytyczne wydanie "Nocy i dni" w opracowaniu, ze wstępem i komentarzami prof. Ewy Głębickiej. Czterotomowa powieść Dąbrowskiej ukazuje się w niniejszej edycji w trzech wolumenach, w następującym układzie:
Vol. 1: Tom I - Bogumił i Barbara, Tom II - Wieczne zmartwienie;
Vol. 2: Tom III - Miłość;
Vol. 3: Tom IV - Wiatr w oczy.
Każdy z tomów zawiera również wkładkę z kolorowymi zdjęciami z dworku Marii Dąbrowskiej w Russowie.
Książka jest bogata w dobrane świadectwa koniecznej a zarazem nieuchronnie ułomnej i świadomej tego faktu współczesnej reprezentacji. Podejmuje temat jej niezbędnych prób w imponującym a przejrzystym wymiarze celnie trafionych zdarzeń: w Polsce, w Europie, w świecie. Przywołuje fakty i świadectwa od pierwszej wojny światowej, walk w międzywojennej Hiszpanii, poprzez obronę Warszawy w 1939 aż po podobnie graniczne sytuacje w toku całej drugiej wielkiej wojny. Przedstawia losy ...
Tom pod redakcją profesora Adama Dziadka jest niezwykle cenny. Wypełnia znaczącą lukę w naszej, czyli polskiej, wiedzy na temat studiów męskich. Przedstawia te studia jako część szeroko zakrojonych badań obejmujących wszystkie chyba tradycyjnie wyodrębniane dyscypliny w naukach humanistycznych i społecznych. Zarysowuje frapujące perspektywy dla literaturoznawstwa zainspirowanego studiami męskimi. Sprzyja próbom przeprowadzenia w Polsce ważnej zmiany kulturowej - polega ona na...
„Biblioteka Pisarzy Staropolskich” prezentuje nowocześnie opracowane edycje ważnych dzieł literatury dawnej. Tomiki z tej serii, łączące cechy wydania krytycznego i popularnego, przeznaczone są zarówno dla historyków literatury, jak i studentów, uczniów oraz wszystkich, których interesuje przeszłość naszej kultury. „Wiersze zebrane” Andrzeja Zbylitowskiego – nie tylko otwierają drogę polskiej literaturze ziemiańskiej, lecz stanowią także przykład charakterystycznej twórczości...
Wymagamy od intymistów, oprócz szczerości, by opowiadali historię swojego życia w sposób otwarty, klarowny i jawny. Ten warunek nie jest spełniony, jeśli autorzy z jakichś względów nie piszą o sobie wprost i zamiast tego prowadzą gry z przyjętymi konwencjami wyznawania. Podstawowym celem tej książki jest scharakteryzowanie rozmaitych przetworzeń tradycyjnego paradygmatu gatunkowego autobiografii. Materiał empiryczny stanowią teksty Kazimierza Brandysa, Stanisława Lema, Roman...
Model romantyczny, choć dziś już jest głównie częścią historii medycyny, może być oceniany rozmaicie. Niektórzy, istotnie, uznają go za niewiele znaczący epizod w dziejach sztuki lekarskiej, do tego o charakterze konserwatywnym albo nawet wstecznym. Inni natomiast, i chyba nie są oni w mniejszości, uważają, że medycyna romantyczna odegrała pewną rolę zarówno w przezwyciężeniu kryzysu, jaki zapanował w XVIII stuleciu, jak i w ponownym samookreśleniu się medycyny somatycznej i ...
Co oznacza tytuł dramaty Mickiewicza? Czym i kim są DZIADY? Czemu i komu w dramacie i w całej twórczości Mickiewicza przysługiwało to miano? Czym były dziady w roku 1823, a w co przeobraziły się w roku 1832? Dziady to święto, obrzęd, ale dziady to też zmarli, postaci mediumiczne, guślarze, poeci. Dziad jest typem bohatera literackiego, ale dziad (lirnik) to także forma poetyckiej autokreacji. Dziady nie stanowią jednak wyłącznie sfery wartości. Dziady to również czynnik zagro...
Wspólnoty emocjonalne nie opierają się na jednej bądź dwóch emocjach, ale na całych ich konstelacjach albo zestawach. Specyficzny charakter tych wspólnot bierze się nie tylko z emocji, na które kładą nacisk - a nie jedynie ze sposobów i kontekstów takiego działania - lecz także z emocji, które klasyfikują jako uczucia niższej rangi lub których w ogóle nie dostrzegają. Aby odszukać i zbadać wspólnoty emocjonalne, czytam powiązane ze sobą teksty, wynotowując wszystkie słowa, ge...
Drugie, zmienione i poprawione wydanie listów Marii z Szetkiewiczów Sienkiewiczowej [...]: Po pierwsze - rozbudowuje, poszerza i w niektórych wypadkach zmienia naszą wiedzę o biografii i twórczości Sienkiewicza. Określa rolę, jaką w kształtowaniu się osobowości i ewolucji warsztatu pisarza odegrała jego pierwsza żona. Szczególnie ważne - uwidocznione w listach - są relacje między małżonkami, co dodatkowo podkreślają dopiski, najczęściej o charakterze żartobliwym. Tu również ...
Druga część Form męskości pod redakcją Adama Dziadka przynosi kapitalny przegląd sposobów użycia kategorii męskości (męstwa) do opisu kultury polskiej epok dawnych. Domysł redaktora tomu i współpracujących z nim autorów był bowiem jak najbardziej słuszny: jeśli męskość jest ważną kategorią kulturową, to musi mieć swoją historię, musi potwierdzać się w wielu ewoluujących wcieleniach i ujęciach, musi grać na różnych piętrach dyskursu publicystycznego, artystycznego, stricte pol...
Piotr Forecki świetnie rozpoznał procedury manipulowania, maskowania czy mistyfikowania pamięci o Zagładzie w różnych obszarach polskiego dyskursu publicznego. Swobodnie porusza się po ogromnym i zróżnicowanym materiale źródłowym: od gazet i czasopism po film, radio i telewizję; od dokumentów parlamentarnych, przez akty prawne do podręczników szkolnych. Odsłania przed czytelnikami zarówno myślowy rodowód, jak i mechanizmy tego, co określa zapożyczonym z nowej humanistyki term...
W polskiej humanistyce i naukach społecznych od kilku lat odbywa się wielkie nadrabianie zaległości w dziedzinie studiów (o) męskości/ach. Tzw. masculinity studies, które na świecie od dawna stanowiły ważny obszar badań nad płcią kulturową, u nas zaistniały zastanawiająco późno. Jeszcze do niedawna perspektywa genderowa w zasadzie tożsama była z women studies i akademickimi nurtami feministycznymi. Z czasem włączyły się do niej studia nad nienormatywnymi seksualnościami, któr...
SŁAWOMIR BURYŁA - profesor w Instytucie Polonistyki i Logopedii Uniwersytetu Warmińsko - Mazurskiego w Olsztynie. Zajmuje się współczesną literaturą polską, a zwłaszcza prozą wojny i okupacji, Holokaustu oraz edytorstwem i kulturą popularną. Jest autorem m.in. Opisać Zagładę (Wrocław 2006), Tematy (nie)opisane (Kraków 2013), Wokół Zagłady (Kraków 2016), Rozrachunki z wojną (Warszawa 2017). W 2012 roku w IBL PAN ukazała się pod jego redakcją, Doroty Krawczyńskiej oraz Jacka Le...
Nowa poezja polska wobec tradycji czyni przedmiotem namysłu lirykę polska po 1989 roku tworzoną przez autorów urodzonych w latach 60. i młodszych, tych, których debiuty przypadły na okolice przełomu XX i XXI wieku. Poezja po „zmianie paradygmatu” ukazana jest tu w kontekście jej wieloaspektowych relacji z szeroko rozumianą tradycją - literacką i kulturową - zarówno tą rodzimą (bliską, którą stanowią dzieła generacyjnych poprzedników oraz Starych Mistrzów), jak i obcą (krąg wp...
