Ralph Giordano urodził się w Hamburgu i w mieście tym przeżył czasy nazizmu. Z powodu swojego żydowskiego pochodzenia był ofiarą licznych prześladowań. Mimo traumatycznych przeżyć w czasie II wojny światowej po jej zakończeniu zdecydował się pozostać Niemczech. Z wyjątkowej perspektywy obserwował więc zachowanie Niemców w czasach nazistowskich, a następnie sposób, w jaki odnosili się oni do koszmarnej przeszłości po wojnie.Giordano, posługując się pojęciem drugiej winy, ...
Szacuje się, że do pracy przymusowej w nazistowskich Niemczech wywieziono od miliona do półtora miliona dzieci z Polski i Związku Sowieckiego. Uznane za podludzi doświadczyły brutalnego traktowania w czasie deportacji oraz tragicznych warunków życia i pracy. Musiały pracować na rzecz zarówno niemieckiej machiny wojennej, jak i całej gospodarki III Rzeszy. Zatrudniano je w warsztatach naprawczych Wehrmachtu i SS, przy rozbudowie infrastruktury, koszar, lotnisk czy umocnień, dl...
Funkcjonariusze służb bezpieczeństwa III Rzeszy stworzyli odpowiednio wcześniej alfabetyczny wykaz nazwisk Polaków potencjalnie groźnych dla przyszłej władzy okupacyjnej, przeznaczonych do szybkiego aresztowania i likwidacji, w który wyposażono m.in. Einsatzgruppen. Wykaz ten przetrwał w formie „Sonderfahndungsbuch Polen”, czyli „Specjalnej księgi gończej dla Polski”, wiemy jednak, że nie była to pierwsza tego typu lista. Zachowały się bowiem informacje o wcześniejszej, zagin...
5 kwietnia 1940 roku Gestapo rozpoczęło w rejencji ciechanowskiej akcję masowych aresztowań wymierzoną w „ruch oporu polskiej inteligencji”. Zatrzymano wówczas 1259 mężczyzn i kobiet, którzy trafili następnie do obozów koncentracyjnych w Dachau lub Ravensbrück. Niemal co trzecia osoba z tej grupy została zamordowana bądź zmarła w obozie, a los co czwartej pozostaje nieznany. Pojęcie narodowości polskiej Gestapo rozumiało w sensie ściśle etnicznym. Nie było jednak konsekwentn...
This is the first volume of "Chronicles of Terror" to deal exclusively with the victims of Soviet repression; it contains the testimonies of Polish soldiers who were taken into Soviet captivity in 1939–1941. These soldiers went on to join Anders’ Army and noted their experiences in questionnaires prepared by the Military Historical Bureau in the Middle East in 1943. The accounts are a fascinating personal record of how Polish citizens were confronted with totalitarian Stalini...
Latem 1944 roku w Warszawie powstańcy zmierzyli się z bezwzględnym przeciwnikiem. Niemcy nie tylko nie przestrzegali jakichkolwiek zasad prowadzenia konfliktów zbrojnych, masowo mordując jeńców i ludność cywilną. Mieli też absolutną przewagę w uzbrojeniu, która nie sprowadzała się jedynie do dysponowania samolotami i czołgami. Powstanie Warszawskie stało się dla Niemców także okazją do użycia specjalnych środków bojowych, również takich o wcześniej nieznanym, eksperymentalnym...
The German doctor usually only came for the selections. They were carried out in such a way that the German doctor walked next alongside the sick beds and each prisoner had to get up. If she couldn't get up, no matter for whay reason, for example just beacuse her legs had ben scaled, she was designated for gassing. (From the testimony of Maria Nowakowska, a prisoner of Auschwitz-Birkenau who worked as a nurse). Apart from Doctor Entress, Doctor Jager and Doctor Vetter also r...
Tom jako pierwszy w serii wydawniczej „Zapisy Terroru” jest w całości poświęcony losom ofiar represji sowieckich. Zawiera świadectwa polskich żołnierzy przebywających w niewoli sowieckiej w latach 1939–1941, którzy wstąpili do armii Andersa i w 1943 roku na Bliskim Wschodzie odpowiedzieli na kwestionariusz przygotowany przez jej Referat Historyczny. Relacje stanowią fascynujący zapis osobistej konfrontacji obywateli polskich ze stalinowskim, totalitarnym reżimem od 17 wrześn...
Moje przeżycia wojenne to wybór 59 spośród około tysiąca powstałych w 1946 roku szkolnych wypracowań dzieci na temat własnych doświadczeń z okresu II wojny światowej. Uczniowie z różnych rejonów kraju utrwalili w swoich pracach wstrząsające przeżycia z czasów niemiecko-sowieckiej napaści na Polskę i późniejszej okupacji. Opowiedzieli o tragicznych losach swoich rodzin, obserwowanych z ukrycia walkach, pacyfikacjach ludności i bombardowaniach, przeprowadzanych rewizjach, aresz...
In the "Chronicles of Terror" series we publish testimonies of specific individuals – victims and witnesses of two totalitarianisms. They record the personal experiences of thousands of Poles and their families and loved ones. The present volume comprises accounts concerning the events that took place in the Śródmieście district during the Warsaw Uprising. The witnesses describe mass extermination, conducted by the Germans in such locations as the Jordan Garden, the ruins of...
Niniejszy tom „Zapisów Terroru” jest ostatnim spośród poświęconych Auschwitz-Birkenau. Zgromadzone relacje dotyczą losów ofiar niemieckich lekarzy pracujących w obozie W zeznaniach poruszono nie tylko temat przeprowadzanych na ludziach eksperymentów, ale także udziału niemieckiego personelu medycznego w mordowaniu więźniów oraz selekcji osób przeznaczonych do zagazowania. Jednocześnie świadkowie przedstawiają wysiłki polskich lekarzy i sanitariuszy, którzy po trafieniu do obo...
The 6th volume of “Chronicles of Terror” is the second dedicated to the Auschwitz-Birkenau camp complex. Former inmates, male and female citizens of pre-war Poland as well as witnesses from other European nations, talk about the fate of the women and children interned at the camp. They reveal the details of the atrocious living conditions in the women’s camp, the crimes committed by their German overseers, the experiments into mass sterilization and the extermination of Jews ...
The 5th volume of “Chronicles of Terror” is the first of three dedicated to Auschwitz-Birkenau. The accounts include details of the living conditions, forced labor, and the punishment and execution methods that were employed at the camp complex. Of particular interest are the testimonies of the members of the Sonderkommando picked out to perform extraordinarily onerous work connected to the German-led extermination of Jews and the eradication of other Slavic nations. The fina...
Na sierpień 2019 roku przypada 75. rocznica rzezi Woli – masowych mordów popełnionych na ludności cywilnej Warszawy w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego. Do dziś wiele towarzyszących im okoliczności nadal nie zostało wyjaśnionych, a zbrodnia pozostała nierozliczona. Czy wydarzenia na Woli miały wyjątkowy charakter na tle niemieckiej polityki okupacyjnej? Dlaczego sprawcy rzezi uniknęli napiętnowania i sprawiedliwej kary? Czy mordy dokonane na warszawskiej ludności nos...
Niniejszy tom „Zapisów Terroru” jest drugim z poświęconych Auschwitz-Birkenau. O tragicznym losie przebywających w obozie kobiet i dzieci opowiadają byłe więźniarki i więźniowie. Są wśród nich zarówno obywatele przedwojennej Polski, jak i świadkowie z innych krajów Europy. Opisują oni m. in. ciężkie warunki życia w oddziale kobiecym, zbrodnie niemieckich nadzorczyń, eksperymenty nad masową sterylizacją oraz eksterminację Żydów i więźniów innych narodowości - w tym dzieci. Pr...
Ksiądz Jerzy Popiełuszko swoją pracą, nauczaniem, a także męczeńską śmiercią wywarł ogromny wpływ na całe pokolenie Polaków. Książka stanowi owoc nowych badań nad najważniejszym okresem jego działalności, obejmującym lata 1980–1984. Charakterystycznym rysem wysiłków duszpasterskich ks. Popiełuszki w tym czasie było nawiązywanie licznych kontaktów i współpraca z ludźmi z różnorodnych środowisk. Byli wśród nich m.in. hutnicy, studenci, artyści, działacze opozycji oraz inni duch...
W czasie II wojny światowej miliony pracowników z ZSRS, Polski, Francji, Czechosłowacji, Włoch i innych krajów trafiło do Niemiec. Ich wykorzystywanie miało ogromne znaczenie dla podtrzymania działania machiny wojennej III Rzeszy oraz odpowiedniej kondycji niemieckiej gospodarki jako całości. Książka Ulricha Herberta stanowi przełomowe studium tej tematyki, uwzględniające zarówno punkt widzenia funkcjonariuszy nazistowskiego reżimu oraz niemieckich przedsiębiorców, jak i wyzy...
Jesienią 1945 roku budynki u zbiegu ulicy Koszykowej i alei Stalina zajęła komunistyczna bezpieka. W piwnicach warszawskich kamienic, teraz przekształconych w biurowce MBP, urządzono areszt wewnętrzny. W trakcie dekady przewinęło się przez niego kilka tysięcy zatrzymanych. Byli wśród nich antykomunistyczni konspiratorzy, np. Witold Pilecki i Zygmunt Szendzielarz, przedwojenni politycy, np. minister, premier i marszałek sejmu Kazimierz Świtalski, przyszli politycy Władysław Ba...
Książka Harveya Mansfielda stanowi kompleksowe studium męskości, cechy przejawiającej zarówno złe, jak i dobre oblicza, przeważnie męskiej, często nietolerancyjnej, irracjonalnej i ambitnej. Czerpiąc z nauk przyrodniczych, literatury, filozofii i historii, autor bada rozmaite warstwy męskości, od wulgarnej agresji, przez męskość jako cnotę, aż po męskość filozoficzną. Pokazuje, jak realizuje się ona w czasach wojen, konfliktów i sporów, w najważniejszych momentach wprowadza z...
W cieniu przeprowadzonego przez nazistowskie Niemcy ludobójstwa często pozostaje zniewolenie, zwykle przyjmujące formę uwięzienia lub przymusowego przesiedlenia. Wtrącanie do więzień, zesłanie do obozów czy zamykanie w gettach – działania te miały służyć nie tylko podporządkowaniu sobie określonych grup lub ich izolacji. Często były także próbą odarcia z godności i człowieczeństwa. W prezentowanej publikacji ukazano skalę i formy zjawiska zniewolenia na okupowanych przez Niem...
Françoise Thom, w przeciwieństwie do wielu zachodnich polityków i autorów, nigdy nie miała złudzeń co do reżimu Władimira Putina. Przewidywała również, że Rosja może dokonać pełnoskalowej inwazji na Ukrainę. Thom posiada rozległą wiedzę na temat współczesnej kremlowskiej elity i historii ZSRS, przez co należy do wąskiego grona badaczy odpowiednio przygotowanych do analizy mechanizmów funkcjonowania aparatu władzy współczesnej Rosji. Opisując drogę Władimira Putina na szczyt ...
Wanda Pełczyńska (z domu Filipkowska) była działaczką niepodległościową i polityczną, dziennikarką i sufrażystką. Od 1913 roku należała do Polskich Drużyn Strzeleckich. Jako komendantka kurierek Frontu Litewsko-Białoruskiego uczestniczyła w wojnie polsko-bolszewickiej. W dwudziestoleciu międzywojennym pełniła m.in. funkcję redaktor naczelnej „Bluszczu” i „Kobiety Współczesnej”, posłowała na Sejm IV kadencji. W czasie II wojny światowej była więziona przez NKWD, należała do Ar...
Celem niniejszej edycji źródłowej, obejmującej depesze Poselstwa Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie z 1942 roku, jest ukazanie zaangażowania i rozmaitej pomocy niesionej przez tę placówkę w czasie II wojny światowej. Na jej czele od 31 maja 1940 do lipca 1945 roku stał Aleksander Ładoś. Na podstawie ponad 950 depesz zebranych w tomie można zapoznać się z wieloma wątkami działalności polskiej placówki, między innymi z charakterem i rytmem pracy polskiej dyplomacji w Szwajcarii...
