IPN Historia - książki, ebooki i audiobooki

Biogramy i doświadczenia członków Solidarności Walczącej wykraczają poza historię samej SW. Ich doświadczenia sięgają głębiej, nie tylko w NSZZ „Solidarność” lat 1980-1989 czy opozycję lat siedemdziesiątych. Sami bohaterowie odwołują się także do inspiracji podziemiem niepodległościowym czasów II wojny światowej czy lat stalinowskich, często też w ich wspomnieniach pobrzmiewa tradycja przedwojennych Kresów. Opublikowane wspomnienia mogą być pomocne dla badaczy w ich pracy nau...

„Warszawiacy wobec niepodległości” to książka traktująca o społeczeństwie Warszawy jako istotnym czynniku w procesie odzyskiwania przez Polskę niepodległości. Przedstawia ona wybitne jednostki, instytucje i organizacje społeczne, ich postawy wobec przemian politycznych, a przede wszystkim ich wielką aktywność polityczną, społeczną i kulturalną. Wiąże to zjawisko z zachodzącymi wówczas przemianami modernizacyjnymi, które są dobrze widoczne w środowisku wielkomiejskim. Ukazując...

Publikacja przedstawia relacje polsko-żydowskie w wojsku polskim w XIX i XX wieku. Zakres poruszanych zagadnień koncentruje się na udziale Żydów w regularnych działaniach przeciwko zaborcom w kolejnych zrywach zbrojnych schyłku XVIII i XIX w. oraz na próbach podsumowania nastawienia społeczności żydowskiej wobec polskich powstań narodowych. Najliczniejszą grupę stanowią artykuły dotyczące dwudziestolecia międzywojennego, a dotyczące służby zasadniczej żołnierzy pochodzenia ży...

Postawa amerykańskich placówek dyplomatycznych w Polsce w latach 1980–1981 odzwierciedlała – na zasadzie swego rodzaju sprzężenia zwrotnego – amerykańską politykę wobec PRL w tym okresie. Ambasada (i konsulaty) realizowała jej wytyczne, wykuwane gdzieś w gabinetach Departamentu Stanu, CIA, Białego Domu i powiązanych z nimi instytucji, a jednocześnie sama wpływała na kształt tej polityki, „bombardując” te instytucje raportami, analizami, szyfrogramami itp., sporządzanymi przez...

W tomie zamieszczone zostały dokumenty dotyczące pomocy udzielanej przez Polaków Żydom na terenie dystryktu krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa. W większości są to protokoły przesłuchań świadków, sporządzone przez pracowników Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskiej w Polsce i jej oddziałów terenowych. Towarzyszą im listy kierowane przez ratowników do GKBZHwP, a także relacje ocalonych. Dokumenty dotyczą najróżniejszych for pomocy, począwszy od wsparcia żywnościowego...

"Dokumenty Stasi, przetłumaczone na język polski oraz opatrzone aparatem krytycznym, poddane zostały dodatkowo analizie statystycznej. Miała ona pomóc w wizualizacji i ocenie najważniejszych wątków podkreślanych przez służby NRD w raportach tygodniowych.
W przygotowaniu znajdują się kolejne tomy, dotyczące okresu obowiązywania stanu wojennego (1981–1983), a także sześciu miesięcy po jego zakończeniu (1983 r.)."

Tom zawiera krytycznie opracowane źródła historyczne: autobiografię gen. Władysława Jędrzejewskiego (1863–1940) i teksty wspomnieniowe jego autorstwa dotyczące wojny 1919–1920, a ponadto dziennik 5 Dywizji Piechoty z 1919 roku, której gen. Jędrzejewski był dowódcą. Całość poprzedzona jest obszernym wstępem poświęconym Władysławowi Jędrzejewskiemu – jednej z ważniejszych postaci okresu wojen o wschodnie granice Rzeczypospolitej.

Książka Podziemna sieć społeczna. Casus z dziejów konspiracji solidarnościowej jest monografią jednego z najważniejszych środowisk opozycyjnych lat osiemdziesiątych. Uformowało się ono wokół kilku inicjatyw: niezależnego pisma „Wola”, Międzyzakładowego Komitetu Koordynacyjnego NSZZ „Solidarność”, Grupy Politycznej „Wola” oraz Duszpasterstwa Ludzi Pracy „Wola”. Jan Olaszek, rekonstruując dzieje tego środowiska, wykorzystał źródła archiwalne, prasę i relacje uczestników wydarze...

Autorzy omawiają m.in. procesy sądowe uczestników protestu, kreślą ich portret zbiorowy, zajmują się świadomością współczesnej młodzieży o genezie, przebiegu i następstwach wydarzeń, przypominają sylwetkę ks. Romana Kotlarza, który ujął się za represjonowanymi. Porównaniu Czerwca ’76 z innymi protestami służą artykuły poświęcone wydarzeniom mającym miejsce w Gdańsku, Lublinie, Wrocławiu, Berlinie, Tbilisi i Budapeszcie.

Książka omawia organizację i działalność policji politycznej PRL usytuowanej w Komendzie MO m.st. Warszawy oraz Komendzie Stołecznej MO w latach 1956–1975. Cele „bezpieki” realizowano na wiele sposobów, a zwłaszcza wykorzystując osobowe źródła informacji, których przybywało proporcjonalnie do skali stawianych przed SB zadań. Było ich jednak zawsze za mało. Także i to przyczyniało się do tego, że policji politycznej nie udało się przejąć całkowitej kontroli nad społeczeństwem ...

Badania dotyczące Urzędu ds. Wyznań znajdują się na początkowym etapie. Choć istnieje wiele publikacji o historii Kościoła katolickiego w Polsce „ludowej”, szczególnie o jego relacjach z komunistycznym państwem, ciągle brakuje opracowań dotyczących struktur, działalności i ludzi zatrudnionych w UdsW. Niniejszy tom podejmuje te tematy. Zostały w nim omówione zasady funkcjonowania poszczególnych wojewódzkich wydziałów ds. wyznań oraz wybrane aspekty działalności aparatu wyznani...

"Publikacja zawiera protokoły wizytacji kanonicznych Stefana Wyszyńskiego z okresu posługi biskupiej w Lublinie. To wyjątkowe i ważne wydawnictwo źródłowe uzupełniające w istotny sposób biografie Prymasa Tysiąclecia. Czas posługi pasterskiej biskupa lubelskiego Stefana Wyszyńskiego przypadł na trudne lata odbudowy kraju ze zniszczeń wojennych oraz zniewolenia Kościoła i narodu przez system komunistyczny. Do najważniejszych czynności bp. Wyszyńskiego w diecezji lubelskiej nal...

Publikacja zawiera opracowanie dokumentów Franciszka Skwierczyńskiego, który – jako członek prezydium szczecińskiego MKR, a następnie Zarządu Regionu Pomorze Zachodnie i zarazem tajny współpracownik SB – odgrywał w latach 1980–1982 (a zwłaszcza po 13 grud-nia 1981 r.) niezwykle istotną rolę w rozpracowywaniu regionalnych struktur opozycyjnych.

Korespondencja rodziny Artwińskich (1889–1983) jest unikalnym źródłem opisującym trzy pokolenia jednej rodziny. Życie prywatne i zawodowe Stefana Artwińskiego – ostatniego prezydenta Kielc w II Rzeczpospolitej, jego rodziców, żony oraz dzieci. Na kartach książki czytelnik może odnaleźć nieznane dotąd szczegóły dotyczące ich wzajemnych relacji oraz motywów działań, ponadto przesyłane wiadomości zawierają cały wachlarz emocji: troskę o drugą osobę, szacunek dla najbliższych, a...

Zbiór korespondencji wytworzonej i wysłanej przez ofiary Zbrodni Katyńskiej. Prezentowana kolekcja składa się z listów i kart pocztowych adresowanych głównie do rodzin, przyjaciół i znajomych. Kilka z nich to przesyłki wytworzone w pierwszych dniach II wojny światowej. Zasadniczą część zbioru stanowi korespondencja wysłana z sowieckich obozów jenieckich pomiędzy 20 listopada 1939 r. a początkiem kwietnia 1940 r. Publikacja prezentuje źródła stosunkowo rzadko wykorzystywane w ...

Książka przybliża sylwetkę duchownego, który brał udział w manifestacjach 25 czerwca 1976 r., a następnie w kilku kazaniach upomniał się o osoby represjonowane po tych wydarzeniach i w rezultacie sam stał się ofiarą bezprawnych działań ze strony PRL-owskiego aparatu represji zakończonych jego śmiercią 18 sierpnia 1976 r. Autorzy przypominają też wcześniejszą posługę duszpasterską księdza i losy jego sprawy po 1976 r., która nie przyniosła zidentyfikowania i ukarania sprawców ...

Ideologia komunistyczna i ustrój będący jej odwzorowaniem nie przestają być przedmiotem rozważań historycznych. Z różnych perspektywy można oglądać te zjawiska. Potrzebne są studia wokół dziejów myśli sowietologicznej, ale nie tylko. Za wprost niezbędne uznać trzeba opracowania zapatrywań rozmaitych kierunków i przedstawicieli myśli politycznej wobec idei komunistycznej jako projekcji teoretycznej, jak i wobec systemu sowieckiego jako prawzoru rządów totalitarnych. Tom Polski...

Publikacja została wydana nakładem Centralnego Wydawnictwa NSDAP w Berlinie w 1943 r. Słusznie traktuje się ją z dużą nieufnością, gdyż jeden z systemów totalitarnych oskarżał drugi o dokonanie masowej zbrodni ludobójstwa, choć oba wykorzystywały podobne formy eksterminacji narodu polskiego. Jednak po odkryciu zbrodni katyńskiej przez Niemców w 1943 r. nigdy już w tym miejscu nie prowadzono tak szerokich badań. Opracowany raport stanowi wynik badań sondażowych różnego rodzaj...

Z okazji przypadającej w 2020 r. okrągłej rocznicy Grudnia 1970 r., oddział IPN w Szczecinie zainicjował serię wydawniczą poświęconą międzynarodowej recepcji tego i dwóch pozostałych przełomów (1980 oraz 1989), ze szczególnym uwzględnieniem roli, jaką odgrywało w nim wspomniane miasto. Każdy tom przypisany jest do konkretnego państwa. Serię inauguruje publikacja poświęcona stosownym ocenom dokonywanym w RFN. Ich analiza odpowiada na pytanie, na ile interesowano się przełomam...

W utworzenie Armii URL 1920 r. wielki wkład wnieśli polscy sojusznicy, którzy w miarę swoich sił zapewniali ukraińskim żołnierzom umundurowanie i uzbrojenie, zaopatrywali ich w niezbędne materiały, sprzęt techniczny, amunicję itd. Należy podkreślić, że wsparcie militarne ze strony polskiej nie zostało wstrzymane nawet po zawarciu zawieszenia broni z bolszewikami. Wielką zasługę na tym polu ma marszałek Józef Piłsudski, który mimo wszelkich przeszkód politycznych znajdował now...

Książka Moniki Wiśniewskiej jest dobrą lekcją pozwalającą zrozumieć współczesność i nasze dzisiejsze zmagania o właściwe wychowanie i kształcenie dzieci, nie tylko przedszkolaków.

Włodzimierz Kapczyński (1929–2018) – w 1947 r. organizator grupy Związek Walki z Komunizmem, w 1948 r. aresztowany, skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach na 7 lat więzienia, osadzony w Sosnowcu-Radosze, Wronkach, Potulicach, Raciborzu, Obozie Pracy Więźniów w Jelczu, zwolniony w 1953 r. na mocy amnestii. Od września 1980 r. w „Solidarności”; przewodniczący Komisji Zakładowej w Budostalu-4; w lipcu i grudniu 1981 r. delegat na I i II Walny Zjazd Delegatów (w...

Prezentowany tom studiów koncentruje się wokół trzech wątków przewodnich: okresu 1917–1922 na obszarze byłego państwa carów; politycznych, społecznych i ekonomicznych konsekwencji obalenia monarchii w Rosji i utrwalenia w niej władzy bolszewików, i w końcu funkcjonowania rewolucji rosyjskich w dwudziestowiecznych społeczeństwach. Rewolucja oznaczała radykalne zerwanie z wcześniejszym okresem w rosyjskiej historii, odrzucenie podstaw cywilizacji europejskiej na gruncie prawa, ...

Rok 1959 w Polsce był trzecim rokiem po odwilży październikowej, uwidocznionej w relacjach państwo–Kościół uwolnieniem z internowania Prymasa Tysiąclecia i ponownym nawiązaniem wzajemnych kontaktów przez stworzenie Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu. Jednakże ten krótki okres normalizacji dawno już się zakończył, o czym informował również w swoich zapiskach kard. Wyszyński. Początek roku to przede wszystkim czas dzielenia się prymasa z wiernymi wrażeniami z dwumiesięcznego p...