IPN Historia - książki, ebooki i audiobooki

Losy samozwańczego oficera WP, kawatermistrza V Odcinka Wachlarza, dowódcy Ośrodka Dywersyjego Nr 24 i dowódcy oddziału Specjalnego Garnizonu Miasta Wilna w Okręgu Wileńskim na Wileszczyźnie, a od 1945 r. w Polsce centralnej. Po aresztowaniu przez UB w 1949 r. poszedł na współpracę jako informator i TW, którą kontynuował do 1990.

Niniejszy, drugi w kolejności, tom tej serii prezentuje dokumenty wytworzone przez jedną z najmniej znaczących Okręgowych Delegatur Rządu - ODR Ciechanów. Znajdują się one w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Znajdujemy w nich wszechstronny obraz działalności polskiej tajnej administracji oraz niemieckich władz okupacyjnych na obszarze północnych powiatów województwa warszawskiego, włączonych przez okupanta niemieckiego w granice III Rzeszy. W tomie zamieszczon...

Czesław Szurmiak (1917-1993) - w 1939 r. ukończył Szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Wziął udział w kampanii wojennej w składzie 23. Pułku Ułanów Grodzieńskich w Armii Odwodowej "Prusy". Podczas II wojny światowej był oficerem szkoleniowym i dywersji w Komendzie Obwodu ZWZ-AK Łańcut. Po wkroczeniu Armii Czerwonej nie zgłosił się do poboru, co w połączeniu z przynależnością do AK spowodowało, że został aresztowany przez komunistyczny aparat represji. W celi więzienia ...

II wojna światowa to jedna z najistotniejszych cezur w historii. Największy w dziejach konflikt i towarzyszące mu zbrodnie pochłonęły życie milionów istot ludzkich. Doświadczenie lat 1939–1945 odciska swoje piętno na kolejnych pokoleniach, które żyją w świecie politycznie i mentalnie ukształtowanym przez wynik tamtych zmagań. Te sześć lat od ponad osiemdziesięciu jest stale obecne w ludzkiej pamięci. Nawiązania do czasu Zagłady pojawiają się w literaturze, filmie, muzyce. Bad...

Komiks opowiada o Wincentym Witosie, premierze rządu polskiego od 24 lipca 1920 do 13 września 1921 roku, a więc w okresie wojny polsko-bolszewickiej i decydującej o jej przebiegu bitwy warszawskiej. Pokazuje barwne postaci czołowych wówczas polityków i wojskowych, a także wydarzenia rozgrywające się nie tylko w gabinetach rządowych czy na sali sejmowej, lecz także na froncie wojny.

Na publikację składa się 121 dokumentów wytworzonych w Komitecie Wojewódzkim PZPR w Katowicach i w podległych mu instancjach terenowych. Pozwalają one na zapoznanie się z polityką emigracyjną prowadzoną na obszarze woj. katowickiego w latach 1970–1978. Wybór dokumentów poprzedzono wstępem, w którym omówiono politykę migracyjną i narodowościową realizowaną na Górnym Śląsku w czasach PRL.

Publikacja zbiorowa, której tematem przewodnim jest historia Warszawy w okresie wojny polsko-bolszewickiej. Pomieszczone w niej artykuły obejmują szeroki zakres problematyki - historię militarną, polityczną i społeczną, historię wychowania, a także badania archeologiczne. Ukaże się w serii "Warszawa Niepokonana"

Rozliczenie zbrodni popełnionych w czasie II wojny światowej przez Niemców oraz współpracujące z nimi osoby było jednym z najtrudniejszych zadań, przed którymi stanęli przedstawiciele legalnych władz Rzeczypospolitej na emigracji, a następnie polscy działacze komunistyczni, przygotowujący się od 1943 r. do przejęcia rządów w powojennej Polsce. W związku z tym, że przywództwo w kraju objęli ostatecznie – dzięki wsparciu ZSRS – członkowie partii komunistycznej, to właśnie oni w...

Publikacja ma celu ukazanie specyfiki systemu prawnego Polski ludowej oraz innych krajów tzw. bloku wschodniego. Przedstawiono m.in. zaangażowanie organów siłowych państwa w umacnianie ustroju komunistycznego, eliminowanie podziemia zbrojnego i opozycji politycznej. Opisano przykłady indywidualnych postaw sędziów, prokuratorów i adwokatów, a także przedstawicieli aparatu represji oraz rządzącej partii.

Publikacja będąca pokłosiem ogólnopolskiej konferencji naukowej „Partyjne kierownictwo w terenie. Aspekty funkcjonalne aktywności PZPR na szczeblu lokalnym”, zorganizowanej w 2019 r. w Ustroniu, w której wzięli udział badacze związani z kilkoma instytucjami naukowymi – m.in. Instytutem Pamięci Narodowej, Uniwersytetem Opolskim, Muzeum Śląskim w Katowicach, a także badacze bez instytucjonalnej afiliacji. Zebrane w tomie teksty ukazują mozaikowy obraz funkcjonowania PZPR jako r...

Fenomen poparcia, jakim cieszyła się „Solidarność” w Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych, jest istotnym fragmentem intelektualnej i politycznej historii XX wieku, a przede wszystkim ostatniej dekady zimnej wojny. Z uwagi na skalę wsparcia dla „Solidarności” w latach 1980–1989 autor stawia tezę, że również społeczeństwa i niektóre rządy zachodnie miały swój udział w pokojowym procesie upadku komunizmu w Polsce i całym bloku wschodnim.

Wydawnictwo źródłowe przedstawiające stosunek KPRP/KPP wobec PPS w latach 1918-1938. Praca zawiera 135 wyselekcjonowanych tekstów źródłowych komunistycznej proweniencji dotyczących tytułowej problematyki.

Monografia przedstawia sylwetki funkcjonariuszy Urzędu i Służby Bezpieczeństwa w powiecie lubińskim do 1975 r. w kontekście pytań o motywacje związane z podjęciem zatrudnienia, przyczynami zaangażowania i lojalności wobec komunistycznego aparatu represji. Zbudowany podczas służby kapitał społeczny, kulturowy i polityczny bez wątpienia wyróżnia tę grupę zawodową na tle ówczesnego społeczeństwa.

W 1956 r. zarówno w Polsce jak i na Węgrzech doszło do wystąpienia społeczeństwa przeciwko władzy komunistycznej. Na ulice stolicy Wielkopolski 28 czerwca wyszli robotnicy z największych w regionie zakładów pracy. Przez kilka godzin trwały walki, które zakończyło wejście do miasta wojska. Pokojowa manifestacja 23 października w Budapeszcie, podczas której głoszono poparcie dla zmian na szczycie władzy w Polsce, przerodziła się w powstanie. W Moskwie, wobec utraty zaufania Kre...

Książka jest próbą przedstawienia dziejów krakowskiej organizacji PZPR w całym okresie jej istnienia od 1948 r., gdy powstała, aż po 1990 r., kiedy to została rozwiązana. PZPR w województwie krakowskim należała do najliczniejszych organizacji partyjnych w kraju. Na jej pozycję wpływało również to, że Kraków był i jest ważnym ośrodkiem administracyjnym, gospodarczym, kulturalnym i naukowym. Publikacja omawia dzieje krakowskiej PZPR w trzech płaszczyznach. Autor przedstawił dok...

Dwunasty tom zapisków prymasa Stefana Wyszyńskiego, dotyczący w całości roku 1965, obejmuje przełom ósmego i dziewiątego roku trwania Wielkiej Nowenny Tysiąclecia Chrztu Polski, pomyślanej przez prymasa Wyszyńskiego jako zakrojony na szeroką skalę program duszpasterski moralnego i duchowego odrodzenia narodu. Jednocześnie był to czwarty rok trwania Soboru Watykańskiego II. Prymas Wyszyński podczas zasiadał wciąż w prezydium Soboru jako jedyny przedstawiciel Europy Wschodniej....

Historia ucieczek z komunistycznej Polski sięga pierwszych powojennych miesięcy, a więc czasów, kiedy ostateczny kształt jej granic nie został jeszcze określony, a system ich ochrony w zasadzie nie istniał. O ile jednak szczególne uwarunkowania tego okresu pozwoliły wielu ludziom względnie bezpiecznie opuścić kraj, o tyle w miarę umacniania się reżimu podjęcie decyzji o nielegalnej ucieczce często wiązało się z dużo większym ryzkiem niż tylko niebezpieczeństwo zatrzymania śmi...

W tomie zamieszczone zostały 173 dokumenty dotyczące pomocy udzielanej Żydom przez Polak ów na terenie dystryktu Galicja Generalnego Gubernatorstwa i na Wolyniu. W większości są to protokoły przesłuchań świadków, sporządzone przez pracowników Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. Ukazują one najróżniejsze formy pomocy, a zwłaszcza: wyrabianie fałszywych dokumentów, przekazywanie żywności, ukrywanie okresowe, ukrywanie długotrwałe. W części z nich występują i...

„Kto kontroluje przeszłość, kontroluje przyszłość. Kto kontroluje teraźniejszość, kontroluje przeszłość” – napisał swego czasu George Orwell. Im silniejsza, im bardziej opresyjna jest władza, tym łatwiej wprowadzać tę zasadę w życie. Co nie znaczy zarazem, że od tego rodzaju pokus wolne są rządy demokratyczne. Nawet jednak skrajnie autorytarne reżymy wiedzą, że implementowana odgórnie wizja przeszłości – szczególnie niedalekiej – nie może wisieć w próżni. Uprawiana przez nie ...

Szósty tom słownika zawiera 112 biogramów żołnierzy i działaczy podziemia niepodległościowego. Znajdziemy wśród nich przedstawicieli wszystkich chyba działań powojennej konspiracji: oficerów i żołnierzy struktur poakowskich (Delegatury Sił Zbrojnych i Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”), obozu narodowego (Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego), a także uczestników ruchu ludowego i piłsudczyków. Publikacja pozwala zrozumieć ich motywacje i drogi życiow...

Powołanie do życia pod koniec 1998 r. Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu to punkt zwrotny w polskiej debacie o trudnym rozliczeniu dyktatury komunistycznej, a zwłaszcza popełnionych w jej czasie zbrodni, stosowanych represji wobec opozycji niepodległościowej, i problemie uwikłania części społeczeństwa w kolaborację z organami bezpieczeństwa państwa. Instytut stał się też szybko najważniejszą instytucją państwa, odpowiedzialną z...

Zainteresowanie Czechosłowacji położonym u ujścia Odry Szczecinem, sięgające czasów dwudziestolecia międzywojennego, pozostało aktualne także po zakończeniu II wojny światowej. Wtedy też powrócono do koncepcji umiędzynarodowienia portu i przekazania Czechosłowacji jego części w zamian za korzystne dla Polski rozstrzygnięcia sporu o Śląsk Cieszyński. Żywe pozostawały także plany wspólnej inwestycji w postaci budowy kanału Odra–Dunaj. Pomimo deklaracji składanych już w 1945 r....

Publikowane w niniejszym tomie dokumenty przedstawiają powstawanie, rozwój struktur oraz działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego w województwie białostockim w pierwszym roku jego istnienia. Materiały ukazują pełną dyspozycyjność UB wobec Sowietów, bezwzględną walkę z podziemiem niepodległościowym, której celem było podporządkowanie komunistom całego społeczeństwa.

Z zestawień statystycznych wynika, że do końca 2019 r. tytułem uhonorowano niemal 28 tys. osób, z których ponad 7 tys. stanowią Polacy . Statystyki milczą jednak na temat „Sprawiedliwych”, którzy po wojnie zamieszkali na terenie obecnego województwa zachodniopomorskiego , a celem powstania książki była przecież chęć upamiętnienia czynów osób związanych z regionem (który – obok północnej części województwa lubuskiego – jest terenem działań Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej...