W latach 1939–1945, wyniku działań wojennych, najwięcej polskich żołnierzy znajdowało się na Bliskim Wschodzie, który w czasie II wojny światowej określano jako Środkowy Wschód. Na mocy rozkazu Naczelnego Wodza gen. broni Władysława Sikorskiego z 12 września 1942 r. powstała w tej części świata Armia Polska na Wschodzie pod dowództwem gen. dyw. Władysława Andersa. W ciągu niespełna dwóch lat jej funkcjonowania przeszła niejedną organizację i wielokrotnie zmieniała miejsca sta...
"Położony niedaleko Skórcza las Zajączek był w latach II wojny światowej jednym z większych miejsc kaźni na Kociewiu. We wrześniu 1939 r. Niemcy rozpoczęli tam masowe zabójstwa Polaków i Żydów. W ramach akcji „Tannenberg” wymierzonej w przedstawicieli szeroko pojętej inteligencji mordowali osoby, które w latach przedwojennych pozostawały z nimi w konflikcie, oraz wszystkich tych, których uznali za zagrożenie dla swoich rządów. Zbrodnie popełniano też ze względów ekonomicznych...
"Publikacja jest pracą zbiorową, zawierającą artykuły oraz opracowane naukowo źródła, dotyczące zbrodni Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii na Polakach w latach 1939–1945. W publikacji znalazły się: artykuł Piotra Chmielowca, dotyczący zbrodni popełnianych przez bojówki OUN we wrześniu i październiku roku 1939; wspomnienia Władysława Kurkowskiego pt. Samoobrona Huty Stepańskiej na Wołyniu; artykuł Tomasza Berezy, dotyczący zbrodni popełnione...
"W ramach wojewódzkich obchodów 80. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową w lutym 2022 r. w Muzeum Stutthof w Sztutowie odbyła się konferencja naukowa poświęcona wybranym aspektom dziejów Polskiego Państwa Podziemnego na Pomorzu. Jej współorganizatorami były gdański oddział Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum II Wojny Światowej. Większość zaprezentowanych wówczas referatów uznano za warte szerszej popularyzacji. Niniejsza publikacja zawiera wyniki b...
Wszechstronna, oparta na kompleksowych badaniach źródłowych monografia niemieckiego obozu zagład w Sobiborze, w którym w latach 1942-1943 zginęło ok. 250 tys. Żydów z ziem polskich i całej Europy. Autor omawia czynniki, które doprowadziły do powstania obozu, opisuje okres jego budowy, funkcjonowanie, przedstawia załogę niemiecką i ukraińską, warunki życia i pracy więźniów i ich bunt, ale także ukazuje stosowane w obozie metody eksterminacji i próbuje uściślić liczbę ofiar Sob...
"Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce miało przynajmniej dwie konsekwencje w sferze dyplomatycznej, których nie spodziewała się ekipa gen. Wojciecha Jaruzelskiego. 19 grudnia 1981 r. o azyl polityczny w Stanach Zjednoczonych poprosił Romuald Spasowski, ambasador PRL w Waszyngtonie. Cztery dni później na podobny krok zdecydował się polski przedstawiciel w Tokio Zdzisław Rurarz, który został szybko przewieziony do USA. Obie ucieczki wywarły wielkie wrażenie na polskiej i świat...
"Szkoły dla mniejszości narodowych, choć podporządkowane jednolitemu polskiemu systemowi szkolnemu i przepisom, pracowały jednak według zróżnicowanych zasad. Wśród nich znajdowały się placówki prowadzące nauczanie w językach ojczystych, szkoły z polskim językiem nauczania i obowiązkową nauką języków narodowych, ale też placówki prowadzące nadobowiązkowe nauczanie języków przodków. Ich funkcjonowanie było uzależnione zarówno od polityki władz par¬tyjnych oraz państwowych wobec...
Album jest ilustracyjną prezentacją dokonań Witolda Pileckiego. Zawiera m.in. niepublikowane dotychczas zdjęcia z rodzinnej kolekcji rotmistrza. Publikacja prezentuje życie Witolda Pileckiego, począwszy od jego przodków, najmłodszych lat, aż po okrutny mord, dokonany 25 maja 1948 r. W albumie znajdziemy fotografie ukazujące Pileckiego jako skauta i uczestnika wojny polsko-bolszewickiej 1919–1920. W wolnej Polsce możemy zobaczyć go jako aktywnego obywatela Ziemi Nowogródzkiej....
"W tomie trzecim zamieszczono wybrane dokumenty wywiadu PRL wytworzone przez Departament I MSW. Pokazują one, jak na uprowadzenie i zamordowanie ks. Jerzego Popiełuszki, proces toruński oraz dalsze reperkusje tych wydarzeń reagowano za granicą, szczególnie w Watykanie. Informacje na ten temat zbierali zarówno funkcjonariusze pracujący w centrali, jak i na placówkach. Służyły one przede wszystkim do bieżącego układania i prognozowania stosunków państwa z Kościołem."...
Czwarty tom publikacji pt. Leksykon bezpieki. Kadra kierownicza aparatu bezpieczeństwa (1944–1956) zawiera pięćdziesiąt artykułów biograficznych dotyczących funkcjonariuszy centrali RBP, MBP, KdsBP i MSW, którzy w latach 1944–1956 pełnili w nich funkcje kierownicze. Publikowane biogramy opracowane zostały na podstawie szerokiej kwerendy archiwalnej oraz dostępnej literatury przedmiotu. Dzięki temu, oprócz szczegółowych informacji na temat przebiegu służby tych osób, czytelnik...
Na przykładzie dziejów Gminy Polskiej Londyn-Południe autor przedstawia życie codzienne lokalnego środowiska emigracji niepodległościowej w jego rodzimym wymiarze - od piątku wieczór do poniedziałku rano. Szkoły sobotnie, harcerstwo, życie towarzyskie, parafie i kluby sportowe składają się na mozaikowy obraz modelu życia społecznego, który stanowił "świat równoległy" dla rzeczywistości krajowej.
Publikacja zbiorowa poświęcona postaci ks. dr. Antoniego Korczoka (1891-1941), górnośląskiego duszpasterza, proboszcza parafii w Gliwicach-Sośnicy, leżącej w Rzeszy Niemieckiej, na pograniczu z Polską. Ks. Korczok zginął w KL Dachau, gdzie osadzono go m.in. za krytykę nazizmu i duszpasterstwo dla Polaków. Korczok działał w Niemczech, należał do (archi)diecezji wrocławskiej i po części z tego powodu jest kapłanem obecnie dość zapomnianym. Tymczasem nie tylko jego męczeńska śmi...
Unikatowy zbiór ikonografiki, przedstawiający głównie wojenną epopeję I Brygady Legionów Polskich. Umożliwia poznanie realiów codziennego życia żołnierzy. Zwracają uwagę zupełnie wyjątkowe fotografie dokumentujące pobyt legionistów w garnizonach w Zambrowie i Twierdzy Modlin. Swoisty epilog wojennego szlaku stanowią ujęcia z obozu Armii Polskiej w La Mandria di Chivasso we Włoszech.
Liczący 1200 archiwalnych zdjęć album jest największym wydanym zbiorem fotografii prezentującym oblicza niemieckiego i sowieckiego terroru na okupowanych w latach II wojny światowej ziemiach polskich. Przedstawiono w nim eksterminację polskiej inteligencji i ponurą codzienność okupowanej Polski: masowe egzekucje, aresztowania, pacyfikacje polskich wsi, ale również zagładę ludności żydowskiej, deportacje, wywózki na roboty przymusowe do Niemiec i do sowieckiego Gułagu, funkcjo...
Album jest ilustracyjną prezentacją dokonań Witolda Pileckiego. Zawiera m.in. niepublikowane dotychczas zdjęcia z rodzinnej kolekcji rotmistrza. Publikacja prezentuje życie Witolda Pileckiego, począwszy od jego przodków, najmłodszych lat, aż po okrutny mord, dokonany 25 maja 1948 r. W albumie znajdziemy fotografie ukazujące Pileckiego jako skauta i uczestnika wojny polsko-bolszewickiej 1919–1920. W wolnej Polsce możemy zobaczyć go jako aktywnego obywatela Ziemi Nowogródzkiej....
"W ramach projektu Instytutu Pamięci Narodowej „Terror okupacyjny na ziemiach polskich w latach 1939–1945” powstała baza zawierająca nazwiska osób zamieszkujących stale lub czasowo tereny Kreishauptmannschaft Busko, które w latach 1939–1945 poniosły śmierć w wyniku polityki terroru okupanta (zarówno niemieckiego, jak i sowieckiego). Należy zaznaczyć, że jest to pierwsza tak rozległa lista ofiar z podanego terytorium. Publikacja powstała w ramach współpracy z licznymi instytuc...
"Autorska monografia Adama Dziuby „Nowa linia” na czasy po odwilży (1957–1961), jest trzecą i ostatną częścią cyklu Czas przełomu. Destalinizacja, rok 1956 i koniec odwilży w województwie stalinogrodzkim/katowickim (1953–1961), napisanego przez trzech historyków katowickiego Oddziału IPN i składającego się na dzieje województwa stalinogrodzkiego/katowickiego w latach 1953–1961. Tom stanowi próbę opisania kierunku przemian zachodzących w popaździernikowych realiach na lokalnej...
"Stronnictwo Narodowe było największą partią polityczną działającą na terenie Wielkopolski. Budowane przez okres międzywojenny zaplecze polityczne, wpływy medialne, umocowanie społeczne zweryfikowane zostały w okresie II wojny światowej. Chcąc przybliżyć to zagadnienie, a przede wszystkim przypomnieć sylwetki żołnierzy i działaczy konspiracji ruchu narodowego, prezentujemy Czytelnikom książkę poświęconą największej polityczno-wojskowej organizacji konspiracyjnej Wielkopolski ...
Czy zbrodnia wołyńska była zbrodnią ludobójstwa w świetle prawa międzynarodowego publicznego? Dyskusja na ten temat toczy się od wielu lat, a opinie historyków, socjologów, a w szczególności prawników są mocno podzielone. Niniejsza praca stanowi pierwszą poważną próbę oceny wydarzeń na Wołyniu z lat 1943-1944 z perspektywy definicji obowiązujących we współczesnym międzynarodowym prawie karnym. Wykorzystano w niej zarówno opracowania polskich i ukraińskich badaczy tematu, jak ...
Studenckie Komitety Solidarności powstały w pięciu ośrodkach akademickich na przełomie 1977 i 1978 r. Impulsem do ich organizowania było zamordowanie Stanisława Pyjasa, krakowskiego studenta i współpracownika Komitetu Obrony Robotników. Wrocławski komitet został powołany 14 grudnia 1977 r. Bardzo szybko stał się jednym z najaktywniejszych SKS-ów i ważnym elementem opozycji w Polsce przed 1980 r. Jego działacze odegrali również istotną rolę w powstawaniu i działaniu „Solidarno...
Życiorys Ludwika Marszałka to przykład dramatycznych losów pokolenia akowskiego walczącego o niepodległość Polski z okupantami niemieckim i sowieckim, a po wojnie zdziesiątkowanego przez terror komunistyczny. „Zbroja” był harcerzem, zawodowym oficerem piechoty i lotnictwa Wojska Polskiego, podczas wojny szkoleniowcem i komendantem Obwodu Dębica AK. Później działał w strukturach organizacji „NIE”, Delegatury Sił Zbrojnych oraz Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” na Rzeszowszcz...
"...The welcoming land of America has received Polish immigrants for many years. Among the newcomers were also enthusiasts of the ideals of the “Sokół” (Falcon) Gymnastic Society, which was gaining popularity in the Polish lands under partition. As a result, the first Falcon nest in Chicago began its activities under the leadership of founding father Feliks L. Pietrowicz, exactly two decades after the formation of “Sokół” in Lvov – the mother nest. Despite the distance and th...
Zbiór artykułów na temat historii i działalności polskiego ruchu sokolego w Stanach Zjednoczonych. Autorzy przedstawiają genezę Sokolstwa w USA, jego związki z Polską, działalność patriotyczną i wychowawczą – głównie wśród młodzieży – zgodnie z hasłem „w zdrowym ciele zdrowy duch”. Omawiają zaangażowanie ruchu na rzecz „sprawy polskiej”, podkreślając wkład Sokolstwa w odzyskanie niepodległości Polski.
Celem książki jest próba stworzenia portretu społeczno-politycznego studentów oraz pracowników naukowych Politechniki Gdańskiej, a także ukazanie ich miejsca w rzeczywistości PRL. Na postawach środowiska akademickiego swe piętno odcisnęły zarówno kryzysy polityczne, jak i przeobrażenia w samorządności studenckiej, a także rosnący wpływ władz na kształtowanie ideologiczne młodzieży.
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
