Album "Ukradzione dzieciństwo" jest poświęcony najbardziej bezbronnym polskim ofiarom II wojny światowej – czyli dzieciom. Spośród około 6 milionów Polaków, którzy zginęli w latach 1939–1945, stanowiły one aż 1/3 wszystkich ofiar. Były takim samym celem akcji represyjnych obydwu reżimów totalitarnych, jak i ich rodzice. Ginęły w czasie wysiedleń, deportacji, pacyfikacji, w obozach koncentracyjnych i w obozach zagłady. Pracowały w nieludzkich warunkach w ZSRS i III Rzeszy. Ich...
„Przez długie lata prawda o martyrologii duchowieństwa polskiego w czasie drugiej wojny światowej była umyślnie przemilczana na podobieństwo prawdy o ofiarach Katynia. Druga wojna światowa pozostawiła po sobie dwie nazwy-symbole: na wschodzie Katyń, na zachodzie Dachau” – przypomniał w 1999 r. abp Kazimierz Majdański, były więzień KL Dachau. Od momentu napaści Niemiec na Polskę jednym z ideowych celów agresora stało się zniszczenie polskiej inteligencji, w tym organizacji koś...
Książka "Z powrotem w Krakowie" zawiera 15 artykułów naukowych poświęconych aktywności jezuitów krakowskich od momentu ich powrotu do miasta w 1867 roku aż po czasy współczesne. Wielowymiarowa aktywność krakowskich jezuitów (duszpasterska, naukowo-kulturalna, wychowawcza, wydawnicza, społeczna) została zaprezentowana w kontekście dynamicznych przemian społeczno-politycznych XIX i XX wieku.
Sanacyjny sędzia, wójt przedwojennej wsi, strażnik więzienny, potomek marszałka królowej Bony, damski bokser, adwokat okupowanej Warszawy, księgowy w mleczarni, kierownik w fabryce czekolady, oficer polityczny Armii Czerwonej i reprezentant Polski w szachach, rekwizytor w wytwórni filmowej, ledwo piśmienny politruk po podstawówce, sędzia Trybunału Konstytucyjnego, kandydat na żywiciela wszy, szczerbaty olbrzym zwany „Krwawym Edziem”, rezydent wywiadu wojskowego, skorumpowany ...
Publikacja jest wartościowym opracowaniem dla historyków zajmujących się problematyką funkcjonowania Oddziału II SG WP w działaniach realizowanych przeciwko Sowietom w latach 1921–1933, w tym wypadku zaś placówki wywiadowczej „Nabuchodonozor” w Teheranie. Zasadniczą częścią pracy jest niezwykle wartościowy referat autorstwa płk. Jerzego Grobickiego, kierownika placówki, na temat sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie (warunki topograficzne i etnograficzne, stosunki politycz...
"Monografia ""Ze wsi do miasta. Polskie Stronnictwo Ludowe w Warszawie 1945-1947-1949"" wpisuje się w zachodzący w ostatnim czasie „zwrot ludowy” w polskiej humanistyce. Zaskoczeniem może być jednak to, że dotyczy ona historii ludowców z Warszawy – mieszczan z krwi i kości, którzy w organizacji stołecznej mikołajczykowskiego PSL dostrzegli szansę na pokonanie komunizmu w ramach demokratycznych reguł. Czy eksperyment związany z budową partii chłopskiej w wielkomiejskiej przes...
"Monografia – powstała w ramach miniserii „Temida tyranów” – stanowi pierwszy krok do całościowego ujęcia historii i funkcjonowania Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie w latach 1946–1955. Ten największy i najważniejszy z sieci WSR nie doczekał się dotychczas osobnego opracowania, m.in. z racji ogromu, a jednocześnie niekompletności zachowanego materiału źródłowego. Książka proponuje spojrzenie na warszawski WSR od wewnątrz: skupia się na wewnętrznych mechanizmach jego funk...
W ramach współpracy pomiędzy UAM w Poznaniu a IPN Oddział w Poznaniu obyły się trzy konferencje naukowe z nauk pomocniczych historii oraz rekonstrukcji historycznej. Przygotowana publikacja zawiera teksty wygłoszone podczas konferencji sfragistycznej. Materiał został uzupełniony o przygotowane w okresie późniejszym m.in. podczas badań studentów zmierzających do przygotowania prac licencjackich i magisterskich z zakresu sfragistyki.
Losy samozwańczego oficera WP, kawatermistrza V Odcinka Wachlarza, dowódcy Ośrodka Dywersyjego Nr 24 i dowódcy oddziału Specjalnego Garnizonu Miasta Wilna w Okręgu Wileńskim na Wileszczyźnie, a od 1945 r. w Polsce centralnej. Po aresztowaniu przez UB w 1949 r. poszedł na współpracę jako informator i TW, którą kontynuował do 1990.
Niniejszy, drugi w kolejności, tom tej serii prezentuje dokumenty wytworzone przez jedną z najmniej znaczących Okręgowych Delegatur Rządu - ODR Ciechanów. Znajdują się one w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Znajdujemy w nich wszechstronny obraz działalności polskiej tajnej administracji oraz niemieckich władz okupacyjnych na obszarze północnych powiatów województwa warszawskiego, włączonych przez okupanta niemieckiego w granice III Rzeszy. W tomie zamieszczon...
Czesław Szurmiak (1917-1993) - w 1939 r. ukończył Szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Wziął udział w kampanii wojennej w składzie 23. Pułku Ułanów Grodzieńskich w Armii Odwodowej "Prusy". Podczas II wojny światowej był oficerem szkoleniowym i dywersji w Komendzie Obwodu ZWZ-AK Łańcut. Po wkroczeniu Armii Czerwonej nie zgłosił się do poboru, co w połączeniu z przynależnością do AK spowodowało, że został aresztowany przez komunistyczny aparat represji. W celi więzienia ...
Publikacja zawiera 41 przemówień Wojciecha Korfantego, wygłoszonych w Sejmie Śląskim I kadencji, obradującym w latach 1922-1929. To wybór jego najważniejszych mów z tego parlamentu w edycji krytycznej, poprzedzone wstępem charakteryzującym doświadczenia parlamentarne tego polityka. A Korfanty był doświadczonym posłem/senatorem - od 1903 r. do 1935 r. zasiadał w różnych parlamentach Niemiec i Polski. Był też wybitnym mówcą, dobrze poruszającym się w wielu sferach tematycznych....
II wojna światowa to jedna z najistotniejszych cezur w historii. Największy w dziejach konflikt i towarzyszące mu zbrodnie pochłonęły życie milionów istot ludzkich. Doświadczenie lat 1939–1945 odciska swoje piętno na kolejnych pokoleniach, które żyją w świecie politycznie i mentalnie ukształtowanym przez wynik tamtych zmagań. Te sześć lat od ponad osiemdziesięciu jest stale obecne w ludzkiej pamięci. Nawiązania do czasu Zagłady pojawiają się w literaturze, filmie, muzyce. Bad...
Na publikację składa się 121 dokumentów wytworzonych w Komitecie Wojewódzkim PZPR w Katowicach i w podległych mu instancjach terenowych. Pozwalają one na zapoznanie się z polityką emigracyjną prowadzoną na obszarze woj. katowickiego w latach 1970–1978. Wybór dokumentów poprzedzono wstępem, w którym omówiono politykę migracyjną i narodowościową realizowaną na Górnym Śląsku w czasach PRL.
Publikacja jest naukowym opracowaniem drogi życiowej bp. Bolesława Kominka od jego urodzenia w 1903 r. do objęcie rządów w diecezji wrocławskiej w 1956 r. To w tym okresie należy szukać genezy dokonań kard. Kominka, m.in. działań na rzecz uznania zachodnich granic Polski po wojnie, proces pojednania polsko-niemieckiego (inicjator i współautor „Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich”), stabilizację administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, inte...
Publikacja zbiorowa, której tematem przewodnim jest historia Warszawy w okresie wojny polsko-bolszewickiej. Pomieszczone w niej artykuły obejmują szeroki zakres problematyki - historię militarną, polityczną i społeczną, historię wychowania, a także badania archeologiczne. Ukaże się w serii "Warszawa Niepokonana"
Rozliczenie zbrodni popełnionych w czasie II wojny światowej przez Niemców oraz współpracujące z nimi osoby było jednym z najtrudniejszych zadań, przed którymi stanęli przedstawiciele legalnych władz Rzeczypospolitej na emigracji, a następnie polscy działacze komunistyczni, przygotowujący się od 1943 r. do przejęcia rządów w powojennej Polsce. W związku z tym, że przywództwo w kraju objęli ostatecznie – dzięki wsparciu ZSRS – członkowie partii komunistycznej, to właśnie oni w...
Generał Władysław Anders zajął trwałe miejsce w panteonie narodowym wśród najwybitniejszych wodzów polskich XX w. Sławę przyniosła mu kampania włoska trwająca kilkanaście miesięcy. Droga do chwały wiodła przez I Korpus Polski w Rosji, powstanie wielkopolskie, wojnę z bolszewikami, boje wrześniowe 1939 r. Znaczyły ją Krzyże Walecznych, Virtuti Militari i liczne rany odniesione w walce. Wielu jego zwycięstwom nie towarzyszył bitewny zgiełk, ale ich waga była nie mniejsza od tyc...
Publikacja ma celu ukazanie specyfiki systemu prawnego Polski ludowej oraz innych krajów tzw. bloku wschodniego. Przedstawiono m.in. zaangażowanie organów siłowych państwa w umacnianie ustroju komunistycznego, eliminowanie podziemia zbrojnego i opozycji politycznej. Opisano przykłady indywidualnych postaw sędziów, prokuratorów i adwokatów, a także przedstawicieli aparatu represji oraz rządzącej partii.
Publikacja będąca pokłosiem ogólnopolskiej konferencji naukowej „Partyjne kierownictwo w terenie. Aspekty funkcjonalne aktywności PZPR na szczeblu lokalnym”, zorganizowanej w 2019 r. w Ustroniu, w której wzięli udział badacze związani z kilkoma instytucjami naukowymi – m.in. Instytutem Pamięci Narodowej, Uniwersytetem Opolskim, Muzeum Śląskim w Katowicach, a także badacze bez instytucjonalnej afiliacji. Zebrane w tomie teksty ukazują mozaikowy obraz funkcjonowania PZPR jako r...
Oddawany w ręce czytelników tom ma za zadanie przybliżyć podejście hierarchii Kościoła katolickiego do rzeczywistości politycznej Polski „ludowej”. Celem publikacji jest przedstawienie położenia biskupów w realiach komunistycznej władzy. Chodzi nie tylko o zaprezentowanie ich problemów i poglądów na sytuację powojenną Polski, lecz także o przybliżenie tego, w jaki sposób duchowieństwo, wierni i władze komunistyczne oceniali postawę danego kapłana. W tomie znalazły się studia ...
Monografia więzienia NKWD w Toszku w powiecie gliwickim. Więzienie działało od maja do listopada 1945 r. Przetrzymywano w nim ok. 5 tys. osób, głównie mieszkańców Saksonii, Brandenburgii, Dolnego i Górnego Śląska, zatrzymanych w ramach akcji tzw. oczyszczania tyłów. Część osadzonych przywieziono do Toszka z więzienia NKWD w Budziszynie (Bautzen). Zakład mieścił się w budynkach szpitala psychiatrycznego, w którym wcześniej Niemcy przetrzymywali internowanych cywilów z Wielkiej...
Książka autorstwa historyka białoruskiego Anatola Wialikiego prezentuje badaczom polskim niedostępne i nieznane szerzej dokumenty z archiwów białoruskich, pozwalające z innej perspektywy spojrzeć na dzieje „polskiego eksperymentu” na sowieckiej Białorusi. Przekrojowa analiza polityki sowieckiej wobec Polaków obywateli sowieckich na przykładzie Dzierżyńskiego Narodowościowego Rejonu Polskiego zawiera liczne oryginalne ustalenia i tezy, choć poszczególne ujęcia interpretacyjne ...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.