Publikacja zawiera dokumenty dotyczące organizowanych przez opozycję antykomunistyczną niezależnych obchodów świąt narodowych, a także przeciwdziałań aparatu bezpieczeństwa PRL wobec tych przedsięwzięć. Znalazły się w niej sporządzane przez Departament III MSW i podległe mu struktury terenowe plany działań, ankiety operacyjne oraz meldunki sytuacyjne. Sięgnięto po dokumentację pochodzącą z materiałów spraw i teczek pracy tajnych współpracowników SB biorących udział w przygoto...
W polskiej historiografii biografie kobiet należących do pierwszego pokolenia emancypantek wciąż można policzyć na palcach jednej ręki. Zofia Moraczewska niewątpliwie była jedną z czołowych przedstawicielek grupy kobiet zaangażowanych zarówno w działalność socjalistyczną, jak i emancypacyjną oraz jedną z niewielu, którym udało się przynajmniej w pewnych okresach życia łączyć aktywność na obu tych polach. (…) Bardzo ciekawe są fragmenty książki dotyczące łączenia przez Moracz...
Przedmiotem książki jest niezależna oficyna wydawnicza działająca w latach 1982-1989. Przedstawiono w niej dzieje i dokonania tytułowego wydawnictwa. W sposób chronologiczny została opisana historia Wydawnictwa Myśli Nieinternowanej oraz omówiono wszystkie gazety oraz druki zwarte wydane w latach funkcjonowania. W pierwszych rozdziałach przedstawione zostały dzieje wydawnictwa począwszy od jego założenia, dalszy rozwój oficyny, rozpracowanie ze strony Służby Bezpieczeństwa ...
W niedzielę 13 grudnia 1981 r. w Waszyngtonie dało się odczuć weekendowe pustki. Prezydent Ronald Reagan przebywał w rezydencji w Camp David. Również ambasada USA w Warszawie była pozbawiona „głowy”: ambasador Francis J. Meehan akurat wyjechał. Wieści o wprowadzeniu stanu wojennego w PRL potraktowano jednak bardzo poważnie. Wobec narzuconych przez ekipę gen. Wojciecha Jaruzelskiego ograniczeń komunikacyjnych warszawska ambasada, a także konsulaty USA w Krakowie i Poznaniu, st...
Książka jest rezultatem badań, które autor przeprowadził jako pracownik naukowy w Instytucie Gaucka. Jej pierwsze niemieckie wydanie zostało zaprezentowane w 1996 r. na Targach Książki we Frankfurcie nad Menem i wywołało niemałe zainteresowanie mediów oraz dość gwałtowną debatę publiczną. Publikacja ukazuje, jaki wpływ na literaturę NRD miały kontrola i sterowanie ze strony Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego. Do pierwotnych tekstów literackich Joachim Walther dodaje ukry...
Wspomnienia Eugeniusza Swarcewicza, długoletniego organisty najpierw na Białorusi, potem na Ukrainie, świeckiego katolika bez reszty zaangażowanego w życie Kościoła katolickiego w ZSRS. Na skutek komunistycznych represji przetrzebiona inteligencja katolicka po II wojnie światowej niemal przestała istnieć, jej życie relig?ne i intelektualne toczyło się w ukryciu. Oczywiście tylko w tym wymiarze publicznym, zawsze bowiem toczyło się ukryte życie relig?ne, także w jakimś stopni...
Monografia traktuje o białoruskich dążeniach niepodległościowych w czasie II wojny światowej. Autor ukazuje postawy działaczy białoruskich wobec Polski, III Rzeszy i Związku Radzieckiego, próby utworzenia państwowości białoruskiej w warunkach okupacji niemieckiej i powołania własnego wojska, a także stosunek Białorusinów do innych narodowości, ze szczególnym uwzględnieniem Polaków.
Górnicza „Solidarność” w województwie katowickim 1980–1989 stanowi tom studiów poświęconych dziejom społecznym górnictwa górnośląsko-zagłębiowskiego w okresie PRL, zwłaszcza w ostatniej jego dekadzie. Ich autorem był Jan Jurkiewicz (1957–2020), muzealnik i historyk, długoletni pracownik i dyrektor (2005–2009) Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, redaktor naczelny (2007–2020) rocznika „Górnik Polski. Zeszyty Naukowe Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu”, przed rokiem 1989 dział...
The Srebrnys are an ordinary Polish family whose story overlaps with the history of Poland, artificially divided among three partitioning powers. Its members take part in successive independence uprisings - how could it be otherwise? Grandpa Melchior fought in the January Uprising of 1863. Three representatives of the young generation - Kacper, Mikołaj and Jan - also take part in the fight for Poland’s independence 120 years after its loss. In 1914-1920, each follows his own ...
Opracowanie poświęcone II Inspektoratowi Zamojskiemu Armii Krajowej, jego powstaniu i działalności. Funkcjonował on jako zwarta struktura od marca 1948 r. do jego rozbicia przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego (UBP) w kwietniu 1950 r. Później, mimo formalnego braku kierownictwa, żołnierze nadal uznawali się za członków zrzeszenia i podejmowali próby reaktywacji ośrodka dowodzenia. Całościowy obraz działalności tej dużej antykomunistycznej organizacji, ze wskazaniem jej celó...
Tom jest pokłosiem międzynarodowej konferencji naukowej pt. "Archiwa w państwach totalitarnych w Europie Środkowo-Wschodniej" zorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej, Zakład Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Instytutu Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Archiwum Państwowe w Lublinie, miasto Sandomierz i Muzeum Okręgowe w Sandomierzu w Lublinie i Sandomierzu w dniach 5-7 września 2018 r. Zawiera kilkanaście studiów nad wpływem czynników polityczn...
Seria wydawnicza „Życiorysy niepokornych” ma na celu zaprezentowanie postaci kielczan, którzy wyrośli z ziemi świętokrzyskiej, z Kielcami była związana ich młodość, w ciągu swojego dorosłego życia potwierdzali swoje związki z rodzinnym miastem W tomie I przedstawiona została postać Stefana Artwińskiego, ostatniego prezydenta Kielc przed wybuchem II wojny światowej, działacza społecznego, samorządowego i politycznego.
Podróż na Wschód Adama Hlebowicza zawiera uporządkowane tematycznie artykuły poświęcone głównie problematyce kresowej: rozważania nad znaczeniem pojęcia „Kresy” i przywracaniem pamięci o nich oraz ilustrowany przykładami opis zagłady polskich elit i strat kultury materialnej na Wschodzie. Trzon książki stanowią reportaże o ludziach i miejscach ? od ziem utraconych przez Karelię, Bajkał po Kazachstan. „Objąłem tą książką bardzo szerokie terytorium, bo Syberię, jezioro Bajkał i...
Książka składa się z 45 krótkich artykułów napisanych przez 43 autorów. Główną ideą, która przyświecała autorom podczas pracy nad tym wydawnictwem, była chęć uhonorowania wybranych bohaterów poprzez przedstawienie ich szerszemu gronu. Niektóre artykuły poświęcone są wydarzeniom czy momentom polskiej historii – najczęściej lokalnej – które warto przybliżyć i omówić z innej, niekiedy zaskakującej perspektywy. Zdecydowana większość tekstów zawartych w niniejszej publikacji to o...
Wielkopolska, przez samych komunistów określana (przez przyrównanie do najbardziej opornego wobec rewolucji regionu Francji) mianem "Wandei", w okresie dwudziestolecia międzywojennego zdawała się symbolizować ostoję konserwatyzmu i katolicyzmu - a tym samym miejsce wyjątkowo niesprzyjające prowadzeniu działalności rewolucyjnej. Niemniej, i tu w specyficznych warunkach, ze zmiennym szczęściem funkcjonowała Komunistyczna Partia Polski. Książka jest pierwszą próbą monografii ruc...
W trzecim tomie pracy zbiorowej Paryż, Londyn, Monachium, Nowy Jork. Powrześniowa emigracja na mapie kultury nie tylko polskiej autorzy skupili się na indywidualnej (artystycznej, pisarskiej, naukowej) oraz instytucjonalnej działalności kobiet reprezentujących powrześniowe wychodźstwo, podjęli także interesujący wątek kobiet, które funkcjonowały jako osoby twórcze w cieniu wybitnych czy uznanych mężczyzn (mężów, życiowych partnerów), nierzadko również realizowały się w męskim...
Potrzeba ujęcia w szerszym kontekście problemu historii, pamięci i świadomości zbiorowej społeczeństwa polskiego, zrodziła pomysł na przeprowadzenie swego rodzaju próby ukazania mechanizmów zapamiętywania doświadczeń historycznych i ich wpływu z jednej strony na współczesny obraz dziejów narodowych, z drugiej – na psychologiczne, socjologiczne, kulturowe skutki traum narodowych, przejawiające się zarówno zbiorowo, jak i indywidualnie wśród Polaków i oddziałujące na współczesn...
Książka poświęcona jest zmianom zachodzącym w ruchu harcerskim od odrodzenia ZHP w 1956 r. do roku 1964, kiedy to wprowadzono do przyrzeczenia słowa o „wierności sprawie socjalizmu”, co stanowiło symboliczny kres procesu ponownego podporządkowywania harcerstwa komunistycznej władzy. Na tom składają się teksty różnych autorów pokazujące z jednej strony entuzjazm związany z odrodzeniem i późniejszą, codzienną pracę wychowawczą ZHP, a z drugiej starania ówczesnych władz, by harc...
Celem albumu jest upowszechnienie wiedzy o funkcjonowaniu Reichsgau Wartheland, w którym prowadzona była najbardziej rasistowska i bezwzględna polityka narodowościowa spośród wszystkich obszarów Polski bezpośrednio wcielonych do Niemiec. W książce za pomocą obszernych opisów i tysiąca fotografii przedstawiono dzieje Kraju Warty z perspektywy ludności polskiej, żydowskiej i niemieckiej.
Czesława Panek-Wierzbińska spisała po latach swoje wspomnienia. Ukazała w nich drogę, jaką przebyła jako dziecko z Chmielowa w woj. stanisławowskim (wysiedlona 10 lutego 1940 r.) do Nowej Zelandii. Chociaż w publikacji przeważają opisy niedoli, trudnych doświadczeń, również tych związanych ze stratą najbliższych osób, to można w niej także odnaleźć radosne akcenty. Książka została wydana w Nowej Zelandii w 2015 r. pod tytułem Chmielów. Our Paradise Lost.
W okresie stanu wojennego utworzono 52 obozy internowania, najczęściej wydzielając bloki więzienne, czasem budynki na terenach wojskowych. Panowały tam zazwyczaj spartańskie warunki. Jedzenie było marne, cele zimne i zapluskwione. Przez obozy przeszło ok. 10 tys. osób, głównie opozycjonistów związanych z „Solidarnością”. Dzięki swojej postawie internowani szybko wywalczyli polepszenie warunków bytowania, prawo do kontaktu z kapelanem, organizowania prelekcji i wykładów, widze...
Mieczysław Franciszek Rakowski, ostatni I sekretarz KC PZPR (1989–1990), premier (1988–1989), wicepremier (1981–1985) oraz wicemarszałek Sejmu PRL (1985–1988), współtwórca i wieloletni redaktor naczelny tygodnika „Polityka” (1958–1982). Długotrwała kariera polityczna oraz nimb „liberała” czynią z niego jedną z najbardziej interesujących postaci w dziejach PRL. Wychowany na kujawskiej wsi, wchodził w dorosłość w czasie wojny i zaraz po jej zakończeniu. Był self-made manem PRL,...
Przewodnik po Memoriale Męczenników Kościoła Katolickiego na Ukrainie w XX wieku, który znajduje się w miasteczku Tywrów k. Winnicy na Ukrainie. To miejsce pamięci i modlitwy, stworzone przez o. Pawła Wyszkowskiego. Umieszczono tam pamiątki po ofiarach komunistycznych prześladowań – zdjęcia więzionych księży i świeckich, szczątki pomordowanych, nagrane i spisane relacje świadków, nieznane dokumenty.
