Celem niniejszej książki jest odpowiedź na pytanie, jak na tle stosunków między Szwecją a PRL sytuował się Szczecin – jedno z głównych miast portowych PRL. Dokładniej chodzi o ustalenie: jakie miejsce Szczecin zajmował na szwedzkiej mapie politycznej i gospodarczej w regionie Morza Bałtyckiego? Co właściwie było przedmiotem zainteresowania Szwedów (nie tylko personelu dyplomatycznego i konsularnego)? Skąd czerpano wiedzę na temat poszczególnych zagadnień oraz jakie problemy w...
Ksiądz Henryk Peszko jako duchownych diecezji kieleckiej w okresie II wojny światowej był duszpasterzem w Jędrzejowie, Busku-Zdroju i Kielcach. Głosił patriotyczne kazania i angażował się w działalność konspiracyjną Polskiego Państwa Podziemnego. Pod pseudonimem „Wicher” służył jako kapelan w Okręgu Radomsko-Kieleckim Armii Krajowej. W 1944 roku podczas akcji „Burza” przeszedł szlak bojowy 4 Pułku Piechoty Legionów AK. Został odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari i inn...
Na polskiej ziemi to wspomnienia Attili Szalaiego (1950–2020), węgierskiego dziennikarza i tłumacza, dyplomaty, historyka, działacza opozycyjnego, animatora życia kulturalnego, diarysty i pasjonata fotografii, który w latach 1976–1990 mieszkał w Polsce. Był przyjacielem całego narodu polskiego i każdego Polaka z osobna, a ich przeciwników politycznych nienawidził tak mocno, jak kochał swoich bratanków. W swoim dzienniku autor nie tylko dokumentuje, jak tworzy się historia, le...
Książka "Nadzieje i rozczarowania" porusza problematykę bardzo rozległą, spiętą chronologiczną klamrą pierwszej dekady rządów komunistycznych w Polsce. Okres ten był wyjątkowym czasem dla polskiej inteligencji katolickiej. Wychodząc z traumy wojennej hekatomby, katolicy znaleźli się w państwie dalekim od ich marzeń i nadziei pokładanych w przyszłości. Musieli odpowiedzieć sobie na pytanie, jak w państwie ideologicznym – z dominującą doktryną marksizmu i leninizmu, rozbudowany...
Spotkania na Wschodzie to opowieść o wielokulturowej ojczyźnie, która przetrwała w sercach i praktyce życia Polaków na Białorusi, Litwie, Ukrainie, w Rosji, Gruzji, Armenii i Kazachstanie. To zapis zmagań jej bohaterów o ocalenie swojej polskości. Autor na pożegnanie daje nam zbiór pamiątek - wspomnień, historii, spotkań, relacji, obraz tym cenniejszy, że w obliczu obecnej globalizacji i kulturowej dyfuzji pokazuje zdolność przetrwania społeczności i zachowania własnej tożsam...
Publikacja jest zbiorem artykułów poświęconych działalności pionu obserwacji (Biura „B” MSW i wydziałów „B” w województwach) oraz roli obserwacji w pracy operacyjnej Służby Bezpieczeństwa na konkretnych przykładach, czyli case studies. Bogaty materiał zdjęciowy pokazuje zarówno kulisy działań obserwacyjnych, jak i ich efekty. Książka stanowi pogłębienie dotychczasowych ustaleń dotyczących tej problematyki.
„Wciąż szukamy Ojczyzny zgubionej w wrześniowych chmurach...
Wojennym szlakiem majora Władysława Drelicharza (1913–1944)"
to biografia wybitnego dowódcy wojsk pancernych 2. Korpusu Polskiego, mjr. Władysława Drelicharza ze szczególnym uwzględnieniem działań we Włoszech w 1944 r., przedstawiona na szerszym tle losów żołnierza polskiego w II wojnie światowej.
W okresie międzywojennym w Wojsku Polskim powstały dwie nowoczesne, w pełni zmotoryzowane jednostki. W założeniu ich pomysłodawcy ppłk. dypl. Stanisława Sadowskiego stanowiły odpowiedź na pancerne związki taktyczne sąsiadów II RP – III Rzeszy i ZSRS. Pierwszą z nich była zmotoryzowana 10. Brygada Kawalerii płk. dypl. Stanisława Maczka, drugą zaś, będąca przedmiotem niniejszej książki, Warszawska Brygada Pancerno-Motorowa, której dowódcą mianowany został płk dypl. Stefan Rowec...
Pamięć jest zagadnieniem wielowymiarowym i interdyscyplinarnym. W niniejszej publikacji został wyodrębniony i opisany jej wymiar polityczny. Książka przedstawia genezę, strukturę, funkcje i tożsamość zjawiska pamięci w życiu politycznym. Omawia naturę i nośniki pamięci, sposoby jej ogłaszania, opowiadania oraz interpretowania. Zostały tu scharakteryzowane zjawiska przypisywania i atrybucji pamięci przez podmioty indywidualne i zbiorowe. Sporo miejsca poświęcono roli pamięci w...
Okupację niemiecką ziem polskich rozpatruje się zazwyczaj przez pryzmat zbrodni, wysiedleń, dyskryminacji gospodarczej i masowych zapisów na niemiecką listę narodowościową. Często odsuwa się przy tym na plan dalszy jej najważniejszy element, czyli depolonizację sfery społecznej i kulturowej, której główny przejaw stanowiło wymazywanie z powszechnego użytku języka polskiego. To właśnie w tę politykę wpisywała się dokonana przez Niemców w 1942 r. zmiana nazw pomorskich miejscow...
Monografia więzienia NKWD w Toszku w powiecie gliwickim. Więzienie działało od maja do listopada 1945 r. Przetrzymywano w nim ok. 5 tys. osób, głównie mieszkańców Saksonii, Brandenburgii, Dolnego i Górnego Śląska, zatrzymanych w ramach akcji tzw. oczyszczania tyłów. Część osadzonych przywieziono do Toszka z więzienia NKWD w Budziszynie (Bautzen). Zakład mieścił się w budynkach szpitala psychiatrycznego, w którym wcześniej Niemcy przetrzymywali internowanych cywilów z Wielkiej...
Książka autorstwa historyka białoruskiego Anatola Wialikiego prezentuje badaczom polskim niedostępne i nieznane szerzej dokumenty z archiwów białoruskich, pozwalające z innej perspektywy spojrzeć na dzieje „polskiego eksperymentu” na sowieckiej Białorusi. Przekrojowa analiza polityki sowieckiej wobec Polaków obywateli sowieckich na przykładzie Dzierżyńskiego Narodowościowego Rejonu Polskiego zawiera liczne oryginalne ustalenia i tezy, choć poszczególne ujęcia interpretacyjne ...
W książce zostały zaprezentowane dzieła sztuki polskiej, które ukazują bogactwo i różnorodność motywów Bitwy Warszawskiej – od wielkoformatowych obrazów i projektów architektonicznych począwszy, na masowych, osiągających znaczne nakłady drukach, pocztówkach i kartkach żywnościowych kończąc. Ramy czasowe publikacji wyznaczają okres od pokonania wojsk bolszewickich u wrót stolicy Polski w sierpniu 1920 r. po rozpoczęcie II wojny światowej we wrześniu 1939 r. Celem książki nie j...
Zmasowane użycie służb specjalnych do zdobywania informacji z zakresu nauki, techniki, przemysłu, czy rynków surowcowych przez państwa komunistyczne po 1945 r. nie miało precedensu w historii instytucji wywiadu.
W latach siedemdziesiątych wywiad stanowił już istotny współczynnik postępu technologicznego i rozwoju gospodarczego Polski.
Setna rocznica Bitwy Warszawskiej stała się dla grona badaczy i specjalistów z zakresu problematyki kolejnictwa bodźcem do podjęcia tematu, który przybliżyłby potencjalnemu czytelnikowi mało znane, ale ważne karty z historii kolejnictwa. Zbiór artykułów dotyczy m.in. funkcjonowaniu kolei w Polsce, znaczeniu linii kolejowych, transportów oraz tranzytów materiałów wojennych, rozbudowie i rozwoju taboru PKP oraz pewnych aspektów walk pociągów pancernych.
ostatnich dwóch dekadach, dzięki dostępowi do materiałów zdeponowanych w archiwach IPN, pojawiły się liczne opracowania dotyczące zarówno struktur, kadr, jak i działalności poszczególnych jednostek UB/SB oraz służb wojskowych. Jednak na poziomie lokalnym, w odniesieniu do historiografii dotyczącej Pomorza Zachodniego, wciąż brakuje syntetycznych opracowań, które wypełniłyby tę niełatwą, specjalistyczną niszę. Szczególnie widoczny jest brak wydawnictw omawiających podstawy: st...
Historia oddziału Konspiracyjnego Wojska Polskiego o kryptonimach „Jastrzębie” i „Oświęcim” ppor. Alfonsa Olejnika „Babinicza”, działającego w latach 1946-1947 r. między Wieluniem a Częstochową. Autor przedstawia dzieje oddziału na tle historii KWP, a także rysuje społeczno-polityczny portret zbiorowy kilkudziesięciu partyzantów: ich indywidualne losy, ich poglądy, motywacje, stosunek wobec PSL i komunistów, konspiracyjną codzienność a także ich dalsze losy, w tym represje i ...
Reedycja zbioru wspomnień "więźniów ideowych" - żołnierzy walczących o niepodległość Polski w latach 1914-1921 i więzionych m.in. w obozach w Werlu, Hawelbergu, Szczypiornie, Beniaminowie, Huszcie, Máramaros Sziget i innych - opublikowanych po raz pierwszy w latch 1927 (tom I) i 1928 (tom II) z inicjatywy Komitetu Organizacyjnego Zjazdu Byłych Więźniów Ideowych z lat 1914–1921.
Pytanie jakie każdy fan klubu i znawca historii regionu powinien sobie zadać brzmi: co wiem o historii „Dumy Pomorza”? Z socjologicznego punktu widzenia ciekawe byłyby również badania na temat tego, ilu kibiców interesuje się swoim klubem w sposób kompleksowy, ogarniając nie tylko teraźniejszość, czyli bieżące wyniki i ruchy kadrowe klubu, a ilu jest zorientowanych w tematyce przeszłości swojego zespołu, jego historii oraz różnych społeczno-polityczno-gospodarczych uwarunkowa...
Dwutomowe opracowanie Jana Sienkiewicza obejmuje całość zachowanych obiektów cmentarnych rejonu/powiatu wileńskiego. Jest opisem i wyjaśnieniem kwestii etniczności (polskości) obszaru, zbadaniem brzmienia/zapisów/etnogenezy nazwisk charakterystycznych dla badanego terenu i wreszcie niezastąpionym źródłem do poszukiwań osobowych dla dzisiejszych mieszkańców Wileńszczyzny, ale chyba przede wszystkim dla rodzin mieszkających w powojennej Polsce i oderwanych od miejsc rodzinnych....
Niniejszy tom pokonferencyjny jest kontynuacją wcześniejszego wydawnictwa ("Rok 1918 na Gónym Śląsku. Przełom społeczno-polityczny i jego konsekwencje", red. S. Rosenbaum, Warszawa-Katowice-Gliwice 2020), zapowiada również kolejne tomy, które aktualnie są w przygotowaniu. Celem serii jest stworzenie próby monografii lat 1918-1922 na Górnym ŚLąsku, a więc w okresie polsko-niemieckiego konfliktu o ten region. Historia Górnego Śląska po I wojnie światowej dysponuje ogromną liter...
Niniejsze opracowanie Jana Sienkiewicza, stanowiące pełną inwentaryzację pochówków polskich na terenie rejonu wileńskiego, jest owocem jego wieloletnich, żmudnych i szczegółowych badań, poszukiwań oraz dokumentacji. Autor wykonał ogromną pracę w terenie, dokonując spisu z natury inskrypcji nagrobnych i sporządzając dokumentację fotograficzną. Nie ograniczył się jedynie do ewidencji, lecz obydwa tomy swojej publikacji poprzedził wstępami – ciekawymi analizami i systematyką zar...
Książka jest kolejną monografią przygotowaną przez rzeszowski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej, tym razem opisującą działalność jednego z terenowych ogniw bezpieki – Urzędu Bezpieczeństwa w Tomaszowie Lubelskim. W pracy nacisk położono przede wszystkim na odtworzenie struktury organizacyjno-kadrowej i przedstawienie głównych kierunków działań operacyjnych tomaszowskiego UB ze szczególnym uwzględnieniem zwalczania silnego na tym terenie podziemia niepodległościowego. W opra...
