Napoleon wysłał polskich legionistów na drugą półkulę, do najcenniejszej kolonii, aby w szeregach wojsk francuskich tłumili antykolonialną rewolucję, wszczętą przez byłych niewolników. Ginęli tam w bojach i wymierali na żółtą febrę, lecz ku ich własnemu zaskoczeniu czarni powstańcy wkrótce zaczęli odróżniać ich od żołnierzy francuskich i traktować inaczej – nie jako wrogów, choć walczyli po przeciwnej stronie. Tak nakazał ich dowódca, gen. Dessalines. Ta książka rozwiązuje st...
Tych dziesięć zarejestrowanych i opublikowanych rozmów to jednocześnie dziesięć szczególnych sytuacji komunikacyjnych pozwalających na zrekonstruowanie losu artysty muzycznego we współczesnej Polsce.Różne bywają przyjmowane przez rozmówców perspektywy. W przypadku Marii Peszek byłaby to perspektywa feministyczna, potraktowana jednak bardzo osobiście i „autorsko” przez samą artystkę; w przypadku Katarzyny Nosowskiej mówić można o intymnym charakterze rozmowy; Zbigniew Hołdys w...
W książce przedstawiłem zjawiska, które nie najlepiej świadczą o stanie Ameryki, ale daleko mi do osądów Trumpa. Dałem jej dobitny tytuł Amerykański sen, amerykański koszmar. Dlaczego taki? Otóż z daleka coś, co wygląda różowo, z bliska nie mieni się tak kolorowo. W wielu krajach, zwłaszcza tych biedniejszych, dalej panuje przekonanie, że zaraz po przybyciu Ameryki otwierają się wrota do raju, wystarczy doń wejść i zgarniać, co w nim najcenniejsze. Niestety, nie jest tak łatw...
Trudno powstrzymać się od myśli, że żyjemy w wielkim cyrku. Kiedy siedzimy na kanapie po dniu ciężkiej pracy oraz wielu godzinach dojazdu do pracy i powrotu z pracy, surrealistyczne opery mydlane na ekranie telewizora przynoszą nam przegląd globalnej gry: tyle a tyle bomb spadło na Syrię, jeszcze więcej uchodźców na granicach, kłopoty z wielką finansjerą, najnowsze gole, które strzelił Lewandowski, dyskusja o tym. Ach tak – i kto po Wielkiej Brytanii, Węgrzech, Grecji lub Pol...
Czy obecność Polski w Unii Europejskiej rzeczywiście zmieniła lokalną rzeczywistość? Na czym polegają i w czym wyrażają się te zmiany? Czy są to zmiany postępowe czy też nowe okoliczności systemowo-polityczne jeszcze bardziej domknęły konserwatywną skorupę chroniącą polskie stereotypy, mentalność i archaiczny sposób organizacji życia zbiorowego? Czy pod wpływem możliwości swobodnego przepływu siły roboczej w Europie poprawiły się płace w Polsce? Czy kultura społeczeństw...
Kiedy 30 stycznia 1933 r. w Niemczech do władzy doszedł Adolf Hitler, jednym z jego celów było zamknięcie rozdziału „listopada 1918”. Określił w ten sposób rewolucyjno-republikańskiego ducha zrodzonego pod koniec Wielkiej Wojny. Rok później w Wiedniu Engelbert Dollfuss krwawo zmiażdżył austriacki ruch robotniczy. Pomimo różnic Hitlera i Dollfussa łączyło to samo pragnienie: zlikwidować najpotężniejsze ruchy socjalistyczne i komunistyczne w Europie. Piętnaście lat wcześniej w ...
Aktualna rzeczywistość, także w Polsce, jest bardzo żyznym gruntem dla wzrostu znaczenia antynaukowych spiskowych narracji. Na kryzys metanarracji politycznych i religijnych, szczególnie tych o oświeceniowych źródłach, przeładowanie jednostek i społeczeństw informacjami, nakładają się w ostatnich latach dodatkowe czynniki – chwianie się amerykańskiej hegemonii międzynarodowej, wzrastające aspiracje mocarstw regionalnych i rozpoczęcie przez nie walki o wielobiegunowy świat, ob...
„Saga miechowska”, która ukazuje się w stulecie urodzin Edwarda Hołdy, jest jego drugą powieścią. Powstawała na przestrzeni wielu lat, a opracowana została z rękopisu już po śmierci Autora przez jego syna. Powieść ta, oparta na fabularyzowanych wątkach autobiograficznych, a osadzona w okupacyjnych realiach miasta, gdzie Autor spędził swe lata gimnazjalne, jest płynącą z wewnętrznej potrzeby próbą rozrachunku ze swoją młodością, traumą okupacji i jej największymi okrucieństwam...
Po lekturze tej książki trudno już zaprzeczać uczestnictwu w Marszu Niepodległości ekstremistów, ich ważnej roli w budowaniu towarzyszących jej wydarzeń, zarówno tych krajowych, jak i zagranicznych. Szczegółowo opisani i wskazani nie mogą już zostać pominięci w myśleniu i pisaniu o tej manifestacji. Podobnie, imprezy towarzyszące, po tym przeglądzie ich uczestników i organizatorów, przestają być przypadkową kombinacją rozrywki i motywów patriotycznych, ale można zobaczyć je j...
Przemysław Witkowski napisał książkę konieczną i fascynującą. Aż dziwne, że nikt na świecie tego wcześniej nie zrobił. Wyjątkowość i szczególne znaczenie książki Witkowskiego polega głównie na tym, że odsuwa on na bok nieistotne powierzchowne różnice i drąży tożsamą lub zbieżną istotę XX-wiecznych oraz współczesnych procesów – od demokratycznych i ekonomicznych systemowych dysfunkcji, po mitologie, estetykę, wizje tożsamości, rodziny czy seksualności. Faszyzm tu jest. Przem...
Ta błyskotliwa praca, skupiająca się w szczególności na Brazylii, przedstawia konkretne rozwiązania pozwalające nam uciec od tragedii głodu pośród obfitości, niewykorzystanych zasobów, ludzi, którzy pozostają bezczynni, podczas gdy do wykonania pozostaje tak wiele pracy, która mogłaby przynieść korzyści społeczeństwu, a w globalnej gospodarce następuje regres od tworzenia kapitału do zapewniania bogactwa nielicznym - zaś wszystko to w wyniku polityki, którą można by zmienić w...
"Wasiewicz nie tylko podważa obiegowe mity dotyczące historii Polski i miejsca w niej chłopów, pozwala także lepiej zrozumieć, w jaki sposób kanon tego co składa się na Polską kulturę (także pamięci) bywał i jest upolityczniony. Chociażby przez wymazywanie z niego antagonizmów, pomniejszanie i ubezwłasnowolnianie roli chłopów, a już w szczególności chłopek. Mam nadzieję, że książka Wasiewicza stanie się przedmiotem szerokiej debaty w Polsce, bo dzięki niej możemy zrozumieć w...
Filozofka Ewa Majewska zaprasza nas na wędrówkę z artystką Mariolą Przyjemską w rzeczywistość społeczną, przez teorie kultury i najnowszej kontrkultury. Oszałamiająca erudycja i analiza polityki – z ostrzem rewolty. Tomasz Kitliński i Paweł Leszkowicz Ewa Majewska jest feministyczną teoretyczką kultury. Zajmuje się teoriami archiwum, dialektyką słabych, feministyczną teorią krytyczną i antyfaszyzmem. Jest współkuratorką wystawy prac Marioli Przyjemskiej w warszawskiej Zachęc...
Anarchiczność współczesnej, oddolnej polityczności objawia się także w pewnej zmianie pokoleniowej. Polityki nie utożsamiamy już wcale ze specjalnie wydzielonym dla niej kawałkiem przestrzeni publicznej, jaka? jest agora. Widzimy to na protestach, których celem nie jest tylko wyrażenie pewnych poglądów czy niezgody na jakieś prawo, lecz pewna konstruująca się tam forma życia.
Sprawa palestyńska stała się flagową dla globalnego Południa oraz znacznej części opinii publicznej, szczególnie młodej, w tym dla wielu Żydów w Europie i Stanach Zjednoczonych. Stawką jest dziś nie tyle istnienie Izraela, ale przetrwanie narodu palestyńskiego. Gdyby wojna w Strefie Gazy zakończyła się drugą Nakbą, legitymacja działań Izraela zostałaby definitywnie podważona. W takim przypadku ani amerykańska broń, ani zachodnie media, ani niemiecka racja stanu, ani zniekszta...
Zebrane w tym tomie teksty traktują o tym samym, o czym traktowały teksty zebrane w dwóch moich wcześniejszych książkach – Kapitalizm drobnego druku (Warszawa 2014) i Inny kapitalizm jest możliwy (Warszawa 2015). O współczesnym kapitalizmie, o jego polskiej odmianie oraz o zapomnianych wartościach, takich jak równość, empatia i solidarność. Cechą tekstów zawartych w tym tomie jest ich zaangażowanie etyczne. Dotyczy ono przede wszystkim mojej niezgody na formę, jaką przybrał ...
W określonych momentach dziejowych filozofia przeradza się w myśl emancypacyjnego ruchu społecznego, a nawet rewolucji, stając się ich integralną częścią; w innych momentach natomiast, nawet zrodzona z ruchu emancypacyjnego czy rewolucji, potrafi z biegiem czasu zwrócić się przeciwko nim i stać się częścią składową kontrrewolucji. Uchwycenie tej dialektyki jest szczególnie istotne dla rozważań nad wysiłkami emancypacyjnymi na obrzeżach kapitalizmu rozumianego zarówno jako dom...
W Esejach filozoficznych Stanisław Rainko podejmuje namysł nad ważkimi, a nawet klasycznymi zagadnieniami filozoficznymi. Z właściwą uczniom szkoły lwowsko-warszawskiej ścisłością i klarownością analizuje koncepcję Kartezjusza i projekty pozytywistyczne, powraca do paradoksu Menona i pytania o granice wiedzy, a także podejmuje próbę zdemaskowania mitów narosłych wokół tego, czym jest filozofia. Obok kwestii epistemologicznych roztrząsa zagadnienia ze sfery etyki, zastanawiają...
"Miraż Sierpnia" pomyślany jest jako próba ponownego wprowadzenia do debaty publicznej – przede wszystkim w łonie środowisk lewicowych – wątków, które były obecne w epoce przełomu ustrojowego. Wydaje się to uzasadnione zadziwiającą ciągłością podstawowych osi sporu ostatniego ćwierćwiecza i jego podstawowych aktorów. O ile jednak świadomość tej ciągłości po prawej stronie sceny politycznej jest silna, lewicowa i lewicowo-liberalna orientacja cierpi na niedostatek historycznej...
Tytułowa figura robotnika i związane z nią performanse pamięci przedstawione są z punktu widzenia kulturoznawstwa, filozofii, historii sztuki, teatrologii i muzykologii. Autorki i autorzy przyglądają się rzeczywistości fabryki i ulicy jako miejscom kształtowania się tożsamości proletariatu przemysłowego, figurom robotnicy i robotnika w projektach awangardy teatralnej i artystycznej. Analizują przy tym wielostronne praktyki kulturowe: od strajków i demonstracji przez film awan...
Płynna nowoczesność to kategoria teoretyczna wprowadzona przez niedawno zmarłego wybitnego socjologa Zygmunta Baumana, która obok globalizacji stanowi podstawę jego teorii społecznej. Obie kategorie są ze sobą ściśle powiązane, gdyż wedle Baumana płynna nowoczesność jest skutkiem globalizacji. Niniejsza książka stanowi nie tylko prezentację poglądów Baumana w tej kwestii, ale jest zarazem polemiką i krytyką poglądów wybitnego myśliciela i to – co rzadkie – z lewicowej i alter...
