Liberalizm jest nurtem społeczno-politycznym obecnym w Europie od kilku wieków. W Polsce był on w minimalnym stopniu realizowany w życiu społecznym, istnieje natomiast bogata spuścizna piśmiennicza tworzona przez teoretyków tego nurtu. Praźródłem liberalizmu w Polsce był fizjokratyzm, promujący ten sam katalog wartości, który odnajdujemy u twórców myśli liberalnej w Europie Zachodniej. Badanie polskiego liberalizmu wymaga jednoznacznego wyznaczenia linii demarkacyjnej między ...
Utrwalone w świadomości Rosjan wyobrażenia o istocie czasu, odzwierciedlone w ich dziełach artystycznych, w myśli filozoficznej i teologicznej, w praktykach społecznych, rytuałach, mitach, w przeświadczeniach o naturze codzienności, stanowią materiał dla refleksji podjętej przez autorów tomu Czas w kulturze rosyjskiej. Rosyjskie doświadczanie i konceptualizowanie czasu analizowane jest z perspektywy kulturoznawstwa, filozofii, literaturoznawstwa, filmoznawstwa, językoznawstw...
W pracy zostały ukazane najważniejsze zagadnienia dotyczące kultury Inuitów, takie jak: pochodzenie i rozprzestrzenienie się ich na obszarze Alaski, Grenlandii oraz Arktyki Kanadyjskiej; rozwój kultury materialnej na podstawie badań archeologicznych, a także etnograficznych, oraz pierwsze kontakty z Europejczykami. Przedstawienie zarysu historycznego oraz opisy badań archeologicznych pozwalają wyjaśnić początki rozwoju kultury Inuitów Kanadyjskich oraz ich styl życia od czasó...
W publikacji przypomniano dzieje garnizonu krakowskiego Wojska Polskiego w okresie II Rzeczypospolitej. Szeroko omówiono problematykę tworzenia się w Krakowie terytorialnych władz wojskowych (Polskiej Komendy Wojskowej, Dowództwa Okręgu Generalnego i Komendy Miasta), a także udział formacji z Krakowa w walkach o niepodległość i granice w latach 1918–1921. W książce przedstawiono strukturę terytorialnych władz wojskowych w Krakowie w okresie pokojowym (Dowództwa Okręgu Korpusu...
Wydawnictwo powstało w wyniku realizacji projektu badawczego NPRH Żydowski samorząd ziemski w Koronie w XVII-XVIII wieku, którego celem było zebranie korpusu dokumentów dotyczących żydowskiego samorządu terytorialnego, znajdujących się w różnych zespołach archiwalnych w okresie od jego powstania (ok. 1580 r.) do likwidacji przez sejm konwokacyjny w 1764 r. Żydzi aszkenazyjscy, którzy osiedlili się w Koronie Polskiej, a następnie rozwinęli najliczniejszą diasporę żydowską w ów...
Jest to odbiegający pod wieloma względami od typowych tego rodzaju publikacji tom pokonferencyjnych materiałów. Oto bowiem w dwudziestą rocznicę śmierci Profesora Łużnego zebrali się w murach pradawnego kolegium (Collegium Maius) jego uczniowie i przyjaciele, aby upamiętnić odejście Mistrza. To upamiętnienie, a na pewno jest to już ostatni moment, ma w tym tomie kilka wymiarów: ogólne wprowadzenie w życie i działalność, osadzenie w dawnej komunistycznej rzeczywistości, oparta...
Kiedy dwadzieścia pięć lat temu powstawały nasze – pierwsze w Polsce – studia pisarskie, nie brakowało sceptycznych głosów. Dziś jest odwrotnie: od kilku/nastu lat kursy i warsztaty creative writing zyskują na popularności. Odbywa się ich coraz więcej, powstają kierunki studiów, zawierające w swych programach twórcze pisanie. Pisarska edukacja, kiedyś podejrzana, dziś staje się oczywista. Jawnym dowodem niech będzie ta książka, zawierająca teksty absolwentów Podyplomowych Stu...
W kolejnym tomie serii Bibliotheca Iagiellonica. Fontes et Studia przedstawiamy opracowanie dotyczące szkolnictwa średniego ogólnokształcącego we Lwowie w latach 1919-1939. Na podstawie bogatego zasobu archiwalnego prezentuje ono warunki kształcenia, bazę materialną, kadrę pedagogiczną i potencjał związane z tą częścią lwowskiej oświaty. Autor rekonstruuje i charakteryzuje społeczność absolwentów na tle sytuacji narodowo-społecznej Lwowa i Małopolski Wschodniej. Przybliża tak...
Katalog Portrety profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego działających od 1800 do 1945 roku w zbiorach Muzeum Collegium Maius autorstwa dr Anny Jasińskiej jest pierwszym takim kompendium przedstawiającym wizerunki profesorów znajdujących się w dziale Malarstwa muzeum uniwersyteckiego. Książka jest wynikiem badań nad obrazami, których efektem było ustalenie atrybucji obrazów oraz ich proweniencji. Oprócz encyklopedycznej prezentacji portretowanych profesorów, wybitnych przedsta...
Studia nad myślą Buckminstera Fullera służą budowaniu mostów miedzy sztuką, humanistyką, nauką i technologią. Tego zadania podjęli się zapaleni postuczniowie „Buckiego”: architekt Marek Oktaba, tłumacz niniejszej książki, a także konstruktor Waldemar Bober i filozof Bartłomiej Knosala. Wydanie drukiem Instrukcji sterowania Statkiem Kosmicznym Ziemia ma przybliżyć polskiemu czytelnikowi charakterystyczne dla Fullera przekraczanie granic poszczególnych dyscyplin, a także zachę...
Współczesne bezpieczeństwo jest przestrzenią rozciągającą się między dwiema płaszczyznami: wiedzą (informacją) i władzą (rządzeniem). Patrząc z tej perspektywy, otrzymujemy bogaty, różnorodny, choć niewolny od paradoksów i sprzeczności obraz zdarzeń i procesów angażujących rozlicznych aktorów, stosujących różne metody i narzędzia dla wzmocnienia swego bezpieczeństwa w obliczu niepewności współczesnego świata. Ten złożony, czasami chaotyczny obraz odzwierciedla treść, formy, p...
Monografia dr hab. Iwony Milewskiej ma wyjątkowy, pionierski charakter: z jednej strony odpowiada na pytanie, kiedy kontakty przedstawicieli dwóch zasadniczo różniących się cywilizacji indyjskiej i europejskiej, obok od wieków trwających relacji handlowych, weszły na poziom intelektualny, a z drugiej, w jaki sposób Europa przyjmowała elementy kultury indyjskiej wraz z klasyczną literaturą. Cezurę jakościową wyznacza Autorka na wiek XVII, kiedy pierwsi nowożytni misjonarze doc...
Jan Brodowski łączy kilka perspektyw: rzetelność i pasję badacza z zacięciem publicysty (to nie zarzut, a komplement – nikt nie powiedział, że naukowa rozprawa musi być nudna i nieprzystępnie napisana); pozycje teoretyka i praktyka (jako ten ostatni jeździł do Gruzji m.in. w charakterze członka wyborczych misji obserwacyjnych OBWE); spojrzenia z zewnątrz i od środka (przez kilka lat mieszkał na Kaukazie). Jego praca to kolejny dowód, że o Gruzji da się pisać bezstronnie, ale ...
W książce przedstawiono epokę będącą apogeum habsburskiego systemu politycznego oraz społecznego na Śląsku. Kolejny tom ukazuje schyłek tych rządów, następnie okres wojennego zamieszania oraz pierwsze lata pruskiej władzy, więc swoistą ustrojową rewolucję, która przetoczyła się przez prowincję i jej stolicę, ze wszystkimi konsekwencjami dla tamtejszych elit.
Bezsprzecznym atutem recenzowanej publikacji jest autorskie spojrzenie Iwony Janowskiej na analizowany problem wypowiedzi ustnej. Opierając się na solidnych osiągnięciach językoznawstwa stosowanego i glottodydaktyki, Autorka nie ogranicza się tylko do referowania ich założeń. To, co najbardziej wartościowe w ocenianej książce, to cały repertuar autorskich sposobów, technik i narzędzi, jakie Janowska proponuje nauczycielowi języka obcego, by mógł i umiał projektować proces dyd...
Obaj Autorzy – archeolog i historyk sztuki – od wielu lat prowadzą badania terenowe i studia źródłowe nad krakowską(a także kazimierską) zabudową, co dokumentują ich liczne opracowania. Od lat badają też rolę piwowarstwa w życiu gospodarczym miasta. (...) [Praca] zawiera cenne podsumowanie dotychczasowego stanu badań nad lokacyjnymi układami przestrzennymi obu miast oraz ich późniejszymi adaptacjami, przekształceniami, częściowymi destrukcjami (co dotyczy zwłaszcza Kazimierza...
Interesująco napisana, niewielkich rozmiarów książka Katarzyny Siwiec wraca do losów uczestników słynnego wesela w Bronowicach Małych w 1900 roku. Pobrali się wówczas Lucjan Rydel, poeta, dramaturg, tłumacz, i córka miejscowego gospodarza Jadwiga Mikołajczykówna. Wydarzenie to, jak dobrze wiadomo, zainspirowało Stanisława Wyspiańskiego do napisania wstrząsającego dramatu Wesele – dzieła, którego przesłanie nie straciło na aktualności do dnia dzisiejszego. Autorka opisuje losy...
Józef Baran zasłużenie zaliczany jest do grona najwybitniejszych spośród żyjących polskich poetów. Należy do pokolenia urodzonego w pierwszych latach powojennych i od ponad półwiecza – bo wtedy zaczęły ukazywać się drukiem jego wiersze – aż do chwili obecnej zyskuje stopniowo coraz większe uznanie, zarówno w ocenach krytyki, jak i w opiniach czytelników. Generacja chłopskich synów, najczęściej jako pierwsza w swych rodach starająca się zdobyć wykształcenie, spotykała się z n...
Praca Składnia żądania we współczesnej polszczyźnie mówionej została napisana w latach 1977?1980 w ramach działalności zespołu naukowego badającego, pod kierunkiem prof. dra hab. Bogusława Dunaja, język mówiony Krakowa. Z powodu trudności wydawniczych w tamtych latach praca ta, obroniona w roku 1981 jako rozprawa doktorska, nie została opublikowana w postaci książki. W roku 1985 i 1986 ukazało się streszczenie części pracy w czasopiśmie „Polonica” (XI, 1985: 119?146; XII, 198...
„Katalog [… ] jest wielkim osiągnięciem naukowym i zarazem dziełem pomnikowym, które dla kolejnych pokoleń badaczy stanowić będzie fundamentalny punkt odniesienia w badaniach nad pieczęciami, herbami i rodzinami rycerskimi na Śląsku”. Z recenzji prof. dra hab. Mateusza Golińskiego „Nie ma porównywalnego dzieła w skali ziem polskich. [… ] Nie jest to wyłącznie dzieło sfragistyczne, ale w pewnym sensie staje się ono zarazem herbarzem szlachty śląskiej. [… ] Chciałbym [… ] podk...
Wydarzenia lat 1648-1658 na południowowschodnich kresach Rzeczypospolitej Obojga Narodów nazywano rozmaicie: powstaniem Bohdana Chmielnickiego, buntem kozackim, rewolucją, wojną domową, wojną narodowowyzwoleńczą, wojną polsko-ukraińską. Końcowa cezura tytułu odnosi się głównie do podpisania aktu ugody (unii) hadziackiej i wskazuje jubileuszowy charakter monografii (w 2018 r. obchodzono 360. rocznicę unii Rzeczypospolitej z Kozaczyzną, rok 2019 to jubileusz 450-lecia unii lube...
Książka nawiązuje tytułem do Teorii listu – pracy habilitacyjnej Stefanii Skwarczyńskiej, wydanej w 1937 roku we Lwowie, a do dziś będącej czytelnym punktem odniesienia dla wszystkich badaczy epistolografii w Polsce. Imponująca monografia lwowskiej badaczki, prekursorska w wymiarze teoretycznym, historycznoliterackim, komparatystycznym i interpretacyjnym, przez ponad osiemdziesiąt lat stanowiła jedyne całościowe ujęcie problematyki epistolograficznej. Nowa teoria listu powsta...
Przedstawiamy Państwu pierwszy tom nowej serii wydawniczej Historia w mediach. Zebraliśmy w nim szesnaście artykułów zarówno uznanych badaczy, jak i młodych naukowców, w większości historyków, ale także przedstawicieli innych nauk humanistycznych. Po raz pierwszy w jednym tomie udało się zgromadzić opracowania dotyczące filmowego wyobrażenia różnych epok historycznych – nie tylko, jak dotąd, współczesności. Autorzy zajęli się filmami, także mniej znanymi i zapomnianymi, porus...
Powstał wszechstronny portret aktorki, uwzględniający nie tylko jej role teatralne i filmowe, ale także występy kabaretowe, współpracę z radiem, telewizją… Powstał także ciekawy portret kobiety (wraz ze wszystkimi jej słabościami), która zaznała niedostatku, poznała smak ogromnej popularności, ale największe role teatralne stworzyła u schyłku życia, zupełnie zapomniana przez kino, które ją wykreowało. […] Praca jest świetnie napisana, perfekcyjnie opracowana od strony bibliog...