Niniejszy tom jest głosem oddającym możliwe sposoby konceptualizacji, ujmowania i interpretowania tytułowego zjawiska przez naukowców reprezentujących różne dyscypliny, szkoły, tradycje i kultury. Stanowi dowód, swoisty ślad zapisu myśli, które towarzyszą jednostkom w podróży poszukiwania, odnajdywania oraz nadawania sensów zjawiskom determinującym i współkształtującym ludzką kondycję w całym jej złożonym spektrum.
The study, Vijayanagara: A Forgotten Empire of Poetesses, is devoted to two works: the Madhuravijaya of Ga?gadevi and Varadambikapari?aya Campu by Tirumalamba. The Madhuravijaya, on which the present book concentrates, is a fourteenth-century epic poem (mahakavya) preserved in nine cantos and written by Ga?gadevi, who belonged to the court of Kampana, the son of Bukka I (reigned: 1357 - 1377) of the Sangama Dynasty. This Sanskrit work, according to its title, “T...
Niketas Eugenianos, podobnie jak większość autorów greckich romansów, jest dla badaczy postacią tajemniczą. Jego dzieła niewiele pomagają w rekonstrukcji życiorysu pisarza, można natomiast z całą pewnością powiedzieć, że żył w XII wieku. W opowieści Niketasa Eugenianosa znajdziemy wszystkie elementy typowe dla świata przedstawionego romansu. Głównymi bohaterami są zakochani w sobie od pierwszego wejrzenia Drosilla i Charikles. Zgodnie z konwencją gatunku są młodzi i odznacza...
Budynek Uniwersytetu Jagiellońskiego przy ul. Gołębiej 13 nosi nazwę Collegium Witkowskiego. Jego patronem jest August Witkowski, jeden z najwybitniejszych polskich fizyków przełomu XIX i XX w. Przez ponad pół wieku gmach był siedzibą Zakładu Fizycznego, a następnie Instytutu Fizyki UJ. Z kolei od połowy lat 60. XX w. w budynku mieści się Instytut Historii UJ, który przez kilkadziesiąt lat dzielił pomieszczenia z Instytutem Psychologii UJ. To dlatego w ciągu jego stuletniej h...
Książka Renaty Czekalskiej ukazuje jak przebiega komunikacja międzykulturowa poprzez literaturę dwóch odległych kultur. Ukazuje, że ludzie są sobie bliscy, gdy czują te same wartości, nawet jeśli sposoby ich realizacji i formy wyrazu są bardzo odmienne. Samuel P. Huntington w swojej książce Zderzenie cywilizacji analizuje, jak wartości i religie dzielą ludzi i są podstawą kształtowania przez nich odrębnych cywilizacji. Renata Czekalska, analizując przekłady utworów literatury...
Kilka lat temu podjęto trud opracowania dotychczas pomijanej przez badaczy, a przechowywanej w archiwum Biblioteki Jagiellońskiej Kroniki Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego od 1811 roku autorstwa Karola Estreichera seniora. Wydaje się, że jest to jeden z ważniejszych tekstów źródłowych dotyczących dziejów biblioteki krakowskiego uniwersytetu w XIX w., jej powstania i rozwoju jako książnicy narodowej. Tekst dostarcza ogromnej ilości informacji o niej samej i nieznanych w ...
Książka ma przybliżyć czytelnikowi historię tragedii jako gatunku od momentu jej odrodzenia się w XIV w. po długim okresie upadku, poczynając od prześledzenia przede wszystkim znaczeń samego pojęcia tragedii i jej form w późnej starożytności oraz we wczesnym Średniowieczu, w oparciu o istotne wzmianki źródłowe. Na kluczowe rozdziały (II i III) tego diachronicznego studium składają się nacechowane intertekstualnie analizy utworów stanowiących istotne ogniwa w nowożytnej histor...
Prezentowane w ksia?z˙ce wyniki naukowych dociekan´ dotycza? literatury hindi ostatnich czterdziestu lat, a badania przeprowadzone zostały gło´wnie w celu zdefiniowania nowego pisarstwa w je?zyku hindi, pokazania, na czym polegaja? wspo´łczesne eksperymenty two´rcze, jak wygla?daja? relacje pomie?dzy poezja? a proza?, jakie tematy i s´rodki ekspresji znajduja? w nich obecnie two´rcze zastosowanie. Takie podejs´cie badawcze ma umoz˙liwic´ przede wszystkim zbadanie dro´g rozwoj...
Publikując zbiór dramatów, które stanowią materialne punkty odniesienia dla rozważań w poprzednich tomach, nie chodzi nam jednak o prostą konfrontację dwóch różnych perspektyw patrzenia na historię dramatu i dramatyzacji. Jak już wyjaśniałem, powiązania pomiędzy dramatami a tekstami analitycznymi mają charakter cząstkowy i pretekstowy. Trzeci tom Polski dramatycznej stać się zatem winien zaproszeniem do lektury dramatów oraz przywołanych w drugiej części wstępu materiałów his...
Prawdziwa retoryka, którą Kwintylian usiłuje zaszczepić uczniom i która przystoi człowiekowi szlachetnemu, jest cnotą. Sztuka oratorska - w opinii bardzo wielu znakomitych mówców, których zdanie podziela Kwintylian - składa się z pięciu części: wynalezienia tematu, rozplanowania treści mowy, języka i stylu, ćwiczenia pamięci oraz sposobu wygłaszania mowy.
Wartość naukowa zaproponowanych artykułów widoczna jest zarówno w wykorzystaniu nieznanych archiwaliów, jak i w niesztampowej, konstruktywnej analizie powszechnie dostępnych materiałów źródłowych. Każdy z artykułów nie tylko potwierdza znakomitą znajomość przedmiotu badań, ale świadczy także o erudycji i szerokiej wiedzy jego autora. Różnorodność zaprezentowanych zagadnień kolejny raz dowodzi, że temat Heleny Modrzejewskiej nie został jeszcze wyczerpany, a wciąż odkrywane now...
Kiedy przed blisko stu laty Roman Grodecki (1889–1964) przygotowywał dla słuchaczy studiów historycznych w Uniwersytecie Jagiellońskim wykład o dziejach cechów w średniowiecznej Polsce, pisał, że „w życiu potocznym mało się słyszy o cechach. […] Ich istnienie formalne to tylko objaw tradycjonalizmu, objaw przywiązania do dawnych form, pietyzmu dla tego, co nam się wydaje w przeszłości pięknym i dobrym i symbolizuje jakiekolwiek sympatyczne nam idee czy pojęcia”. Ów stan rzecz...
Publikacja przedstawia historię życia Teofili z Jabłonowskich Sapieżyny, krajczyny wielkiej litewskiej, jednej z niepospolitych kobiet drugiej połowy XVIII stulecia. Na kartach dziejów Rzeczypospolitej zasłynęła ona przede wszystkim jako konfederatka barska i to właśnie temu okresowi jej życia historycy poświęcili do tej pory najwięcej miejsca. Na podstawie szerokiej, a jednocześnie w dużej mierze niewykorzystanej dotąd bazy źródłowej, pochodzącej z archiwów i bibliotek w kra...
