W tomie Ewy Sonnenberg pisząca pobiera nauki kontemplacji, kosmicznej jedności ze wszystkim, co istnieje oraz sztuki zanegowania własnego "ja" u japońskiego mistrza formy haiku Basho. Rok Ognistego Smoka można czytać jako zbiór wierszy medytacyjnych, w których ważną rolę odgrywa przewartościowanie kategorii z kręgu kultury europejskiej. Oto rodzą się pytanie, czy nasza mądrość zdobywana przez epoki i pokolenia, tradycja myśli oraz doświadczenie, któremu ufamy, nie powinny zos...
W książce tej zebrałem kilkanaście napisanych głównie w ostatnich latach tekstów, poświęconych wielkim bohaterom narodowym (Pułaski, Kościuszko), artystom i pisarzom (Chopin, Wyspiański, Żeromski, Reymont) oraz wybitnym twórcom naszej narodowej kultury, którzy trwale wpisali się w naszą historię. Wszystko wskazuje na to, że żaden z bohaterów tych tekstów nie marzył o sławie, każdy robił natomiast to, co uznał za swój święty obowiązek. Czyny i dzieła jednych przetrwały próbę c...
Kilka lat temu podjęto trud opracowania dotychczas pomijanej przez badaczy, a przechowywanej w archiwum Biblioteki Jagiellońskiej Kroniki Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego od 1811 roku autorstwa Karola Estreichera seniora. Wydaje się, że jest to jeden z ważniejszych tekstów źródłowych dotyczących dziejów biblioteki krakowskiego uniwersytetu w XIX w., jej powstania i rozwoju jako książnicy narodowej. Tekst dostarcza ogromnej ilości informacji o niej samej i nieznanych w ...
Budynek Uniwersytetu Jagiellońskiego przy ul. Gołębiej 13 nosi nazwę Collegium Witkowskiego. Jego patronem jest August Witkowski, jeden z najwybitniejszych polskich fizyków przełomu XIX i XX w. Przez ponad pół wieku gmach był siedzibą Zakładu Fizycznego, a następnie Instytutu Fizyki UJ. Z kolei od połowy lat 60. XX w. w budynku mieści się Instytut Historii UJ, który przez kilkadziesiąt lat dzielił pomieszczenia z Instytutem Psychologii UJ. To dlatego w ciągu jego stuletniej h...
Książka Renaty Czekalskiej ukazuje jak przebiega komunikacja międzykulturowa poprzez literaturę dwóch odległych kultur. Ukazuje, że ludzie są sobie bliscy, gdy czują te same wartości, nawet jeśli sposoby ich realizacji i formy wyrazu są bardzo odmienne. Samuel P. Huntington w swojej książce Zderzenie cywilizacji analizuje, jak wartości i religie dzielą ludzi i są podstawą kształtowania przez nich odrębnych cywilizacji. Renata Czekalska, analizując przekłady utworów literatury...
Książka ma przybliżyć czytelnikowi historię tragedii jako gatunku od momentu jej odrodzenia się w XIV w. po długim okresie upadku, poczynając od prześledzenia przede wszystkim znaczeń samego pojęcia tragedii i jej form w późnej starożytności oraz we wczesnym Średniowieczu, w oparciu o istotne wzmianki źródłowe. Na kluczowe rozdziały (II i III) tego diachronicznego studium składają się nacechowane intertekstualnie analizy utworów stanowiących istotne ogniwa w nowożytnej histor...
Publikując zbiór dramatów, które stanowią materialne punkty odniesienia dla rozważań w poprzednich tomach, nie chodzi nam jednak o prostą konfrontację dwóch różnych perspektyw patrzenia na historię dramatu i dramatyzacji. Jak już wyjaśniałem, powiązania pomiędzy dramatami a tekstami analitycznymi mają charakter cząstkowy i pretekstowy. Trzeci tom Polski dramatycznej stać się zatem winien zaproszeniem do lektury dramatów oraz przywołanych w drugiej części wstępu materiałów his...
Prawdziwa retoryka, którą Kwintylian usiłuje zaszczepić uczniom i która przystoi człowiekowi szlachetnemu, jest cnotą. Sztuka oratorska - w opinii bardzo wielu znakomitych mówców, których zdanie podziela Kwintylian - składa się z pięciu części: wynalezienia tematu, rozplanowania treści mowy, języka i stylu, ćwiczenia pamięci oraz sposobu wygłaszania mowy.
Przezwyciężeniu własnej "niewidzialności" służą w twórczości Grochowiaka rozmaite strategie: na poziomie konstrukcji - rozszczepianie podmiotu lirycznego na persony oraz przybieranie ról i masek; na poziomie treści - obecny w wielu miejscach motyw lustra czy (auto)portretowania, figura rozbioru anatomicznego - sekcji, rozmaite wątki erotyczne, postaci sobowtórów; wreszcie tematyzowanie dramatu i teatru. Dramat to przymierzalnia kostiumów-ról, to laboratorium, w którym testuj...
Sylwetki dziesięciu poetów, pięćdziesiąt przetłumaczonych wierszy, dziesięć interpretacji tekstów - taki materiał egzemplifikacyjny powinien być wystarczająco wielostronny dla uzyskania wiarygodnego wglądu w wewnętrzne pejzaże artystyczene omawianych poetów, w ich duchowe światy, będące wszak częścią dwudziestowiecznej kultury Indii. Wiersz bowiem jako fakt literacki istnieje również jako fakt społeczny - najpierw w obrębie jednego języka, lecz przetłumaczony - istnieje równi...