Sztandarowa powieść Stendhala umieszczona w indeksie ksiąg zakazanych z powodu krytyki Kościoła katolickiego. Główny bohater usiłuje poukładać swoje życie po przywróceniu obalonej dynastii Burbonów. Opowieść o ambicji, miłości i próbie wydostania się z biedy i marazmu. Kreacja głównego bohatera zaskakuje determinacją i wrażliwością. Powieść pełna jest niedomówień i ukrytych znaczeń, które zmuszają czytelnika do głębokiej analizy utworu.
Druga część cyklu „W Poszukiwaniu Straconego Czasu”. Książka pełna przemyśleń i urokliwych opisów pierwszych doświadczeń miłosnych autora. Emocjonalny i charakterystyczny język Prousta przenosi czytelnika do świata młodzieńczych doznań i zauroczeń. Główny bohater, Marcel, opisuje światek mieszczaństwa francuskiego w sposób melancholijny z dbałością o wszelkie niuanse.
Powieść opisująca dzieje rodziny Ezofowiczów. Główny bohater – tytułowy Meir Ezofowicz – jest prawym i uczciwym chłopcem o dobrym sercu. Sprzeciwia się zacofaniu i niesprawiedliwości, jakie na co dzień spotyka w rodzinnym Szybowie. Podważa opinie uznanych autorytetów i broni słusznych poglądów mieszkańców, co doprowadza do tragedii. Opowieść o moralnym zwycięstwie okupionym utratą miłości.
Akcja tej powieści historycznej umiejscowiona jest u schyłku panowania Augusta III Sasa. Autorka skupia się na przedstawieniu sylwetki głównej bohaterki Franciszki Krasińskiej. Utwór ma formę listów i pamiętników. Na pierwszy plan wysuwa się emocjonalność i wewnętrzne przeżycia bohaterki, natomiast wydarzenia historyczne i polityczne są tylko tłem dla rozterek kobiecego serca.
Królewski dwór francuski i piękna nastoletnia panna Chartes. Autorka przenosi czytelnika do świata młodej, urokliwej dziewczyny, która wikła się w zakazane dla niej uczucie. Już jako księżna de Clèves przeżywa rozmaite dylematy moralne. Nie wie, czy pozostać wierną niekochanemu mężowi, czy związać się z mężczyzną, którego darzy szczerym uczuciem. Powieść zawiera elementy historyczne, a bohaterowie wzorowani są na autentycznych postaciach.
Powieść „Kobieta trzydziestoletnia” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia prywatnego” cyklu „Komedia Ludzka”. Główna bohaterka utworu, Julia, wyszła za Wiktora w przekonaniu, iż go ogromnie kocha. Dość szybko jednak okazało się, że było to tylko zauroczenie. Jak sama twierdzi, jej małżeństwo przemieniło się w „legalną prostytucję”. Z jednej strony nie potrafi kochać już swego męża, z drugiej zaś – nie umie go zdradzić, by być szczęśliwą przy innym......
Nowele i opowiadania Reymonta rozgrywają się zarówno w środowisku miejskim, jak i wiejskim. Cechą charakterystyczną tych utworów jest połączenie realistycznie traktowanej tematyki obyczajowej z naturalistyczną obserwacją rzeczywistości. Autor odtwarza ponury obraz świata nizin społecznych, życia, które poznał z autopsji. Odmalowuje w utworach straszliwą nędzę, wyzysk i izolację społeczną. W tomie znalazły się następujące utwory: „Z ziemi chełmskiej”, „Pewnego dnia...”, „Prz...
Akcja utworu „ Niewola tatarska ” toczy się w pierwszej połowie XVII wieku na południowo-wschodnich kresach Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Utwór pisany w formie pamiętnika Aleksego Zdanborskiego. Zdanborski – ubogi szlachcic – nieszczęśliwie kocha się w córce bogatego magnata, pannie Marysi. By stać się godnym ukochanej, zaciąga się do wojska. Wierzy, iż w służbie wojskowej okryje się sławą i zdobędzie majątek. Wkrótce bierze udział w pierwszej bitwie z Tatarami. Bitwa ko...
Powieść „Sekrety księżnej de Cadignan” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia paryskiego” cyklu „Komedia Ludzka”. Księżna Diana de Cadignan de Mafrigneuse złamała ogromną liczbę męskich serc. Nieraz przy okazji niszczyła również fortuny swych adoratorów. Pewnego dnia postanawia się wycofać z życia wielkiego świata paryskiego. Utrzymuje jedynie kontakt ze swą dawną przyjaciółką, markizą d’Espard. Wkrótce markiza przedstawia księżnej barona Daniela d’Artheza. Człowiek ten...
Powieść „Muza z zaścianka” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia prowincji” cyklu „Komedia Ludzka”. Akcja powieści rozgrywa się w prowincjonalnym Sancerre. Dawny spekulant, Jean de la Baudraye, poślubia ambitną i utalentowaną Dinę Piédefer. Małżeństwo to służy mu do zdobycia prestiżu i wpływów. Piękna i uzdolniona literacko kobieta jest bowiem niekwestionowaną królową tamtejszych salonów. Źle się jednak czuje na konserwatywnej prowincji. Pewnego dnia nawiązuje romans z...
Powieść „Proboszcz z Tours” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia prowincji” cyklu „Komedia Ludzka”. Ksiądz Franciszek Birotteau jest jednym z księży katedry Świętego Gracjana w Tours. Oczekuje właśnie nominacji na kanonika katedralnego. Wynajął niedawno piękny pokój u starej panny Zofii Gamard. Nie wie, że mieszkający wcześniej u Gamard kanonik Troubert zazdrości mu wpływowych przyjaciół i bywania w towarzystwie. Nie wie również, iż swym mimowolnym postępowaniem urazi...
Powieść „Córka Ewy” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia prywatnego” cyklu „Komedia Ludzka”. Opowiada losy hrabiny Marii de Vandenesse. Kobieta została wydana za mąż ze względów finansowych. Nie żywi jakichkolwiek uczuć wobec męża. Chcąc ożywić nudę codziennego życia, nawiązuje romans z poetą Natanem. Ten postanawia wykorzystać jej pozycję materialną do realizacji własnych planów...
Powieść „Gobseck” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia prywatnego” cyklu „Komedia Ludzka”. Pani de Grandlieu rozmawia z przyjacielem domu, adwokatem Derville. Rozmowa schodzi na temat pieniędzy. Derville jest zdania, że to pieniądze odgrywają główną rolę w Paryżu. Opowiada historię ze swojej młodości, kiedy jego sąsiadem był lichwiarz nazwiskiem Gobseck. Pożyczka od niego bardzo pomogła Derville’owi zostać adwokatem. Co więcej, obserwacje odwiedzających Gobsecka osób ...
Powieść „Kobieta porzucona” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia prywatnego” cyklu „Komedia Ludzka”. Akcja powieści rozpoczyna się bezpośrednio po zakończeniu wydarzeń opisanych w utworze „Ojciec Goriot”. Główna bohaterka, wicehrabina Klara de Beauséant, została właśnie porzucona przez portugalskiego markiza d’Ajuda-Pinto. Wyjeżdża do swojego zamku w Normandii, by całkowicie wyłączyć się z życia towarzyskiego. Jej izolacja staje się przyczyną licznych plotek. Szczegól...
Powieść „Jaszczur” Honoriusza Balzaka należy do „Studiów filozoficznych” cyklu „Komedia Ludzka”. Akcja powieści rozgrywa się bezpośrednio po rewolucji lipcowej, kiedy to na tron wstąpił Ludwik Filip I. Główny bohater utworu, dwudziestopięcioletni Rafael de Valentin, postanawia wówczas popełnić samobójstwo. Przegrał bowiem w kasynie ostatnie posiadane pieniądze. Przypadkiem trafia do sklepu z dziełami sztuki. Właściciel sklepu pokazuje Rafaelowi kawałek jaszczuru z inskrypcj...
Powieść Harriet Beecher Stowe porusza temat czarnoskórych niewolników żyjących na południu USA. Jej główny bohater, Tom, jest starym niewolnikiem. Po wielu latach ciężkiej służby u „dobrego pana” zostaje sprzedany brutalnemu Simonowi Legree. Ten robi go nadzorcą. Kiedy jednak Tom odmawia maltretowania swych współbraci, Simon ciężko go bije... „Chata wuja Toma” należy do najbardziej znanych dzieł literatury amerykańskiej. W XIX wieku liczbą sprzedanych egzemplarzy ustępowała...
Powieść „Eugenia Grandet” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia prowincji” cyklu „Komedia Ludzka”. Feliks Grandet mieszka w Saumur w bardzo skromnych warunkach z żoną i córką Eugenią. Dzięki pewnej zręczności w interesach, a przede wszystkim z powodu niezwykłego skąpstwa zgromadził olbrzymi – jak na warunki prowincjonalne – majątek. Mieszkańcy Saumur, którzy poważają Grandeta ze względu na jego majątek, uważają Eugenię za najlepszą partię w okolicy. O jej rękę starają ...
Powieść „Kuratela” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia prywatnego” cyklu „Komedia Ludzka”. Do sędziego pierwszej instancji przy trybunale paryskim przychodzi markiza d’Espard. Arystokratka pragnie ubezwłasnowolnić swojego męża i ustanowić nad nim kuratelę. Twierdzi, że małżonek utrudnia jej kontakty z dziećmi, a co równie ważne swój majątek z nieznanych powodów wydaje na utrzymanie całkowicie obcej rodziny. Nieufny wobec tłumaczeń arystokratki sędzia wdraża swoje pry...
Powieść romantyczna „Spowiedź dziecięcia wieku” wprowadza czytelnika w intymny świat Oktawa, mężczyzny dręczonego chorobą wieku: niepokojem, bólem, rozdarciem i pustką. Miłość, która miała przynieść ukojenie, nie spełnia pokładanych w niej nadziei, wręcz przeciwnie – przysparza więcej rozczarowań. Dominujący nastrój melancholii umiejętnie dopełniany ironią i liryzmem stanowi o walorach tej książki.
Opowieść Bjørnstjerne Bjørnsona przenosi nas do norweskiej wioski połowy XIX wieku, gdzie splatają się losy dziewczyny o imieniu Synnøve – tytułowego dziewczęcia ze Słoneczego Wzgórza i chłopca o imieniu Torbjørn. Ich młodzieńcza miłość oraz towarzyszące jej perturbacje ukazane są na tle wiejskich zwyczajów, kultury ludowej Norwegii i działań sekty Haugego, która determinuje ich życie.
W tytułowym marszu weselnym z opowieści Bjørnstjerne Bjørnsona skupia się historia i tradycja pewnego norweskiego rodu. Utwór skomponowany przez jednego z przodków towarzyszy rodzinie od kilku pokoleń, łączy się zawsze z radością i symbolizuje rodzinne szczęście. Historia zmienia swój bieg, gdy podczas jednego ze ślubów marsz nie wybrzmi. Jak to zaburzenie tradycji wpłynie na losy rodziny?
Nowela „U kresu sił” wpisuje się w cykl morskich opowieści Josepha Conrada. Przedstawia losy kapitana Henryka Whalleya, dowodzącego parowcem „Sofala”, i jego perypetie związane z kobietami jego życia – żoną i córką. Ta ostatnia pragnie założyć pensjonat i prosi ojca o pieniądze na jego uruchomienie. Dla kapitana wiąże się to ze zmianą całego życia.
„Tajemniczy ogród” opowiada o niezwykłym spotkaniu dwojga samotnych dzieci, z których każde nosi w sercu swoje krzywdy i troski. Miejscem ich spotkania jest stary, przytłaczający dom, w którym wciąż panuje nastrój nieukojonej żałoby. Dzieci, po przełamaniu pierwszych lodów, zawiązują przyjaźń, i wspólnie przywracają do życia bajkowy, zaniedbany ogród.
„Literatura piękna” to jedna z najszerszych kategorii, głównie ze względu na to, że jej granice są bardzo niewyraźne. Książki w tej kategorii często znajdują się na styku kilku gatunków, w wielu powieściach autorzy bawią się formą, eksperymentują z wykorzystywaniem różnych stylów literackich. Za jeden z najbardziej wyrazistych polskich przykładów można uznać prozę Andrzeja Stasiuka, która ma w sobie elementy autobiografii, reportażu, eseju i opowieści na granicy snu i jawy, a czasem nawet poezji. Kategoria „Literatura piękna” zawiera w sobie dzieła najwybitniejszych pisarzy wyróżnionych prestiżowymi nagrodami międzynarodowymi – Noblem, Pulitzerem, nagrodą Goncourtów czy Man Booker Prize ‒ oraz polskimi – Literacką Nagrodą Nike, Nagrodą Kościelskich, Angelusem, Literacką Nagrodą Gdynia, Paszportem „Polityki”. W tej kategorii znajdują się dzieła zarówno klasyków literatury, jak i pisarzy współczesnych oraz młodego pokolenia. Dlatego obok takich nazwisk jak Aleksander Dumas („Trzej muszkieterowie”, „Hrabia Monte Christo”), Fiodor Dostojewski („Idiota”, „Zbrodnia i kara”), Edgar Allan Poe, Marcel Proust („W stronę Swanna”), Charles Dickens („Oliver Twist”) znajdują się Łukasz Orbitowski („Tracę ciepło”), Wojciech Kuczok („Czarna”, „Gnój”), Eleanor Catton („Wszystko, co lśni”) czy Lauren Groff („Fatum i furia”). W tej kategorii znajdą coś dla siebie zarówno kobiety, jak i mężczyźni, ludzie w podeszłym, średnim i młodym wieku. „Literatura piękna” oferuje nie tylko rozrywkę, ale również możliwość poznania innych, często bardzo odległych kultur. W wielu powieściach zaciera się granica między realizmem a fikcją, a jednym z najciekawszych nurtów z pogranicza świata materialnego i metafizycznego jest realizm magiczny, którego przedstawiciele należą do najważniejszych współczesnych pisarzy (Olga Tokarczuk, Haruki Murakami, Salman Rushdie, Jorge Luis Borges).