Zbiór szkiców znakomitego poety, prozaika, eseisty i tłumacza, a zarazem badacza piśmiennictwa polskiego. Autor pisze o najbardziej znanych postaciach polskiej literatury na przestrzeni wieków XVI–XX (Kochanowski, Staff, Iwaszkiewicz, Pawlikowska-Jasnorzewska, Miłosz, Herbert, Rymkiewicz), korzystając ze swoich doświadczeń z przekładaniem polskich pisarzy. Sporo miejsca poświęca awangardzie i twórczości Witolda Wirpszy, Tadeusza Różewicza, Juliana Przybosia.
Problem działalności ugodowej w zaborze pruskim jest słabo znany w porównaniu z pozostałymi dwoma zaborami. Autor w swej pracy przedstawia program i skład społeczny polskich ugrupowań ugodowych oraz motywy zajęcia takiej postawy w ostatnim ćwierćwieczu rządów pruskich w Poznańskiem. Osobne miejsce zajmuje omówienie roli poznańskich ugodowców w okresie I wojny światowej w niemieckiej administracji i polityce, nie tylko w zaborze pruskim, ale i w okupowanym Królestwie Polskim. ...
Dwujęzyczny zbiór artykułów, połączonych wspólnym tematem przewodnim – rolą książki i czytelnictwa na trzech pograniczach kulturowych: polsko-niemieckim, polsko-żydowskim i niemiecko-żydowskim – na przestrzeni XIX i XX wieku. Zamieszczone w nim studia składają się na opis zjawiska socjologicznego i kulturowego, które formowało tożsamość jednostek, grup i narodów i stanowiło punkt wyjścia dla istotnych dyskusji na tematy polityczne, społeczne i kulturalne. Koedycja z Niemieck...
Tom zawiera studia dotyczące zagadnienia skomplikowanych sieci powiązań między badaczem przeszłości a otaczającą go współczesnością. Autorzy roztrząsają fundamentalne dla naukowców i zainteresowanych historią kwestie wpływu uwarunkowań politycznych, antropologicznych, społecznych, kulturowych czy psychologicznych twórczości historycznej na efekty działalności naukowej w tej dziedzinie. Pomieszczono tu artykuły wybitnych przedstawicieli wielu pokoleń historyków, m.in. prof. Ja...
Obraz jest równie ważnym środkiem przekazu, co tekst. Takie twierdzenie, zupełnie dziś oczywiste, autor odnosi do Fragmentów fizjonomicznych, najbardziej znanego dzieła poświęconego fizjonomice i jednego z ważniejszych tekstów oświecenia. Analiza przykładów grafik i ich zastosowania do zobrazowania kontrowersyjnych obserwacji Lavatera ukazuje czytelnikowi rolę ilustracji zaprzęgniętej w służbę rozwijającej się nauki, jej historyczne i obrazowe tła, związki z tradycją europejs...
Poglądy polityczne i gospodarcze Juliusza Poniatowskiego, wśród których najważniejsze były niepodległość Polski i jej rozwój gospodarczo-społeczny, opierały się zarówno na jego szerokiej wiedzy, jak i na humanizmie i docenieniu wartości człowieka jako głównego czynnika postępu, co dziś określane jest pojęciem „kapitał ludzki”. Poniatowski uważał ponadto, że warunki społeczno-polityczne i gospodarcze mają sprzyjać jak najlepszemu wykorzystaniu wartości ludzi i ich potencjału n...
Blaski i cienie bohaterskiego pięciolecia» to książka-legenda. Cytowana wprawdzie przez niektórych historyków, począwszy od Adama Borkiewicza w 1957 roku, przeważnie zresztą dzięki samemu «Michałowi», który przywiózł trochę egzemplarzy z emigracji, z pominięciem jednakże faktów czy opinii podlegających zapisom cenzury PRL, niedostępna w bibliotekach, chyba że w dziale prohibitów, przekazywana z ręki do ręki, czasem w formie wypisów, przez nielicznych znana w całości. Rok 1989...
Najważniejsza część sporu o Ordynację Zamojską toczyła się w latach 1665-1673 i była istotnym konfliktem politycznym w państwie polsko-litewskim w tym okresie. Książka ta stanowi nie tylko opis tej rywalizacji, która sama w sobie nie doczekała się dotychczas osobnego opracowania. Odpowiada też na liczne związane z nią pytania badawcze. Jest więc skierowana do wszystkich tych, którzy chcą wiedzieć nie tylko „jak coś się stało”, ale też „dlaczego coś się stało”. Sięgnąć po nią...
Dla klientów znad Wisły paryski rynek wyrobów luksusowych stanowił nie tylko hurtownie rzeczy „piękniejszych”, ale przede wszystkim hurtownie rzeczy „tańszych” niż ich dostępne w Rzeczpospolitej odpowiedniki. Często był także składem rzeczy nad Wisła niemal nieosiągalnych. Przy planowaniu zakupów i importów magnateria musiała się jednak liczyć z faktem, ze ich organizacja wiąże się z koniecznością przynajmniej częściowego wyjścia poza pasywistyczny model gospodarczy, konieczn...
Książka jest studium przygotowanym przez dwoje doświadczonych badaczy o jednym z najsłabiej zbadanych problemów dotyczących dziejów Polski w II wojnie światowej i relacji polsko-brytyjskich. Brakowało na rynku czytelniczym krytycznej syntezy historii Sekcji Polskiej Kierownictwa Operacji Specjalnych (SOE) i o roli Polski w brytyjskiej strategii wspierania ruchu oporu. W książce szeroko ukazano uwarunkowania i miejsce Polski w brytyjskich planach strategicznych w latach 1939-1...
Rozdarty między antypolskimi grupami nacisku w Berlinie a ugrupowaniami niepodległościowymi w Warszawie, zarządzający Polską kongresową gen. Hans Hartwig von Beseler, próbował przeciąć ten węzeł gordyjski, czyniąc z przyszłego państwa polskiego sojusznika Niemiec. Autor analizuje strategie Beselera nakierowane na pozyskanie Polaków, głównie na obszarze kultury, oświaty i wyznań: katolickiego, protestanckiego i mojżeszowego, oraz uwypukla słabości tych strategii, które przesąd...
Bohatetem książki jest - mało znany w Polsce - wybitny pedagog i twórca szkoły pałacowej w Mantui. Autorka, dzięki krytycznej analizie treści najważniejszych źródeł i przemyślanemu, metodycznemu ich porównywaniu ze źródłami pomniejszymi, przedstawia życie i praktykę pedagogiczną Vittorina da Feltre. W interesujący sposób przybliża myśl pedagogiczną doby renesansu, metody wychowania i nauczania w "nowoczesnej" szkole dla chłopców i dziewcząt stworzonej w Mantui.
W polskiej historiografii i poczesne miejsce zajmuje literatura wspomnieniowa. Publikacja Z dziejów Polski i Skarżyska--Kamiennej autorstwa znakomitego geofizyka, pracownika naukowego Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk, Stanisława Michnowskiego jest tego najlepszym przykładem. Autor nadał swym wspomnieniom zwartą, logiczną strukturę i chronologiczne ujęcie. Za punkt wyjściowy przyjął ukazanie losów rodziny Michnowskich, dziejów Skarżyska-Kamiennej oraz Młodzaw, a takż...
Oficjalnie paragraf 175 niemieckiego kodeksu karnego penalizował wyłącznie relacje seksualne między mężczyznami. Prześladowanie lesbijek, osób transpłciowych, interpłciowych i biseksualnych odbywało się na podstawie innych przepisów, wymierzonych w osoby uznawane przez reżim za „aspołeczne”czy „kryminalistów”. Pamięć o prześladowaniu mniejszości seksualnych w czasie drugiej wojny światowej jest dziś w Polsce bardzo potrzebna. Brak edukacji historycznej dotyczącej tej grupy of...
To drugi tom źródeł do dziejów długiego sporu ikonoklastycznego w cesarstwie wschodniorzymskim (726-843). Zawiera - po raz pierwszy w polskim przekładzie – źródła greckie i łacińskie dotyczące najwcześniejszego okresu bizantyńskiej kontrowersji, od jej wybuchu (726) do synodu w Hierei (754). Wraz z trzema /Mowami/ Jana z Damaszku w obronie obrazów (tom I /Biblioteki Bizantyńskiej/) przybliżają one główne wydarzenia początkowej fazy ikonoklazmu, ukazują jego podłoże i pierwotn...
Tom 10 serii "Humanizm w języku polskim". Główne problemy poruszane w tomie to teorie i koncepcje języka inspirowane humanizmem oraz historycznojęzykowe badania semantyczne. W pierwszym przypadku przebadano wypowiedzi sformułowane na gruncie filozofii, teologii i retoryki, dotyczące języka jako właściwości „istotowej” człowieka (homo loquens), instrumentu poznania natury i sfery transcendentnej, elementu kultury, depozytu dziedzictwa narodowego, tworzywa twórczości, gwaranta ...
Przygotowana do druku księga ziemska jest jedną z najstarszych ksiąg sądowych w Polsce. Na połączonych składkach mieści niemal 6 tys. lakonicznych, sporządzonych niestarannym, trudnym do odczytania pismem zapisek, zawierających unikalny materiał źródłowy, w zasadzie niepotwierdzony w innych źródłach i słabo wykorzystany w literaturze ze względu na ograniczoną dostępność rękopisu, trudności paleograficzne. Wydawcy zidentyfikowali osoby i miejscowości pojawiające się w tekstach...
Związek Ziem Północno-Wschodnich RP był powstałą w 1942 r. społeczno-polityczną organizacją, skupiającą przebywających na uchodźstwie byłych mieszkańców Kresów Północno-Wschodnich. Autor charakteryzuje środowisko osób tworzących Związek oraz wskazuje pola działalności tej organizacji. Jednocześnie stara się dać odpowiedź na pytanie, jakie miejsce zajmował Związek w strukturach polskiej emigracji politycznej na Zachodzie.
To pierwsza publikacja o charakterze naukowym omawiająca wieloaspektową twórczość kobiet-artystek w okresie odwilży oraz ich miejsce i znaczenie w dyskursie nowoczesności. Jest ona także próbą zrewidowania obowiązującego kanonu sztuki nowoczesnej i przywrócenia twórczej obecności kobiet w głównych nurtach sztuki lat 60. W tym okresie szczególna rola przypada debiutującym w drugiej połowie lat 50. kobietom-rzeźbiarkom, jak Alina Szapocznikow, Barbara Zbrożyna czy Magdalena Wię...
W relacjach Marcina Kromera oraz Marcina i Joachima Bielskich widać, jak rozumiano i postrzegano problem integracji państwa polskiego na przestrzeni X–XIV w. Jaki był stosunek XVI-wiecznych kronikarzy do często bardzo trudnych w dziejach Polski piastowskiej procesów dezintegrujących młode państwo? Analiza komparatystyczna obu dzieł wskazuje na wiele różnic w ujęciu dziejów Polski w epoce Piastów między relacjami Kromera oraz Bielskich, ale przede wszystkim ukazuje, jak mimo t...
Praca poświęcona jest żydowskiemu środowisku artystycznemu w międzywojennym Krakowie. Autorka opisuje proces kształtowania się środowiska, omawia szczegółowo działalność najważniejszej organizacji w mieście skupiającej twórców żydowskich: Zrzeszenia Żydowskich Artystów Malarzy i Rzeźbiarzy, analizuje powody wytworzenia się w Krakowie odrębnego żydowskiego środowiska artystycznego. Ważną część książki stanowi omówienie działalności członków organizacji oraz innych związanych z...
Abstrakcja geometryczna na ogół jest kojarzona z cechami właściwymi dla myśli modernistycznej. Czy jednak rzeczywiście w szeroko rozumianej twórczości ponowoczesnej nie ma miejsca dla geometrii? Autorka zwraca uwagę na występowanie form Euklidesowych zarówno w dziełach plastycznych uważanych za przejściowe między modernizmem a postmodernizmem oraz w realizacjach typowo postmodernistycznych. Zadaje też pytanie o ich związek z zagadnieniami oryginalności, indywidualizmu, formy ...
Wokół polsko-francuskich relacji artystycznych narosło w ciągu lat wiele mitów. W zbiorze skoncentrowano się na takich problemach, jak wzajemne relacje sztuk plastycznych (zwłaszcza malarstwa), kolekcjonerstwo, stroje, szkolnictwo artystyczne oraz związki na płaszczyźnie intelektualnej. Pomieszczono także studia omawiające postacie całkowicie zapomnianych i dotąd niemal w ogóle nieuwzględnianych w rozważaniach na temat związków polsko-francuskich.