Tom II Archiwum zawiera wybór dokumentów oraz artykułów prasowych wraz z omówieniami będących zapisem działalności ruchów politycznych, społecznych, młodzieżowych, ludności cywilnej, a także Kościoła katolickiego i innych wyznań w okresie wojny polsko-bolszewickiej zakończonej traktatem ryskim. Publikacja skierowana jest przede wszystkim do młodzieży studenckiej i szkół średnich, oficerów- wychowawców Wojska Polskiego, instruktorów harcerskich i Sokolich, duszpasterzy pracuj...
Najważniejsza część sporu o Ordynację Zamojską toczyła się w latach 1665-1673 i była istotnym konfliktem politycznym w państwie polsko-litewskim w tym okresie. Książka ta stanowi nie tylko opis tej rywalizacji, która sama w sobie nie doczekała się dotychczas osobnego opracowania. Odpowiada też na liczne związane z nią pytania badawcze. Jest więc skierowana do wszystkich tych, którzy chcą wiedzieć nie tylko „jak coś się stało”, ale też „dlaczego coś się stało”. Sięgnąć po nią...
Książka przedstawia losy kapitana Jana Bukowskiego, absolwenta Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu, żołnierza 5 pac, dowódcy baterii haubic w kampanii wrześniowej, uczestnika francuskiego ruchu oporu, oficera transportującego z Gibraltaru do Wielkiej Brytanii dokumenty znalezione w Liberatorze, w którym zginął gen. Sikorski, wreszcie adiutanta 14 pal 4 DP 1 KP. W publikacji zawarto m.in. rozdział o wyjątkowej organizacji sabotażowo-dywersyjnej „Nurmi”, w której Jan Bukows...
Wydana w 1618 roku w Zamościu Pentezylea jest (obok Castus Ioseph) jednym z dwóch dramatów Szymona Szymonowica (1558-1629). Poeta czerpał inspiracje z pierwszej księgi eposu Kwintusa ze Smyrny (ok. IV w. n.e.) Posthomerica (Wydarzenia pohomeryckie), gdzie opowiada się historię wojowniczki z plemienia Amazonek, wspomagającej Priama pod koniec wojny trojańskiej. Działa ona pod wpływem ślepej hybris przeceniając swe bojowe umiejętności, za co zapłaci śmiercią w kwiecie wieku. Pe...
Jeden z najzdolniejszych japońskich dowódców admirał Isaroku Yamamoto napisał w roku 1940: „Walczyć ze Stanami Zjednoczonymi to jak walczyć z całym światem”. Wątpił w japońskie zwycięstwo w starciu z USA. Hitler z kolei uważał Amerykę za pstrokate zaprzeczenie narodowej dumy i lekceważył jej techniczne i ekonomiczne atuty. Rację miał Japończyk, nie austriacki kapral. Zarazem to właśnie podczas drugiej wojny światowej historia Stanów Zjednoczonych staje się definitywnie histor...
Książka jest podsumowaniem wieloletnich działań autorki zmierzających do przywrócenia należnego miejsca w historii żołnierzom Kedywu Okręgu AK Warszawa, którymi dowodził od końca 1943 r. jej ojciec, kpt. czasu wojny Józef Roman Rybicki "Andrzej". Publikacja składa się z dwóch części. Pierwsza jest opowieścią o warszawskim Kedywie, druga zawiera wspomnienia autorki.
Książka wpisuje się w nurt badań nad historią oświaty, edukacji i nauki. Poświęcona jest zjawisku (nie)obecności kobiet w strukturach akademickich polskiej nauki w pierwszej połowie XX w. (szczególnie w okresie II Rzeczypospolitej) i pierwszym próbom wejścia w system hierarchii uniwersyteckiej, czego jednym z przejawów była habilitacja. Autorka skupia się na pierwszych habilitantkach, grupach i konkretnych osobach, ich zapleczu kulturowym i społecznym, a także bada ich wpł...
Książka ta przedstawia dane o urzędnikach najważniejszego warszawskiego organizmu miejskiego epoki nowożytnej – Starej Warszawy – w okresie wielkiej wojny północnej, czyli w latach 1700–1721. Zostały w niej zawarte ich biogramy oraz szczegółowe wykazy członków poszczególnych ciał urzędniczych (tzw. trzech ordynków– Tres Ordines) – rady, ławy i panów gminnych (viginti viri).
(fragment Wstępu)
Maciej Święcicki był profesorem Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie, doktorem nauk prawnych, pionierem w dziedzinie prawa pracy, współtwórcą pierwszego w historii Polski kodeksu pracy, działaczem katolickim, społecznikiem, dydaktykiem o niezwykłym talencie, członkiem warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, humanistą, katolikiem autentycznie przeżywającym swoją wiarę, wreszcie ojcem sześciorga własnych i wychowawcy czworga obcych dzieci. Bohater publikacj...
Kościół i klasztor pobernardynski w Ratowie w dawnej ziemi zawkrzeńskiej (obecnie powiat mławski, woj. mazowieckie) należy do najcenniejszych zespołów zabytkowych w regionie, a liczne dzieła małej architektury, rzeźby, malarstwa i rzemiosła artystycznego tutaj zachowane można określić jako wyjątkowo oryginalne. Dotyczy to zwłaszcza osiowego, powiązanego z dawna rezydencja właścicieli wsi programu architektonicznego założenia, rokokowego wystroju ołtarzowego kościoła czy bogat...
Bohaterowie przedstawianego tomu, jako działacze Komitetów Obywatelskich i innych stowarzyszeń społecznych oraz politycznych tworzyli na wielu poziomach społeczeństwo obywatelskie – strukturę społeczną, której cechą wyróżniający jest podzielany przez jej uczestników określony kanon idei demokratycznych. W zebranych relacjach pojawia się taki właśnie zespół wartości oraz postaw, mocno także zakorzeniony w historii i kulturze narodowej, jak i środowiskach, z których ich bohater...
Publikacja zawiera wybór dokumentów wraz z omówieniami będących zapisem działalności koalicyjnego Rządu Obrony Narodowej Wincentego Witosa i Ignacego Daszyńskiego, powołanego przez Naczelnika Państwa 24 lipca 1920 r. Archiwum adresowane jest przede wszystkim do młodzieży studenckiej i szkół średnich, oficerów- wychowawców Wojska Polskiego, instruktorów harcerskich i Sokolich, duszpasterzy pracujących przede wszystkim z młodzieżą, działaczy kultury i instytucji samorządowych, ...
Opracowanie, komentarz oraz epilog i postscriptum Wacław Hubert Zawadzki Napisany barwnie, szczerze i ujmująco pamiętnik Ireny Protassewicz, uzupełniony cytatami z jej korespondencji i zeznań dla Rządu RP z 1943 r. oraz wzbogacony obszernym komentarzem, powinien zaciekawić nie tylko naukowców, ale i szersze grono czytelników. Relacja rozpoczyna się od burzliwych lat wojen 1914–1921. Autorka wnikliwie opisuje życie i obyczaje ziemiaństwa polskiego na kresach północno- wschodn...
"W moim przekonaniu monografia autorstwa Profesorów Sikorskiego i Wątora nie tylko porządkuje dotychczasowy stan badań, ale przede wszystkim jest pierwszą w historiografii próbą- dodajmy udaną-kompleksowego ukazania dziejów Ligi Narodowej w zaborze pruskim. Historycy szczecińscy napisali dzieło wybitne, wielowątkowe, przedstawiające dzieje LN wszechstronnie, odkrywając fakty dotąd nieznane, wykorzystując przy tym ogrom zróżnicowanego materiału źródłowego i literatury przedmi...
W polskiej historiografii i poczesne miejsce zajmuje literatura wspomnieniowa. Publikacja Z dziejów Polski i Skarżyska--Kamiennej autorstwa znakomitego geofizyka, pracownika naukowego Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk, Stanisława Michnowskiego jest tego najlepszym przykładem. Autor nadał swym wspomnieniom zwartą, logiczną strukturę i chronologiczne ujęcie. Za punkt wyjściowy przyjął ukazanie losów rodziny Michnowskich, dziejów Skarżyska-Kamiennej oraz Młodzaw, a takż...
Oficjalnie paragraf 175 niemieckiego kodeksu karnego penalizował wyłącznie relacje seksualne między mężczyznami. Prześladowanie lesbijek, osób transpłciowych, interpłciowych i biseksualnych odbywało się na podstawie innych przepisów, wymierzonych w osoby uznawane przez reżim za „aspołeczne”czy „kryminalistów”. Pamięć o prześladowaniu mniejszości seksualnych w czasie drugiej wojny światowej jest dziś w Polsce bardzo potrzebna. Brak edukacji historycznej dotyczącej tej grupy of...
Tom 10 serii "Humanizm w języku polskim". Główne problemy poruszane w tomie to teorie i koncepcje języka inspirowane humanizmem oraz historycznojęzykowe badania semantyczne. W pierwszym przypadku przebadano wypowiedzi sformułowane na gruncie filozofii, teologii i retoryki, dotyczące języka jako właściwości „istotowej” człowieka (homo loquens), instrumentu poznania natury i sfery transcendentnej, elementu kultury, depozytu dziedzictwa narodowego, tworzywa twórczości, gwaranta ...
Przygotowana do druku księga ziemska jest jedną z najstarszych ksiąg sądowych w Polsce. Na połączonych składkach mieści niemal 6 tys. lakonicznych, sporządzonych niestarannym, trudnym do odczytania pismem zapisek, zawierających unikalny materiał źródłowy, w zasadzie niepotwierdzony w innych źródłach i słabo wykorzystany w literaturze ze względu na ograniczoną dostępność rękopisu, trudności paleograficzne. Wydawcy zidentyfikowali osoby i miejscowości pojawiające się w tekstach...
Związek Ziem Północno-Wschodnich RP był powstałą w 1942 r. społeczno-polityczną organizacją, skupiającą przebywających na uchodźstwie byłych mieszkańców Kresów Północno-Wschodnich. Autor charakteryzuje środowisko osób tworzących Związek oraz wskazuje pola działalności tej organizacji. Jednocześnie stara się dać odpowiedź na pytanie, jakie miejsce zajmował Związek w strukturach polskiej emigracji politycznej na Zachodzie.
To pierwsza publikacja o charakterze naukowym omawiająca wieloaspektową twórczość kobiet-artystek w okresie odwilży oraz ich miejsce i znaczenie w dyskursie nowoczesności. Jest ona także próbą zrewidowania obowiązującego kanonu sztuki nowoczesnej i przywrócenia twórczej obecności kobiet w głównych nurtach sztuki lat 60. W tym okresie szczególna rola przypada debiutującym w drugiej połowie lat 50. kobietom-rzeźbiarkom, jak Alina Szapocznikow, Barbara Zbrożyna czy Magdalena Wię...
W relacjach Marcina Kromera oraz Marcina i Joachima Bielskich widać, jak rozumiano i postrzegano problem integracji państwa polskiego na przestrzeni X–XIV w. Jaki był stosunek XVI-wiecznych kronikarzy do często bardzo trudnych w dziejach Polski piastowskiej procesów dezintegrujących młode państwo? Analiza komparatystyczna obu dzieł wskazuje na wiele różnic w ujęciu dziejów Polski w epoce Piastów między relacjami Kromera oraz Bielskich, ale przede wszystkim ukazuje, jak mimo t...
Praca poświęcona jest żydowskiemu środowisku artystycznemu w międzywojennym Krakowie. Autorka opisuje proces kształtowania się środowiska, omawia szczegółowo działalność najważniejszej organizacji w mieście skupiającej twórców żydowskich: Zrzeszenia Żydowskich Artystów Malarzy i Rzeźbiarzy, analizuje powody wytworzenia się w Krakowie odrębnego żydowskiego środowiska artystycznego. Ważną część książki stanowi omówienie działalności członków organizacji oraz innych związanych z...
Abstrakcja geometryczna na ogół jest kojarzona z cechami właściwymi dla myśli modernistycznej. Czy jednak rzeczywiście w szeroko rozumianej twórczości ponowoczesnej nie ma miejsca dla geometrii? Autorka zwraca uwagę na występowanie form Euklidesowych zarówno w dziełach plastycznych uważanych za przejściowe między modernizmem a postmodernizmem oraz w realizacjach typowo postmodernistycznych. Zadaje też pytanie o ich związek z zagadnieniami oryginalności, indywidualizmu, formy ...
Wokół polsko-francuskich relacji artystycznych narosło w ciągu lat wiele mitów. W zbiorze skoncentrowano się na takich problemach, jak wzajemne relacje sztuk plastycznych (zwłaszcza malarstwa), kolekcjonerstwo, stroje, szkolnictwo artystyczne oraz związki na płaszczyźnie intelektualnej. Pomieszczono także studia omawiające postacie całkowicie zapomnianych i dotąd niemal w ogóle nieuwzględnianych w rozważaniach na temat związków polsko-francuskich.
