Metafora literacka wyprzedza ludzkość, wyrażając troskę metafizyczną współczesnego człowieka. Nawiązując do dziedzictwa romantycznego, które wypracowało w Polsce nowoczesne postawy wiary, nazwane przez autora transcendencją poziomą, pisarze i myśliciele ścierają się z problemem zła i tęsknotą za dobrem w epoce ponowoczesności i globalizacji. Szkice zwarte w książce dotyczą najważniejszych twórców polskich XX wieku – m.in. Conrada, Gombrowicza, Miłosza, Herberta, Jana Pawła II...
Widerszal swoimi badaniami wpisał się w szerokie plany seminarium M. Handelsmana zmierzające do ukazania dyplomatycznych zabiegów Hotelu Lambert w celu przywrócenia sprawy polskiej na arenie międzynarodowej - stąd podjęcie problematyki kaukaskiej, zwłaszcza walki tamtejszych ludów z rosyjską dominacją , także w nadziei na przekształcenie się tych wojen regionalnych w konflikt zbrojny o chrakterze międzynarodowym, który przyniósłby Polsce upragnioną niepodległość. Praca Widers...
Tematyka książki obejmuje zjawiska artystyczne od początków XVIII do początków XX wieku i opisuje fundamentalną zmianę statusu sztuki i jej relacji wobec świata. Koncentruje się wokół przypadków newralgicznych w historii malarstwa, rzeźby, architektury, „nowych mediów”: grafiki, fotografii, panoram. Na ich przykładach omawiane są problemy nowoczesnego autotematyzmu; obrazowania współczesności; multiplikacji obrazów; nawiązywania do historycznej tradycji na zasadzie powtórzeni...
Ta książka jest pierwszą częścią syntetycznego zarysu epoki, wynikającego z badań szczegółowych autorki nad kulturą wieku XVII. Przedstawia problematykę europejskich i – na jej tle – dorobek polskich badań nad barokiem. Śledzi prądy filozoficzne inspirujące piśmiennictwo, nurty chrześcijaństwa europejskiego i polskiego, rzeźbiące mentalność społeczną i indywidualną. Rozważa sarmatyzm jako formułę tożsamości narodowej, rekonstruuje myśl polityczną i militarną oraz idee estetyc...
Książka jest kolejną publikacją powstałą i w wyniku prac historyczek i historyków skupionych wokół Komisji Historii Kobiet PAN. Prezentowane studia przedstawiają przede wszystkim uwikłanie kobiet w różnego rodzaju podziały polityczne, zależności lokalne czy rozdarcie między realizację w strefie publicznej i prywatnej, których granice w polskim kontekście kulturowym nierzadko były płynne.
Książka stanowi monografię Senatu Księstwa Warszawskiego (1807–1813/1815), ukazanego w szeroko pojmowanym kontekście epoki. Autor skupia się nie tylko na aspektach polityczno-prawnych, lecz traktuje je jako podstawę do narracji o społecznych funkcjach tej instytucji i jej znaczenia dla ówczesnego pojęcia elity. Specyficzna sytuacja Senatu, zachowującego ambiwalentny status staropolskiego zabytku i zarazem filaru napoleońskiego porządku, postrzegana jest jako punkt odniesienia...
Opracowany przez Beatę Mielczarek tekst Autobiografii Wlastimila Hofmana (ur. 27 IV 1881 w Karlínie, obecnie dzielnicy Pragi) przywraca pamięć o malarzu, debiutującym w okresie Młodej Polski i tworzącym do końca długiego życia (zm. 6 III 1970 w Szklarskiej Porębie). Jego dzieła, które cechuje charakterystyczny styl wypracowany pod wpływem symboliczno-alegorycznej sztuki Jacka Malczewskiego, znajdują się w kilkunastu muzeach i galeriach polskich oraz zagranicznych. W Autobiogr...
Książka stanowi próbę spojrzenia na jedną z najprężniej działających uczelni II Rzeczpospolitej z perspektywy studentów. W okresie międzywojennym na Uniwersytecie Jana Kazimierza doszło do zaostrzenia konfliktów pomiędzy słuchaczami różnych narodowości. Wpływ na taki stan rzeczy wywarła nie tylko kampania środowisk nacjonalistycznych, ale i ogólna sytuacja społeczno-polityczna w mieście i kraju. Autorka, odwołując się do wątków dotyczących życia codziennego i problemów lwowsk...
Niniejsza praca poświęcona została zaprezentowaniu drogi przebytej przez Imperium Brytyjskie (British Empire) w okresie między dwoma wojnami światowymi. Był to czas wielkości tegoż imperium potwierdzonej w czasie I wojny światowej, który możemy zaliczyć do do jego splendid isolation. Wymagało to cofnięcia się do momentu narodzin tego imperium w wiekach wcześniejszych, ponieważ wszystko, co się rodzi, to kiedyś obumiera. Tak jest nie tylko w wypadku żywych organizmów, ale i pa...
Życie szachowe w Warszawie rozpoczęło się na dużą skalę pod koniec lat dwudziestych XIX w. Mistrzowie gry królewskiej spotykali się w kawiarni “Honoratka”. Przez ponad 100 lat rozwijało się na tyle dynamicznie, że pod koniec 1899 r. powstało Warszawskie Towarzystwo Zwolenników Gry Szachowej, z docelową siedzibą w lokalu przy ul. Wierzbowej. Wśród czołowych zawodników, w drugiej połowie XIX oraz na początku XX w., zwracali na siebie uwagę: Aleksander Hoffman, Szymon Winawer, J...
Na niniejszy tom składa się sześć studiów badaczy z Polski, Litwy i Rosji, którzy podjęli trud zbadania okoliczności zawarcia traktatu warszawskiego 7 listopada 1716 r. oraz wypracowania refom skarbowo-wojskowych, przyjętych na jednodniowym Sejmie Niemym 1 lutego 1717 r. Pewien wpływ na omawiane wydarzenia miały sukcesy militarne konfederatów w Wielkopolsce, które jednak ostatecznie zakończyły się ich klęską i rozbiciem bardzo aktywnego od wiosny do początków jesieni 1716 r. ...
Zawarte w niniejszym tomie teksty pokazują Polskę za panowania ostatniego króla – Stanisława Augusta Poniatowskiego – jako różnorodne i atrakcyjne pole badań naukowych. Ich autorzy przedstawiają Rzeczpospolita tego czasu często w sposób polemiczny wobec potocznych wyobrażeń, zdominowanych przez przytłaczający obraz jej upadku. Tymczasem z badań historyków wyłania się obraz epoki dynamicznej i pełnej działań w kierunku naprawy państwa i społeczeństwa. Autorami pomieszczonych t...
Książka poświęcona jest dziejom politycznym ludności łemkowskiej. Przedstawia historię społeczności łemkowskiej na Łemkowszczyźnie na tle procesu wyodrębniania jedności grupowej, jak również poszukiwania tożsamości w sytuacji ukraińsko-polskiej rywalizacji o włączenie miejscowej ludności do własnej wspólnoty narodowej lub obywatelskiej. Porusza istotne kwestie, takie jak dezintegracja Łemków w wyniku wysiedleń w latach 1945?1947, a także asymilacja i akulturacja w warunkach p...
Elity Narodowej Demokracji – zwłaszcza prawnicy, ziemianie, księża katoliccy – prezentowały program polityczny podczas pracy parlamentarnej, na łamach prasy i publicystyki oraz podczas pracy w terenie. Działalność polityczna i poglądy dotyczące ładu wewnętrznego państwa polskiego i polityki międzynarodowej zostały ukazane na tle wpływów politycznych endecji na terenie województwa białostockiego.
Bohatetem książki jest - mało znany w Polsce - wybitny pedagog i twórca szkoły pałacowej w Mantui. Autorka, dzięki krytycznej analizie treści najważniejszych źródeł i przemyślanemu, metodycznemu ich porównywaniu ze źródłami pomniejszymi, przedstawia życie i praktykę pedagogiczną Vittorina da Feltre. W interesujący sposób przybliża myśl pedagogiczną doby renesansu, metody wychowania i nauczania w "nowoczesnej" szkole dla chłopców i dziewcząt stworzonej w Mantui.
Najważniejsza część sporu o Ordynację Zamojską toczyła się w latach 1665-1673 i była istotnym konfliktem politycznym w państwie polsko-litewskim w tym okresie. Książka ta stanowi nie tylko opis tej rywalizacji, która sama w sobie nie doczekała się dotychczas osobnego opracowania. Odpowiada też na liczne związane z nią pytania badawcze. Jest więc skierowana do wszystkich tych, którzy chcą wiedzieć nie tylko „jak coś się stało”, ale też „dlaczego coś się stało”. Sięgnąć po nią...
„Książka Marceliny Koprowskiej jest pracą ważną i pożyteczną. Jest to pierwsze kompleksowe opisanie życia religijnego podczas Powstania Warszawskiego. Autorka zmierzyła się z trudną do analizy materią i wywiązała się z przedstawionych sobie założeń bardzo dobrze. (...) Należy Autorkę pochwalić za to, że nie skupiła się tylko na działalności duchownych i wiernych Kościoła katolickiego, ale także sięgnęła do aktywności przedstawicieli wyznań reformowanych i prawosławia. Nowości...
Autor, który przez kilkadziesiąt lat badał historię społeczną Polski na tle europejskim i stykał się z wieloma zagranicznymi badaczami dziejów społecznych, przedstawia zarys powstania, rozwoju i zmierzchu tej specjalności naukowej. Omawia genezę tego kierunku, rozwój środowiska Annales we Francji, Sozialgeschichte w Niemczech, ośrodków badawczych w Wiejkiej Brytanii i USA, jak również powstanie i ewolucję badań nad historią społeczną w Polsce. Kończy refleksjami o roli i pers...
Akcja :Reinhardt"jest określeniem nadanym przez niemieckich nazistów w czasie II wojny Światowej dla określenia mordu na Żydach w ramach tzw. Ostatecznego rozwiązania kwestii Żydowskiej . Akcję zrealizowano głównie w specjalnie zorganizowanych obozach zagłady. Między marcem 1942 a październikiem 1943 r. zginęło co najmniej 1,8 miliona ludzi, których według nazistowskich ustaw rasowych uznano za Żydów. Pomimo gigantycznych rozmiarów zbrodni wiedza o niej pozostaje znikoma....
Tom 1 Archiwum Sztuki Polskiej XX wieku zawiera monografie dwóch artystów, których dorobek malarski jest istotnym wkładem do międzywojennej sztuki polskiej. Konrad Winkler i Aleksander Rafałowski należeli do awangardowych grup artystycznych: Winkier do krakowskich Formistów (1917- 1922), zaś Rafalowski do warszawskiego Bloku (1923-1926), a następnie do Praesensu (1926-1929). Twórczość pierwszego z nich wiązała się z ekspresjonizmem, zaś drugiego łączyła się z konstruktywizmem...
Region Bałtyku jest przestrzenią efektywnej wymiany. Od czasów prehistorycznych spotykają się tu społeczności przynależące do różnych grup językowych: germańskiej, słowiańskiej, bałtyckiej i fińskiej. W średniowieczu, a niekiedy dopiero w okresie nowożytnym wyodrębniły się na tych terenach wspólnoty narodowe i państwa. Region ten był zarazem miejscem intensywnej współpracy na wszystkich poziomach życia społecznego i kulturalnego. Tu wykształciły się ponadnarodowe kultury wiki...
Autorzy – historycy i literaturoznawcy – piszą o podróży rozumianej i jako pokonywanie przestrzeni, i jako relacja z podróżowania, i jako temat literacki. Rozważają zwłaszcza zjawisko podróżowania jako odzwierciedlenie funkcjonujących ówcześnie modeli poznawczych i obyczajowych. Analizują skutki wywierane przez peregrynacje w indywidualnej i zbiorowej świadomości, a także ówczesne doświadczanie europejskości, filozofię i formułę podróżowania Europejczyka po Europie i poza nią...
Autorka przedstawiła koncepcje dziejów Litwy i Wielkiego Księstwa Litewskiego do roku 1569 formułowane przez XIX-wiecznych historyków polskich, rosyjskich i ukraińskich, a także litewskich i białoruskich w pracach, które odegrały istotną rolę w rozwoju myśli historycznej oraz badaniach nad problemem tych dziejów we wskazanych historiografiach. Szczególny nacisk położyła na różnice w ujęciach wynikające z ówczesnych stanowisk metodologicznych, ideowych oraz politycznych poszcz...
Tom skoncentrowany jest wokół relacji między filologią a humanizmem jako ruchem intelektualnym stymulującym poznanie kultury antycznej i na jej podstawie współtworzącym kulturę literacką i filozoficzną epoki Renesansu. Podjęto także takie problemy jak wzorzec filologa-humanisty i proces twórczy. Omówiono polskie renesansowe dzieła filologiczne i wykazano kontynuacje humanistycznej filologii w wiekach następnych.