W realiach społeczeństwa sieciowego użytkownicy informacji stają się jednocześnie jej twórcami, a możliwość podejmowania nieskrępowanej interakcji jednocześnie wzmacnia ich aktywność w cyfrowych przestrzeniach dialogicznych. Blogosfera literacka, szczególnie w Rosji, jest interesującym medium współczesnej krytyki literackiej. Autorami blogów literackich mogą być profesjonalni krytycy lub pisarze, najczęściej jednak są nimi czytelnicy, przejawiający zamiłowanie do literatury, ...
Prezentujemy efekt mariażu dwóch serii: "Krytyki naukowej i literackiej" oraz "Katowickich Dialogów Literackich" – z takiego połączenia otrzymujemy dzieło nietuzinkowe: Blask arcydzieł to zbiór esejów prof. Paszka, wybitnego badacza literatury, publicysty, krytycznego czytelnika dzieł z literackiej najwyższej półki. Na kartach książki poznamy sekrety takich klasyków, jak m.in. Odyseja, Eneida, Eugeniusz Oniegin, Mistrz i Małgorzata oraz lepiej poznamy rodzimą Bogurodzicę, Pa...
Książka ta nie jest historią wyłącznie poetyki ani historią wyłącznie teorii dramatu. Jest przewodnikiem po dziejach rozważań teoretycznych dotyczących dramatu od Arystotelesa do Goethego. Przygotowana wysiłkiem zbiorowym, stanowi pierwszy tom źródeł do historii teorii dramatycznych z bogatym komentarzem historycznym, literackim i teatralnym oraz prezentacją autorów i ich podstawowych wypowiedzi o charakterze teoretycznego uogólnienia. (...) Tom umownie określający zakres cza...
Spis treści Słowo wstępne JOLANTA LUBOCHA-KRUGLIK, MAŁGORZATA BOREK, OKSANA MAŁYSA Profesor Henryk Fontański — działalność naukowa BEATA MICHTA Bibliografia publikacji Profesora Henryka Fontańskiego ANNA BEDNARCZYK O uprawnieniach tłumacza (na przykładzie wierszy Urszuli Kozioł w tłumaczeniu Natalii Paprockiej) MARIA CICHOŃSKA Czy milczy się w różnych językach? ZOFIA CZAPIGA Miłość w przysłowiach (na materiale Rosyjsko-polskiego słownika paremiologicznego) HELENA ...
Długo sądziłam, że lektura szkolna Łysek z pokładu Idy to najwybitniejsze dzieło Gustawa Morcinka, pisarza zapomnianego i zaniedbanego przez oficjalną historię literatury. Dopiero kiedy weszłam w relację mistrz – uczeń i moim tutorem została Profesor Krystyna Heska-Kwaśniewicz, nastąpiło olśnienie duchowo-intelektualne oraz otwarcie się na twórczość autora Zagubionych kluczy. Okoliczności życiowe skłoniły mnie do intensywnego kontaktu z literaturą Morcinka. Przekonałam się, ż...
Tomasz Mann już za życia zaczął uchodzić w Polsce za „klasyka”, co w symboliczny sposób odsłoniła i przypieczętowała jego krótka wizyta w Warszawie w 1927 roku. Ale nie wszystkie utwory niemieckiego pisarza cieszyły się jednakowym zainteresowaniem wśród polskich czytelników. Czarodziejska góra zajmuje tu miejsce szczególne, bowiem udało jej się zdobyć uznanie zarówno krytyków, pisarzy, jak i „zwykłych” czytelników. Poczynając od dwudziestolecia międzywojennego, kolejne pokole...
Od Redaktorów 5 grudnia 2016 roku Tadeusz Sławek obchodził 70. urodziny. Fakt ten uznaliśmy za dobry pretekst, aby porozmawiać o poezji, od której zaczęła się droga literacka autora Rozmowy. Literacka w tym znaczeniu, że zadomowiona w świecie głosu, słowa, znaczeń ich śladów. Chcieliśmy jednocześnie, by rozmowa o poezji stała się rozmową o obecności w poezji – również na Górnym Śląsku. Jak się okazało, linie rozumowań biegły różnymi szlakami, dlatego pisząc o poezji, autorz...
WSTĘP Część I: JĘZYK „Muzyczny przepływ głosów i kontrgłosów…” (Die Liebhaberinnen / Amatorki i Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Komizm ukryty i jawny (Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Niejawne wartościowanie świata (Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Część II: INTERTEKSTY Stylistyczne wskaźniki intertekstualności (Die Liebhaberinnen / Amatorki, Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Intertekstualny dialog z Musilem (Die Ausgesperrten / Wykluczeni) Strategia przekładu nawiązań bib...
Prezentowana monografia to piąty już tom będący efektem spotkań przekładoznawców reprezentujących rożne nurty, rożne języki, a także rożne podejścia metodologiczne i ideowe. Zamieszczone tu prace nie tylko ukazują wielowymiarowość współczesnych badań nad przekładem, ale też pozwalają dostrzec potrzebę wymiany doświadczeń, która nie jest ograniczona podziałem na dyscypliny naukowe. Badacze koncentrują się tu zarówno na zagadnieniach teoretycznych, jak i — w znakomitej większoś...
Publikacja obecna różni się od wcześniejszych w tej serii. Dotąd Światy poetyckie były rezultatem nowych lektur dorobku twórcy związanego z Górnym Śląskiem lub Zagłębiem Dąbrowskim. Lektury te w części przedstawiano na konferencjach naukowych, w części natomiast pisano specjalnie do tomu. Tym razem odstąpiliśmy od tej zasady. Śmierć Floriana Śmiei, który zawsze identyfikował się z miejscem swojego urodzenia, choć od trzech ćwierćwieczy przebywał poza Polską i Śląskiem, postaw...
Postawa pisarska Filipowicza pozostaje w dystansie do głównego nurtu literatury polskiej, konstytuując niejako osobny obszar artystycznej aktywności, słabo zorientowany na ideowy, doktrynalny dyskurs, programowe założenia, a koncentrujący się bezpośrednio na ludzkiej egzystencji, życiu w realnych, historycznych przejawach, usuwający w cień poglądy własne, uwypuklający uniwersalny wymiar egzystencji i jej niepokojącą, trudną do wypowiedzenia, wykraczającą poza treść i przedmio...
Spis treści Margaret Szumowski Koncert w domu Chopina (Concert at Chopin’s House) Wstęp Concert at Chopin’s House i ja Phil Boiarski Fryzjer (The Barber) Michelle Bonczek Evory Brzuch pełen okien (A Belly Full of Windows) Gdzie się zepsuję (Where I Turn Bad) Karina Borowicz Wystawa fotografii. Szkoła dla niewidomych (Photo Exhibit, School for the Blind) Zegar z kukułką (Cuckoo Clock) Ludzie do mnie należący (My People) Marianne Boruch Malwy (Hollyhocks) Kraków i d...
Książka Polsko-łużyckie zbliżenia. Język–literatura–kultura poświęcona jest twórczości Jurija Brězana i adresowana do grona miłośników języka, kultury i literatury Serbołużyczan. Refleksja o różnych aspektach pisarstwa J. Brězana, jego zaangażowaniu społecznym i sposobie postrzegania rzeczywistości niemieckiej w okresie politycznego przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku, jego prozie i współczesnej górnołużyckiej powieści wprowadza do dotychczasowych b...
Antologia jako całość stanowi pewien zbiór indywidualnych narracji […], które często odbiegają od standardowych i narodowych wzorców postrzegania […] świata minionego i teraźniejszego. Wszystkie teksty antologii łączy nie tylko nadrzędne pojęcie palimpsestu, lecz również swoistego krajobrazu kulturowego […], zawierającego zarówno elementy tzw. rzeczywistej rzeczywistości, jak i ludowej imaginacji oraz literackiej fikcji. Można by powiedzieć – poruszając się w metaforyce wodno...
Rzadko zdarza się, by po trzydziestu pięciu latach nieobecności w środowisku macierzystym, wciąż pamiętało ono osobę, która je współtworzyła. O Edwardzie Zymanie stale się na Górnym Śląsku mówi, a jego zamieszkanie w Mississaudze jest traktowane podobnie jak osiedlenie w Tarnowskich Górach, skąd samochodem można płynnie się przemieścić różnymi drogami, ale autobusem już gorzej. Zyman wrósł bowiem w Śląsk tak, jak drzewo wrasta w skałę i nijak nie można go wyrwać, chyba że nar...
Artur Daniel Liskowacki napisał, że wiersze Jerzego Lucjana Woźniaka wpisują się w dwa porządki: wewnętrzny (liryka „opowiadająca o życiu i śmierci oraz spajającej je miłości”) i przestrzenny („wędrówka w pejzażu realnym, lecz i metafizycznym”)1. Rzeczywiście: twórczość Woźniaka wyraźnie pokazuje, jak ważne są dla niego dwa wielkie tematy: natury i egzystencji. Określają one charakter tej poezji jako rodzącej się na styku sił odwiecznych, odkrywających wzajemne podległości i ...
Zgodnie z informacją zawartą w podtytule niniejszej publikacji jest ona poświęcona wybranym autorom, tekstom, tematom i zjawiskom z zakresu polskiej literatury dziecięcej. Literatura ta z końcem drugiej dekady XXI wieku nie budzi już takich kontrowersji co do jej statusu artystycznego, jak miało to miejsce w początkach jej rozwoju przypadającym na wiek XIX. Znamienne w tym względzie może być wyznanie pisarki dziecięcej Zofii Urbanowskiej z roku 1885: „Piśmiennictwo dla dzieci...
Piętnaście lat po przyłączeniu Górnego Śląska do Polski redaktorzy „Wiadomości Literackich” postanowili poświęcić mu całe pismo. W czterdziestym ósmym numerze z 1936 roku swoje wyobrażenie na temat tej ziemi zaprezentowali czytelnikom m.in. Ksawery Pruszyński, Stanisław Przybyszewski, Maria Dąbrowska, Pola Gojawiczyńska. Wśród wybitnych przedstawicieli dwudziestolecia międzywojennego zaproszonych do wygłoszenia swojej opinii była także Wanda Melcer, która stwierdziła, że: Ta ...
Książka Moniki Ładoń ujawnia wszystkie cechy jej pisarstwa naukowego: autentyczną fascynację człowiekiem i przygodami jego ducha i ciała, literatura jako zapisem tego podwójnego — może nawet bardziej cielesnego niż duchowego — ludzkiego doświadczenia, etyczna wrażliwość i intelektualna uczciwość w podejmowaniu tematów granicznych i stabuizowanych, do jakich należą chorowanie i umieranie, rzetelna wiedze literaturoznawcza, warsztatowa sprawność, umiejętność zastosowania koncep...
BOŻENA TOKARZ Miejsce emocji w przekładzie BORYS SZUMAŃSKI Emocje i znaki — afektywne oblicze przekładu ANNA MAJKIEWICZ Philomathía, decentracja i empatia — nowe kompetencje tłumacza? PIOTR PLICHTA Rejestr językowy i erudycyjne aluzje w przekładach cyklu poetyckiego W.H. Audena Horae canonicae MAŁGORZATA TEMPEL Emocje w polskich tłumaczeniach publicystyki politycznej Tomasza Manna MAŁGORZATA GASZYŃSKA-MAGIERA Czy nowe przekłady klasyki wzbudzają dziś emocje? Wokół naj...
Książka ta składa się z części rozdziałów mojej obszernej publikacji zatytułowanej Paralogie. Postmodernistyczne dyskursy w kulturze rosyjskiej lat 1920–2000, która ukazała się w Moskwie w roku 2008, a także z kilku nowych rozdziałów napisanych stosunkowo niedawno. Zajmuję się rosyjskim postmodernizmem już ponad dwadzieścia lat i moje wyobrażenia o tym, czym on właściwie jest, a także sam mój stosunek do postmodernizmu w ogóle zmieniał się wielokrotnie. Piszę tę przedmowę w...
Prezentowana praca może zostać odczytana jako kolejna pozycja o specyfice pogranicza. Termin «pogranicze» staje się ostatnio pojęciem szczególnie modnym, używanym w celu opisania różnych aspektów kultury. Niektórzy literaturoznawcy zaczynają dostrzegać wpływ tego podejścia na kształtowanie się współczesnej humanistyki. Niniejsza praca to nie kolejna pozycja na temat pogranicza kulturowego, lecz ukazanie dotychczasowej wiedzy na temat kultury regionu górnośląskiego w perspekty...
Próba naszkicowania portretu Wilhelma Szewczyka jako badacza piśmiennictwa niemieckojęzycznego i kultury niemieckiej, niemcoznawcy, tłumacza i publicysty jest celem niniejszej pracy, która w założeniu ma wypełniać lukę w badaniach nad jednym z wielu obszarów jego zainteresowań literackich. Zastosowanie w analizie jego tekstów publicystycznych socjologicznego modelu pól w ujęciu Pierre’a Bourdieu pozwoliło mi określić pozycje jakie autor wielu felietonów i tekstów zajmował w p...
Książeczka ta zawiera kilkanaście szkiców o pisarzach, do których przez wiele lat wracałem, zastanawiając się nad specyficzną lekcją o człowieku, jakiej udziela dwudziestowieczna literatura rosyjska (a może każda literatura). Szczególnie przywiązany byłem przez lata do paru z nich — Bułhakowa, Brodskiego, bardzo popularnego u nas przez kilka lat Grigorija Kanowicza i niedorozumianego, a przez to niedocenionego, ujmującego i błyskotliwego Jurija Drużnikowa. Zajmowali mnie też...
W kategorii „Pozostałe” odnaleźć możemy wszystkie publikacje, które należą do kategorii „Literatura”, ale nie można ich przyporządkować do żadnej z następujących podkategorii: „Fantastyka / Horror”, „Kryminał / Sensacja / Thriller”, „Literatura piękna”, „Poezja / Dramat”, „Powieść historyczna”, „Powieść obyczajowa”, „Romans / Erotyka”. Kategoria „Literatura” jest bardzo obszerna, a w jej ramy wchodzi wiele różnorakich gatunków i odmian gatunkowych rozróżnianych m.in. ze względu na podejmowaną tematykę, kompozycję dzieła czy też uczucia wywoływane u odbiorcy. Powieści przygodowe, przypowieści, mity, utwory o treści filozoficznej, estetycznej czy literacko-krytycznej to tylko niektóre z odmian gatunkowych, jakie możemy tu znaleźć. W kategorii „Pozostałe” pojawiają się również dzieła łączące w sobie kilka podgatunków literackich. W ofercie księgarni internetowej Woblink.com znajdują się więc utwory najznakomitszych polskich pisarzy, dla których zabawa i gra formą to codzienność i których książki w trakcie lektury okazują się być czymś zupełnie innym niż początkowo przypuszczano. W kategorii „Pozostałe” umieszczono również m.in. zapis przemówienia wygłoszonego przez J.K. Rowling dla absolwentów Uniwersytetu Harvarda pt. „Życie jest sztuką”, w którym autorka pisze o porażkach, problemach, najważniejszych wartościach w życiu i oczywiście o potędze wyobraźni, „Mitologię słowiańską” Jakuba Bobrowskiego i Mateusza Wrony, gdzie znaleźć możemy zbeletryzowane historie ze świata wierzeń pradawnych Słowian pisane w oparciu o najnowsze opracowania naukowe z dziedziny historii, religioznawstwa i językoznawstwa.
