Historia pewnej fotografii.
"Któż nie widział nigdy przerażonego wzroku tego żydowskiego dziecka, któremu grozi niemiecki żołnierz?
Książki i podręczniki do historii, kolorowe tygodniki, korytarze paryskiego metra, filmy dokumentalne, dzieła
sztuki, strony internetowe – obraz chłopczyka chyba nigdy nie był tak silnie obecny jak dziś.
I tak jak wielu innych, znam ten obraz: znam to dziecko… Z widzenia."
Dzieje słynnego obrazu Gustave’a Courbeta, namalowanego w 1866 roku na zamówienie tureckiego dyplomaty i kolekcjonera Khalil-Beya. Ze względu na swój „drastyczny” temat (realistycznie ukazane kobiece łono) dzieło to nie funkcjonowało w obiegu publicznym, nawet w postaci reprodukcji, aż do momentu, gdy trafiło do zbiorów francuskiego Musée d’Orsay (1995), stając się jedną z jego największych atrakcji. Savatier z iście śledczą pasją bada losy Początku świata, dzieła, które zost...
Monografia Przybyłem tu, by umrzeć zajmuje się relacjami z egzekucji opublikowanymi w Anglii w XVI i XVII wieku. Zarówno relacje, jak i egzekucje odgrywały wówczas istotną rolę – przywracały naruszony przez skazańca porządek prawny, społeczny i polityczny. Skazaniec, otrzymując prawo głosu, miał dokonać ostatniej spowiedzi, by umrzeć „dobrą śmiercią” oraz podkreślić słuszność wyroku. Jednak wśród kilkuset opublikowanych w tym czasie relacji znajdujemy stosunkowo liczne przykł...
Są to miniatury o ulotnych zjawiskach w pewnym wielkim oriental¬nym mieście. Canetti krąży po arabskich i żydowskich dzielnicach miasta, oddycha jego osobliwymi zapachami, obserwuje targujących się sprzedawców na bazarach i sprzedawczynie pachnącego chleba, wsłuchuje się w slumsach w głosy niewidomych, żebrzących czy po¬zbawionych języka kalek, zdumiewa się na widok twarzy biednych Żydów w mellah, staje się świadkiem najbardziej intymnych sytuacji, spostrzega różnorodne złośl...
Książka poświęcona obrazowi amerykańskiej kontestacji lat sześćdziesiątych w filmach kina bezpośredniego, a dokładniej trzem jej odłamom: ruchowi walczącemu o równość rasową, ruchowi studenckiemu oraz hippisom. Autor przedstawia podstawowe założenia ideologiczne danego ruchu, a następnie sposób ich zaistnienia na ekranie. Pikanterii temu opisowi dodaje fakt, że twórcy kina bezpośredniego programowo stronili od wszelkiej ideologii. Czy da się jednak pokazać rzeczywistość bez u...
Paweł Adamowicz, urodzony w Gdańsku w 1965 roku. Prawnik. Od 1998 roku prezydent Gdańska. Od początku swojej pracy w samorządzie wiedziałem, że jestem gotowy oddać wszystkie siły i całą wyobraźnię, że będę pracował i uczył się, by służyć mojemu miastu. U celu chcę widzieć nowoczesne społeczeństwo obywatelskie, samoświadome i gotowe do niezależnej aktywności. Jest to zapewne wizja idealna, ale zawsze interesują nas takie właśnie wizje. I choć w praktyce często musimy zderzać...
Jak zatem doszło do tego, że Grotowski został tu powtórzony? Rzecz tak się miała: 20 marca 1981 roku Jerzy Grotowski przyjechał do Gdańska i spotkał się z grupą osób współtworzących „Transgresje”. Najpierw odczytywał, komentując, fragmenty z Fałszywych proroków Martina Bubera, później odpowiadał na zadawane mu pytania. Magnetofon nie rejestrował tego, co wówczas mówiono. Prosił o to przed rozmową Grotowski. Nie wszystkie ważne słowa ze spotkania z Grotowskim zostały tu powtó...
Urocza powieść kobieca, która poprawi nastrój każdej z nas. Agnes to prawdziwa szczęściara – wyrwała się z sennego miasteczka i samodzielnie układa sobie życie w stolicy. Ma prestiżową posadę, wspierającą ją rodzinę, kochającego chłopaka i oddaną przyjaciółkę, którą zna na wylot. A może jednak nie? Nagle bezpieczny świat Agnes zaczyna się rozsypywać. Po odrzuceniu zalotów szefa traci pracę, ukochany porzuca ją dla atrakcyjnej piosenkarki, a później jest już tylko gorzej. Ja...
Dzieło Rousseau było – i jest – szczególnie otwarte na różnorodne ludzkie sprawy, myśli, postawy i konflikty, przenika je bowiem pełne dramatycznego napięcia bolesne dążenie do uzyskania jednoznacznego stosunku wobec świata, który jawi się jako niejednoznaczny i nieprzejrzysty, jako zarazem własny i obcy. Równocześnie zaś przenika je świadomość, iż jak długo świat zachowuje taki właśnie charakter, każde samookreślenie pozostanie wieloznaczne i paradoksalne, a „istnienie człow...
Opowieść o miłości silniej równie jak śmierć. Hohaj to dwie historie o miłości rozgrywające się w magicznej przestrzeni dalekiej Północy. Kobieta zrozpaczona śmiercią ukochanego wyrusza na śnieżne pustkowia dalekiej krainy Hohaj, gdzie zima trwa niemal cały rok. Niespodziewanie trafia tam na ślady poruszającej historii sprzed kilkudziesięciu lat. Poznaje losy tajemniczego włóczęgi Arona oraz Iny, która po raz pierwszy sprzeciwia się upokarzającemu ją ojcu. Lato wybucha w Hoh...
August Strindberg, jedna z najważniejszych postaci europejskiego modernizmu, pisarz, który – zgodnie z określeniem Jana Błońskiego – „podważył fundament dramatu, ale możliwości sceny rozszerzył niemal ad infinitum”, znany jest w Polsce niemal wyłącznie jako twórca teatralny. Dramaturgia to jednak tylko niewielki ułamek dzieła szwedzkiego pisarza. Po roku 1892 Strindberg porzuca na kilka lat działalność literacką i zaczyna zajmować się eksperymentami chemicznymi i alchemicznym...
Westerplatte 1939. Przed szturmem jak w zatrzymanym kadrze filmowym ukazuje ostatnie godziny pokoju, w których trwają gorączkowe przygotowania do wojny. Już wiadomo, że gdańska bomba wybuchnie, nie wiadomo tylko kiedy – i jakie będą tego skutki. Analiza sił militarnych obrońców i atakujących pozwala dotknąć złożonych problemów Europy powersalskiej oraz drażliwych stosunków polsko-gdańskich i polsko-niemieckich. Historia półwyspu Westerplatte zaś wyjaśnia jego symboliczne znac...
Poradnik domowy kilera to nie przewodnik dla zdesperowanych gospodyń domowych. To niebezpiecznie wciągająca opowieść drogi, w której trup ściele się gęsto, a kobiety są zabójczo piękne. Kosmopolityczna opowieść o problemach tożsamości, ludzkim przeznaczeniu i walce obecnych w nas pierwiastków dobra i zła, okraszona hektolitrami czarnego humoru. Tomislav Bokšić, weteran wojny na Bałkanach, znany pod pseudonimem Toxic, staje w obliczu odwiecznego dylematu płatnego zabójcy: żyć...
Nasza książka to polifoniczna galeria osobowości, które składają się na historię Fundacji. To kompilacja anegdot, wspomnień, rozrachunków z przeszłością, wymiana myśli i poglądów. Z tych skrawków pamięci: szybkich spotkań wpisanych w zapełniony kalendarz, opowieści nagrywanych na dyktafon, listów, maili, rozmów telefonicznych, ale także pasjonujących dyskusji przy stole, budowała się ta opowieść.
Agata Brzóska, Katarzyna Steńczyk
Václav Havel powiedział kiedyś, że w kraju totalitarnym polityką jest właściwie wszystko, nawet koncert rockowy. Polityczna była również moda, szczególnie młodzieżowa, przybyła do krajów socjalistycznych z Zachodu. Władze komunistyczne starały się z nią walczyć albo proponowały dla niej socjalistyczną alternatywę. Wszystko bez skutku. Młodzież zafascynowana muzyką, zachowaniem i ubiorem zachodnich rówieśników naśladowała ich styl. Nie inaczej było w NRD i w PRL. Okazuje się, ...
istoria odgrywa tu ważną rolę; powraca w obrazach otrutych dzieci Goebbelsa, bez szansy na ocalenie w ostatnim Kindertransporcie; stary człowiek znienacka, wyraźnie pod wpływem alkoholu, być może sprowokowany obejrzanym filmem czy usłyszaną w radiu dyskusją, opowiada wnukowi epizod z własnej przeszłości, kiedy jako młody człowiek przyjechał do Jedwabnego, ledwo tydzień po wymordowaniu żydowskich mieszkańców miasteczka i – niemal siedemdziesiąt lat później! – poruszony wspomin...
Autobiografia redaktora naczelnego magazynu „Elle”. Jean-Dominique Bauby w wyniku wylewu doznał paraliżu całego ciała. Jego oknem na świat stała się lewa powieka, którą wymrugał opowieść o cierpieniu, samotności, miłości i śmierci. Tworzenie książki stało się walką o istnienie. Poczucie humoru, ironia i dystans wobec otaczającego świata i własnych przeżyć spowodowały, że jego opowieść jest wzruszającą afirmacją życia. Jean-Dominique Bauby zmarł nagle, trzy dni przed ukazanie...
Tajny podręcznik z XVIII wieku, instruujący księży, jak spowiadać z grzechów przeciw szóstemu (Nie cudzołóż) i dziewiątemu (Nie pożądaj żony bliźniego swego) przykazaniu. Współczesnemu czytelnikowi wywody biskupa Jean-Baptiste Bouviera wydadzą się zapewne zdumiewające, a przecież snuł je zaledwie niespełna dwieście lat temu i uznawany był w tej kwestii za autorytet jeszcze na początku XX stulecia.
Pierwsza w polskim piśmiennictwie książka na temat architektury krzyżackiej późnego średniowiecza. Jej autor skupia się przede wszystkim na klasyfikacji trzydziestu ośmiu zamków-klasztorów – wznoszonych na terenie Prus w latach 1246–1409 – które były nie tylko centrami władzy komturii, ale także siedzibami konwentu. Książka zawiera również szczegółową analizę ponadregionalnych rezydencji zakonu krzyżackiego: Elbląga, Malborka i Królewca.
Słowo pupilla oznaczało w łacinie laleczkę, dziewczynkę, sierotę, osobę nieletnią znajdującą się pod czyjąś kuratelą – a zarazem źrenicę, pierwotnie nazywaną tak z powodu maleńkiego obrazu nas samych („laleczki”), jaki dostrzegamy w oku osoby, na którą patrzymy. Jednak pupa to po łacinie również poczwarka, czyli stadium rozwojowe owadów, które podlegają przeobrażeniu zupełnemu. W miękko brzmiącym słowie pupilla tkwi już zatem zapowiedź radykalnej metamorfozy. Namysł nad figu...