27 stycznia 1853 roku Delacroix zanotował: `Pisząc, nie doznaję tak wielkich trudności, jakie nastręcza mi malowanie obrazów. Łatwiej potrafię osiągnąć zadowolenie układając jakiś tekst niż malując , malarstwo wymaga bowiem znacznie większego wysiłku w zakresie kompozycji. Nie wiedząc nawet o tym, spędzamy życie na ćwiczeniu się w sztuce wyrażania naszych myśli słowem. Człowiek rozmyślający o rozmaitych sprawach - o tym np. jak ma zabiegać o względy jakiejś osobistości, jak m...
Antologia Zbigniewa Jankowskiego jest spotkaniem poetów różnych pokoleń, artystycznych orientacji i światopoglądowych postaw. Łączy ich morze. Różne, a często nawet i przeciwstawne, są ich postawy wobec morza i „poetyckiej morskości”. W swoich utworach i korespondujących z nimi „wypowiedziach” współautorzy tego tomu (wśród nich także ci uważani za marynistów) dokumentują zaskakującą prawdę – poeta nie pisze na temat morza, ale morzem na temat siebie i swojego indywidualnego ś...
W odległym zakątku Szkocji na posterunku policji w Wick przez długi czas na parapecie stała zapomniana butelka z ledwo czytelnym listem. Kiedy wiadomość w butelce w końcu trafia do kopenhaskiego Departamentu Q, zajmującego się sprawami szczególnej wagi, odsłaniają się przerażające zdarzenia z przeszłości. Carl Morck i jego asystent Assad odkrywają, że wołanie o pomoc, napisane ludzką krwią, jest prawdopodobnie ostatnim znakiem życia dwóch chłopców, którzy wiele lat temu zosta...
Agezylausz to jeden z najmniej znanych, ale równiej jeden z najbardziej niezwykłych dramatów Juliusza Słowackiego. Opublikowany dopiero po jego śmierci, do dziś fascynuje badaczy i ludzi teatru. W intensywności wydarzeń i emocji przypomina świat szekspirowski, ale napisany w okresie mistycznym twórczości poety, dotyczy tyleż historii, co duchowości. Jego akcja toczy się w antycznej Sparcie, która bardzo przypomina Polskę szlachecką, i w istocie to polskość utożsamiona ze spar...
Najbardziej ekscytujące podróże to te, które odbywamy bez mapy i paszportu, bez z góry założonego planu, gdy poddajemy się poczuciu dezorientacji, wyobcowania. Podróżując w ten sposób, możemy, choć na moment, zapomnieć o wyznaczonych drogach i znajdujących się przy nich drogowskazach: u źródeł takiej podróży leży pragnienie obalenia granic, wymknięcia się pętającym nas ograniczeniom, regułom i hierarchiom… Przygoda, o której opowiada ta książka, odnosi się właśnie do takiego ...
Palimpsest to pergamin, z którego wydrapano pierwszy tekst, by nanieść w jego miejsce inny, który jednak nie całkiem go zakrywa, tak że ten dawny, prześwitując, daje się wciąż odczytać. W znaczeniu przenośnym palimpsestami (a dosłowniej: hipertekstami) nazywa Gérard Genette wszystkie utwory wywiedzione – przez przekształcenie lub naśladowanie – z jakiegoś utworu wcześniejszego. Na ogół nie docenia się miejsca i siły sprawczej owej literatury drugiego stopnia, którą pisze się,...
Pełna monografia twórczości Chena Kaige. Chen Kaige zrealizował piętnaście filmów fabularnych, podejmujących różną problematykę, rewolucjonizujących język filmowy i eksplorujących obszary rzadko wcześniej uczęszczane. W znacznej mierze odzwierciedlają one trendy kinematografii chińskiej ostatnich dwudziestu pięciu lat, ale mają oblicze autorskie – większość odznacza się niepowtarzalnym charakterem. Niektóre z nich to arcydzieła należące do szczytowych osiągnięć nie tylko azj...
Książka Zapatrzenie ma przedstawić większość eseistycznej twórczości zmarłej w roku 2002 autorki. Jej zainteresowania, z początku skupiające się głownie na malarstwie dwudziestowiecznym, stopniowo przesuwały się ku epokom wcześniejszym, zwłaszcza ku sztuce epoki odrodzenia. Pisząc o obrazach i malarzach, Pollakówna nie ograniczała się nigdy do prostego, informacyjnego opisu, lecz zawsze przedstawiała własne, oryginalne, niekiedy zaskakujące interpretacje.
Żyć to znaczy filozofować – taki jest stan będący skutkiem zerwania owocu z drzewa poznania. Filozofowanie, jak próbuję o nim myśleć, nie oznacza wyłącznie studiowania ksiąg ani wpisywania się w określone już myślowe nurty. To raczej każdy akt świadomej i poszukującej sensu obecności w życiowych czynnościach, nawet najbardziej zwyczajnych. Kilkanaście niedługich, określonych tematycznie tekstów; i kilkadziesiąt, dość umownie zatytułowanych, drobiazgów związanych z życiem, któ...
Autorka proponuje estetyczno-ontologiczną wykładnię filmów Wernera Herzoga, postulując, aby z rejestracyjnej specyfiki medium uczynić drogę kontaktu z niewyrażalną, ukrytą bytowością. W tym ujęciu estetyka obrazów reżysera realizuje widzenie fenomenologiczne, nastawione na odkrywanie istoty Rzeczywistości. Epifaniczna moc filmowego obrazu, płynąca z trybu kontemplacji, pozwala przekroczyć zarówno tradycyjną, logocentryczną metafizykę, jak i poststrukturalną ontologię symulakr...
Jak poradzić sobie z niemożliwą do przepracowania stratą? Jak zamieszkać w teraźniejszości? Jak poczuć się u siebie wśród ruin i grobów? Te trzy pytania (o podmiot, doświadczenie czasu oraz przestrzeń) okazały się kluczowe w romantycznym myśleniu o elegii. W pierwszej połowie XIX wieku w całej Europie elegia przestała być postrzegana jako gatunek posiadający jasne wyznaczniki formalne. Romantycy chętniej mówili o elegijności, definiując ją jako szczególny sposób postrzegania ...
Od Ibsena – przez buntowniczą Lindgren i mrocznego Larssona – do Aho. Zbiór tekstów poświęconych filmowym adaptacjom literatury szwedzkiej, duńskiej, farerskiej, norweskiej, islandzkiej i fińskiej, zrealizowanych przez reżyserów skandynawskich. Oprócz czołowych polskich znawców kultury, literatury i kinematografii skandynawskiej autorami tego tomu są również wybitni filmoznawcy duńscy i szwedzcy. Ciekawa propozycja dla kinomanów i dla wszystkich zainteresowanych kulturą naszy...
Galeria mistyczek chrześcijańskich, od Hildegardy z Bingen po dwudziestowieczną Madelaine de la Salpetriere - kobiet, które pozbawione twórczej roli w Kościele wywalczyły sobie własne, choć niewielkie miejsce, gdzie ich zdolności twórcze mogły znaleźć pełny wyraz. W doświadczeniach mistycznych kobieca zmysłowość doczekała się po raz pierwszy prawa obywatelstwa i uznania.
Nimfomania, czyli szał maciczny, atakuje znienacka i dziewczęta przedwcześnie dojrzałe do miłości, i panny rozpustne, i kobiety zaniedbywane przez małżonków słabego temperamentu, i młode wdowy, przywykłe do zmysłowych delicji. Wszystkie, gdy dotknie je ta choroba, podsycają piekielny ogień trawiącej je lubieżności wyuzdanymi powieściami, rozmowami i rozmyślaniami. Wpierw zadumane, smutne i melancholijne, z czasem wpędzają się w nieokiełznane szaleństwo, budzące powszechne osł...
Autor książki rekonstruuje proces powstawania filmu, ukazuje ewolucję jego wątków, opisuje rolę, jaką odegrał Popiół i diament w polskiej kulturze, przytacza rozmaite jego interpretacje i reakcje, jakie wzbudził w różnych środowiskach. Dzięki tej książce zajrzymy także za kulisy produkcji filmowej, poznamy tajniki pracy Andrzeja Wajdy i sporo anegdot dotyczących filmu i jego twórców. Książka Krzysztofa Kornackiego „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy to podróż po dziele, któreg...
Dialog z antykiem jako sposób pojmowania własnych doświadczeń w świecie przełomu XX i XXI wieku, wizja „równoczesności nierównoczesnego”, powrót z przyszłości do prawzoru kultury europejskiej, przejęta po Juwenalu bezsenność w metropolii i medytacje wokół Seneki, refleksja o władzy i archeologia codzienności, polityka i erotyzm, zmaganie z twardym tworzywem języka i marmurem pomników – wszystko to składa się na wiersze, w których starorzymski „anachronizm” jest arcynowoczesny...
Apokryficzna opowieść o amerykańskim medium, które spirytystyczną karierę zawdzięcza zdjęciu wścibskiego fotografa. Phoebe Hicks po spożyciu nieświeżego małża zostaje sfotografowana przez okno w swojej sypialni. To, co wydobywa się z jej ust, zostaje uznane za pierwszy fotograficzny zapis ektoplazmy. Phoebe niespodziewanie staje się prekursorką mediumizmu, ustanawiającą standardy spirytystycznego seansu. Podczas kolejnych seansów, które odbywają się w jej domu w Providence, p...
Wiem, że tytuł tej książki niejednej osobie, której nie zbywa na wykształceniu, wydaje się dziwny, a jej temat obcy. Wszelako umieszczone w tytule określenie przez długi czas było najsłynniejszym terminem słownika zachodniej filozofii, nauki i poważnej poezji, a koncepcja, którą w czasach nowożytnych zwykło się określać tym lub podobnym mianem, była jednym z kilku najsilniejszych i najtrwalszych założeń myśli zachodniej. Jeszcze w ubiegłym wieku była zapewne najbardziej znaną...
Rewolucji od samych jej początków towarzyszy wyobrażenie o jej końcu. Dla jednych cele rewolucyjne miały być osiągnięte szybko i to dzięki wyzwoleniu i zmobilizowaniu ogromnych energii. Dla innych natomiast koniec miałby być bliski, ponieważ obietnice rewolucyjne są niespełnialne, a namiętności rozpalone przez demagogów szybko wygasną. Obie przeciwstawne retoryki, rewolucyjna i kontrrewolucyjna, przyrównują rewolucję do gigantycznej katastrofy naturalnej: burzy, huraganu, wyb...
Gérard de Nerval przez długi czas zaliczany był do tak zwanych pomniejszych romantyków. Jego dzieło, rozproszone i w dużej części niedokończone, sprawiało problem czytelnikom, komentatorom, historykom literatury i wydawcom. Dopiero ostatnie dziesięciolecia radykalnie zmieniły jego status w historii literatury. Waga dzieła Nervala wydatnie wzrosła dzięki literaturoznawczemu zwrotowi w filozofii współczesnej, która począwszy od Michela Foucaulta, szerzej zajęła się jego pismami...
Książka sumująca badania szwajcarskiego uczonego Manfreda Weltiego, który od lat prowadzi studia nad osobą i dokonaniami Giovanniego Bonifacia, markiza d’Oria. Bonifacio jest obecny w Gdańsku od 1591 roku przede wszystkim jako darczyńca Biblioteki Rady Miejskiej. Gest Bonifacia, który ofiarował miastu swoje bogate i bardzo rzadkie zbiory, nie tylko otworzył całkowicie nową kartę w dziejach książki w Polsce doby renesansu, ale również wpłynął na przestrzeń kulturową, cywilizac...
Już pierwsi filozofowie snuli rozważania nad naturą i rolą komizmu, ale również obecnie komizm stanowi przedmiot zainteresowań nie tylko filozofów, ale i badaczy literatury, artystów, psychologów czy socjologów. Bohdan Dziemidok dokonuje wyczerpującej klasyfikacji i charakterystyki teorii i rodzajów komizmu, wspierając się przykładami z takich dziedzin sztuki, jak film, teatr i literatura. Monografii, wydanej po raz pierwszy w roku 1967, towarzyszy antologia najważniejszych t...
