Prezentowana książka zawiera zbiór artykułów, których wspólnym celem jest zbadanie, na ile kultura polska X–XIII wieku nosiła cechy oryginalne, na ile zaś była wtórna. Powszechnie wiadomo, że chrześcijaństwo – religia panująca w Polsce tamtych czasów – uformowało się poza jej granicami. Jego recepcja nie miała jednak charakteru mechanicznego. Przy bliższym przyjrzeniu okazuje się, że w Polsce niektóre elementy duchowości katolickiej zadomawiały się szybciej, inne zaś wolniej,...
Prezentowany katalog jest pierwszą w polskiej historiografii próbą całościowego zebrania wiadomości o pożarach miast i miasteczek Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI-XVIII w. Zawiera informacje o blisko pięciu tysiącach pożarów, z których około dwa tysiące zostało dokładniej opisanych. W szczegółowych notach uwagę zwrócono m.in. na przyczyny poszczególnych klęsk ognia, czas ich trwania, skutki, jakie za sobą pociągnęły, śmiertelne ofiary. Wszystkie zapisy dotyczące ...
Są to wspomnienia Aleksandra Uszyńskiego, szeregowego żołnierza polskiego podziemia, uczestnika Powstania Warszawskiego, niemieckiego jeńca wojennego i politycznego emigranta w okresie powojennym. Szczerze oddają jego szczęśliwe dziecięctwo w wolnej Polsce, dramat wybuchu wojny, motywację wstąpienia do konspiracji, epizody z okresu służby w podziemnym wojsku oraz w Powstaniu Warszawskim. Opisane są również jego przeżycia z Francji, gdy musiał nadrabiać swe edukacyjne ogranicz...
Zbiór studiów autorstwa profesora Karola Modzelewskiego, wybitnego mediewisty o światowej renomie, który przez większą część swojego życia zawodowego jest związany z Instytutem Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Artykuły dotyczą organizacji społeczeństwa i systemu jego eksploatacji przez władzę książęcą w monarchii Piastów oraz więzi grupowych, norm prawnych i zasad współżycia społecznego w innych krajach średniowiecznej Europy. Teksty pochodzą z czasopism naukowych i w...
Autorzy rozpraw zawartych w tomie podejmują próbę rozpoznania i zrozumienia wartości, jakie wniósł i pobudził ewangelicyzm augsburski w kulturze Pierwszej Rzeczpospolitej. Studia nad wybranymi ideami i ideałami religijnymi, artystycznymi, pedagogicznymi, społecznymi, antropologicznymi i etycznymi powiązanymi z luteranizmem ukazują doktrynę religijną tej konfesji jako całościową koncepcję kulturową. Autorzy wskazują też na luterański komponent zróżnicowanego konfesyjnie kultur...
Autor przedstawia najważniejsze epizody dwusetletniej historii Uniwersytetu Warszawskiego oraz sylwetki jego rektorów, wybitnych profesorów i absolwentów, w tym Fryderyka Chopina. Publikacja jest wprowadzeniem w historię Uniwersytetu, a także przewodnikiem po jego historycznych gmachach, zbiorach odlewów gipsowych czy rycin i rysunków przechowywanych w Gabinecie Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej. Autor omawia osiągnięcia i spuściznę Wydziału Nauk i Sztuk Pięknych (1816–1831) o...
Próba rekonstrukcji źródeł oraz opisu profilu duchowości wybranych polskich wspólnot zakonnych w kontekście europejskim. Składają się na nią rozprawy prezentujące podstawowe wyznaczniki wartości polskiej kultury przedtrydenckiej w zakresie duchowości i pobożności. W kolejnych artykułach autorzy opisują wybrane wartości (religijne, polityczne, etyczne, estetyczne), sięgając po nowe, unikatowe źródła, w ogóle dotychczas niepoddawane analizie lub rozważane z innej niż przyjęta p...
Autorzy przedstawiają wartości polityczne funkcjonujące w Rzeczypospolitej Obojga Narodów – przede wszystkim, choć nie tylko, we wspólnocie aktywnych politycznie szlacheckich obywateli. Starają się je odtworzyć na podstawie gruntownej analizy różnorodnych źródeł – traktatów i publicystyki politycznej, wystąpień publicznych na sejmie i sejmikach, ale także wypowiedzi nieoficjalnych, prywatnej wymiany poglądów między uczestnikami życia politycznego. Przedmiotem analizy jest m.i...
Autor prezentuje historię Polaków w Niemczech: traktuje o dziejach polskiej imigracji, a także o historycznych mniejszościach polskich na terenie Niemiec, poczynając od średniowiecza aż do współczesności. Polacy od stuleci stanowili część społeczeństwa niemieckiego, jednak dopiero po rozbiorach stali się dużą mniejszością w Królestwie Pruskim. Wkrótce przemiany społeczno-ekonomiczne uruchomiły procesy migracji, w wyniku których między początkiem XIX w. a czasami obecnymi osie...
The publication presents the results of research completed within the ‘Coins of the Roman Republic in Central Europe’ project implemented at the Institute of Archaeology, University of Warsaw. The author discusses the coins of the Roman Republic found in East-Central Europe north of the Sudetes and the Carpathian mountains (the territories of Poland, western Belarus and western Ukraine) – issues from the period of the first Roman emissions until 27 BC. The region of interest...
Księga przygotowana na stulecie urodzin profesora Aleksandra Gieysztora zawiera teksty dotyczące różnych dziedzin jego działalności, osobiste wspomnienia przyjaciół, współpracowników i uczniów oraz publikowane po raz pierwszy listy profesora (wybór). Tom uzupełniają fotografie, również w ogromnej większości do tej pory niepublikowane. Publikacja ukazuje bogatą działalność Aleksandra Gieysztora jako wykładowcy i mistrza młodych adeptów historii, badacza o światowej renomie utr...
W publikacji opisano sposoby wykonywania zdjęć z powietrza oraz efekty fotograficzne, które udaje się uzyskać przy użyciu balonu i latawca. Autor przedstawił historię powstania i rozwoju tych metod, a następnie – na podstawie własnych doświadczeń – przeanalizował ich możliwości i ograniczenia oraz porównał do innych sposobów fotografowania z lotu ptaka. Zdjęcia z powietrza to wyjątkowa forma dokumentacji, która znacznie poszerzyła horyzonty badawcze w archeologii i innych dz...
Jacques Le Goff wielki historyk francuski, mediewista, współtwórca sławnej szkoły "Annales", jeden z pionierów antropologii historycznej i historii mentalności. Wszechstronny znawca historii Europy, twórca oryginalnej historii kultury, znakomity pisarz i popularyzator. W książce "Historia i pamięć" Le Goff przedstawia własne idee oraz inne współczesne koncepcje historii. Pisze o teorii historii i historii historii, wpisując ich problematykę w dzieje sporów ideowych i naukowyc...
Głównym tematem książki jest pokazanie wzajemnego związku między dwoma istotnymi problemami historii średniowiecznego królestwa Francji: jedenastowieczną apokryficzną legendą o karolińskiej translacji Korony Cierniowej do królestwa Franków i jej recepcją w literaturze XI-XIII w., a rekonstrukcją faktycznego kapetyńskiego kultu relikwii. W przekonaniu autora oba te fenomeny kultury duchowej kapetyńskiej Francji były ze sobą wzajemnie powiązane i kształtowały między stuleciem X...
Prezentowana książka jest alfabetycznym słownikiem (czyli prosopografią) sofistów i retorów greckich działających w cesarstwie rzymskim w I-VII w. Obejmuje wyłącznie greckich sofistów i retorów, pominięci zaś zostali nauczyciele retoryki łacińskiej oraz łacińscy mówcy, nawet ci, którzy z pochodzenia byli Grekami. Uwzględnieni zostali natomiast Favorinos z Galii i Klaudios Ailianos, zasłynęli oni bowiem jako mówcy greccy i jako tacy zostali przedstawieni przez Filostratosa, au...
L'Apparition du livre przedstawia pierwsze trzy wieki dziejów książki drukowanej, umiejętnie łącząc wykład bogaty w informacje z podejściem funkcjonalnym, traktującym fakty jako elementy życia gospodarczego, społecznego i kulturalnego Europy XV-XVIII w. Czytelnik zyskuje więc wiedzę o różnych aspektach produkcji i dystrybucji dawnej książki: omówiono produkcję papieru, istotę wynalazku Gutenberga, odlewanie czcionek, technikę składu ręcznego i łamania książek, kompozycję druk...
Badania nad historią gospodarczą ziem polskich podczas pierwszej wojny światowej wciąż należą do rzadkości. Christian Westerhoff, niemiecki historyk, obecnie szef biblioteki historii najnowszej w Stuttgarcie, w swej dysertacji doktorskiej zmierzył się problemem wykorzystania przez niemieckiego okupanta rezerwuarów siły roboczej. Przed wojną, która z założenia miała być krótka, brakowało planów długofalowego zagospodarowywania obszarów, jakie w wyniku działań wojennych mogły d...
Ostatni tom serii, w którym autorzy starali się uchwycić znaczące obszary XVIII stulecia – od saskich początków po oświeceniowo-romantyczny przełom. Teksty dotyczą problemów aksjologicznych w poezji późnego baroku, obecności tradycji biblijnej w języku poezji religijnej epoki, odnowie życia kościelnego i pogłębieniu świadomości wiernych, wychowaniu religijnym w kolegiach szlacheckich, wreszcie – literackich świadectw postaw wobec deizmu. Osobne studium poświęcono świadomości ...
Filip Orlik (1672-1742) – hetman kozacki, następca Iwana Mazepy, którego był najbliższym współpracownikiem, pełnił funkcję pisarza generalnego wojska zaporoskiego. W 1709 roku, po klęsce Szwedów i sprzymierzonych z nimi wojsk kozackich w bitwie pod Połtawą, obaj schronili się w Imperium Osmańskim. Po śmierci Mazepy, 16 kwietnia 1710 roku Orlik został wybrany na hetmana przez starszyznę kozacką i wojsko. Przyjęto wówczas wspólnie Konstytucję Praw i Wolności Wojska Zaporoskiego...
Prezentowana książka została poświęcona zjawisku kultury pamięci elity władzy miasta Krakowa w okresie średniowiecza i czasów nowożytnych (do końca XVIII w.). Autor koncentruje się przede wszystkim na funkcjonowaniu miejskich „wehikułów pamięci” – a więc praktyk politycznych zaangażowanych w wytwarzanie, kształtowanie i instytucjonalizację oficjalnej pamięci miasta, której podstawowym nośnikiem były przywileje strzeżone na ratuszu. Owa swoista polityka pamięci władz miasta Kr...
Tadeusz Mazowiecki (1927–2013), pierwszy niekomunistyczny premier Polski po II wojnie światowej, był niewątpliwie ważną postacią polskiego życia publicznego drugiej połowy XX wieku. Powstała zatem inicjatywa przygotowania kilkutomowej edycji rozproszonych pism Mazowieckiego oraz dokumentów z nim związanych, która obejmowałaby czasy jego działalności społecznej i politycznej. Prezentowany tom, dotyczący okresu, kiedy Tadeusz Mazowiecki pełnił funkcję premiera, składa się z dw...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
