Amerykański zoolog Edward O. Wilson (ur. 1929) jest znany przede wszystkim jako jeden z twórców współczesnej socjobiologii i autor samego tego terminu. Kontrowersyjna socjo-biologia jest właśnie bardziej bio/zoologią niż socjologią. Zajmuje się badaniem uwarunkowanych biologicznie społecznych zachowań zwierząt. Uwarunkowania te kształtuje proces ewolucji biologicznej. I tak np. „interes genu”, jego dziedziczenia, stanowi o zachowaniach altruistycznych. Inaczej (i w niejakim u...
Ta seria jest dla ciebie – dla dowolnej płci hipstera, yuppie czy scuppie, dla metro- i drwaloseksualnych, a także dla wszystkich niezrzeszonych. Jeśli chcesz zabłysnąć w towarzystwie (a przynajmniej nie pozostać w cieniu) – ta seria jest dla ciebie. Nic nie wiesz o kotach? Nie szkodzi. Nauczymy cię blefu w tej dziedzinie, pozwolimy kompetentnie konwersować. Uważaj jednak, to pułapka: po lekturze będziesz wiedzieć więcej w tej materii niż 99% ludzkości. Nigdy więcej nie pomyl...
Ta seria jest dla ciebie – dla dowolnej płci hipstera, yuppie czy scuppie, dla metro- i drwaloseksualnych, a także dla wszystkich niezrzeszonych. Jeśli chcesz zabłysnąć w towarzystwie (a przynajmniej nie pozostać w cieniu) – ta seria jest dla ciebie. Nic nie wiesz o Hollywood? Nie szkodzi. Nauczymy cię blefu w tej dziedzinie, pozwolimy kompetentnie konwersować. Uważaj jednak, to pułapka: po lekturze będziesz wiedzieć więcej w tej materii niż 99% ludzkości. Nigdy więcej nie po...
Ta seria jest dla ciebie – dla dowolnej płci hipstera, yuppie czy scuppie, dla metro- i drwaloseksualnych, a także dla wszystkich niezrzeszonych. Jeśli chcesz zabłysnąć w towarzystwie (a przynajmniej nie pozostać w cieniu) – ta seria jest dla ciebie. Nic nie wiesz o winach? Nie szkodzi. Nauczymy cię blefu w tej dziedzinie, pozwolimy kompetentnie konwersować. Uważaj jednak, to pułapka: po lekturze będziesz wiedzieć więcej w tej materii niż 99% ludzkości. Nigdy więcej nie pomyl...
Ta seria jest dla ciebie – dla dowolnej płci hipstera, yuppie czy scuppie, dla metro- i drwaloseksualnych, a także dla wszystkich niezrzeszonych. Jeśli chcesz zabłysnąć w towarzystwie (a przynajmniej nie pozostać w cieniu) – ta seria jest dla ciebie. Nic nie wiesz o seksie? Nie szkodzi. Nauczymy cię blefu w tej dziedzinie, pozwolimy kompetentnie konwersować. Uważaj jednak, to pułapka: po lekturze będziesz wiedzieć więcej w tej materii niż 99% ludzkości. Nigdy więcej nie pomyl...
Ta seria jest dla ciebie – dla dowolnej płci hipstera, yuppie czy scuppie, dla metro- i drwaloseksualnych, a także dla wszystkich niezrzeszonych. Jeśli chcesz zabłysnąć w towarzystwie (a przynajmniej nie pozostać w cieniu) – ta seria jest dla ciebie. Nic nie wiesz o kuchni? Nie szkodzi. Nauczymy cię blefu w tej dziedzinie, pozwolimy kompetentnie konwersować. Uważaj jednak, to pułapka: po lekturze będziesz wiedzieć więcej w tej materii niż 99% ludzkości. Nigdy więcej nie pomyl...
Niemiecki filozof Hermann Schmitz (ur. 1928) zaprojektował swoją Nową Fenomenologię w latach 70. XX wieku. Z perspektywy „ja-tu-teraz” starał się w licznych dziełach, do których niniejsze może służyć za wprowadzenie, rozwijać fenomenologię wychodzącą od bezpośredniego doświadczenia. Schmitz rezygnuje z heroicznych aktów „redukcji” Husserla, nie wierzy bowiem w możliwość takiego dotarcia do „czystej” świadomości, rezygnuje z wszelkiego transcendentalizmu, a nawet z idei samej ...
Nikołaj Michajłowicz Ziernow (1898–1980) był rosyjskim filozofem, teologiem i historykiem. W 1921 r. emigrował wraz z rodziną do Jugosławii, gdzie ukończył studia teologiczne. W 1925 r. przeniósł się do Paryża i rozpoczął aktywną działalność w rosyjskim ruchu studenckim; jednocześnie wykładał w Instytucie Teologicznym św. Sergiusza. Od 1930 r. mieszkał w Anglii. Uzyskał tytuł profesora Uniwersytetu Oksfordzkiego, był członkiem Towarzystwa Prawosławno-Anglikańskiego. Jest auto...
Isaiah Berlin (1909–1997) należy do klasyków XX-wiecznej filozofii politycznej i społecznej. Najlepiej znany jest z pełnych pasji, oryginalnych i wpływowych pism o wolności i swobodach obywatelskich. Na ten niepowtarzalny charakter jego twórczości niewątpliwie wpłynął fakt, że Berlin był świadkiem i dzieckiem burzliwej epoki. Urodzony w Rydze w rodzinie rosyjskich Żydów, od 1915 roku mieszkał z rodzicami koło Sankt Petersburga i na własne oczy już we wczesnych latach obserwow...
Pawieł Fłorienski (1882-1937) należy do najwybitniejszych postaci rosyjskiego prawosławia XX wieku. Jest jednocześnie przykładem tragicznego losu intelektualisty w Rosji Sowieckiej. Syn ormiańskiej szlachcianki i rosyjskiego inżyniera, urodził się na Zakaukaziu, gdzie jego ojciec pracował przy budowie kolei. Ukończywszy w Moskwie studia na wydziale nauk ścisłych, poświęcił się jednocześnie teologii i w 1911 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Odtąd jego życie umysłowe biegło ...
Philippe Aries (1914–1984), jeden z najwybitniejszych w XX wieku francuskich mediewistów, był „odkrywcą dziecka” jako tematu badań historycznych. Niniejsza książka, opublikowana w 1960 roku, stanowi właśnie pionierskie dzieło w tej dziedzinie, kanon, do którego nadal odwołują się zarówno historycy, jak i socjologowie. Dzieciństwo bowiem, jak wynika z badań autora, nie jest „naturalną” formą biologiczną, lecz konstrukcją społeczną dość niedawnego pochodzenia. Średniowiecze nie...
Stéphane Mallarmé (1842–1898), klasyk francuskiego i światowego symbolizmu w poezji, mentor Paula Valéry’ego (zob. Paul Valéry, "Pan Teste inne pisma", Fundacja Aletheia, Warszawa 2019). Podobnie jak wybór pism tego ostatniego niniejszy tom obejmuje pisma „poetologiczne” Mallarmégo. Znacznie bardziej hermetyczne niż w przypadku jego „ucznia”, stanowią, podług określenia samego autora, raczej rodzaj „krytycznej poezji” niż eseistykę krytycznoliteracką. Główne teksty w tym wybo...
Główny niemiecki filozof-diagnosta czasów współczesnych Peter Sloterdijk (ur. 1947) rozważa w tym tomie najnowszych tekstów zróżnicowaną tematykę skupioną wokół pytania o koniec historii. Pytanie nie brzmi jednak, jak u Fukuyamy, czy jest nadzieja na koniec historii pojętej jako walka o optymalny kształt życia, lecz czy jest nadzieja, że końca historii nie będzie – czy „statek kosmiczny Ziemia”, którego istnienie odkrył XX wiek, przetrwa wbrew instynktom samozagłady rozpowsze...
Henryk Paprocki (ur. 1946), duchowny prawosławny, wykładowca wielu uczelni, autor książek, artykułów i przekładów z dziedziny teologii prawosławnej i filozofii, w niniejszej pracy kontynuuje poszukiwania rozpoczęte w książce Czas. Eseje o wieczności (2018), tym razem w odniesieniu do przestrzeni, pytając, „czym jest przestrzeń?”. Autor przedstawia rozległy obraz problematyki przestrzeni w mitologiach, filozofii, teologii i literaturze. Te fascynujące zagadnienia rozpatruje w ...
Żadne dzieło w historii twórczości człowieka nie było przedmiotem takiej kontrowersji w kwestii autentyczności jak dialogi starożytnego greckiego filozofa Platona (ok. 427 – ok. 347 p.n.e.). Poświadczał ją Arystoteles i inni współcześni autora, a jej strażnikiem była Akademia Platońska istniejąca do VI wieku, ale nawet ona nie zdołała upilnować czystości dzieła. Znana do dziś systematyka Trazyllosa pochodzi dopiero z I wieku n.e. Dziś spośród ponad 40 domniemanych dialogów Pl...
Maria Anna Potocka – filozof sztuki, dyrektor Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, była założycielką czterech galerii autorskich (1972–2010). Ponadto jako kurator wielu wystaw dysponuje w tej dziedzinie ogromnym doświadczeniem, które zaowocowało książkami: Malarstwo (1995), Rzeźba (2002), Estetyka kontra sztuka (2007), To tylko sztuka (2008), Fotografia (2010), Nowa estetyka (2016), Zofia Posmysz. Szrajberka 7566 (2018), 150 lat malarstwa polskiego (2019). Jest też pr...
Pod koniec życia, w 1977 roku, Roland Barthes (1915–1980), klasyk współczesnej francuskiej humanistyki (m.in. Mitologie, Fragmenty dyskursu miłosnego, Imperium znaków, Stopień zero pisania), zaczął po śmierci matki pisać książkę o fotografii. Osobistym motywem była próba odnalezienia „istoty” zmarłej Henriette Barthes w fotografiach, które po niej pozostały. Paradoksalnie autor odnajduje to, czego szuka, w zdjęciu matki z jej dzieciństwa, z okresu, w którym jej nie znał, prze...
To prawdopodobnie najlepsza książka Hannah Arendt (1906–1975), wybitnej niemiecko-żydowsko-amerykańskiej intelektualistki. Opublikowana w 1963 roku, stanowi trzecie z serii istotnych dzieł jej filozofii politycznej, po "Korzeniach totalitaryzmu" (1951) i "Kondycji ludzkiej" (1958). Arendt opuściła Niemcy w 1933, a Francję w 1940 roku i resztę życia spędziła w USA z dala od totalitaryzmów i rewolucji. Mimo to jej rozważania wokół rewolucyjnych przewrotów stanowią oryginalną, i...
Paul Valéry (1871–1945), francuski intelektualista i poeta, przeszedł do historii XX wieku jako prawdziwy literacki celebryta, a zarazem autorytet intelektualny i moralny. Szczyt jego kariery przypada na lata międzywojenne: w 1925 roku został członkiem Akademii Francuskiej, w latach 1924–1934 był prezesem francuskiego PEN Clubu, a od 1937 roku w College de France utworzono specjalnie dla niego katedrę poetyki. Zebrane w tym tomie teksty składają się na zbiór głównych jego wyp...
Ta książka klasyka XX-wiecznej filozofii polityki ma dość długą historię, ale nieustającą aktualność. Michael Oakeshott (1901–1990) napisał ją prawdopodobnie w 1952 roku, ale ukazała się dopiero jako wydanie pośmiertne. Zawiera, jak cały dorobek tego autora, bardzo oryginalne i świeże spojrzenie na historię nowożytnych i współczesnych systemów politycznych. Oakeshott nie różnicuje ich tradycyjnie podług nastawienia na cele materialne lub duchowe ani podług legitymacji władzy,...
"Protagoras" jest (prawdopodobnie) wczesnym dziełem starożytnego greckiego filozofa Platona (427–347 p.n.e.), dość niekonwencjonalnym na tle jego późniejszych dialogów. Oto Sokrates wdaje się w dyskusję o cnocie z sofistą Protagorasem i wcale nie góruje nad rozmówcą. Oryginalna dramaturgia tego starcia obejmuje tak spektakularne momenty jak „gra na czas” Sokratesa, który najwyraźniej traci wątek, i jak ostateczne zawieszenie dysputy do następnej okazji. Wszystko to nadaje dia...
Żona jest nowym faktem społecznym. Oczywiście żona w dzisiejszym sensie, podobnie jak inne elementy prywatnego życia: rodzina, gospodarstwo domowe, dziecko, dzieciństwo. Jeszcze kilkaset lat temu ognisko domowe wyglądało zupełnie inaczej. Rodzina nuklearna, małżeństwo z miłości, a nie jako interes załatwiany przez rodziców ponad głowami przyszłych małżonków, intymność życia domowego z dzieckiem jako jego hołubionym centrum to dość nowe „wynalazki”. Francuscy badacze historii ...
Henryk Paprocki (ur. 1946), duchowny prawosławny, wykładowca polskich uczelni, autor wielu książek i przekładów z dziedziny teologii prawosławnej, w niniejszej pracy podjął odwieczne zagadnienie „czym jest czas?” u samych jego podstaw, pytając przede wszystkim, czy czas w ogóle istnieje. W niniejszym tomie, choć podtytuł sugeruje zbiór tekstów skupionych wokół jakiegoś tematu, autor przedstawił rozległy, a zarazem spójny obraz tej problematyki. Są to równocześnie „eseje o wie...
Wzory kultury, opublikowane w 1934 roku dzieło amerykańskiej antropolożki Ruth Benedict (1887–1948), należą do światowego kanonu literatury naukowo-humanistycznej. Będąc jedną z podstawowych lektur studenta nauk społecznych, niosą jednocześnie przesłanie dla szerokich kręgów czytelniczych o zrozumieniu inności i tolerancji dla niej. Benedict pokazuje, jak zróżnicowane, osobliwe, czasem wprost niepojęte dla nas mogą być zjawiska kulturowe poszczególnych społeczeństw, jednak uj...
