Mało kto wie, że próbę wprowadzenia mieszanego systemu wyborczego w Polsce podjęto już na samym początku procesu transformacji ustrojowej i niewiele zabrakło, aby pierwsze w pełni demokratyczne wybory do Sejmu RP odbyły się pod rządami takiej właśnie ordynacji. Fiasko tego projektu nie zamknęło jednak dyskusji na ten temat. W ciągu ponad 30-letniej historii politycznej III RP pojawiło się kilkanaście różnych projektów i pomysłów systemu mieszanego dla Polski. Kwestia ta pozos...
„ZABYTKI – BIOLOGIA – KONSERWACJA” to interdyscyplinarne opracowanie zbiorowe, w skład którego wchodzi 14 artykułów dotyczących różnych zagadnień związanych z ochroną zabytków przed zniszczeniami pochodzenia biologicznego, czyli przed biodeterioracją. Skupiono się przede wszystkim na obiektach wykonanych na podłożach z papieru (w tym fotografiach), z pergaminu, skóry lub na tkaninach. Autorami są specjaliści w zakresie biologii, chemii, medycyny oraz konserwatorzy dzieł sztuk...
Decyzja o pójściu na studia, szczególnie kiedyś, była wyborem życiowym. Opuszczało się, przeważnie już na zawsze, rodzinne strony i budowało swoje dorosłe życie już w innym, obcym dotychczasowym zwyczajom i tradycji, otoczeniu. Towarzyszem przez lata studiów był zaś indeks […]. Studencki indeks związał się z Andrzejem Wantułą nie tylko na okres studiów w Warszawie, o czym traktuje pierwsza część pracy. Towarzyszył mu również podczas studiów we Francji, najpierw w Montpellier,...
Opracował i wstępem opatrzył – Bogdan Burdziej Celestyn Zyblikiewicz, skromny poczmistrz w Czernelicy nad Dniestrem, w 1887 r. – dziewięć lat przed Państwem żydowskim (1896) twórcy syjonizmu Theodora Herzla, opublikował w Kołomyi Nową Judeę. Dzieło to przedstawia prekursorską, intelektualnie dojrzałą, opracowaną w najdrobniejszych szczegółach koncepcję rozwiązania kwestii żydowskiej w Europie poprzez utworzenie państwa Żydów. Edycję dzieła poprzedza Wstęp, zawierający zarys...
Wybitny historyk francuski Fernand Braudel w swoich pracach o Morzu Śródziemnym stwierdził, że dla zrozumienia działań nawet pojedynczego człowieka konieczny jest szeroki kontekst, jaki tworzą przestrzeń i środowisko społeczne, w którym toczy swoje życie główny bohater. Dla Braudela Filip II, król Hiszpanii, stał się więc tylko pretekstem do analizy całej cywilizacji Morza Śródziemnego w jego czasach. W prezentowanej książce autor posługuje się metodą Braudela, ale odnosi ją ...
Tłumaczenie, wstęp, opracowanie naukowe – Rafał Michalski Czwarty gaj, napisany przez młodego Herdera w 1769 roku, jest dziełem niepowtarzalnym, które daleko wykracza poza horyzont dyskusji estetycznych prowadzonych w połowie XVIII wieku. Rozprawa nie została opublikowana za życia autora, pierwszego krytycznego wydania doczekała się dopiero w drugiej połowie XX wieku. Herder przedstawia w niej nowatorską teorię estetyczną, której celem jest badanie źródeł poznania zmysłowego...
Aktualny kontekst głoszenia Ewangelii wymaga coraz to nowych środków, aby wybrzmiała ona w pełni. Rozwój technologiczny współczesnego świata zmienia oblicze komunikacji. Porozumiewanie staje się prostsze, informacje dostępne są na wyciągnięcie ręki, a formowane w tym procesie społeczeństwo zaczyna być nazywane społeczeństwem informacyjnym. Nowe środki i możliwości technologiczne dały nowe szanse na rozprzestrzenianie się prawd objawionych. W nowej kulturze Kościół może spraw...
Monografia naukowa Świat z perspektywy sztuki, sztuka w perspektywie świata #Rysunek to czwarty tom serii wydawniczej Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Zarówno poprzednie tomy, jak i ten obecny mają na celu stworzenie dogodnej przestrzeni dla twórczej wymiany poglądów, opinii i prezentacji wiedzy na temat szeroko rozumianej kultury, sztuki i edukacji przez przedstawicieli środowisk naukowych, artystycznych i edukacyjnych. To, co wyróżnia ten tom, to wątek przewodni, któr...
Monografia naukowa Świat w perspektywie sztuki, sztuka w perspektywie świata #Środowisko to piąty tom serii wydawniczej Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Opracowanie zawiera teksty dotyczące szeroko rozumianej kultury, sztuki oraz edukacji artystycznej i wychodzi naprzeciw potrzebie tworzenia przestrzeni dla prezentacji poglądów i wymiany doświadczeń środowiska naukowo-artystycznego. Prezentowane teksty odzwierciedlają różnorodność tego środow...
Tematem przewodnim szóstego tomu serii wydawniczej Świat w perspektywie sztuki, sztuka w perspektywie świata #Interdyscyplinarność Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu jest interdyscyplinarność. Zebrane w tomie teksty prezentują różnego rodzaju podejścia do interdyscyplinarnego charakteru sztuki. Dotyczą one zarówno twórczej partycypacji, jak i refleksji teoretycznej oraz relacji z innymi dyscyplinami nauki. Zakres tematyczny obejmuje szerokie sp...
Wojciech Piasek, Piotr Oliński Bariery – możliwości – wyzwania. Wprowadzenie do lektury / 9 Wojciech Piasek Przyroda jako bariera, możliwość oraz wyzwanie a interpretacja humanistyczna interakcji człowieka z przyrodą w historii / 11 Rafał Kleśta-Nawrocki Bariery i wyzwania współczesnego postrzegania przyrody. Ponowne oczarowywanie świata / 23 Filip Rogalski Kiedy w ciele etnografa ujawnia się pewien staruszek – idiosynkrazje cielesne i ontologia animistyczno-perspektywisty...
Monografia Polsko-ukraińskie spotkania językowe jest efektem realizowanego w 2022 roku projektu „Polskie cztery pory roku w Charkowie. Spotkania z polską kulturą, językiem i historią” (finansowanie z programu NAWA „Promocja języka polskiego”, BJP/PJP/2021/1/00011/U). Została przygotowana przez badaczy z uniwersytetów we Lwowie, w Łucku, Charkowie, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Toruniu i Szczecinie. Dziesięć zawartych w niej studiów, siedem napisanych w języku polskim, trzy w jęz...
Jadwiga Lechicka interesuje autora jako historyczka. Temu zainteresowaniu daje on pierwszeństwo i z takiego punktu wychodzi w swych rozważaniach. Bohaterkę książki przedstawia jako człowieka pojedynczego – jednostkę podejmującą wybory życiowe, mającą indywidualne pragnienia i oczekiwania wobec siebie. Wykorzystuje do tego ślady – biografemy, które pokazują ją jako podmiot prywatny z niepowtarzalnym jednostkowym doświadczeniem, bohaterkę swojego życia. Biografemy to informacje...
Autorka stara się odpowiedzieć na pytanie, jak funkcjonuje polska pamięć po 1989 roku i na ile literatura oraz inne media pamięci mogą służyć jako przestrzeń wyrażania, negocjowania i wreszcie zmiany poszczególnych trybów pamiętania. Główny punkt zainteresowania monografii to dynamiczna, ciągle ewoluująca relacja czasowa między teraźniejszością, z perspektywy której pamiętamy, przeszłością, która jest w ten sposób odtwarzana i kształtowana, oraz przyszłością, której wizje nie...
This book seeks to examine and explore an issue within the study of constitutionalism that is an extensive phenomenon that cannot be easily reduced merely to the written legal document. Now this claim is a quite obvious truth, yet the scope of uncodifiable – that is to say, those aspects of law and constitutionalism that escape or avoid being framed in codified or written form – are hard to embrace by legal science. Hence, our intention in this volume was to explore the issue...
Sztuka polska, która powstawała poza granicami Polski – szczególnie po wybuchu drugiej wojny światowej – jako niezwykle istotne zjawisko w dziejach polskiej kultury artystycznej, pomimo poważnego rozpoznania i wielu badań naukowych, systematycznie i konsekwentnie od 1989 roku prowadzonych w środowiskach uniwersyteckich przez historyka sztuki prof. zw. dr. hab. Jana Wiktora Sienkiewicza, nadal czeka na swój naukowy korpus. Oddane do rąk czytelników opracowanie jest kolejnym u...
Apokalipsa św. Jana nie jest, wbrew jej potocznemu, popkulturowemu rozumieniu, katalogiem spektakularnych katastrof albo jedynie pobudzającą wyobraźnię twórców charakterystyką antychrysta. Opisuje zakorzenienie historii życia wierzących w Zmartwychwstałym i pamięć o perspektywie eschatycznej. Kościół przedstawiony w Ap, będąc w świecie, przeżywa kryzysy, problemy i zagrożenia (por. Ap 1,9; 2,6.9.10.13.15.20.22; 6,9-11; 7,14; 11,7; 12,11; 13,11; 17,6 18,24). Z tego powodu potr...
Po raz pierwszy w historiografii autor w odrębnym opracowaniu przedstawia studenckie czasy Mikołaja Kopernika, przybliżając realia pobytu torunianina w Krakowie, Bolonii, Rzymie, Padwie i Ferrarze. Ze względu na skąpe informacje o samym Koperniku opisano środowisko, w którym przebywał, czyli miasta, uniwersytety, wspomniano o ludziach, z którymi się spotkał lub mógł spotkać, omówiono także książki, które w tym czasie nabył lub czytał. Dużo miejsca poświęcono przedstawieniu pr...
Celem książki jest wykorzystanie analizy literatury powstającej w czasach wielkich przemian pierwszej połowy XIX wieku do tego, by inaczej spojrzeć na początki polskiej nowoczesności i zdać relację z jej specyfiki wynikającej z półperyferyjnej modernizacji stojącej u jej genezy. Podporządkowana pozycja w ramach systemu-świata skutkuje tym, że modernizacja półperyferiów już od swojego punktu wyjścia wpada w inną trajektorię rozwoju niż ta znana z krajów centrum. Cechuje ją „k...
Fenomen archiwum roztrząsać można wielorako, najprościej jest analizować teksty uczone obserwatorów tego fenomenu. Autorzy natomiast tomu VII Toruńskich Konfrontacji Archiwalnych tym razem proponują drogę inną – wielokrotnego studium przypadków tworzenia i wykorzystywania archiwów. Ogólne cele powoływania i posługiwania się archiwami są znane. Są to potrzeby: prawno-administracyjne, informacyjno-polityczne, budowania pamięci i tożsamości, strzeżenia przywilejów i czystości gr...
Oddajemy do rąk Czytelników ostatni z tomów poświęconych antropologii w ujęciu interdyscyplinarnym. Serię otwierała trzytomowa publikacja „Człowiek – istota religijna”. Następnie pochyliliśmy się nad człowiekiem w perspektywie „ciała i duszy” oraz „czystości i brudu”. Ostatnia publikacja to próba odczytania człowieka w kontekście „mądrości a głupoty”. Zamysłem redaktorów było ukazanie interdyscyplinarności perspektyw spojrzenia antropologicznego. Pierwszy tom zawierał przemyś...
„Czy średniowieczny duchowny mógł być jednocześnie mieszczaninem? Sprzeczność tego pytania jest tylko pozorna. Wynika ze stereotypowego przekonania o nieruchomej strukturze społeczeństwa średniowiecznego, sztywno podzielonego na ściśle odseparowane stany. Tymczasem problem ówczesnej przynależności społecznej nie jest wymysłem współczesnego historyka. Pytanie czy kapłan jest mieszczaninem zadawali już średniowieczni rajcy. Znalazło się ono w zestawie problemów prawno-ustrojowy...
Drugi tom (Nie)chcianej tożsamości jawi się jako ważny i śmiały w kontekście dyskusji toczonych obecnie w nauce i publicystyce. Całość dotyczy wielorakich procesów konstruowania tożsamości, tych Innych, często obcych, które nie mają mandatu patriarchalnego i homogenicznego kulturowo społeczeństwa, a domagają się własnej reprezentacji w dziełach i tekstach kultury. Problemy „stabuizowanej” przeszłości, uchodźctwa, odrzucenia i wstydu, treści zastygłych w podświadomości, często...
Postawiony w książce problem sprowadza się do odtworzenia wartości chronionych i urzeczywistnianych w konstrukcji dziedziczenia przez polskiego ustawodawcę. Punktem wyjścia do podjętych rozważań jest teza, zgodnie z którą konstrukcja dziedziczenia jest osadzona w wartościach o charakterze gospodarczym i społecznym. Na kartach książki ukazano aksjologiczny wymiar poszczególnych instytucji prawa spadkowego: dziedziczenia ustawowego, dziedziczenia testamentowego i wydziedziczeni...
