Biografie i wspomnienia - książki, ebooki i audiobooki

Typ publikacji

Cena

Format

Wydawcy

Sortuj według:
Zyskujące popularność

Popularne kategorie

Wszystkie kategorie

    Promocja
    okładka Quentin Tarantino. Rozmowy, Ebook | Gerald Peary

    Tarantino. Jego nazwisko to klasa sama w sobie w świecie filmu.Wyrazisty w słowach pasjonat i mistrz sztuki filmowej.Otwarty, entuzjastyczy i chętny do dzielenia się swoją miłością do filmu jest wymarzonym rozmówcą dla dziennikarzy. W chronologicznie postępujących po sobie wywiadach opowiada o własnych filmach, o fascynacji innymi reżyserami i filmami, a także o swoim niezwykłym życiu. Szczerze mówi o tym, jak dorastał w Los Angeles, wychowany przez samotną matkę, pół Indiank...

    Promocja
    okładka Odnalezieni, Ebook | Anna Kamińska

    Książka Anny Kamińskiej, autorki bestsellerowej Simony — jednego z największych hitów wydawniczych roku. Czternaście opowieści o trudnych, ale ważnych spotkaniach, o poszukiwaniu najbliższych oraz o podróży w głąb siebie. Prawdziwe historie kilkunastu adoptowanych niegdyś bohaterów, którzy po latach decydują się odnaleźć swoje rodziny biologiczne. Księgowa, artysta malarz, dyrektor dużej firmy, pedagog i inni. Jedni o swojej przeszłości dowiedzieli się od rodziców, ni...

    Promocja
    okładka Neapol ’44, Ebook | Norman Lewis

    Norman Lewis trafił do Włoch jako oficer komórki brytyjskiego wywiadu dołączonej do sztabu amerykańskiej 5. Armii. Młody Brytyjczyk nie spodziewał się, że rok później będzie wyjeżdżał z dziennikiem pełnym wspomnień o niezwykłym mieście i jego mieszkańcach. Kiedy Lewis przybył do Neapolu, sytuacja – podobnie jak w reszcie kraju – poważnie się komplikowała. Kampania włoska trwała, Mussolini nie zamierzał się poddać, alianci wszędzie tropili faszystów, a cywile musieli zmierzy...

    PromocjaNowość
    okładka Król Olch. Wilm Hosenfeld, oficer, który uratował Władysława Szpilmana. Otto von Wächter, generał SS, który ograbił Kraków, Audiobook | Magdalena Ogórek

    „Świetnie napisane. Dowiedziałem się więcej o człowieku, który uratował mojego Ojca” – Andrzej Szpilman.Fascynujące śledztwo historyczno-dziennikarskie dotyczące:• przerzutu hitlerowskich zbrodniarzy do Ameryki Południowej• dostępu do Tajnego Archiwum Watykańskiego• niezwykłych losów kapitana Wilma Hosenfelda, niemieckiego oficera, który uratował Władysława Szpilmana, bohatera filmu Romana Polańskiego „Pianista”• ratowania przez Hosenfelda sakraliów z warszawskich kościołów p...

    PromocjaNowość
    okładka W stronę Anny, Audiobook | Sylwia Góra

    Hania Lilpop, późniejsza Anna Iwaszkiewicz, zasłużyła na swoją biografię już dawno temu.Kim była jedna z najlepiej znanych małżonek w historii literatury polskiej XX wieku? Muzą, ostoją, przyjaciółką. Panienką z dobrego domu, zagubioną, zranioną i osamotnioną po odejściu matki i samobójczej śmierci ojca, czasem bezwolną i niepewną. Kobietą borykającą się z chorobą psychiczną, która w poszukiwaniu spokoju i pewności uciekała w niezrozumiałe dla wielu religijne światy. Ale też ...

    PromocjaNowość
    okładka Moje uniwersytety, Książka |

    Lesław Morawski - człowiek wielu zawodów o wielokierunkowych zainteresowaniach. Globtroter. Technik budowy maszyn elektrycznych, prawie inżynier energetyk (skończone cztery lata Politechniki Wrocławskiej), prawnik (Uniwersytet Wrocławski) – negocjator i mediator. Cały czas mi się wydawało, że zostałem stworzony do rozwiązywania problemów, a tymczasem – jak się okazało – największym problemem jestem ja sam. Życie jest bardzo niebezpiecznym zajęciem – śmiertelność zawsze osiąg...

    PromocjaNowość
    okładka Chcę być święta /E-BOOK/, Ebook | Małgorzata Król

    Polki, które zmieniły świat!Emilia Wojtyłowa, Wanda Błeńska, Wanta Półtawska, Helena Kmieć...Czy świętość jest zarezerwowana tylko dla wybranych? Czy można odnaleźć ją w codziennym życiu, w trosce o rodzinę, w pracy, w chwilach poświęconych innym?Małgorzata Król w swojej książce przybliża historie dziesięciu kobiet, których na pierwszy rzut oka nie wyróżniało nic nadzwyczajnego. Zmagały się z trudnościami, miewały kryzysy i doświadczały cierpienia. Kierując się wewnętrznym pr...

    PromocjaNowość
    okładka Bieszczady Dla tych, którzy lubią chodzić własnymi drogami, Książka | Adrian Markowski

    Uaktualnione i rozszerzone wydanie bestselleru o Bieszczadach. Ta książka to klucz do poznania Bieszczadów. I to wcale nie powierzchownie, ale do głębi. Na podstawie swoich długoletnich doświadczeń autor książki pewnie prowadzi czytelnika po drogach i bezdrożach, meandrach przeszłości i dnia dzisiejszego Bieszczadów. Niczego nie narzuca, a tylko wskazuje szlaki do skarbów, które można tu odnaleźć. Bo Bieszczady są magiczne, lecz ta magia dostępna jest jedynie tym, którzy wied...

    PromocjaNowość
    okładka Krakowianki. Kontynuacja, Ebook | Alicja Zioło

    Oto kolejna odsłona Krakowianek – opowieść o kobietach z Krakowa, które kształtowały historię nie tylko miasta, ale i całej Polski. Zebrane są tu portrety zarówno owianych legendami średniowiecznych władczyń, jak i artystek awangardy, pionierek sztuki, muzyki i sportu oraz cichych bohaterek wojennych dramatów.Jak Olga Boznańska – znana dziś na całym świecie malarka – mogła zostać bezkompromisową artystką w epoce zdominowanej przez mężczyzn? Czy Helena...

    PromocjaNowość
    okładka Bob Dylan i muzyczna rewolucja Newport, Seeger, Dylan i noc, która podzieliła lata sześćdziesiąte, Książka |

    Mistrzowsko nakreślony obraz wyjątkowego artysty i narodzin muzyki rockowej Wieczorem 25 lipca 1965 roku Bob Dylan wszedł na scenę Festiwalu Folkowego w Newport w towarzystwie zespołu grającego na instrumentach podłączonych do prądu. Następnie wykrzyczał swój nowy rockowy przebój Like a Rolling Stone. Publiczność złożona z fanów muzyki folkowej i aktywistów politycznych, którzy obwołali Dylana swoim akustycznym prorokiem, zareagowała osłupieniem i buczeniem. Wyrazy uznania by...

    PromocjaNowość
    okładka Zaginiona Iwona Wieczorek Koniec kłamst, Książka | Mikołaj Podolski

    Zaginiona Iwona Wieczorek – 10 LAT ŚLEDZTWA W SPRAWIE IWONY WIECZOREK Przełomowe relacje świadków Nowy krąg podejrzanych Informacje, do których nie dotarli śledczy Zaginione nagrania i inne błędy policji Fakty ukrywane przed opinią publiczną W 15. rocznicę zaginięcia Iwony Wieczorek, po wielu latach dziennikarskiego śledztwa, Mikołaj Podolski i Marta Bilska odkrywają przed czytelnikami informacje, które mogą przyczynić się do ujawnienia prawdy o najgłośniejszym polsk...

    PromocjaNowość
    okładka Kraj Boga  moja droga do szczęścia: od myśliwego do obrońcy przyrody, Książka | Curwood JamesOliver

    Natura jest moją religią. A moim pragnieniem… moją ambicją… wielkim celem, który chcę osiągnąć, jest zabrać moich czytelników ze sobą w samo serce tej Natury. Kocham ją i czuję, że oni też muszą ją pokochać… jeśli tylko uda mi się ich ze sobą zapoznać. Książka „Kraj Boga: Moja droga do szczęścia – od myśliwego do obrońcy przyrody” to autobiograficzna opowieść duchowa i filozoficzna, w której autor dzieli się swoją wewnętrzną przemianą – od zdeklarowanego myśliwego i niszcz...

    PromocjaNowość
    okładka Bob Dylan i muzyczna rewolucja, Ebook | Elijah Wald

    Mistrzowsko nakreślony obraz wyjątkowego artysty. Bob Dylan i muzyczna rewolucja była inspiracją dla twórców głośnego filmu Kompletnie nieznany, nominowanego do ośmiu Oscarów, w tym za najlepszy film, najlepszy scenariusz adaptowany i najlepszą rolę męską – dla Timothéego Chalameta. Wieczorem 25 lipca 1965 roku Bob Dylan wszedł na scenę Festiwalu Folkowego w Newport w towarzystwie zespołu grającego na instrumentach podłączonych do prądu. Następnie wykrzyczał swój nowy roc...

    PromocjaNowość
    okładka Dziennik ambasadora Londyn 1994-1999 Tom 1 Rok 1944, Książka | Stemplowski Ryszard

    Ryszard Stemplowski - prawnik (UWr) i historyk (IH PAN). Szef Kancelarii Sejmu (1990-1993). Ambasador w Londynie (1994-1999). Dyrektor - organizator PISM (1999-2004). Profesor nauk humanistycznych. Wykładał na Uniwersytecie Jagiellońskim i w Akademii Ignatianum.

    PromocjaNowość
    okładka Dziewięć żyć królowej, Książka |

    Ile żyć można przeżyć w jednym życiu? Czy wiek może być przeszkodą, aby rozpocząć nowe? Ile nieprzetartych szlaków można odkryć, aby dojść do celu? Odpowiedzi na te pytania poznała Elżbieta Lubert, bohaterka „Dziewięciu żyć królowej”. Opowieść o jej życiu to portret starszej pani daleki od wizerunku babuleńki w bamboszach, dziergającej na drutach nowy kubraczek. To jednocześnie opis niesamowitych wydarzeń i niebanalnych przygód z najdalszych zakątków świata. Czasem dramatycz...

    PromocjaNowość
    okładka O pszczołach i ludziach, Książka | Lotte Möller

    Najlepszy przyjaciel człowieka ma sześć nóg! Niezwykła panorama relacji pszczół i ludzi. Między pszczołami a ludźmi panuje dziś napięcie. Wszyscy słyszeli już chyba o katastrofalnych skutkach, jakie może przynieść wyginięcie tych owadów. Okazuje się jednak, że łączą nas tysiące lat wspólnych losów. Warto odkryć niezwykłą historię ludzko-pszczelich relacji. Poznać życie w ulu czy sekrety pszczelej mowy. Zastanowić się nad tym, co stosunek ludzi do pszczół mówi o nas samych. Cz...

    PromocjaNowość
    okładka Jak pisać. Pamiętnik rzemieślnika, Książka | Stephen King

    Wydanie rozszerzone zawierające dodatkowe teksty i rozmowę Stephena Kinga z Joe Hillem. Dużo czytać. Jeszcze więcej pisać. Nie poddawać się. Wyłączyć telewizor. Być uczciwym wobec siebie i swoich bohaterów. Nie bać się krytyków. Nie lekceważyć gramatyki. Oszczędzać słowa – radzi początkującym pisarzom słynny autor horrorów. Ale „Pamiętnik rzemieślnika” to nie tylko porady dla twórców opowiadań o kosmicznych mutantach w radioaktywnym jeziorze. Wielbiciele Stephena Kinga znajdą...

    PromocjaNowość
    okładka Moi poeci, Książka | Aleksander Fiut

    Galeria portretów kilku poetów Nowej Fali z autoportretem w tle Zebrane w tej książce eseje poświęcone zostały sześciu wybitnym poetom Nowej Fali: Witowi Jaworskiemu, Jerzemu Kronholdowi, Julianowi Kornhauserowi, Ryszardowi Krynickiemu, Stanisławowi Barańczakowi oraz Adamowi Zagajewskiemu. Aleksander Fiut – historyk literatury, krytyk, eseista, emerytowany profesor zwyczajny na Wydziale Polonistyki UJ i długoletni kierownik Katedry Historii Literatury Polskiej XX wieku – pis...

    PromocjaNowość
    okładka Józef Feldman (1899-1946), Książka | Piotr Biliński

    Józef Feldman(1899–1946) był historykiem dziejów nowożytnych i najnowszych, profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, synem krytyka literackiego i publicysty Wilhelma Feldmana oraz tłumaczki Marii z Kleinmanów. Doktorat przygotował pod kierunkiem Władysława Konopczyńskiego. Podczas okupacji niemieckiej ze względu na żydowskie pochodzenie ukrywał się pod przybranym nazwiskiem Józef Sokołowski. Napisał fundamentalne prace o XVIII wieku, między innymi Polska w dobie wielkiej woj...

    PromocjaNowość
    okładka Odważne bohaterki wiary, Książka |

    KOBIETY NIEZWYKŁEJ WIARY Przygotuj się na inspirujące spotkania z 50 nieustraszonymi kobietami, które wykorzystały otrzymane od Boga talenty, by w pełni przeżywać swoja wiarę! • CORRIE TEN BOOM ratowała Żydów z Holokaustu, przeżyła obóz koncentracyjny i na całym świecie głosiła Dobrą Nowinę o Jezusie i przebaczeniu • FLORENCE NIGHTINGALE pionierka nowoczesnego pielęgniarstwa, która pomagała ratować rannych żołnierzy, otworzyła jedna z pierwszych szkół dla pielęgniarek i napi...

    PromocjaNowość
    okładka Czechy To nevymyslíš, Książka |

    Czy Czesi faktycznie zasługują na miano najbardziej wyluzowanego narodu Europy Środkowej? Dlaczego mieszkańcy Brna, Ostrawy czy Ołomuńca nie cierpią, gdy ktoś mówi, że mieszkają w Czechach? Ile jest prawdy w stwierdzeniu: Co Czech do muzykant? Franz Kafka, Bohumil Hrabal, Milan Kundera, Ota Pavel – w czym tkwi fenomen czeskiej literatury, sprawiający, że mieszkańcy tego niezwykłego kraju wolą chrzcić książki niż dzieci? I czy rzeczywiście są narodem ateistów? Jak Czesi zostal...

    PromocjaNowość
    okładka Polaków seks powszedni, Audiobook | Ewa Wąsikowska-Tomczyńska

    Najśmielsza opowieść o seksie, jaką kiedykolwiek przeczytacie. 26 bohaterów, 52 historie. Odważne rozmowy o tym, co naprawdę współcześni Polacy robią w łóżku i poza nim. W każdym rozdziale cztery opowieści – dwie kobiece i dwie męskie. Bardzo różni bohaterowie. Wychowani w odmiennych warunkach i środowiskach, mający całkiem inne potrzeby i dokonujący niełatwych wyborów życiowych. Dzielą ich pokolenia, życie stawia przed nimi trudne wyzwania. Łączy ich jednak to, że zdec...

    PromocjaNowość
    okładka Piekło, ukryte blizny, mistrzostwo świata. Autobiografia, Ebook | Maciej Jaworski

    Mistrz świata 2023, wielokrotny mistrz Irlandii, wicemistrz Polski w Bench Press – Maciej Jaworski odsłania kulisy swojego sukcesu. W tej książce nie znajdziesz lukrowanej opowieści. To prawdziwa historia – o dziecięcych traumach, życiowych porażkach i codziennej walce. Walce o zdrowie i życie, walce o marzenia, a co najważniejsze walce o samego siebie. Nawet najsilniejsze ciało ugnie się pod ciężarem słabego ducha. Maciej pokaże Ci, jak hartować umysł, bo to on decyduje o zw...

    PromocjaNowość
    okładka Tropiąc Bin Ladena W afgańskiej matni 1997-2007, Książka | Aleksander Makowski

    Autor – jeden z najzdolniejszych oficerów wywiadu PRL, współpracujący także ze służbami wolnej Rzeczypospolitej – nie kryje, że ta książka być może nigdy by nie powstała, gdyby nie sławetny Raport Macierewicza, dekonspirujący operację prowadzoną przez polski wywiad w Afganistanie. Opowiem ci swoją wersję – zdaje się mówić Aleksander Makowski – a ty, czytelniku, sam oceń, czy jest wiarygodna. Poznajemy więc historię widzianą od kulis, napisaną ze zdumiewającą szczerością, częs...

Co znajdziesz w kategorii: Biografie i wspomnienia

Co to jest książka biograficzna?

Książki biograficzne to dzieła opisujące życie, karierę, osiągnięcia jakiejś znanej postaci lub popularnej osoby, na przykład muzyka, polityka czy sportowca. Niektóre z tych tytułów są fabularyzowane, inne nie. W przeciwieństwie do autobiografii, ebooki biograficzne napisane są z perspektywy osoby trzeciej, opisującej daną postać. Z kolei autobiografie to historie tworzone przez same osoby w nich opisywane - znajdziecie w nich zatem wiele osobistych opowieści oraz pierwszoosobową formę narracji. Czasami biografie skupiają się na osobach lub wydarzeniach kontrowersyjnych - innym razem na tych najbardziej cenionych i lubianych. Sensację wywołał na przykład debiut literacki Jennette McCurdy, “Cieszę się, że moja mama umarła”. Ten pełen emocji zapis zmagań z toksyczną matką, zaburzeniami odżywiania i uzależnieniami jednej z najbardziej znanych współczesnych amerykańskich dziecięcych aktorek. Nie zawsze jednak biografie lub autobiografie opierają się na tak trudnych zwierzeniach i wspomnieniach.

Z czego składa się biografia?

Jakie elementy składają się na ciekawe biografie? Przede wszystkim wciągająca, często wielowątkowa historia odmalowująca obraz człowieka z krwi i kości - z jego radościami i smutkami, problemami i sukcesami. Często dzieła te opierają się na wspomnieniach - czy to samej opisywanej osoby, czy jej przyjaciół, znajomych, rodziny, bliskich. Dzięki temu otrzymujemy w miarę możliwości jak najbardziej pełny obraz życia, do którego poznania zostajemy zaproszeni. Nierzadko dzięki temu poznajemy inne, czasem zaskakujące oblicze danej osoby, odmienne od tego, co znamy z mediów czy opinii społecznej. Najlepsze książki biograficzne często opierają się na sytuacjach, które są czytelnikom zupełnie nieznane lub niewyobrażalne. Tak dzieje się na przykład w wypadku tytułu “ Czesałam ciepłe króliki. Rozmowa z Alicją Gawlikowską-Świerczyńską” Dariusza Zaborka. Ta lekarka i więźniarka obozu w Ravensbrück opowiada historię o niesamowitym optymizmie, który udało się jej utrzymać nawet pomimo tragicznych warunków obozu koncentracyjnego. W wieku 92 lat zdecydowała się opowiedzieć Zaborkowi o swoim życiu, dzięki czemu otrzymujemy poruszający obraz o życiu silnej, odważnej i niezależnej kobiety. Ebook z tym wywiadem znajdziecie na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.

Jakie są rodzaje ebooków biograficznych?

Na Woblink znajdziecie wiele różnych rodzajów biografii literackich skupiających się na osobach o różnych zawodach, pochodzeniu czy żyjących w zupełnie odmiennych od dzisiejszych warunkach. Wiele tego typu dzieł odmalowuje portrety artystów i twórców. W tej grupie znajdziecie chociażby historię życia Kory zatytułowaną “Się żyje. Kora. Biografia” napisaną przez Katarzynę Kubisiowską. Z kolei autobiograficzna “My Love Story. Autobiografia” została spisana przez samą Tinę Turner. Nie tylko ta wielka piosenkarka wzięła sprawy w swoje ręce, gdy przyszło do opowiedzenia historii swojego życia. Taką drogą poszli także Dave Grohl, muzyk, lider zespołu Foo Fighters, w swojej książce “The Storyteller. Moje historie. Opowieści o życiu i muzyce” czy Woody Allen w “A propos niczego. Autobiografia”. Specyficzny rodzaj autobiografii przedstawił w swoim dziele “Tysiąc lat radości i trosk. Wspomnienia” chiński artysta Ai Weiwei, przeplatając własne doświadczenia i wspomnienia z historią swojego ojca oraz kontekstem przemian, jakie miały miejsce w Chinach w ciągu kilku ostatnich dekad. Ciekawą perspektywę biografii artysty proponuje także Natalia Budzyńska w swoim dziele “Witkiewicz, ojciec Witkacego”. Opisuje ona bowiem życie znanego malarza, krytyka sztuki oraz pisarza, ojca Witkacego, twórcy architektonicznego stylu zakopiańskiego, o którym czasem zapomina się, mówiąc głównie o jego synu. Wśród ważnych biografii polskich artystów znajdziecie także książkę Moniki Śliwińskiej “Wyspiański. Dopóki starczy życia”. Dzięki danym zebranym w archiwach, rodzinnych dokumentach, listach i pamiętnikach Śliwińskiej udaje się zrekonstruować mało znanego, prywatnego Wyspiańskiego, który ściga się z własną śmiercią, najbardziej intymne wiersze pisze o żonie i gorączkowo szuka sposobu, by dostąpić artystycznego spełnienia i nieśmiertelności. Cennym źródłem wiedzy są także biografie świętych (hagiografie). Dotyczą one zarówno postaci historycznych (na przykład “Ignacy Loyola. Sam i na piechotę”), jak i współczesnych (jak “Siostra Faustyna. Biografia świętej”). Wiele z nich dotyczy także świętych papieży, w tym Jana Pawła II - tutaj znajdziecie chociażby “Pontyfikat na czasy zamętu. Jan Paweł II wobec wyzwań Kościoła i świata” o. Macieja Zięby lub “Niezapomniany. Jan Paweł II we wspomnieniach przyjaciół i współpracowników” Włodzimierza Rędziocha. Te i wiele innych biografii oraz autobiografii znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).

Najlepsze książki biograficzne i autobiograficzne

Wiele popularnych biografii i autobiografii opowiada historie osób rozpoznawalnych na całym świecie, odkrywając nieznane lub przemilczane wcześniej elementy ich życia. Biografie sławnych ludzi zawierają w sobie także między innymi najciekawsze biografie sportowców, polityków, pisarzy czy muzyków. Znajdziecie tu na przykład ebooka “Ten drugi”, opowieść o księciu Harrym. Wcześniej ukrywane wydarzenia i okoliczności zawiera w sobie także na przykład biografia aktora Matthew Perry'ego , znanego głównie z roli Chandlera w serialu “Przyjaciele”. Jego “ Przyjaciele, kochankowie i ta Wielka Straszna Rzecz”, choć pełne charakterystycznego dla niego humoru, opowiada o trudnej walce z chorobą i nałogami, najciemniejszych momentach życia i najważniejszych, prawdziwych przyjaciołach. Swoją autobiografię, w której wyjaśnia wiele wcześniejszych kontrowersji i ujawnia nieznane dotąd fakty, stworzyła także Pamela Anderson w “Love, Pamela. Autobiografia”. Poznać możecie także życie innych aktorów - Matthew McConaughey’a w książce “Zielone światła” czy Toma Feltona w “Po drugiej stronie różdżki”. Michał Rusinek, przez wiele lat sekretarz Wisławy Szymborskiej, opowiada o tej wybitnej poetce w swoim “Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej”. David Gardner napisał biografię jednego z najbardziej znanych współcześnie amerykańskich aktorów zatytułowaną “ Tom Hanks. Enigma”. Nie tylko artyści są jednak podmiotami książek biograficznych. Jedna z najbardziej głośnych swego czasu pozycji dotyczy współtwórcy sukcesu firmy Apple - to “Steve Jobs” Waltera Andersona. Znaną autobiografię napisała także Michelle Obama - jej “ Becoming. Moja historia” to pełne szczerości i humoru wspomnienia byłej Pierwszej Damy Stanów Zjednoczonych. O swoich przodkach pisała z kolei znana dziennikarka Oriana Fallaci. “Kapelusz cały w czereśniach” to epicka historia jej własnych przodków, pełna miłości, zdrady, namiętności i niespokojnego ducha, artystów, chłopów, buntowników, bohaterów i tchórzy, a przy tym literacki hołd dziennikarki dla jej rodzinnych Włoch i Florencji. Te i wiele innych tytułów biograficznych odsłaniających życie znanych i mniej znanych osób z Polski i świata, czeka na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).