Kolejny, XXI tom, za wiera niektóre wykłady i wprowadzenia do dyskusji prezentowane na interdyscyplinarnym seminarium Studium Generale im. Profesora Jana Mozrzymasa w roku akademickim 2016/2017.
Przedstawione opracowania ukazują wybrane dzieła stworzone przez naturę, przez człowieka, a także – wątki historyczne.
Historia Polski napisana z kobiecej perspektywy przez znaną dziennikarkę i blogerkę, wzbogacona rysunkami Marty Frej. Autorka opisuje fascynujące losy i dokonania Polek oraz cudzoziemek zamieszkujących ziemie polskie od czasów przedchrześcijańskich aż po współczesność. Opowiada o życiu codziennym, domowym, rodzinnym, dziejach emancypacji kobiet, warunkach życia oraz funkcjach społecznych, przywracając historii jej ważną, niekiedy pomijaną, część.
Doniesienia prasy zagranicznej o powstającej w 1918–1919 r. Polsce to marne źródła do badania dziejów niepodległości. Wiadomości ukazywały się w dziennikach od Atlantyku po Omsk spóźnione o dni, tygodnie lub nawet miesiące. Autorzy rzadko byli obiektywni. Treść bywała przepisywana z wiadomości agencyjnych lub – jawnie stronniczych – innych gazet. Komentarz mieszał się z opisem (często rzekomych) faktów, zależał od poglądów właściciela tytułu, jego stosunku do polityki rządu w...
Antisocial Media, książka poświęcona hegemonii Facebooka, ukazuje się w najlepszym możliwym momencie, wpisując się w debatę o roli mediów społecznościowych w zachodnim modelu demokracji. Antisocial Media to atak na obecny model biznesowy Facebooka wszystkich frontach. Autor opisuje manipulacje, jakim poddawany jest użytkownik po to, aby uzależnić go od Facebooka. Ten „największy na świecie system inwigilacji” gromadzi dane o dwóch miliardach użytkowników. Żaden inny nośnik re...
Tom wpisuje się jubileuszowym przesłaniem w tradycję międzykulturowej Wieży Babel. Zawiera dwadzieścia artykułów dotyczących tożsamości, języka oraz przekładu. Autorzy podejmują kwestie tożsamości zarówno słowiańskiej, jak i różnych kultur narodowych, a także języka oraz strategii językowych, analizując zagadnienie z różnych perspektyw: feministycznej, w kontekście historycznych zagrożeń, w konfrontacji z Innym, jako wypadkową polityki, tradycji i mitu. Prace poświęcone prężn...
„Wartością tej pracy jest […] to, że jej Autorzy wykazali się znajomością najbardziej współczesnych zjawisk […], nabrali do nich dystansu i potrafili wyciągnąć rzetelne, głębokie wnioski, które mogą być inspiracją dla czytelnika. Obok tej książki nie da się przejść obojętnie i długo nie zapomni się jej treści, będzie intrygować, zmuszać do refleksji”. Z recenzji prof. dra hab. Kazimierza Wolnego-Zmorzyńskiego „Książka Fakty i artefakty. Formy paraartystyczne w mediach ma na ...
Posągi i utopie. Rzeźba jako metafora nowoczesnej formy artystycznej, podmiotowości i politycznej wspólnoty to opowieść o literaturze europejskiego modernizmu poprzez interpretację obecnych w niej rzeźbiarskich metafor, służących konceptualizacji problemów istotnych dla jej twórców: formy artystycznej, podmiotowości i wspólnoty. Rzeźbiarska materialność posągów i ich właściwości wywołują wiele możliwych skojarzeń – od stałości i zamknięcia materii w harmonijnym kształcie klas...
„Autor postawił sobie ambitne zadanie dookreślenia, co przesądza o tzw. ,francuskości’ oglądanej z różnych perspektyw badawczych: językowej, kulturowej i historycznej. […] Publikacja stanowi świetny podręcznik akademicki do pracy ze studentami filologii romańskiej podczas zajęć z zakresu kultury czy cywilizacji Francji. …] Wypełnia pewną lukę w kulturoznawstwie, zwiększając w sposób znaczący wiedzę o Francji, jej postrzeganiu przez inne narody oraz przez samych Francuzów.” Z ...
Książka poświęcona jest problemowi antropologicznego badania pamięci na przykładzie pamięci Łemków w Polsce i na Ukrainie. Zaprezentowane zostały tu praktyki narracyjne Łemków – tryb ich konstrukcji, treść, którą są wypełniane oraz sposoby posługiwania się nimi w strategiach grupowej autoprezentacji. Punktem wyjścia stało się pytanie o to, co i jak prezentują łemkowskie narracje wspomnieniowe, do kogo są adresowane, jaki użytek czynią z nich Łemkowie. Zamiarem autorki było do...
Praca jest bezsprzecznie jedną z najważniejszych i najbardziej wpływowych interpretacji sztuki rzymskiej, jaka została opublikowana w okresie ostatnich... ... kilkudziesięcioleciu lat. Jej znaczenie nie polega jednak tylko na zaprezentowaniu błyskotliwej pozycji teoretycznej, pozwalającej wyjaśnić kształt i względną niezmienność sztuki rzymskiej przez wieku (ze szczególnym uwzględnieniem okresu od czasów Oktawiana Augusta do końca panowania dynastii Sewerów), ale także przeds...
Na stronach tej książki czytelnik pozna życie i twórczość fascynującej postaci, jaką był Leonardo - człowieka, który bezustannie poszukiwał... nigdy nie tracąc przy tym ciekawości wobec fenomenów otaczającego świata. Fascynacja, jaką do dnia dzisiejszego budzi Leonardo da Vinci, bierze się nie tylko z jego wielkości jako malarza, ale również z wielowymiarowości pracy artystycznej i naukowej. Malarz i architekt, matematyk i naukowiec, badacz przyrody i teoretyk malarstwa, geo...
Pod wieloma względami sytuacja naszego regionu nie jest wyjątkowa. Tak jak w innych województwach twórcy i edukatorzy kultury zmagają się z podobnymi problemami, pracują na podobnych zasobach i próbują przezwyciężać podobne ograniczenia. Jednak praca z kulturą lokalną na Ziemiach Zachodnich i Północnych ma także swoją odmienną charakterystykę. Historia regionu po 1945 roku wskazuje nam na trud podjętego przez mieszkańców wysiłku nad stworzeniem od nowa instytucji – w tym inst...
Interpretacja, jak twierdzi Jonathan Culler, „niczym większość czynności umysłowych bywa interesująca tylko w przypadkach skrajnych”. Teza ta nie dotyczy wyłącznie odważnych modeli lektury, ale i samych koncepcji interpretacji, które muszą nadążać za zmieniającymi się estetyczno-społecznymi konfiguracjami; ich zasadniczą część stanowi sztuka wraz z całym jej polityczno-instytucjonalnym zapleczem. Interpretacja – może szczególnie dzisiaj – uwzględnia więc miejsce, z którego mó...
W ramach obchodów stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Korepetycje z niepodległości to pozycja, w której Sławomir Koper i Tymoteusz Pawłowski w przystępny i atrakcyjny sposób przedstawiają zawiłości wydarzeń sprzed stu lat. Autorzy nie skupiają się na wielkich słowach, wręcz przeciwnie – na całkiem przyziemnych sprawach. Opisują nie tylko kwestie społeczne, ekonomiczne czy finansowe, ale także stosunki międzyludzkie, gdyż to właśnie one decydowały o tym, dlaczego ...
Jeden z amerykańskich fotografów żyjących w XIX stuleciu – Mathew B. Brady - jest autorem słynnego powiedzenia, które brzmi: „Nawet najbardziej doświadczeni fotografowie nie są do końca pewni wyników swoich działań”. Specjaliści zajmujący się konserwacją-restauracją fotografii mają podobne doświadczenia, różnorodność technik fotograficznych wynalezionych w XIX i XX wieku sprawiła bowiem, że prace nad ratowaniem fotograficznego dziedzictwa kulturowego utrwalonego na podłożach ...
Ponad 150 wspaniałych reprodukcji barokowych obrazów zachwyca pięknem KWIATÓW. Można patrzeć na nie okiem damy, która – jak pisał w Martwej naturze z wędzidłem Zbigniew Herbert – „zwróciła się z prośbą do artysty, aby namalował jej bukiet rzadkich kwiatów, bowiem nie stać jej na to, aby je kupić“. A można patrzeć – okiem krytyka – na wciąż na nowo odkrywaną zachwycającą gałąź malarstwa, bowiem wśród 75 zaprezentowanych artystów znaleźli się m.in. Caravaggio, Rubens, Van Dyck,...
W tomie zawarto teksty, których główną cechą wspólną jest ich wymiar dialogowy. Ich autorzy podejmują problematykę slawistyczną w wielu ujęciach i perspektywach, inicjując dialog o charakterze interkulturowym, potencjale komparatystycznym, a więc uwzględniający podobieństwa i różnice, wskazujący na historycznie obciążone artefakty kulturowe, ale też poszukujący nowego odczytania znaków przeszłości i teraźniejszości w obrębie Słowiańszczyzny. Publikacja przypomina swoisty tygi...
Książka stanowi przykład praktycznej realizacji postulatu interdyscyplinarności w studiach nad pożywieniem, które w ostatnich latach jest przedmiotem badań przedstawicieli wielu nauk: archeologii, historii, antropologii, socjologii, kulturoznawstwa. Prezentowane w niej artykuły podzielone na trzy części o zróżnicowanej tematyce, mieszczące się w ramach tzw. food studies, podejmują próbę określenia roli jedzenia w życiu człowieka. Nie tylko przez pryzmat zaspokajania podstawow...
Studium Tożsamość niejednoznaczna jest pierwszym w Polsce naukowym opracowaniem twórczości literackiej i eseistycznej B. Fundoianu, rumuńskiego autora pochodzenia żydowskiego, znanego jednak częściej jako Benjamin Fondane. To próba opisania twórczości Fundoianu – poety, eseisty filozoficznego, dramaturga i krytyka literackiego – przez pryzmat dylematów tożsamościowych, które bezpośrednio bądź pośrednio wpływały na poglądy i wybory estetyczne autora. Podzielona na trzy rozdzia...
Autorka [monografii] podjęła się opisu tekstu nagrobnego, co jest ważnym aktem werbalnego wyrażanie pamięci o tych, których wśród nas już nie ma. Wprawdzie tekst ten na gruncie polskim został już opisany, jednak jeszcze nikt nie podjął się analizy inskrypcji powstałych w dwóch dość odmiennych, choć słowiańskich, kulturach narodowych - katolickiej i prawosławnej. Jest to novum w prezentowanej pracy. Tekst inskrypcji bowiem nie powstaje jako powielanie neutralnego schematu (czy...
Praca doktorska Kaliny Kukiełko-Rogozińskiej Między nauką a sztuką. Teoria i praktyka artystyczna w ujęciu Marshalla McLuhana została wyróżniona II nagrodą oraz rekomendacją do wydania pracy nakładem Narodowego Centrum Kultury w IX edycji konkursu na najlepszą pracę doktorską z dziedziny nauk o kulturze. O globalnej wiosce słyszy się często, ale nazwisko autora tego terminu, jego poglądy i dzieła znane są tylko nielicznym. W swej pracy Kalina Kukiełko-Rogozińska nie tylko o...
Autor przedstawia głośne teorie dotyczące płci i seksualności oraz analizuje utwory, w których kwestie biologii, ciała, płci i erotyki stanowią istotę narracji. Omawia toczący się w kulturze dyskurs na ten temat, ukazany na szerokim tle przemian cywilizacyjnych oraz kolejne progi językowego oporu, stanowione przez prawo, obyczaj czy religię, które język literatury pokonywał, coraz swobodniej opisując kwestie erotyzmu.
Wydana po raz pierwszy w 1896 roku O zdobnictwie książek dawnych i nowych (Of the Decorative Illustration of Books Old and New) Waltera Crane’a (1845–1915) to praca, która znakomicie wpisała się w nurt toczonych u schyłku XIX stulecia dyskusji nad książką, jej kondycją i przyszłością. Nie jest to przy tym klasyczne studium poświęcone historii zdobnictwa książkowego, gdyż – jak zaznacza Crane – jego celem nie było dokonanie całościowego przeglądu dziejów zdobienia i ilustrowan...
W kategorii „Kultura / Sztuka / Design” znajdują się książki, podręczniki, monografie, albumy i reportaże poświęcone głównie filmowi, teatrowi i innym ciekawym elementom kultury. Wśród książek i e-booków z tej kategorii znajdują się wywiady z aktorami, reżyserami, pisarzami i projektantami, zapiski z ich podróży, pamiętniki i wspomnienia. Punktem łączącym wszystkie pozycje są szeroko pojęte kultura i sztuka. Dlatego znajdą tutaj coś dla siebie zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp. Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”. Jednym z czołowych wydawców specjalizujących się w książkach o designie jest inne krakowskie wydawnictwo – Karakter. Pod ich szyldem ukazały się między innymi książki o polskiej sztuce krytycznej, Bauhausie, polskiej szkole ilustracji, architekturze czy projektowaniu oraz o tym, jak uczyć designu.