Prasa

Różnorodność i wieloaspektowość ludzkiego życia została zredukowana do jednej miary. To pieniądz stał się wyznacznikiem wartościowania rzeczywistości. Dlaczego relacje międzyludzkie można dziś określić mianem transakcji? Czy dług i kredyt to podstawowe składniki życia społecznego? Jaką wartość ma życie bez pieniędzy? W temacie: Historyczne układy dłużne , Z Krzysztofem Zamorskim rozmawia Jakub Muchowski Zjawisko finansjalizacji , Wiesław Gumuła Życie pod kreską ...

Wspólnota jako punkt wyjścia W świecie, w którym niemal każda czynność regulowana jest odrębnym paragrafem, a relacje międzyludzkie przybierają formę tymczasowego kontraktu, wspólnota pozostaje jednocześnie przedmiotem pragnień oraz obiektem lęku. Potrzebujemy jej, ale też boimy się utraty własnej autonomii. Czym zatem jest dzisiaj wspólnota? Odpowiadają: Zygmunt Bauman, Beata Chomątowska, Roberto Esposito, Joanna Koleff-Pracka, Tadeusz Sławek. LISTY Bauman i Esposi...

TEMAT MIESIĄCA Polak-katolik – tożsamość do wzięcia Za figurą Polaka-katolika stoi jedna z najtrwalszych definicji polskości. Na ile dziś jest ona atrakcyjna? Czy wyczerpuje historyczne i współczesne rozumienie polskości? Jakie miejsce wyznacza kobiecie? Czy Polak-katolik dominuje w dyskursie publicznym? Kto dziś jest jego wrogiem? DEBATY Spóźniona sprawiedliwość? - Kościół w Polsce wobec ofiar czynów pedofilnych popełnionych przez duchownych IDEE Johann Reikerstorfer o t...

Temat miesiąca: Jak wiara zmienia Biblię? W jaki sposób wiara lub niewiara tłumacza wpływa na przekład Biblii? Dlaczego translacja miałaby być aktem wiary? Czy możliwy jest przekład ekumeniczny? DEBATY Kultura Głuchych – posiadają swój język, zwyczaje oraz poczucie odrębności. Czy Głusi są mniejszością? IDEE Jak umierać? – debata o eutanazji z udziałem Kaczkowskiego, Kozłowskiej, Królikowskiego i Łukowa KULTURA Pisarz – rzemieślnik słowa czy natchniony wizjoner? Ma...

Imperialne oblicze Rosjan Władimir Putin pragnie odbudowy imperium. Czy nastroje społeczeństwa rosyjskiego odzwierciedlają politykę kremlowską? Jaki jest stosunek Rosjan do państwowości Białorusinów i Ukraińców? Odpowiadają specjaliści z Rosji, Białorusi i Ukrainy Ponadto ankieta „Znaku”: Co o imperialnej przeszłości myślą rosyjscy dwudziestolatkowie? DEBATY Jezydzi – Czy Szatan może nauczyć miłości? Joanna Bocheńska o korzeniach bliskowschodniej religii IDEE Chantal Delso...

Praca Czy w demokratycznym i liberalnym ustroju praca może być narzędziem budowania wspólnoty? Czy w gospodarce wolnorynkowej jest miejsce na współpracę, a nie jedynie na rywalizację? W jaki sposób wspierać te inicjatywy i podmioty, które realizują ważne społeczne cele oraz tworzą kulturę współpracy? Odpowiadają: Bauman, Bortnowska, Delsol, Hausner, Wasilewski DEBATY Indie – system kastowy a konstytucja. Czy polityka afirmatywna może ukształtować społeczeństwo bez dyskrymi...

Temat Miesiąca: Polska na weselu We współczesnym weselu widać przemiany polskiego społeczeństwa. Co rytuał weselny mówi o Polakach? Z czego bierze się jego siła? Jak się zmienia i wokół jakich wartości jest organizowany? Kim się stajemy w czasie weselnego obrządku? Czy możemy pozostać sobą w rytuale? Idee: Kanonizacja Janusz Poniewierski przypomina najważniejsze teksty o Janie Pawle II i Janie XXIII. Rozmowa: Zbigniew Mikołejko o weselu rytuały przejścia muszą być na swój...

Temat Miesiąca: Człowiek – jaki to rodzaj? Dziś wiemy już nie tylko, że na naszą kobiecość i męskość wpływa kultura, ale także że sama biologia kształtuje płeć na kilku różnych poziomach. Czy istnieje wyraźna linia odgraniczająca kobiety i mężczyzn? Co współczesne spojrzenie na płeć mówi o relacji kultura – natura? Czy nasze mózgi mają płeć? Rozmowa: Pamięć o Katyniu Śmierć polskich oficerów nie pasuje do polskiej martyrologii - ponieśli ją bez broni w ręku Debaty: Mitologi...

Narodziny: scenariusz i reżyseria Rodzenie dzieci można dokładnie zaplanować: z banku spermy wybrać dawcę o określonych cechach, zarodek przebadać przed implantacją, umówić się z lekarzem na cesarskie cięcie w dowolny dzień. Czy dziś narodziny to jeszcze cud, czy już tylko sprawnie odegrany scenariusz? Idee: Dialog religii – niemożliwa konieczność? Czy grozi zdradą własnego wyznania? Co różni wiarę i wierzenie? Debaty: Peter Beinart: o zaściankowości debaty dotyczącej konf...

Eksperyment: Drugie życie siedmiu pytań. Siedem pytań z historii „Znaku” zadanych na nowo. Odpowiadają dziś: Davies, Dukaj, Filek, Iwanow, Myśliwski, Orliński, Tarnowski, Vargas Tetmajer i inni. Odpowiedzi sprzed lat: Kapuściński, Lem, Miłosz, Tischner. Pytamy o: ateizm, ciało i inteligencję, życie, cenzurę, PRL, literaturę, innych i obcych. Z tym numerem „Znaku” wybrane spektakle i wystawy w 9 miastach taniej lub za darmo! Fotoreportaż: z okazji jubileuszu odwiedziliśm...

Temat Miesiąca: Aubrey de Grey: Możemy zatrzymać śmierć Narodziła się już osoba, która dożyje kilkuset lat! Czy naprawdę chciałbyś być tą osobą? W XX wieku długość życia człowieka wydłużyła się o 30 lat. Dzięki postępowi medycyny prawdopodobnie bylibyśmy dla XIX-wiecznych Europejczyków tym, kim dla nas są, występujące w literaturze fantastycznej, cyborgi i mutanci. Angielski biolog, Aubrey de Grey, twierdzi nawet, że narodziła się już osoba, która dożyje kilkuset lat. Jak t...

Temat Miesiąca: Kto może być rodzicem? W Polsce około 50 tys. dzieci jest wychowywanych przez osoby homoseksualne. Projekty ustaw o związkach partnerskich nie poruszają jednak kwestii rodzicielstwa w związkach jednopłciowych. Czy umiemy określić, jakie rozwiązania prawne najlepiej chroniłyby dzieci? Co psychologia mówi o rodzicielstwie osób homoseksualnych? Jak dobro dzieci definiują katolicy? Debaty: Cmentarz czy życie? Jak młodzi Izraelczycy patrzą na Polaków? Jakim emo...

Temat miesiąca: Zamknięci w ideologiach Polacy podzieleni są na zamknięte, zideologizowane frakcje, które nie mają sobie wzajemnie nic do powiedzenia. Dlaczego nie chcemy już się spierać, a dążymy jedynie do podporządkowania sobie innych? Do czego doprowadzą nas wojny kulturowe? Debaty: Papież Franciszek: „W niebie i na ziemi” – przedpremierowy fragment rozmów kard. Bergoglio z rabinem Skorką. Lęki współczesności: Medykalizacja życia – gdzie kończy się leczenie a zaczyn...

Temat miesiąca: Czy Papież nam zaufa? Największym problemem Kościoła jest dziś deficyt zaufania. Nieufność niszczy wspólnotę na wszystkich poziomach – od instytucji watykańskich po parafie na prowincjach. Świeccy chcieliby, aby Kościół nauczający pozwolił im odważnie myśleć i bez lęku doświadczać wiary jako osobistej relacji z Bogiem. Czy nowy papież przywróci zaufanie w Kościele? W temacie m.in.: Niewygodni katolicy - pierwszy w Polsce wywiad z duszpasterzem osób homose...

Temat miesiąca: Prawo do zabijania (Siemienowicz, Szyjewski, Paziński) Z jedzeniem mięsa wiązała się niegdyś wina, którą pozwalał wyrazić i poniekąd zmazać rytuał. Dziś znika nam ona sprzed oczu tak jak zabijanie zwierząt, będące obecnie zaawansowanym technologicznie procesem przemysłowym. Czy mięsożerność przystoi jeszcze współczesnym ludziom? DEBATY: Młody Tybet (Bloch, Jakubowska) Młode pokolenie Tybetańczyków żyjących na uchodźstwie szuka nowych dróg wyrażania swojej t...

Temat miesiąca: Mit przeludnienia (Górak-Sosnowska, Góralczyk, Szczęch, Zdanowska) Szacunki mówiące, że ludzi na świecie może być kiedyś zbyt dużo, a w Polsce już niebawem zbyt mało, są dobrze znane. Ale czy można tak naprawdę określić, ile nas być powinno? Czy dzietność należy podporządkować gospodarce? Jaka liczba ludności zapewni nam szczęście? Debaty: Turcja. Plamy na honorze (Zdzieborska, Bocheńska) Turcja boryka się z problemem ogromnej przemocy wobec kobiet. Rok tem...

Różne wizje końca stały się tak stałym i powtarzalnym elementem naszej kultury, że trudno wierzyć w ich ostateczność, wziąć je dosłownie, bez cudzysłowu. Szczególnie dziś – w widmowym świecie trwającym po końcu historii. A jeśli wszystko jeszcze przed nami, to której z obecnych w chrześcijaństwie wizji końca świata zawierzyć? Wokół której budować naszą duchowość? Debaty: Kryzys Europy (Timothy Garton Ash) Czy przestaliśmy wierzyć w Europę? Zapomnieliśmy, po co stworzyliśmy ...

TEMAT MIESIĄCA: Spór o zło (Bauman, Vetulani, Gadacz) „Człowiek” kryje w sobie i „zło”, i „wiek”. Czyżby te dwie rzeczy były ze sobą splecione? Czy zagadka zła jest dla każdego czasu inna? Jeśli tak, jakie jest nasze zło współczesne – zło na miarę XXI w.? I jakie jest XXI-wieczne unde malum? Gdzie szukać odpowiedzi? DEBATY: Rynki żywności (Sapa, Lech, Moran, Herman) Od lat 70. prawie każdego roku wzrasta światowa produkcja żywności w przeliczeniu na jednego mieszkańca globu...

Temat miesiąca: Czy Kościół trzeba ratować? W dyskusjach o Kościele w Polsce opisy rzeczywistych wyzwań mieszają się z medialnymi przerysowaniami tak często, że zasadne staje się pytanie: skąd wiesz, jaki jest Kościół? W październikowym „Znaku” osobistościom związanym z Kościołem zadajemy pytania: Czy Kościół trzeba ratować? Czy potrzebujemy kolejnych reform? Co dziś przyciąga ludzi do Kościoła? Odpowiadają m.in.: ks. Martin Henry, bp Grzegorz Ryś, Józefa Hennelowa, Wojci...

Temat miesiąca: Ludzka pamięć a historia. Źródło konfliktów? Tadeusz Mazowiecki, Adam Daniel Rotfeld, Henryk Woźniakowski, Konstanty Gebert, Jörg Lüer, Abel A. Murcia Soriano Jarosław Hrycak, Dubravko Lovrenović, Neven Šimac o tym: - jak pamięć o przeszłości różni się od historii z książek? - jak długo te różnice będą źródłem konfliktów? - czy szansą na pojednanie jest religia czy wielkie gesty polityków?   We wrześniowym „Znaku” publikujemy pierwszą część zapisu konferen...

Skąd popularność literatury faktu? Dlaczego wolimy zagraniczne powieści? Dlaczego nie mamy polskiego Pamuka? Ekskluzywna debata „Znaku” o polskiej powieści: Dukaj, Szostak, Dunin-Wąsowicz, Jarzębski, Nowacki, Czapliński, Brzezińska, Cetnarowski, Czechowska, Majkowski, Majmurek, Orbitowski oraz Twardoch.  Debaty: Afryka - historia na żywo (Jagielski, Ochojska, Muszyński) RPA, Birma, Somalia. Teoretycznie niewiele je łączy, ale wszystkie zmagają się z tragiczną przeszłością...

Z kulturą i historią polskich Żydów spotykamy się na każdym kroku. Coraz więcej jest inicjatyw, które przywracają pamięć o dawnych społecznościach żydowskich. Jakie są motywy ich twórców? Czy pamięć ta jest autentyczna? Debaty: Spór o aborcję (Kozłowska, Hennelowa) Czy zamiast bezwarunkowo zakazywać aborcji nie lepiej zapytać, jakie czynniki ostatecznie wpływają na decyzję o urodzeniu dziecka bądź też przerwaniu ciąży? Jak zatem pomóc wybrać życie? Ponadto Maria Janas: czy ...

Mogłoby się wydawać, że życie jest czymś tak naturalnym, że nie trzeba go definiować. W praktyce co chwilę spieramy się o określenie, kiedy się ono zaczyna, a kiedy kończy, co to znaczy, że jest wartością. Medycyna z jednej strony pomaga nam opanować mechanizmy, dzięki którym żyjemy. Z drugiej zaś stawia nas przed coraz bardziej skomplikowanymi dylematami etycznymi. W kwietniowym numerze miesięcznika „Znak” zastanawiamy się, czy zmienia się nasze rozumienie życia. Czy zmysł...

Czym jest edukacja seksualna? Czym różni się od wychowania do życia w rodzinie? Co przemawia za wprowadzeniem jej obowiązkowo do szkół? Jakie rodzi obawy? Na pytania o edukację seksualną w szkołach odpowiadamy w marcowym „Temacie Miesiąca”.   Wiarygodność informacji, presja czasu, ilość produkowanych treści, wykorzystanie potencjału dziennikarstwa oddolnego, nowe relacje miedzy mediami a władzą oraz sposoby ich finansowania to najbardziej aktualne problemy i wyzwania współc...