Spośród najdawniejszych władców Litwy, poprzedników Jagiełły i Witolda, największą uwagę historiografii od dawna przyciąga pierwszy z nich – Mendog. Wynika to głównie z wybitnej roli tego monarchy w genezie państwa litewskiego. Dzieło jego życia – zjednoczenie ziem Litwy, dające podstawę dla jej bytu państwowego – okazało się trwałe i zapewniło mu poczesne miejsce w historii. Na widowni dziejowej pojawił się po raz pierwszy w 1219 r., kiedy to widzimy go w gronie zawierającyc...
Książka jest rozległą, wieloaspektową i… zaskakującą analizą strojów krakowskich. Daje poznać, z jak nieoczywistym, a jednocześnie żywotnym zjawiskiem mamy do czynienia. Praca nad jej powstaniem objęła trzy lata badań prowadzonych w ponad stu miejscowościach w Małopolsce. Badań prowadzonych ze starannością i pasją. Autorki przekopały się przez ogromny materiał – zbiory muzealne w kraju i za granicą, literaturę przedmiotu, a zarazem nieprzebadane dotąd źródła (np. pamiętniki,...
Pierwsze opracowanie dotyczące Powstańców Wielkopolskich pochodzących z Żerkowa i gminy Żerków, uczestniczących w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919 roku. Spis treści: Wstęp /9 Rozdział I. Historia Żerkowa w pigułce /10 Rozdział II. Historia Żerkowa na mapach XVIII - XX w. (wybór) /15 Rozdział III. Pierwsze wzmianki o miejscowościach w Gminie Żerków /21 Rozdział IV. Powstańcy wielkopolscy z Żerkowa i Gminy Żerków 1918/1919 /23 Zakończenie /119 Przypisy /120 Bibliograf...
HISTORIA ROSYJSKIEGO NACJONALIZMU W ZETKNIĘCIU Z ROSYJSKIM IMPERIALIZMEM Gdzie zaczyna się i kończy Rosja? Czy jej dzisiejsze granice polityczne pokrywają się z granicami, w których mieszka rosyjski naród? Dlaczego Rosjanie postanowili walczyć na Ukrainie z tymi, których sam Władimir Putin wielokrotnie nazywał członkami tej samej nacji? Zagadnienie rosyjskiej tożsamości decyduje o wojnie i pokoju na wschodnich rubieżach Europy – i będzie o nich decydować jeszcze przez wiele...
Wielki patriota, niezłomny żołnierz, cichociemny. Tajny kurier Armii Krajowej. Człowiek legenda, którego nawet prezydenci witali na stojąco. Jego historia nie zaczyna się i nie kończy w czasie II wojny światowej. Jest 1920 rok. Mały chłopiec siedzi na kolanach ojca. Huk sowieckich dział przeplata się z błagalnymi modlitwami uczestników procesji. Żeby tylko bolszewicy nie zdobyli Warszawy... A potem służba w polskiej armii. Wojna i niemiecka niewola. Ucieczka z transportu...
Czy można być żarliwym nazistą i troskliwym ojcem? Josef Mengele wysyła setki tysięcy węgierskich Żydów do komór gazowych. Jednocześnie przeżywa z żoną drugi miesiąc miodowy w Auschwitz. Hans Frank nadzoruje trwającą w Polsce rzeź. Wieczorami jest troskliwym ojcem i godzinami ćwiczy z synem grę na pianinie. W Norymberdze Hermann Göring czeka na wykonanie kary śmierci. Pisze stamtąd pełne miłości listy do ukochanej córeczki. Dzieci Hitlera to książka Geralda Posnera, w któ...
Wierzyliście, że wolność jest dana raz na zawsze? Myliliście się. Tracimy ją. Tu, teraz. Kolejna książka Timothy Snyder - Droga do niewolności Wierzyliśmy, że koniec zimnej wojny przyniesie ostateczne zwycięstwo demokracji i zapewni wolność przyszłym pokoleniom. Byliśmy naiwni. Autorytaryzm powrócił do Rosji i Putinowska oligarchia bogaczy znalazła sojuszników na całym świecie. Nacjonaliści, separatyści, radykałowie i kasta najbogatszych z pomocą cyberarmii dyktatora z ...
Wypadki marcowe w Trójmieście różniły się od tych, które miały miejsce w Warszawie czy w innych ośrodkach akademickich w Polsce. W zajściach w Gdańsku nie uczestniczył tzw. aktyw robotniczy, a siły Milicji Obywatelskiej i Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej nie wkroczyły na teren kampusu politechnicznego. Na uwagę zasługuje postawa kadry profesorskiej Politechniki Gdańskiej w tamtych trudnych dniach. Pułkownik Milicji Obywatelskiej Kazimierz Górecki w raporcie dotyc...
Monografia prezentuje wyniki badań naukowych na temat estońskiego systemu obrony narodowej. Autor ukazuje, jakie uwarunkowania historyczne, polityczne, społeczne i kulturowe wpłynęły na koncepcję obrony narodowej Republiki Estonii, oraz wyjaśnia, jakie zjawiska i zdarzenia (zewnętrzne i wewnętrzne) z lat 1991–2018 ukształtowały ten system. Ponadto analizuje strategiczne dokumenty planowania obronnego i rozwiązania prawno-organizacyjne oraz wskazuje na ich podstawie charaktery...
10 listopada 1444 roku pod Warną miała miejsce jedna z najsłynniejszych bitew średniowiecznej Europy. Wojska koalicji antytureckiej, pod dowództwem polskiego króla Władysława III i wojewody siedmiogrodzkiego Jana Hunyadyego, starły się z wojskami tureckimi, dowodzonymi przez sułtana Murada II. Autor skrupulatnie opisuje przebieg kampanii wojennej z lat 1440–1444 oraz analizuje jej konsekwencje dla narodów bałkańskich i całej Europy. Jednocześnie osadza opisywane wydarzenia w ...
Alain Demurger proponuje czytelnikom syntetyczne spojrzenie na historię zakonów rycerskich z szerszej perspektywy, przez pryzmat czasów, które były świadkiem ich narodzin, rozkwitu, przeobrażeń i upadku. Utworzenie zakonów o religijno-militarnym, więc nowatorskim, jak na tamte czasy, charakterze, było odpowiedzią średniowiecznego chrześcijaństwa na wyzwania i trudności, z jakimi przyszło mu się zmierzyć nie tylko w Ziemi Świętej w czasach wypraw krzyżowych, ale także na Półwy...
Niniejszy tom, zawierający 13 artykułów historyków z Katowic, Opola i Warszawy, ukazuje konflikt w relacjach Kościół – państwo na kilku płaszczyznach: specyfiki lokalnej, rozmów duchowieństwa z przedstawicielami władz, prasy, zaangażowania społeczno-politycznego duchowieństwa, szkolnictwa oraz pielgrzymowania. Na początku skupiono się na kwestii górnośląskiego oblicza konfliktu ideologicznego Kościół – państwo. Doktor Andrzej Grajewski zwrócił m.in. uwagę na potrzebę komparat...
Seria 40 książek z dołączonymi odznakami pamiątkowymi pułków przedwojennej kawalerii. Każdy pułk w okresie międzywojennym posiadał wyróżniający element w postaci odznaki pamiątkowej – w tej serii chcemy zaoferować kolekcjonerom możliwość zebrania wszystkich odznak 40 pułków przedwojennej kawalerii. Odznaka będzie dołączona do książki zawierającej krótki opis historii danego pułku, szczegółowy opis odznaki. W każdym tomie opublikujemy, często po raz pierwszy, wiele unikatowych...
U schyłku XIV stulecia chrześcijańska Europa stanęła w obliczu śmiertelnego zagrożenia ze strony nowego mocarstwa muzułmańskiego, które wyrosło na Bliskim Wschodzie - Państwa Turków Osmańskich. W błyskawicznym tempie Turcy zawładnęli posiadłościami Cesarstwa Bizantyjskiego w Azji Mniejszej, sforsowali Cieśniny Czarnomorskie, pokonali Bułgarię i opanowali teren tego kraju, a Serbii zadali ciężką klęskę na Kosowym Polu. W końcu w 1396 roku rozbili pod Nikopolis siły "krzyżowców...
Zdobycie terminala przeładunkowego ropy naftowej KAAOT przy granicy z Iranem, opanowanie tamy Mukarayin na północ od Bagdadu i kilkudniowe działania w porcie Umm Kasr to najbardziej spektakularne akcje polskich jednostek po II wojnie światowej. Wojskowa Formacja Specjalna GROM wraz z amerykańskimi Navy SEALs dokonała niemożliwego: w kilkanaście dni żołnierze zdobyli najbardziej strategiczny punkt na mapie Iraku. Po raz pierwszy kulisy akcji na platformie KAAOT odsłania dowód...
Struktura publikacji: Rozdział z książki Bolesława Waligóry „Bój pod Ossowem i Leśniakowizną”, wydanej w 1932 r., wydanej przez Wojskowe Biuro Historyczne pt. „Bój na przedmościu Warszawy w sierpniu 1920 r.” Ordre de Bataille stron walczących Stany liczebne Frontu Północno-Wschodniego Szkice od 1 do 12 - Położenie Frontu Północno-Wschodniego w dniach od 27 lipca do 7 sierpnia 1920 r. Mapa okolic, format 980/432 mm z 1931 r. w skali 1:25 000 szkice sytuacyjne Ossów, niewielka ...
Książka zawiera opisy 101 słynnych wozów bojowych – czołgów i dział samobieżnych – od I wojny światowej po czasy współczesne. Poczynając od pierwszego brytyjskiego wozu opancerzonego na podwoziu gąsienicowym Little Willie z 1915 roku, poznajemy czołgi z obydwu wojen światowych, z okresu zimnej wojny i najnowocześniejsze wozy bojowe, które niedawno wzięły udział w działaniach zbrojnych na wschodzie Ukrainy, na Kaukazie, w Gruzji i na Bliskim Wschodzie. Kolejne podrozdziały za...
Książka została poświęcona tak zwanym Żydom postępowym, definiowanym jako osoby związane z krakowską synagogą postępową (zwaną Tempel). Postępowcy byli niewielką grupą, stanowiącą kilka procent społeczności żydowskiej Krakowa, na trwałe zapisali się jednak w historii miasta. Kim byli postępowcy i czym się charakteryzowali? Jak wyglądało życie religijne w Templu i czym różniło się od życia w innych synagogach? Czy w Krakowie miała miejsce reforma judaizmu? Jak należy sytuować ...
Autorzy opisali mało znane, tragiczne losy polskich leśników na Kresach Wschodnich II Rzeczpospolitej podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu. Nacjonaliści ukraińscy w latach 1938-1948 w okrutny sposób zamordowali 1000 polskich leśników i członków ich rodzin. Oprócz relacji świadków i dokumentów, opracowanie zawiera dokumentację fotograficzną, bibliografię, indeks nazwisk i nazw geograficznych.
"Szturmowcy" Daniela Siemensa to pierwsza kompletna historia wsławionych okrucieństwem Oddziałów Szturmowy NSDAP. Opierając się na rozległych badaniach i nieznanych wcześniej źródłach, autor opisuje bezwzględną przemoc SA, która walnie przyczyniła się do przejęcia władzy przez Hitlera, krwawą rzeź podczas "nocy długich noży" i późniejszą przemianę oddziałów w ogromną organizację, która działała na terenach okupowanych, wnosząc swój szczególny wkład do Holokaustu. Dla polskieg...
Spis treści
1. Wstęp
2. Od początku powstania artylerii do zakończenia I wojny światowej
3. Okres od wybuchu I wojny światowej do wybuchu II wojny światowej
4. Okres 1939-1945
5. Wielkie dziala po 1945 roku
6. Polski epizod
7. Wnioski
8. Wykaz zdjęć
9. Wykaz tabel
10. Bibliografia
11. Załącznik
"Spór o Morskie Oko był - z jednej strony - konfliktem granicznym między Węgrami a Galicją, a - z drugiej - między właścicielami sąsiednich dóbr prywatnych, położonych po obu stronach granicy. Szczególnie nabrzmiewał on pod koniec XIX i na początku następnego stulecia, ale został ostatecznie rozstrzygnięty w pierwszej dekadzie XX wieku. Jego zalążek tkwił bowiem w średniowiecznym dokumencie, na który powoływali się po wiekach węgierscy sąsiedzi (...) Najstarszą, ale jednocz...
Praca stanowi przede wszystkim panoramę problemów będących od stuleci przedmiotem strategii i analiz strategicznych. Jest to wybór autorski, zatem selektywny, lecz jak sądzę reprezentatywny dla tej dyscypliny, jaką jest polityka i strategia bezpieczeństwa. Ta podróż przez wieki i wybrane zagadnienia dotyczące dziejów światowej i polskiej myśli strategicznej ma przybliżyć czytelnikowi tytułową problematykę, ma też skłonić najbardziej zainteresowanych czy też zawodowo zajmujący...
We Wspomnieniach z przyszłości Erich von Däniken po raz pierwszy postawił niewygodne pytania, na które nie potrafi odpowiedzieć tradycyjna archeologia: Kto i przy użyciu jakiej zaawansowanej technologii stworzył w zamierzchłej przeszłości monumentalne budowle, rzeźby i rysunki, które można znaleźć na wszystkich kontynentach? Jego odpowiedź na te pytania podważyła dogmaty współczesnej nauki. Przez następnych 50 lat badań Erich von Däniken szukał nowych dowodów i w kolejnych ki...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
Każdy z nas miał w swoim życiu styczność z nauką historii i świetnie zdaje sobie sprawę, że najlepiej zapamiętuje się te opowieści o przeszłości, które są ciekawie opowiedziane i wciągają od pierwszych stron. Współczesnej literaturze historycznej daleko bowiem do nudnych podręczników, a sama historia jest przecież pełna fascynujących wydarzeń i osób! W wielu wypadkach głos zabierają świadkowie tych ważnych chwil, dzięki czemu możemy poznać ich relacje i przeżycia “z pierwszej ręki”. Stąd wśród tytułów dotyczących historii znajdziecie sporo biografii, pamiętników czy wspomnień, takich jak dwutomowy “Gombrowicz. Ja, geniusz” Klementyny Suchanow, “Lachert i Szanajca” Beaty Chomątowskiej czy “Nieopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny” Jakuba Gałęziowskiego. Znaleźć można tu także wiele błyskotliwych podsumowań - jak “Krótka historia prawie wszystkiego” Billa Brysona lub “Zaginione królestwa” Normana Daviesa. Niektóre ebooki historyczne łączą się z reportażami i literaturą podróżniczą - jak chociażby “Cień jedwabnego szlaku” Colina Thurbona bądź “W oblężeniu. Życie pod ostrzałem na sarajewskiej ulicy” Barbary Demick. Wszystkie dostępne są na Woblink w różnych formatach, w tym epub, mobi lub pdf. Znajdziecie tutaj liczne przykłady historiografii - działu piśmiennictwa obejmującego na przykład kroniki. Dobrym przykładem jest tutaj “Historiografia XX wieku” Georga G. Iggersa. Interesują Was militaria i historia wojskowości? “50 idei, które powinieneś znać. Historia wojskowości” to świetne wprowadzenie do tego tematu.
Przeszłość zawiera w sobie niezliczoną ilość ciekawych historii, niewyjaśnionych zagadek i nieznanych wcześniej tajemnic, które odkrywają przed nami kolejni autorzy i autorki. Jak wybrać najlepsze dla siebie książki? Podpowiadamy! Jeśli ciekawi Was, jak wyglądało codzienne funkcjonowanie ludzi w dawnych wiekach, polecamy sięgnąć po serię “ Życie w średniowieczu” Frances Gies i Josepha Gies. Składają się nań: “Życie w średniowiecznym zamku”, “Życie w średniowiecznej wsi”, “Życie w średniowiecznym mieście”, “Życie średniowiecznej kobiety”, “Życie średniowiecznej rodziny” oraz “Życie średniowiecznego rycerza”. Znajdziecie je wszystkie na Woblink jako ebooki (epub, mobi, pdf). A może lubicie rozwiązywać zagadki kryminalne? Świetnie! Sięgnijcie po “Wszystkie trupy prowadzą do Rzymu. Kryminalne zagadki starożytnych” Emmy Soulthon. Całościową historię człowieka na Ziemi zawarł w swojej bardzo znanej książce “Sapiens. Od zwierząt do bogów” Yuval Noah Harari. Z kolei analizę dotyczącą przede wszystkim współczesnej sytuacji politycznej zawarł w swojej “Drodze do niewolności” Timothy Snyder. Interesują Was losy kobiet w różnych, kluczowych momentach historii Polski? Właśnie dla Was są ebooki autorstwa Anny Herbich, takie jak “Dziewczyny z Wołynia”, “Dziewczyny z Powstania”, “Dziewczyny z Solidarności” czy “Dziewczyny ocalałe”. Szukajcie ich na Woblink jako książek papierowych, audiobooków bądź ebooków (epub, mobi, pdf)!
Wiele popularnych ebooków historycznych opowiada o przeszłości naszego kraju. Jednym z najbardziej znanych światowych historyków zajmujących się tym tematem jest Norman Davies. Jego “Boże igrzysko. Historia Polski” stanowi obecnie w zasadzie już klasyczne opracowanie tego zagadnienia. Podobnie jest w wypadku jego “Powstania 44”, które zostało opublikowane w 60. rocznicę Powstania Warszawskiego. Wydarzenie to zostało umieszczone w szerokim kontekście okresu 1939-1956 i stanowi cenny wkład w debatę toczoną wokół tego zrywu. Z tym trudnym temat mierzy się także Magda Łucyan w swojej książce “Powstańcy. Ostatni świadkowie walczącej Warszawy”. O innych momentach z historii Polski opowiadają także między innymi Iwona Kienzler i jej “W oparach absyntu. Skandale Młodej Polski”, “Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie” Cezarego Chlebowskiego, “Zawodowe dziewczyny. Prostytucja i praca seksualna w PRL” Anny Dobrowolskiej, “Kroków siedem do końca. Ubecka operacja, która zniszczyła podziemie” Piotra Lipińskiego czy “Wymazana granica. Śladami II Rzeczpospolitej” Tomasza Grzywaczewskiego. Klasyczną już pozycją dotyczącą różnych epok w historii naszego kraju są książki Pawła Jasienicy. Jego “Polska Jagiellonów”, “Polska Piastów” czy “Myśli o dawnej Polsce”, a także wiele innych tytułów zajmujących się historią Polski znajdziecie na Woblink między innymi jako ebooki (epub, mobi, pdf)!
Wiele ważnych tytułów z gatunku literatury historycznej skupia się na innej lub szerszej perspektywie niż dzieje Polski, na przykład na historii Europy. Jednym z najbardziej monumentalnych dzieł wspomnianego już Normana Daviesa jest jego trzytomowa “Europa. Rozprawa historyka z historią”, która od momentu publikacji pierwszego tomu w 1996 roku wywołuje liczne debaty. Niektóre książki łączą w sobie cechy literatury historycznej i reportażu - tak dzieje się na przykład w wypadku wydanego nakładem Wydawnictwa Czarne tytułu “Gorsze dzieci Republiki. O Algierczykach we Francji” Ludwiki Włodek. O historii Stanów Zjednoczonych opowiada między innymi “Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary” Lawrence’a Wrighta czy “Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od 1492 roku do dziś” Howarda Zinna. Szeroką perspektywę proponuje także znany brytyjski historyk Eric Hobsbawm w książce “Wiek skrajności. Spojrzenie na krótkie XX stulecie”. Wiele dzieł literatury historycznej skupia się historii nowożytnej, zwłaszcza na okresie II wojny światowej, opowiadając o obozach zagłady - są to na chociażby “Płakaliśmy bez łez. Relacje byłych więźniów z żydowskiego Sonderkommando w Auschwitz” Gideona Griefa, “Noc” Eliego Wiesela czy “Leningrad. Tragedia oblężonego miasta 1941-1944” Anny Reid. Niejedno wydarzenie, osoba lub perspektywa do dziś pozostawałyby w ukryciu gdyby nie dociekliwość licznych autorów i autorek pozycji historycznych - zapoznajcie się z ich dziełami z pomocą Woblinka!
Literatura historyczna pełna jest pozycji, które zajmują się różnymi epokami - od starożytności po współczesność. Jeśli interesują Was najdawniejsze czasy, a przy tym chcecie dowiadywać się o nich jak najwięcej w lekkiej formie, sięgnijcie po “Jak przeżyć w starożytnym Rzymie” L. J. Trafford, “Jak przeżyć w starożytnej Grecji” Roberta Garlanda czy “Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie” Theodore’a Papakostasa. A może wolicie nieco bardziej naukowe opracowania? “Mity, rytuały i polityka Inków” Jana Szemińskiego i Mariusza Ziółkowskiego lub “Historia Korei” Joanny Rurarz są właśnie dla Was! Wiele z tych pozycji opiera się na wiedzy zdobytej dzięki archeologii i jej odkryciom. Taka sytuacja ma miejsce na przykład w książce “Pierwsze słowo. Narodziny mowy i pisma” Martina Kuckenburga z serii “ Rodowody cywilizacji”. Bardziej interesuje Was średniowiecze? “Przeżyj rok w średniowieczu” Tillmanna Bendikowskiego, “Długie średniowiecze” Jacquesa Le Goffa, “Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420” George’a Duby bądź “Jesień średniowiecza” Johana Huizingi czekają na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki i ebooki (epub, mobi, pdf)!
Najsłynniejsi i zupełnie nieznani bohaterowie, największe i nigdy dotąd nie opowiedziane bitwy, szalone rewolucje i ciche, codzienne życie - to wszystko znajdziecie na kartach książek historycznych. Starożytność, średniowiecze, nowożytność - bez względu na to, która epoka interesuje Was bardziej, czeka na Was mnóstwo tytułów! Dzięki nim nie tylko lepiej poznacie przeszłość, ale także łatwiej będzie Wam zrozumieć teraźniejszość. Zarówno naukowe opracowania, jak i reportaże, biografie czy powieści historyczne - to wszystko czeka na Was na Woblink w postaci książek papierowych, audiobooków oraz ebooków (epub, mobi, pdf).
