Tematem niniejszej pracy jest przedstawienie koncepcji planistycznych wobec Prus Wschodnich i północnego Mazowsza w międzywojennym dwudziestoleciu. Od razu we wstępie autor pragnie zaznaczyć, że pod terminem wschodniopruski obszar operacyjny rozumie nie tylko właściwe Prusy Wschodnie, ale również tereny przyległe, zawarte między dolna Wisłą na zachodzie i linią rzek Wisła, Bugo-Narew, Narew, Biebrza na południu. Częstokroć niezbędnym zabiegiem stało się przekroczenie tak zakr...
"Decydujący o rozwoju polskiego lotnictwa wojskowego Szef Departamentu Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych płk Ludomił Rayski, dążył do stworzenia polskiego lotnictwa bombowego, które znajdowało się u nas dopiero w powijakach. Było ono wyposażone w niezbyt nadające się do tego celu, dość powolne, samoloty Farman F.68 Goliath i Fokker F.VIIB/3m. Zgodnie z wyznawaną wówczas na świecie teorią gen. Douheta uzupełnieniem do bombowców winien być dwusilnikowy wielozadaniowy sa...
Seria wydawnicza „Przywrócić Pamięć” ma przybliżyć współczesnemu społeczeństwu publikacje założycieli ruchu skautowego, twórców rozwoju idei i metodyki harcerskiej z lat 1911–1939. Reprint wydania z 1946 r.: SKAUTING I HARCERSTWO Książka Skauting i harcerstwo. Wybór pism charakteryzujących ruch młodzieży i system wychowawczy ma swoją prawie siedemdziesięcioletnią historię. Powstała w momencie, kiedy Związek Harcerstwa Polskiego liczył prawie 200 tysięcy członków, ale na...
Ileż trzeba mieć odwagi, aby zgłosić się na ochotnika na statek, którego zadaniem było dać się storpedować lub rozstrzelać z działa pokładowego U-boota, a potem z tonącego zwykle statku otworzyć ogień do zbliżającego się okrętu podwodnego, mając świadomość, że trafić trzeba pierwszym strzałem, bo inaczej los statku i załogi byłby przesądzony. To opowieść o ludziach, dla których magia ryzyka była na tyle pociągająca, że nie przeszkadzało im nawet to, że niektórzy z nich nie um...
„Morskie diabły” poświęcone są przede wszystkim włoskim morskim siłom specjalnym, które skupione zostały w 10 Flotylli MAS. Autor początkowo dowodził okrętem podwodnym „Scire”, który był nośnikiem „żywych torped”, a następnie został dowódcą tych elitarnych sił, które nie miały sobie równych w okresie drugiej wojny światowej. Na podstawie bezpośrednich relacji uczestników akcji i osobistych wspomnień autora powstała książka, która do dzisiaj jest podstawowym źródłem wiedzy o w...
(...) Dwadzieścia dwa rozdziały - poprzedzone wstępem i zgrupowane w czterech częściach - będące w swej istocie krótkimi, samodzielnymi opowiadaniami. Zdolność do przedstawiania ważnych spraw, podniosłych uczuć i ciężkich przeżyć oszczędnym słowem, a jednocześnie z bardzo wymowny sposób jest dużą zaletą Autora. Umiejętnie posługuje się tekstami kolegów: Anglika - dla przedstawienia, jak boleśnie polskie załogi przezywały wyniki konferencji jałtańskiej, dowódcy ścigacza – dla ...
Bitwy na Morzu Koralowym i pod Midway - to okres zwrotu w wojnie na Pacyfiku. Po paśmie niebywałych sukcesów od początku wojny, w bitwie na Morzu Koralowym Japończycy po raz pierwszy nie odnieśli druzgoczącego sukcesu. A bitwa pod Midway to japoński Stalingrad. Japończycy po tej klęsce już do końca wojny nie uzyskali inicjatywy w działaniach na Pacyfiku. O przełomowym okresie wojny na Pacyfiku opowiada oficjalny historyk US Navy, Samuel E. Morison.
Był wschodzącą, przedwcześnie zmarłą gwiazdą polskiej marynarki. Jerzy Pertek Opis tropienia i bombardowania Orła przez kontrtorpedowce niemieckie należy do najbardziej autentycznych, trwałych świadectw, jakie o tej wojnie w mowie polskiej zostawiono. Wahanie światła, zszarzałe twarze ludzi, dygot serca, zużywanie się powietrza, wybuch bomb głębinowych, puchnięcie czasu, nabrzmiewanie minut w godziny - wszystko to jest bezwzględnie i ostatecznie prawdziwe. Tymon Terlecki, re...
Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego to jedno z najważniejszych źródeł do historii Polski średniowiecznej i jedno z najwybitniejszych dzieł średniowiecznej historiografii europejskiej. Ich autor, Jan Długosz, w 12 księgach opisał dzieje Polski począwszy od legendarnych początków naszego kraju, na 1480 roku skończywszy. W swej pracy czerpał z wielu niedostępnych dziś źródeł historycznych. Korzystał też z ustnych relacji osób uczestniczących w najważniejszych wyd...
Tom Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1934 jest już 21. tomem opublikowanym w ramach serii PDD. Zawiera 348 archiwalnych dokumentów, które ilustrują działania polskiej dyplomacji w 1934 roku. Najwięcej uwagi poświecono stosunkom polsko-niemieckim, a zwłaszcza podpisaniu deklaracji o niestosowaniu przemocy, która była jednym z najważniejszych aktów prawnych, zawartych przez dyplomację II RP. Wiele miejsca poświęcono także wizycie ministra Józefa Becka w Moskwie – jedynej podróży...
Fascynująca opowieść o młodości Jana Grudzińskiego, dowódcy ORF „Orzeł”, który wsławił się brawurową ucieczką z Tallina do Anglii we wrześniu 1939 roku. Napisana w stylu „Znaczy kapitan” Borchardta przez jego najbliższego przyjaciela, Stefana Łaszkiewicza, książka opowiada o pobycie Jana Grudzińskiego w Korpusie Kadetów we Lwowie. To także historia niezwykłej przyjaźni dwojga młodych ludzi, która przetrwała lata okresu międzywojennego i wojny. To właśnie tam, w Korp...
Wilhelm Marschall to jedna z najbardziej wybitnych postaci w marynarce niemieckiej na przestrzeni obu wojen światowych. O ile jego działania podczas drugiej wojny światowej można w miarę dokładnie prześledzić w literaturze opublikowanej na naszym rynku, o tyle jego służba podczas pierwszej wojny światowej jest kompletnie nie znana polskiemu czytelnikowi. Ta książka uzupełnia tę lukę. Wspomnienia Marschalla to przede wszystkim opis jego działań bojowych na Morzu Śró...
Książka ukazuje złożony proces odbudowy gdańskiego Głównego Miasta po drugiej wojnie światowej, uwikłany w ówczesne realia polityczne, ideowe i kulturalne. Autor przekonuje, że odbudowane po wojnie zabytkowe centrum Gdańska to miasto równocześnie stare i nowe. Z jednej strony zachowano bowiem szereg monumentalnych zabytków, odtworzono główne ciągi uliczne i charakterystyczne widoki, z drugiej jednak – radykalnie przekształcono strukturę miejską, dostosowując ją do wymogów now...
To 12 tom "Zakazanej historii" dr Leszka Pietrzaka. Znany publicysta szuka i znajduje ważne, ale mało znane lub niepopularne tematy z naszej najnowszej historii. Pietrzak wie, które tematy są niepopularne i dlaczego. Przez pierwsze dwadzieścia lat wolnej Polski pracował w Urzędzie Ochrony Państwa, Instytucie Pamięci Narodowej (był biegłym w śledztwie dotyczącym zamordowania ks. Jerzego Popiełuszki), Biurze Bezpieczeństwa Narodowego, a także był weryfikatorem Wojskowych Służb...
Książka przybliżająca operację, która stanowiła część składową ostatniej ofensywy sprzymierzonych na europejskiej arenie wojennej i odegrała w niej niezmiernie ważną rolę. Skala i rozmach zbrojnych starć na obszarze berlińskim były ogromne. Łącznie wzięło w nich udział ponad 3,5 miliona żołnierzy, wykorzystano 50 tys. dział i moździerzy, około 8 tys. czołgów i dział pancernych oraz 9 tys. samolotów. W ciągu trzech tygodni nieustannych, zaciekłych walk Armia Radziecka i współd...
Życie ludzi pod przymusem narzuconym im z zewnątrz bez możliwości świadomego tworzenia wspólnoty z czasem przybrało formy, które były możliwe tylko w getcie. Codzienna egzystencja zbiorowości wymagała wypracowania pewnych norm współżycia polegających na stworzeniu własnej struktury, języka i terminologii. Nigdzie na świecie nie było takiej wspólnoty ludzi, którą można by porównać z tą z getta. Zbiór tego słownictwa tworzy część historii kultury getta. W późniejszej epoce, kie...
W tomach naszej kolekcji chcielibyśmy niektórym przypomnieć, a niektórym pokazać po raz pierwszy różnorodność epoki błędów i wypaczeń we wszystkich jej aspektach. Dla większości czytelników będzie to zapewne sentymentalna podróż do okresu dzieciństwa lub młodości, jesteśmy jednak pewni, że zyskamy też czytelników młodszych, którzy z tej serii poznają wszystkie plusy i minusy PRL, przy czym – cytując Ryszarda Ochódzkiego z niezapomnianego „Misia” Stanisława Barei – „rozchodzi ...
Gdynia była jednym ze sztandarowych osiągnięć II Rzeczypospolitej. W ciągu zaledwie dwudziestolecia wysiłkiem całego społeczeństwa wieś rybacka stała się największym portem morskim na Bałtyku. Nie byłoby tego miasta, tego portu i tego sukcesu gospodarczego, gdyby nie wszechstronny udział w jego realizacji ludzi związanych z obozem narodowym. Nie było to dla nich łatwe. Od początku istnienia II RP narodowców usiłowano zepchnąć na margines. Po 1926 roku państwo wyraźnie stało s...
Kulisy działania rządu polskiego w Londynie podczas drugiej wojny światowej oczami adiutanta generała Sosnkowskiego, czyli polskie piekło w Londynie. Brutalna walka partii politycznych i koterii o władzę. Churchill i Roosvelt marionetkami w rękach Stalina. Powstanie warszawskie-kto wydał rozkaz? Tragedia rządu polskiego w Londynie-sytuacja bez wyjścia po upadku powstania warszawskiego. Sikorski i Mikołajczyk - tragiczni bohaterowie, czy bezwzględni...
Książka jest próbą odtworzenia realiów rosyjskiej wojny domowej z kart powieści radzieckich i jednocześnie próbą zobrazowania mitów, jakie wytworzyła partia bolszewików w celu umocnienia swojej władzy. Opowiada również o sposobach manipulacji historią za pośrednictwem literatury. Ten problem nie był wcześniej podejmowany przez polską historiografię. Dobór rozdziałów nie jest przypadkowy, ściśle nawiązuje do wagi i częstotliwości poruszanych w ówczesnej literaturze zagadnień. ...
Harem był w każdym muzułmańskim domu, lecz jeden z nich — harem padyszacha w pałacu Topkapy — wywoływał najwięcej emocji. Pełna przepychu, wręcz baśniowego bogactwa, a zarazem okrutnie wyrafinowana rzeczywistość przez wieki podniecała wyobraźnię nie tylko Europejczyków. Najpiękniejsze dziewczęta, ich okaleczeni strażnicy eunuchowie i jeden zdrowy mężczyzna — pan ich życia i śmierci, a zarazem władca potężnego imperium, żyli, podporządkowani okrutnym nieraz regułom namiętności...
Kolejny, siódmy zeszyt X tomu serii Corpus inscriptionum Poloniae jest owocem badań epigraficznych prowadzonych przez Pracownię Epigraficzną Instytutu Historii Uniwersytetu Zielonogórskiego , która w 2013 roku obchodziła dziesięciolecie istnienia. Pracownia ta jest jedyną w Polsce placówką naukową realizującą kompleksowe badania epigraficzne. Również niniejsze badania zostały umożliwione przez kolejne sfinansowanie projektu badawczego ze strony Ministerstwa Nauki i Szkolnictw...
Precyzyjnie rzecz ujmując, nie istnieje coś takiego jak „teczka IPN-owska”. W gromadzonym od 6 lat przez IPN zasobie znalazły się archiwalia wytworzone m.in. przez bezpiekę, w tym materiały nazywane obiegowo „teczkami”. To bardzo wyjątkowy zbiór źródeł historycznych. Jego penetracja przez historyków przynosi wiedzę, która nie może być jedyną podstawą rekonstrukcji najnowszych dziejów Polski, ale bez której mogą one być nie tylko niezrozumiałe, ale i nieprawdziwe. Dlatego tak ...
ARTYKUŁY I STUDIA Anna Maria Jackowska, Polacy z emigracji i z kraju w propagandowej „zimnej wojnie”(proces Wiktora Krawczenki i tzw. Sprawa „Międzynarodówki Zdrajców”) Dariusz Jarosz, Historia powodzi w Polsce 1945-1989: prolegomena do badań Bartosz Kaliski, Paryska „Kultura” i Czechosłowacja u progu „normalizacji” (wokół listu Jerzego Giedroycia do Macieja Kozłowskiego z 31 marca 1969 roku) Krzysztof Kosiński, „Religianctwo”. Napięcie między ideologią a religią w świadomośc...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
Każdy z nas miał w swoim życiu styczność z nauką historii i świetnie zdaje sobie sprawę, że najlepiej zapamiętuje się te opowieści o przeszłości, które są ciekawie opowiedziane i wciągają od pierwszych stron. Współczesnej literaturze historycznej daleko bowiem do nudnych podręczników, a sama historia jest przecież pełna fascynujących wydarzeń i osób! W wielu wypadkach głos zabierają świadkowie tych ważnych chwil, dzięki czemu możemy poznać ich relacje i przeżycia “z pierwszej ręki”. Stąd wśród tytułów dotyczących historii znajdziecie sporo biografii, pamiętników czy wspomnień, takich jak dwutomowy “Gombrowicz. Ja, geniusz” Klementyny Suchanow, “Lachert i Szanajca” Beaty Chomątowskiej czy “Nieopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny” Jakuba Gałęziowskiego. Znaleźć można tu także wiele błyskotliwych podsumowań - jak “Krótka historia prawie wszystkiego” Billa Brysona lub “Zaginione królestwa” Normana Daviesa. Niektóre ebooki historyczne łączą się z reportażami i literaturą podróżniczą - jak chociażby “Cień jedwabnego szlaku” Colina Thurbona bądź “W oblężeniu. Życie pod ostrzałem na sarajewskiej ulicy” Barbary Demick. Wszystkie dostępne są na Woblink w różnych formatach, w tym epub, mobi lub pdf. Znajdziecie tutaj liczne przykłady historiografii - działu piśmiennictwa obejmującego na przykład kroniki. Dobrym przykładem jest tutaj “Historiografia XX wieku” Georga G. Iggersa. Interesują Was militaria i historia wojskowości? “50 idei, które powinieneś znać. Historia wojskowości” to świetne wprowadzenie do tego tematu.
Przeszłość zawiera w sobie niezliczoną ilość ciekawych historii, niewyjaśnionych zagadek i nieznanych wcześniej tajemnic, które odkrywają przed nami kolejni autorzy i autorki. Jak wybrać najlepsze dla siebie książki? Podpowiadamy! Jeśli ciekawi Was, jak wyglądało codzienne funkcjonowanie ludzi w dawnych wiekach, polecamy sięgnąć po serię “ Życie w średniowieczu” Frances Gies i Josepha Gies. Składają się nań: “Życie w średniowiecznym zamku”, “Życie w średniowiecznej wsi”, “Życie w średniowiecznym mieście”, “Życie średniowiecznej kobiety”, “Życie średniowiecznej rodziny” oraz “Życie średniowiecznego rycerza”. Znajdziecie je wszystkie na Woblink jako ebooki (epub, mobi, pdf). A może lubicie rozwiązywać zagadki kryminalne? Świetnie! Sięgnijcie po “Wszystkie trupy prowadzą do Rzymu. Kryminalne zagadki starożytnych” Emmy Soulthon. Całościową historię człowieka na Ziemi zawarł w swojej bardzo znanej książce “Sapiens. Od zwierząt do bogów” Yuval Noah Harari. Z kolei analizę dotyczącą przede wszystkim współczesnej sytuacji politycznej zawarł w swojej “Drodze do niewolności” Timothy Snyder. Interesują Was losy kobiet w różnych, kluczowych momentach historii Polski? Właśnie dla Was są ebooki autorstwa Anny Herbich, takie jak “Dziewczyny z Wołynia”, “Dziewczyny z Powstania”, “Dziewczyny z Solidarności” czy “Dziewczyny ocalałe”. Szukajcie ich na Woblink jako książek papierowych, audiobooków bądź ebooków (epub, mobi, pdf)!
Wiele popularnych ebooków historycznych opowiada o przeszłości naszego kraju. Jednym z najbardziej znanych światowych historyków zajmujących się tym tematem jest Norman Davies. Jego “Boże igrzysko. Historia Polski” stanowi obecnie w zasadzie już klasyczne opracowanie tego zagadnienia. Podobnie jest w wypadku jego “Powstania 44”, które zostało opublikowane w 60. rocznicę Powstania Warszawskiego. Wydarzenie to zostało umieszczone w szerokim kontekście okresu 1939-1956 i stanowi cenny wkład w debatę toczoną wokół tego zrywu. Z tym trudnym temat mierzy się także Magda Łucyan w swojej książce “Powstańcy. Ostatni świadkowie walczącej Warszawy”. O innych momentach z historii Polski opowiadają także między innymi Iwona Kienzler i jej “W oparach absyntu. Skandale Młodej Polski”, “Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie” Cezarego Chlebowskiego, “Zawodowe dziewczyny. Prostytucja i praca seksualna w PRL” Anny Dobrowolskiej, “Kroków siedem do końca. Ubecka operacja, która zniszczyła podziemie” Piotra Lipińskiego czy “Wymazana granica. Śladami II Rzeczpospolitej” Tomasza Grzywaczewskiego. Klasyczną już pozycją dotyczącą różnych epok w historii naszego kraju są książki Pawła Jasienicy. Jego “Polska Jagiellonów”, “Polska Piastów” czy “Myśli o dawnej Polsce”, a także wiele innych tytułów zajmujących się historią Polski znajdziecie na Woblink między innymi jako ebooki (epub, mobi, pdf)!
Wiele ważnych tytułów z gatunku literatury historycznej skupia się na innej lub szerszej perspektywie niż dzieje Polski, na przykład na historii Europy. Jednym z najbardziej monumentalnych dzieł wspomnianego już Normana Daviesa jest jego trzytomowa “Europa. Rozprawa historyka z historią”, która od momentu publikacji pierwszego tomu w 1996 roku wywołuje liczne debaty. Niektóre książki łączą w sobie cechy literatury historycznej i reportażu - tak dzieje się na przykład w wypadku wydanego nakładem Wydawnictwa Czarne tytułu “Gorsze dzieci Republiki. O Algierczykach we Francji” Ludwiki Włodek. O historii Stanów Zjednoczonych opowiada między innymi “Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary” Lawrence’a Wrighta czy “Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od 1492 roku do dziś” Howarda Zinna. Szeroką perspektywę proponuje także znany brytyjski historyk Eric Hobsbawm w książce “Wiek skrajności. Spojrzenie na krótkie XX stulecie”. Wiele dzieł literatury historycznej skupia się historii nowożytnej, zwłaszcza na okresie II wojny światowej, opowiadając o obozach zagłady - są to na chociażby “Płakaliśmy bez łez. Relacje byłych więźniów z żydowskiego Sonderkommando w Auschwitz” Gideona Griefa, “Noc” Eliego Wiesela czy “Leningrad. Tragedia oblężonego miasta 1941-1944” Anny Reid. Niejedno wydarzenie, osoba lub perspektywa do dziś pozostawałyby w ukryciu gdyby nie dociekliwość licznych autorów i autorek pozycji historycznych - zapoznajcie się z ich dziełami z pomocą Woblinka!
Literatura historyczna pełna jest pozycji, które zajmują się różnymi epokami - od starożytności po współczesność. Jeśli interesują Was najdawniejsze czasy, a przy tym chcecie dowiadywać się o nich jak najwięcej w lekkiej formie, sięgnijcie po “Jak przeżyć w starożytnym Rzymie” L. J. Trafford, “Jak przeżyć w starożytnej Grecji” Roberta Garlanda czy “Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie” Theodore’a Papakostasa. A może wolicie nieco bardziej naukowe opracowania? “Mity, rytuały i polityka Inków” Jana Szemińskiego i Mariusza Ziółkowskiego lub “Historia Korei” Joanny Rurarz są właśnie dla Was! Wiele z tych pozycji opiera się na wiedzy zdobytej dzięki archeologii i jej odkryciom. Taka sytuacja ma miejsce na przykład w książce “Pierwsze słowo. Narodziny mowy i pisma” Martina Kuckenburga z serii “ Rodowody cywilizacji”. Bardziej interesuje Was średniowiecze? “Przeżyj rok w średniowieczu” Tillmanna Bendikowskiego, “Długie średniowiecze” Jacquesa Le Goffa, “Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420” George’a Duby bądź “Jesień średniowiecza” Johana Huizingi czekają na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki i ebooki (epub, mobi, pdf)!
Najsłynniejsi i zupełnie nieznani bohaterowie, największe i nigdy dotąd nie opowiedziane bitwy, szalone rewolucje i ciche, codzienne życie - to wszystko znajdziecie na kartach książek historycznych. Starożytność, średniowiecze, nowożytność - bez względu na to, która epoka interesuje Was bardziej, czeka na Was mnóstwo tytułów! Dzięki nim nie tylko lepiej poznacie przeszłość, ale także łatwiej będzie Wam zrozumieć teraźniejszość. Zarówno naukowe opracowania, jak i reportaże, biografie czy powieści historyczne - to wszystko czeka na Was na Woblink w postaci książek papierowych, audiobooków oraz ebooków (epub, mobi, pdf).
