Pozostałe

Estetyczne impresje. Powtórzenia – powroty – perspektywy to książka jubileuszowa dedykowana profesor Annie Krajewskiej, literaturoznawczyni, twórczyni Zakładu Estetyki Literackiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, redaktorki czasopisma naukowego „Przestrzenie Teorii”. Składające się na tom teksty to dwadzieścia dwa artykuły naukowe ofiarowane profesor Annie Krajewskiej przez uczniów, współpracowników i przyjaciół nie tylko z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicz...

Bogaty wybór studiów nad językiem i kulturą jidysz. W ostatnich latach Polska stała się obok USA, Izraela i Niemiec ważnym centrum badań jidyszystycznych. Ze względu na wielowiekowe i bogate dziedzictwo Żydów polskich nie powinno to dziwić. Rozwój ten jest jednak swoistym fenomenem, zważywszy na wieloletnie zaniedbania w tej dziedzinie i odejście pokolenia uczonych urodzonych przed II wojną światową, dla których jidysz był językiem ojczystym. Publikowane prace dwudziestu ośmi...

Literat rokokowy nie zabiega o to, by wznieść sobie „pomnik trwalszy nad spiż”, ani o to, by posłać Studia Romantyczne głos, który „z pokoleń pójdzie w pokolenia”. Literatowi rokokowemu zależy na tym, aby swoim tekstem sprawić przyjemność komuś bliskiemu. Dziełko rokokowe związane jest z określoną grupą osób, z konkretną sytuacją odbioru, z panującym w tej sytuacji nastrojem, z relacją łączącą autora/autorkę z życzliwą mu małą publicznością. Kiedy minie godzina czarującego sp...

Niniejszy tom jest wyborem tekstów Wiesława Pawła Szymańskiego (1932–2017), jednego z najciekawszych historyków literatury polskiej i krytyków literackich po 1956 roku. Zamieszczono w nim szkice i eseje poświęcone polskiej krytyce literackiej oraz najważniejszym pismom literacko-kulturalnym XX wieku: „Żagarom”, „Marchołtowi”, „Verbum”, „Tygodnikowi Warszawskiemu”, „Przekrojowi” i „Wiadomościom”. W części drugiej tomu znalazły się głośne pamflety z "Uroków dworu"¸ zamykają go ...

Monografia prezentuje Wiesława Myśliwskiego jako najwybitniejszego polskiego prozaika przełomu XX i XXI wieku. Argumenty przemawiające za tą oceną dotyczą "Kamienia na kamieniu" jako epopei chłopskiej będącej jedyną po "Panu Tadeuszu" polską epopeją narodową oraz rozumienia twórczości dwukrotnego laureata Nike jako wielkie ćwiczenie polegające na podejmowaniu przez zindywidualizowane postaci prób odnajdywania się w życiu przez konfrontację z wszelkimi, personalistycznie doświ...

Książka "Reporter rzeczywistości. O międzywojennej prozie Jalu Kurka" została poświęcona twórczości prozatorskiej Jalu Kurka, która jest najmniej znaną częścią bogatego dorobku literackiego tego pisarza. Autorka skoncentrowała się na omówieniu sześciu jego powieści wydanych w latach 1926–1939, a obranym przez nią kluczem odczytania tych utworów stał się chwyt reportażowy. Proza Kurka jest przypadkiem szczególnym, co zgodnie odnotowali wszyscy badacze zajmujący się jego utwora...

Drugie, zmienione wydanie książki, na którą składa się 221 aforyzmów, sentencji i myśli Autora pogrupowanych w pięć rozdziałów: „O przesądach filozofów”, „O instynktach”, „O epokach minionych”, „Zdania i potrącenia” oraz „Moja perspektywa”. Ostatni rozdział, „Mówi artysta, mówi poeta”, zawiera osiem głęboko refleksyjnych wierszy. „Drogi czytelniku, niechaj książeczka ta, którą oddaję w Twoje ręce, chociaż po części zilustruje Ci i zobrazuje moje co do pewnych kwestii zapatry...

Varia Sławomira Mrożka stanowią bardzo istotne uzupełnienie lektury dramatów i utworów prozatorskich; ich tematyka odmalowuje tło, na kanwie którego powstawały dzieła znane z lektur, podręczników szkolnych i akademickich, klasycznych repertuarów teatralnych. Teksty te dopełniają obrazu twórczości pisarza: wyjaśniają jego związki z rzeczywistością, mówią o postrzeganiu świata i zachodzących dookoła zmian, o ewolucji poglądów.

Książka autorstwa naukowców z Charkowa jest pierwszym w Polsce całościowym opracowaniem poświęconym życiu i działalności naukowej Leona Cienkowskiego (1822–1887), jednego z najwybitniejszych biologów XIX wieku. Leon Cienkowski – mikrobiolog, botanik, podróżnik, „ojciec polskiej biologii”, „ukraiński Pasteur”, odkrywca szczepionki przeciw wąglikowi w Europie Wschodniej i utalentowany dydaktyk – zajmuje zaszczytne miejsce w gronie polskich naukowców, którzy działali w okresie ...

Autorka książki zaprasza nas do podroży z ludźmi dobrze znanymi każdemu czytelnikowi mniej więcej obeznanemu z historią dawnego sławnego Uniwersytetu Wileńskiego. Wybrana przez nią mała grupka […] przedstawicieli kultury lat 1780–1850 otwiera nam nowe perspektywy na zmianę drogowskazów epoki. Ta piątka, w której znajdujemy zaskakująco różnorodne nazwiska: Georga Forstera, Gottfrieda E. Groddecka, Tomasza Zana, Jana Czeczota i Tadeusza Bułharyna, ma jeszcze dzięki talentowi Mo...

Przekład jednego z najważniejszych dziel Krystyny de Pizan (1364–ok. 1430), pierwszej francuskiej pisarki żyjącej dzięki swojemu pióru. Napisana w latach 1404–1407 Księga o Mieście Pań (Livre de la Cité des Dames) jest dziełem poświęconym obronie kobiet. Aby dać odpór mizoginistycznym poglądom wysuwanym przez filozofów i moralistów, Krystyna de Pizan napisała księgę, w której centrum znajduje się budowa alegorycznego miasta, a podzielone na różne kategorie żywoty wyjątkowyc...

Łucja Iwanczewska – adiunktka w Katedrze Performatyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Doktorka nauk humanistycznych. Absolwentka teatrologii Uniwersytetu Jagiellońskiego i podyplomowych studiów z zakresu Gender w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ. Autorka książek: Muszę się odrodzić. Inne spotkania z dramatami Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz Samoprezentacje. Sade i Witkacy. Zajmuje się zagadnieniami performatywności zjawisk kultury współczesnej, ze szczególnym uwzględnie...

Marta Bukowiecka – dr, członkini Pracowni Poetyki Historycznej w Instytucie Badań Literackich PAN, sekretarz redakcji dwumiesięcznika „Teksty Drugie”, członkini redakcji rocznika „MiroFor”, działa w Fundacji im. Mirona Białoszewskiego. Jednym z głównych celów pracy jest wskazanie, nazwanie i stworzenie klasyfikacji mechanizmów, które przekształcają nieliterackość w literackość […] w literaturze polskiej drugiej połowy XX wieku i początków XXI. Jest to w moim przekonaniu ważn...

Przypomniane i zrekontekstualizowane przez Autorkę nowele nie pozwalają się już traktować protekcjonalnie jako przykłady literatury minorum gentium. Domagają się nowych interpretacji nowego rozmieszczenia zarówno na mapie literackich zjawisk polskiego romantyzmu, jak i w hierarchii ważnych w epoce gatunków. Przede wszystkim jednak zaproponowane przez Wojciechowską odczytania romantycznych nowel fantastycznych pozwalają z zupełnie innej perspektywy spojrzeć na kulturę literac...

„Problematyka rekonstrukcji wyemancypowała się w ostatnich latach jako osobne pole badawcze, wykraczające poza ramy tradycyjnej historii sztuki. Nastąpiła zmiana paradygmatu: od traktowania odbudowy jako kopii czy fałszerstwa do uznania jej za immanentną zasadę w historii architektury. […] Książka Tomasza Torbusa to wnikliwa i nowatorska praca, łącząca temat rekonstrukcji i dekonstrukcji w homogeniczną całość, trafnie akcentująca aspekty polityczne w odbudowie Malborka, Wawe...

Monografia jest poświęcona jest inspiracjom astronomicznym w literaturze polskiej. Ich wyrazem jest popularyzacja naukowego obrazu kosmosu oraz zespalanie astronomii z ideową i estetyczną problematyką kolejnych okresów historycznych – od epok dawnych do współczesności. Inspiracje te ujawniają się też w „dyskretnej obecności” astronomii w zróżnicowanych pod względem gatunkowym tekstach artystycznych oraz w szeroko pojętym piśmiennictwie. Różnorodność nawiązań do wiedzy o wsze...

Książka poświęcona jest szeroko rozumianej kategorii fantastyki, która w epoce romantyzmu otwierała zróżnicowane możliwości ekspresji nowych idei wobec narastającego kryzysu zaufania do rozumowego poznania rzeczywistości. Kategoria wielozakresowa, różnorodna i transgresyjna zachęca do ujęć interdyscyplinarnych i komparatystycznych prowadzonych w rozmaitych kluczach metodologicznych. Książka poddaje również refleksji żywotność romantycznych wzorców fantastyki w wybranych obsza...

Powstały w latach 1966-1970 serial Czterej pancerni i pies (reż. Konrad Nałęcki), nakręcony na podstawie książki Janusza Przymanowskiego (1964), był, przy ograniczonym w czasach PRL dostępie do kultury, bardzo ważnym, wspólnym doświadczeniem kilku pokoleń Polaków. Świadomi odbiorcy zdają sobie sprawę z tego, że zarówno książka, jak i film dalece odbiegają od realiów historycznych, a ich tropienie mogłoby stać się przedmiotem osobnych badań. A jednak nie można zaprzeczyć, że p...

W swojej najnowszej książce Pozytywiści warszawscy: dylematy pokolenia. Studia Janicka kontynuuje nowoczesne spojrzenie na pozytywizm, dzięki czemu powstała fascynująca opowieść, która odświeża i ożywia tę – pozornie nudną, pokrytą szlachetną patyną – epokę. Na uwagę zasługuje już sam tytuł – wiele mówiący, zdradzający autorski zamysł. Pojawiają się tu bowiem dwie znaczące kategorie – przestrzeni i pokolenia. Janicką interesuje pokolenie młodych ludzi, zazwyczaj absolwentów S...

Nauka pisania i czytania miała stanowić w II RP narzędzie z jednej strony modernizacji i emancypacji klas niewykształconych, z drugiej - tworzenia zestandaryzowanej językowo kultury narodowej. W wielu ówczesnych dyskursach analfabetyzm utożsamiany był z „ciemnotą” i zagrożeniem dla życia społecznego, słowo pisane zaś ? z cywilizacją i partycypacją w życiu publicznym. W książce Władza liter zastanawiam się, jak przekonania te były przetwarzane i parodiowane przez polską awang...

Nie jest to książka ani o literaturze Gombrowicza, ani o jego argentyńskich latach, ani o obecności jego twórczości w literaturze argentyńskiej, ale raczej o historii obrazów jego życia i twórczości ukształtowanych w wyobraźni argentyńskiego czytelnika. Wnioski w niej zawarte są więc próbą nakreślenia dynamicznego wyobrażonego portretu autora na podstawie historii recepcji jego tekstów i tworzenia się mitu pisarza w argentyńskim imaginarium kulturowym, a także jego wyobrażone...

Na książkę składa się z osiem części. Trzy pierwsze ukazują w innym świetle początki twórczej drogi Wata, poczynając poematu Ja z jednej i Ja z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka, poprzez nowe odczytania manifestów w perspektywie intermedialnej, po rozdział określający Wata jako twórcę nie futurystycznego, lecz dadaistycznego. Kolejne trzy teksty przynoszą rewizjonistyczne sposoby odczytania związków z tradycją. Po pierwsze, śródziemnomorską, interesuje mnie nie tyle ...

Kultura rdzennych ludów Ameryki Środkowej była tak dalece różna od śródziemnomorskiej i europejskiej, że tylko z najwyższym wysiłkiem możemy próbować ją zrozumieć. A jednak, mimo okrutnych zwyczajów, wiecznych zatargów z sąsiadami i nieznajomości koła, ludy Mezoameryki stworzyły cywilizacje, których materialne ślady po dziś dzień budzą zachwyt i zdziwienie, a duchowe dziedzictwo wciąż jest żywe wśród współczesnych mieszkańców Meksyku. Autorka podąża tropami tych cywilizacji: ...

W 1957 roku, kiedy szczyt zdobyto po raz pierwszy, zaginął jeden z członków ekspedycji – Hermann Buhl. W 2006 ruszyła wyprawa śladami pierwszych zdobywców i tym razem również doszło do tragedii. Jochen Hemmleb przeplata historie obu wypraw, opowiadając przy tym o wspinaczach, ich motywacjach i dramatach, z którymi muszą się mierzyć. "Książka musi budzić żywe skojarzenia w polskim czytelniku, i to z różnych powodów. Polacy wielokrotnie zapisali się na kartach historii Broad P...