Prasa

Polskie Mistrzynie Sto lat temu, a dokładnie 28 listopada 1918 r., kilkanaście dni po odzyskaniu niepodległości, na mocy dekretu Józefa Piłsudskiego o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego Polki otrzymały prawa wyborcze. Niewiele wcześniej, bo w 1894 r. pierwsze studentki pojawiły się na Uniwersytecie Jagiellońskim. Długi proces emancypacji doprowadził do tego, że kobiety mogły stać się wreszcie równoprawnymi uczestniczkami sfery publicznej. Z okazji tej rocznicy przed...

Uniwersytet to my! Akademia jako pociągająca forma wspólnego życia odchodzi w przeszłość. Czy warto bronić dziś tradycyjnej wizji uniwersytetu i humanistyki? Co zmienia Ustawa 2.0? Dlaczego na uczelniach wybuchły protesty? W Temacie Miesiąca: Nowa idea uniwersytetu Tomasz Majewski Krytyczny przewodnik po zmianach na uniwersytecie Przemysław Czechanowski, Piotr Drygas Krajobraz po nowej ustawie Dyskusja z udziałem: Aleksandra Bobko, Macieja Gduli, Cezarego Kościelniaka, M...

Szacuje się, że co 20 min z powierzchni Ziemi znika jeden gatunek roślin lub zwierząt, często zanim jeszcze zdążyliśmy go poznać. Wymierają geny, gatunki oraz ekosystemy, a tym samym zanika bioróżnorodność, która odgrywa tak istotną rolę w utrzymaniu równowagi życia na zamieszkiwanej przez nas wszystkich planecie. Czy da się pogodzić postęp technologiczny z ochroną środowiska? W jakim stopniu nasze decyzje żywieniowe wpływają na zróżnicowanie gatunków? Jak docenić bioróżnoro...

W listopadowym numerze Miesięcznika ZNAK Cieszyć się kruchością życia Przez wieki żyliśmy w kulturze, w której tematy przemijania i śmierci były postrzegane przez pryzmat chrześcijańskiej wyobraźni religijnej. Wizja życia po śmierci miała niemal powszechną siłę oddziaływania. Religia dostarczała też zbiorowych rytuałów, które pomagały radzić sobie z utratą bliskich i przeżywaniem żałoby. Postępująca sekularyzacja mocno podważyła te wyobrażenia. Nie wypra...

Książki Michela Houellebecqa cieszą się niesłabnącą popularnością. We Francji miesiąc po premierze najnowszej "Serotoniny" konieczny był dodruk. Poprzednia powieść, "Uległość", rozeszła się tam w 800 tys. egzemplarzy. Także w Polsce trafiła na listę bestsellerów. Być może nie ma dziś innego pisarza, na którego nowe powieści czeka z zapartym tchem cała Europa. Houellebecq nie tylko opowiada ciekawe historie, ale także prorokuje, jak potoczą się losy Zachodu i stawia publicysty...

W pierwszą rocznicę śmierci Zygmunta Baumana pytamy: co zapamiętamy z jego książek? Dlaczego są dziś ważne? Czego uczy nas jego biografia? Skąd wzięła się międzynarodowa popularność Bauman? W Temacie Miesiąca: Wszystkie życia Zygmunta Baumana Mateusz Burzyk, Michał Jędrzejek Świat poróżniony albo mały słownik Baumanowskich opozycji Tomasz Kunz Ankieta: Obywatel świata Odpowiadają: Richard Sennett, Roberto Esposito, Eva Illouz, Thomas Leoncini, Mirosław Bałka Anioł histori...

Coraz częściej słyszymy o nieuchronnym nadejściu wojny i o podobieństwie naszych czasów do sytuacji w Europie z lat 30. XX w. Odrodzenie nacjonalizmów i nastrojów ksenofobicznych, kryzys instytucji międzynarodowych, mowa nienawiści i rosnąca przemoc sprzyjają budowaniu napięć i wyobrażeń o wojnie. Nie bez znaczenia są też fantazje o bohaterstwie i niewinne, zdawałoby się, zabawy, które mogą się nam wymknąć spod kontroli. Jaki obraz wojny mają Polacy? Czym jest doświadczenie...

Badania antropologiczne potwierdzają, że nie istnieją ludy zupełnie ateistyczne. Dlaczego skłonność do religijności jest powszechna? Czy to boski zamysł czy efekt uboczny ewolucji? W Temacie Miesiąca: Jesteśmy z natury religijni Paul Bloom Skąd się bierze wiara? Jan Woleński i Jacek Prusak SJ w rozmowie z Mateuszem Burzykiem Spór o powszechność religii Jakub Bohuszewicz Ponadto w numerze: Chodzi o to, żeby silniejszy wyciągnął rękę – Janina Ochojska w rozmowie z Marzeną...

Kim jestem, kiedy podróżuję? O człowieku Zachodu i Wschodu, globalnej Północy i Południu, o granicach, które potrafią łączyć, a także miejscach, których nie można odwiedzić, piszą: Olga Tokarczuk Ćwiczenia z obcości Andrzej Stasiuk Najstarszy pejzaż Natasza Goerke Gościniec Natalia Bloch Relacje wzajemności Mirosław Wlekły Głównie dla podróży Wolfgang Bauer w rozmowie z Błażejem Popławskim Świat, którego nie ma w przewodniku Andrzej Muszyński Donikąd Ponadto w num...

Która miłość jest prawdziwa? Jakie są jej nowoczesne definicje? Czy miłość sprawia, że stajemy się piękniejsi? Jak o niej mówić, by nie popaść w banał? W Temacie Miesiąca: Wszystko, co istnieje Bogdan de Barbaro w rozmowie z Urszulą Pieczek Blizny Erosa Dobrosław Kot Miłość w ponowoczesności Julita Czernecka Co to jest miłość? Stanisław Balbus w rozmowie z Agnieszką Pietruszką Ponadto w numerze: Życie wymusza zmianę. Adam Daniel Rotfeld w rozmowie z Piotrem Kubasia...

Świat chce sprawiedliwości, nie zbawienia Jakie konsekwencje dla współczesnego świata przynosi spotkanie Jezusa i Piłata? W Temacie Miesiąca: Nigdy się nie dowiemy, co zaszło między nimi Tomasz Polak w rozmowie z Michałem Jędrzejkiem i Rafałem Zawiszą Sprawiedliwość po grzechu Bogdan Szlachta w rozmowie z Mateuszem Burzykiem To spotkanie trwa nadal Agata Łukomska Chrystus, Piłat – nie bez reszty Tadeusz Sławek Ponadto w numerze m.in.: Felieton Angeliki Kuźniak pt. ...

Po zamachach z 11 września 2001 r. społeczna i polityczna percepcja islamu w Europie i Stanach Zjednoczonych zmieniła się diametralnie. Społeczności muzułmańskie obecne są na naszym kontynencie od dawna, ale odkąd ideologia islamu stała się pożywką dla wszelkiej maści radykałów, wyznawcy tej religii zaczęli być traktowani jako ciało obce w świecie zachodniej demokracji. Ile przemocy jest w islamie? Dlaczego islam boi się kobiet? Kiedy Europa stanie się muzułmańska? W T...

Socjologowie prognozują, że za jakiś czas jedna piąta populacji Ziemi będzie w jakiś sposób niepełnosprawna. Co to znaczy być niepełnosprawnym? Czym jest ruch disability pride? Dlaczego niepełnosprawni sportowcy mogą mieć przewagę nad pełnosprawnymi? W Temacie Miesiąca: Nie-złe upośledzenie Marzena Zdanowska Ślepota nie odbierze mi radości życia Ewa Maksymowicz w rozmowie z Arturem Zaborskim Sportowcy i śmiertelnicy Tomasz Przybyszewski Ponadto w numerze: Dlaczego niko...

Jeśli uświadomimy sobie, że jeden na pięć gatunków roślin zagrożony jest wymarciem, to pytanie: „Czy rośliny powinny mieć prawa?”, przestaje być nieuzasadnione. Tym bardziej że człowiek to przecież tylko krótki epizod w historii życia Ziemi. Jakie argumenty podają naukowcy na rzecz rewolucyjnego projektu ochrony roślin? W Temacie Miesiąca: Czy rośliny powinny mieć prawa? Michael Marder (tłum. Krzysztof Kornas) Jedna drobna zmiana… Halina Bortnowska w rozmowie z Anną Matej...

Jak w kulturze nadmiaru zachować umiar? Co utrudnia nam pracę nad sobą? Dlaczego dobry charakter jest ważniejszy niż osobowość? Jaki jest wzór na szczęście? TEMAT MIESIĄCA: Habit nie czyni mnicha, Mateusz Burzyk Gimnastyka duszy, ks. Jacek Prusak w rozmowie z Dominiką Kozłowską Mechanizm cnoty, Mateusz Hohol Ponadto w numerze: Stacja: Literatura: Z doliny, opowiadanie Andrzeja Muszyńskiego zadedykowane ks. Michałowi Hellerowi Mitologia wielkiej płyty: Zwykli ludz...

Głód nie oznacza braku żywności, ale brak etyki i uwikłania polityczne. Dlaczego ludzie na świecie głodują? Jakie są związki głodu z polityką i władzą? Co symbolizuje głód? Jak pamiętać o ofiarach klęsk głodowych? W Temacie Miesiąca: Cena optymizmu David Rieff (tłum. Krzysztof Kornas) Głód. Mało charyzmatyczny skandal Karolina Brzuzan w rozmowie z Szymonem Maliborskim Algorytmy głodu Oksana Zabużko w rozmowie z Urszulą Pieczek Transnarodowa historia strajków głodowych Ja...

Pomysł na rodzicielską bliskość Jak w czasach dystansu zachować w rodzinie bliskie relacje? Dlaczego społeczne oczekiwania wobec matek są większe niż wobec ojców? Czy wiedza na temat rozwoju dziecka zwiększa odpowiedzialność za jego wychowanie? Jak odróżnić społeczną presję od prawdziwych potrzeb? W Temacie Miesiąca: Ucieczka z coraz krótszej smyczy Sylwia Urbańska Dziś już nikt nie musi rodzić Marzena Zdanowska Ludzie wszystko mają, tylko nie ma ich kto przytulić Wojci...

W 70. urodziny miesięcznika „Znak” postanowiliśmy zadać pytanie: Czy religia ma przyszłość? O odpowiedź na to pytanie poprosiliśmy wybitnych intelektualistów, będących reprezentantami różnych środowisk religijnych. Swój głos w Temacie Miesiąca zabrali: Tahar Ben Jelloun - jeden z najbardziej znanych żyjących autorów piszących po francusku, autor wielu książek m.in. Co to jest islam? Książka dla dzieci i dorosłych Tariq Ramadan - europejski muzułmański teolog, filozof i ...

Choć nie ma obiektywnej miary dla moralnego postępu ludzkości, wielkie religijne i świeckie utopie niosą nadzieję na wyeliminowanie z ludzkiego życia chciwości, nienawiści i przemocy. Czy skala przemocy się zmniejsza w historii? Jakie są kryteria postępu i kto je ustanawia? Co czyni nas lepszymi ludźmi? Co wiemy o ewolucji i moralności mózgu? Dlaczego moralność potrzebuje duchowości? W Temacie Miesiąca: Czy nadejście idei postępu było przejawem postępu? Jacek Dukaj Coraz w...

Wszyscy odczuwają go podobnie, jest wrodzony, choć jego skala podlega relacjom społecznym. Dlaczego się wstydzimy? Jakie są reprezentacje wstydu w kulturze? Kiedy zaczęliśmy go odczuwać? Czy wstyd jest piętnem? Co znaczy wstydzić się za kogoś? Co łączy wstyd i wstręt? W oparach wstydu Zbigniew Mikołejko O wstydzie monologi bezwstydne Bartłomiej Dobroczyński, Mira Marcinów Nadmiarowość Anna Zawadzka Zagrożenie dla ludzkiej godności: powrót wstrętu i wstydu do prawa Mart...

W poszukiwaniu piękna Skąd wiemy, że coś jest piękne? Jak reaguje na to nasz mózg? Czy tylko rzeczy piękne są pożądane? W Temacie Miesiąca: Piękno jest najważniejsze Semir Zeki w rozmowie z Mateuszem Hoholem i Łukaszem Kwiatkiem Należy sobie zaufać Anda Rottenberg w rozmowie z Łukaszem Białkowskim „Czym jednak jest piękno, tego nie wiem” Anna Arno Jak Galatea Narcyzem się stała Zygmunt Bauman Ponadto w numerze: Nowy cykl literacki ZNAKU: Filip Zawada Rozdeptałem ...

Kto ma rację w sporze o Franciszka? Dlaczego Polacy mają kłopot z papieżem? Czy można być katolikiem i nie chcieć przyjmować uchodźców? Skąd konflikt o komunię dla rozwiedzionych? W Temacie Miesiąca odpowiadają: Dlaczego popieram Franciszka Tomáš Halík (tłum. Karolina Ćwiek-Rogalska) Dlaczego mam kłopot z Franciszkiem Russell Ronald Reno w rozmowie z Mateuszem Burzykiem i Michałem Jędrzejkiem Polski spór o Franciszka Teologia ludu Pierre de Charentenay SJ (tłum. Piot...

O co spierają się transhumaniści i biokonserwatyści? Co zmieniły nowe badania nad redagowaniem genomu Dlaczego lepiej zaufać naturalnej loterii genów niż biotechnologicznemu projektowi? Czy świat bez wad genetycznych byłby lepszy? W Temacie Miesiąca: Dobroczynna prokreacja Julian Savulescu w rozmowie z Kacprem Kowalczykiem. Transhumaniści kontra biokonserwatyści Marta Soniewicka Genowe rewolucje Anna Bartosik Życie to gra zespołowa Marzena Zdanowska Ponadto w nume...

Temat Miesiąca: Wiara bez uprzedzeń. Homoseksualność a Kościół Stosunek Kościoła do społeczności LGBT się zmienia. Dzieję się tak m.in. za sprawą pontyfikatu papieża Franciszka. Wypracowanie odpowiedniego stanowiska wobec osób homoseksualnych pozostaje jednym z najpoważniejszych wyzwań dla Kościoła. Czy Kościół jest miejscem dla wierzących osób homoseksualnych i mogą one liczyć na wsparcie? Jakie jest oficjalne stanowisko Kościoła wobec społeczności LGBT? Z jakimi problem...