"Książka ta przezwycięża sztuczną izolację literaturoznawstwa wobec innych dziedzin refleksji nad różnymi domenami tej samej kultury i przekonująco dowodzi, że w samej poezji istnieją podstawy, by odwoływać się do tych dziedzin. W tak szerokim zakresie dorobek medioznawstwa i najnowszej refleksji kulturoznawczej nie był wykorzystywany do analiz polskiej literatury. Pozwoliło to autorce ujawnić, jak ważnym i bogatym tematem poezji ostatnich lat jest sprawa komunikacji i techni...

Polityczny ruch chłopski w Królestwie Polskim, stawiajacy na działalność niepodległościową i oświatową, szczególną uwagę poświęcał młodemu pokoleniu wsi, Otaczając chłopskich synów opieką i troską. Jednym z nich był bohater niniejszej publikacji - Kajetan Sawczuk.

Współczynnik sztuki. Polska poezja awangardowa i postawangardowa między autonomią a zaangażowaniem

Niniejszy tom obejmuje swym zasięgiem pełny horyzont czasowy dokonań badacza. Mieści zarówno wczesny szkic o poezji Tadeusza Różewicza (opublikowany w „Twórczości” w 1949 roku), jak i późne eseje ogłaszane na łamach „Tygodnika Powszechnego” na początku trzeciego tysiąclecia. Nie jest jednak systematycznym kursem historii literatury – staje się raczej wykładem prywatnym, tworzonym ze względu na osobiste fascynacje. Nie dlatego, by Błoński takiej syntezy stworzyć nie mógł, ale...

Czytelnik tej książki staje się świadkiem subtelnego odsłaniania piękna poezji późnoantycznej, o czym informuje podtytuł pracy, zamknięty w dwóch słowach: „poetyka” i „morfologia”. Już sam punkt wyjściowy, założenie pracy, zapowiada odmienne od dotychczasowych wyniki. Praca jest nowatorska: po raz pierwszy w nauce otrzymaliśmy syntetyczny obraz rodzącej się hymnologii chrześcijańskiej, którą reprezentują Metody z Olimpu, Grzegorz z Nazjanzu i Synezjusz z Cyreny. Okazało się, ...

Klasyczna pozycja polskiego literaturoznawstwa, która w latach sześćdziesiątych wprowadziła do pamięci i obiegu przemilczaną polską awangardę poetycką jako ruch artystyczny dorównujący znaczeniem pokrewnym zjawiskom w Europie: ekspresjonizm, formizm, futuryzm, dadaizm i konstruktywizm. Na podstawie trudno dostępnych źródeł opisuje w przejrzystym układzie dokonany przed stu laty przełom w pojmowaniu istoty i roli poezji. Przełożony na język niemiecki, znany badaczom awangardy ...

Monografia poświęcona jest wielostronnej prezentacji tytułowego zagadnienia. Dotąd określano je zwykle mianem "polskiej literatury łagrowej" czy "literatury zsyłkowej". Choć zapewne trudno będzie wyprzeć funkcjonujące dotychczas pojęcia, autor pracy proponuje termin inny, bardziej jego zdaniem adekwatny. Autor rozprawy interesująco, a często bardzo oryginalnie i odkrywczo problematyzuje tytułowe zagadnienie, ujmując je diachronicznie i synchronicznie. Od wstępnych ustaleń na ...

Autorka podjęła się niełatwego zadania opisu literatury najnowszej, w tym tworzonej przez młodych i najmłodszych twórców. W kolejnych artykułach prezentuje sztukę uchwyconą niejako w fazie "stawania się". I czyni to z niewątpliwym znawstwem przedmiotu, łącząc emocjonalne zaangażowanie z dążeniem do obiektywizacji badawczych uogólnień. Widzenie szczegółu i umieszczanie go na szerokim tle kulturowym to sposób pisania pozwalający włączyć konstatacje dotyczące współczesności w ro...

Poetyckie zwitkaczenie. Językowy obraz alkoholu w liryce Agnieszki Osieckiej to pierwsza monografia autorska na rynku, która porusza pomijane dotychczas w badaniach naukowych tematy. W pracy zbadano, jaki obraz alkoholu wyłania się z twórczości lirycznej Agnieszki Osieckiej, a także w jaki sposób wiąże się on z językowym obrazem alkoholu utrwalonym w języku polskim. Analizie został poddany materiał badawczy składający się z 946 wierszy pochodzących z dwóch tomów poezji zatyt...

János Pilinszky (1921–1981) należy do najbardziej cenionych węgierskich pisarzy XX w. Jeszcze za życia uznano go za czołowego reprezentanta swego pokolenia, otaczając niemal kultem. Jego twórczość, zwłaszcza tajemnicza i przejmująca poezja, wywierała na Węgrów jakby nadprzyrodzony wpływ. Jak był on wielki, niech zaświadczy choćby scena przywołana we wstępie przez tłumacza: „Po którejś z jego ‘bezkresnych nocy’ nagle w przejściu podziemnym został wraz z przyjacielem otoczony p...

Jak można zbadać wyobraźnię? Jak uchwycić dziedzinę tak dynamiczną, odznaczającą się różnorodnością przedmiotów? Jak opisać jej wytwory, zrozumieć kierujące nią prawa? Jak poradzić sobie ze szczególną sytuacją namysłu nad władzą świadomości, w którą podmiot jest bezpośrednio uwikłany? Książka szkicuje kontekst intelektualny i artystyczny, w jakim kształtowała się koncepcja wyobraźni poetyckiej Gastona Bachelarda – poczynając od świata alchemii i romantyzmu, poprzez symbolizm ...

Zbiór składający się z 4000 tekstów, stworzonych przez 1080 autorów, gromadzonych przeze mnie przez kilkadziesiąt lat - dedykuję bibliotekarce Halinie Sulima-Nowakowskiej z Osieka nad Notecią i tym wszystkim, którzy objawiają głęboką miłość do niezwykłego zjawiska, którym jest książka.
Jednocześnie składam hołd tej, która jest najcudowniejszym wymysłem człowieka i najbardziej przyjacielskim - o ile nie przechodzi się obok niej obojętnie.
Józef Kuffel

W tym interdyscyplinarnym studium, które łączy komparatystykę literacką i translatologię, autorka analizuje przekłady poezji Bolesława Leśmiana na języki czeski, słowacki, rosyjski i ukraiński. Szczegółowo bada kluczowe wyzwania translatorskie, takie jak leśmianizmy, neologizmy, metaforyka, poetyka negatywna oraz specyficzne kategorie czasu i przestrzeni, które kształtowały twórczość poety. Publikacja wyróżnia się wprowadzeniem teorii transpozycji jako narzędzia do rozwiązywa...

Z ogromną radością przedstawiamy polskiemu czytelnikowi Niesamowite opowieści z Chin, napisane przez dwóch znakomitych autorów japońskich – Ryunosuke Akutagawę i Atsushiego Nakajimę, w tłumaczeniu Krzysztofa Szpilmana. Opowiadania uznane w Japonii za wprowadzenie do kultury i mądrości Chin, kraju, który od stuleci jest dla Japończyków wzorem i ideałem do naśladowania. W Japonii książka stanowi obowiązkową lekturę szkolną w liceum. Opowiadania osadzone w scenerii dawnych Chin...

Pierwsza w nauce polskiej monografia litanii napisana przez literaturoznawcę z wykorzystaniem metod poetyki historycznej i teoretycznej. Książka zawiera zwięzłą rekonstrukcję genezy litanii w kulturach starożytnych. Dogłębnie i wieloaspektowo przedstawia sposób powiązania gatunku z chrześcijańskim obrazem świata. Bada obecność litanii w literaturze polskiej od XI do XXI wieku jako tysiącletni proces przenikania się elementów religijnych i poetyckich. Opisuje udział litanii w ...

Księgi miejskie z XVI i XVII wieku, zachowane w lubelskim Archiwum Wojewódzkim, pozwalają dokładnie odtworzyć wszystkie etapy kariery urzędniczej poety i mieszczanina - Sebastiana Fabiana Acernusa/Klonowica: od podpiska (pomocnika pisarza), pisarza wójta i ławników, wójta, do rajcy, burmistrza królewskiego miasta Lublina (czterokrotnie), a tak że założyciela szkoły w Zamościu. Zapisy archiwalne oraz znajdujące się w bibliotekach Małopolski (Kraków, Lublin, Zamość) pierwodruki...

U początków projektu Strategie ”ja” (po)romantycznego w poezji polskiej XIX-XXI wieku, rezultatem którego jest niniejsza publikacja, stała nieodmiennie powracająca myśl, że zaskakująco wiele - wbrew diagnozom radykalnie separującym poezję romantyczną od jej dwudziestowiecznych realizacji - łączy poetyckie dykcje na przestrzeni ostatnich dwóch stuleci. Koncentrujemy się na fundamentalnym wymiarze tekstu, który jednocześnie poza tekstowość wykracza. Ten wymiar wyznacza podmio...

Książka przedstawia, jak każdy z członków „piszącej rodziny” ujmuje w swojej poezji ten sam temat: dom i relacje rodzinne. Podstawę do przeprowadzanych analiz i interpretacji stanowił przede wszystkim wspólnie przez tych autorów wydany zbiór poetycki: Antologia rodzinna. Cztery twarze domu. Taki autorski wybór zachęca badacza do podjęcia próby opisania, jakie są podobieństwa i odmienności pomiędzy czworgiem autorów w kształtowaniu obrazów domu, więzi rodzinnych, miłości. Auto...

Książka stanowi studium relacji ekfrastycznych, tj. gry tekstu z obrazem leżącym u jego źródeł. „Zasadniczym osiągnięciem pracy jest ukazanie, na przykładzie obszernego korpusu tekstów poetyckich obu wybranych autorów, nowej postawy współczesnego poety francuskiego wobec inspirującego go obrazu, namalowanego czy wyrzeźbionego. Obraz przestaje być zwykłym desygnatem; towarzyszący mu tekst nie poddaje go płaskiemu opisowi. Mamy do czynienia ze strategią rezygnacji z opisu na rz...

O NIEJ… WIKTORIA ŚLIWOWSKA Nasza staromodna przyjaźń… LUDMIŁA ŁUCEWICZ PIOTR FAST Odpowiedzialność za słowo: o sprawach i dziełach Pani Profesor Alicji Wołodźko-Butkiewicz Bibliografia prac Profesor Alicji Wołodźko-Butkiewicz (oprac. Iwona Krycka-Michnowska) …DLA NIEJ IZABELLA MALEJ Dostojewski — mizogin mimo woli (refleksja postbierdiajewowska) MARTA ŁUKASZEWICZ JULIA DAMM-ZIEJA IWONA KRYCKA-MICHNOWSKA Polemika wokół pisarstwa kobiet w Rosji na przełomie XIX i XX ...

„Okoliczności liryczne” muzyki, o których mowa w książce, to okoliczności jej odbioru przez szczególną grupę słuchających, jaką stanowią poeci. Głównym przedmiotem zainteresowania stały się więc wiersze, które przedstawiają rozmaite sytuacje obcowania ze sztuką dźwięków: teksty, w których sytuacja liryczna jest tożsama z sytuacją muzyczną lub też przez nią warunkowana. Praca opiera się na założeniu, że utwory poetyckie, niezależnie od typowego dla nich subiektywnego charakter...

Mimo dużego zainteresowania literaturą ukraińską, w dziedzinie literaturoznawstwa niewystarczająco zbadana pozostaje historia odbioru poezji ukraińskiej w polskiej przestrzeni kulturowej. Lukę tę w dużym stopniu wypełnia praca Pani dr Anny Chomy-Suwały, poświęcona właśnie takiej historii i zawierająca interpretację przekładów poezji ukraińskiej okresu międzywojennego, tłumaczonej przez trzech znanych poetów polskich, których autorka określa mianem poetów środowiska lubelskieg...

Patryk Szaj swobodnie porusza się po trudnej do określenia granicy między hermeneutyką i dekonstrukcją. Rekonstruuje hermeneutyczny rys dekonstrukcji jako radykalizacji hermeneutyki i odkrywa w niej twórczy potencjał interpretacyjny poezji Aleksandra Wata, Tadeusza Różewicza i Stanisława Barańczaka. Dominujące w książce rozważania o nierozstrzygalności podkreślają wyraźne pęknięcia w fundamentalnej konstytucji ludzkiego bycia-w-świecie. Podobnie jak dekonstrukcji nie da się s...