Zdrodowski prywatnie skoncentrowany (we wszystkich sensach, na sensach, snach, seansach – projekcjach), ale nie osamotniony – jego teksty są przecież częścią literatury współczesnej. Na jego niebie można by było poszukiwać choćby tęczy z tomów Andrzeja Sosnowskiego (Gdzie koniec tęczy nie dotyka ziemi, 2005; Po tęczy, 2007), a w składzie lotnych związków powietrza, które przemierza, pierwiastki tlenu Julii Fiedorczuk (Tlen, 2009). Wszystkich troje łączy przekonanie – najogóln...
Poezja Marka Żymły to poezja, w której toczy się takie walki, gdzie stawką jest życie. To poezja pytań fundamentalnych i ostatecznych. To poezja, której istotą jest poważna rozmowa. Wszystko „dzieje się” tu w surowej, jakby „oczyszczonej” przestrzeni między człowiekiem a człowiekiem, między człowiekiem a Bogiem, między człowiekiem a śmiercią, czasem, przemijaniem. Świat tej poezji, świat jej bohatera, jest więc w szczególny sposób „ograniczony”, zamknięty, sprowadzony do tego...
Niewielu dziś pisze tak jak Turczyński. Jego rozległa, wielowątkowa i gęsta zarazem proza, o szerokim oddechu, jest równocześnie intymna, skondensowana emocjonalnie, a przy tym intrygująca tajemnicą i pełną napięcia narracją. Łączy w sobie bogactwo i piękno erudycyjnego eseju – rozpiętego między filozofią i teologią, sztuką i historią – z zagadkami opowieści o Kresowych korzeniach, zanurzonej w burzliwym nurcie Polski, Rosji, Europy. Opowieści pozwalającej doszukiwać się w ni...
Wiersze Marka Maja brzmią tak, jakby powstały przed stuleciem. Najlepiej się czują w środowisku konwencji wiersza regularnego, rymowanego wyraźnie, trafnie, zręcznie, ale nierzadko i z odkrywczością świadczącą o tym, iż nie zostały zapomniane lekcje awangardowego eksperymentu. Poeta świetnie porusza się po muzeach i magazynach dawnych konwencji lirycznych oraz systemów wersyfikacji. Wykazuje słuch pozwalający swobodnie dobierać słowa do brzmień i brzmienia do słów, budować zd...
O Indian Summer: Anna Frajlich nie poetykom służy, ale poezji. Nie straszna jej tradycja, nie lęka się rymu, rytmu, melodyjności i jasności, zawsze w zanadrzu ma szczere uczucie, językową sprawność i giętki dowcip. Uczuciu pozwala sobą powodować i w rezultacie jej poezje są nasycone ciepłem jak ów kafel pamiętany z dzieciństwa, o który poetka chce oprzeć dłonie. Niebezpieczna to w sumie lektura: można się zadurzyć w melodyjnej skardze poetki , która już nie płynie pod prąd i...
To książka o godzeniu się! O godzeniu się na i o godzeniu się z.
36 i 6 wydaje się być stanem normalnym. Ale co jest normą? Czy jest nią stan uśpienia cywilizacyjnego, czy może stan nieustannego borykania się?
36 i 6 to stan pomiędzy tym, co jest i co nie jest rzeczywistością.
A może jest po prostu stanem życia.
Jest życiem.
Napisana wiosną 1989 roku Szalona Monika należy do tych powieści Jana Drzeżdżona, które nie doczekały się książkowego wydania ani za życia autora, ani długo po jego śmierci, jednak nie można jej zaliczyć do całkiem nieznanych dzieł pisarza, ponieważ w roku 1991 ukazała się na łamach miesięcznika Twórczość. Mieli więc możliwość poznania Szalonej Moniki czytelnicy ekskluzywnego pisma literackiego, choć dla ogółu czytelniczego pozostawała niedostępna wtedy i aż do dziś. Szkoda, ...
Cykl Z narożnika mapy ukazywał się na łamach dwumiesięcznika Pogranicza, począwszy od numeru 1 z roku 2003 a zakończył się w numerze 2 z roku 2012... wielokropkiem zamiast puenty. Był najdłużej trwającą na tych łamach rubryką i wprawdzie zmarł w sposób naturalny, ale razem z niezbyt naturalną śmiercią czasopisma. Obejmuje więc niespełna dziesięciolecie i nie tyle się zamyka, ile urywa na nieokrągłej, choć przypadkiem ładnej liczbie 55 odcinków.
„Elegijny dziennik podróży” – taką formułą można najkrócej opisać zbiór Grażyny Obrąpalskiej, gromadzący akcydensy odwiedzanych miejsc świata połączone w patchwork ze strzępami autobiografii. Pierwsze podróże odbywają się w przestrzeni, drugie są wyprawami w głąb prywatnego czasu. W poszczególnych aktach poetyckich udział tych dwóch wymiarów bywa różny, ale chodzi nie tylko o ich proporcje, lecz przede wszystkim hierarchię. Ruch w przestrzeni bywa bowiem wstrzymywany, umożliw...
Maria Bigoszewska swój najnowszy tom poetycki zatytułowała Wołam cię po imieniu i już w tym zdaniu kryje się symboliczne znaczenie wierszy – to bowiem przejmujący głos kogoś, kto wyraża nieustanną tęsknotę za obecnością bliskiego człowieka, skargę z powodu jego nieobecności i przerażenie wobec nicości i utraty pamięci. Bo właśnie pamięć jest najważniejszym tematem tej liryki; pamięć, która rani, której chcemy się pozbyć, a ona i tak wraca, by zadawać cierpienie. Wiersze są os...
Pierwsze wspomnienie wielkiego głodu to poetycka opowieść o szaleństwie, które opanowało ziemską przystań i rozprzestrzenia się w zawrotnym tempie, niemal z prędkością światła, dotkliwie nieobecnego, będącego obiektem człowieczych tęsknot. W tym kosmosie wrażeń nie pomagają codzienne rytuały, powtarzalne do znudzenia i smętnej monotonii czynności, nie ratuje terapia znanych powszednich ruchów, bo wszędzie króluje apatia i bezruch, lęk i bezradność, pustka i bezdroża okrutnej ...
Projekt krytyczny Andrzeja Skrendy okazuje się szeroko otwarty na najróżniejsze doświadczenia lekturowe. Skrendo to nie tylko specjalista od polskiego eseju (mimo że wypowiada się o nim z niepospolitą kompetencją), nie wyłącznie znawca wąskiego poletka rodzimej poezji (choć w tej dziedzinie szczególnie są znane jego dokonania) lub prozy (którą czyta z godną pozazdroszczenia wnikliwością), ale ktoś gotowy do zamachów na „wszystkość”, na spotkania i konfrontacje z wszelkimi zap...
Szokująca gra słów i zaskakujące metafory. Język wypowiada wojnę banałowi i wygrywa tę bitwę. Niezwykły kunszt kompozycyjny i mistrzowskie panowanie nad całością. Ta poetycka opowieść z początku XXI wieku mieni się kalejdoskopem obrazów, scalając w jedno chaos i rozproszenie współczesnej cywilizacji. Czytelnik może mieć wrażenie, że bierze udział w niepowtarzalnej grze znaczeń. Zmienność obrazów jest odpowiedzią, w jakim kierunku zmierza komunikacja. Gest poetycki nie jest ma...
Tom Graffiti to przejmujące notatki senne, to kronika chwil ciemności, czarnych nurtów jawy i halucynacji nocnych, to swoisty dziennik liryczny pisany w oczekiwaniu na lepszy czas. Ślady zmagań przeplatają się tu z momentami iluminacji, gdy światło porannych chłodów znaczy cienie na papierze, w wyobraźni i świecie, bo tam, gdzie ciemno, jest też jasno, widzenie światła nie jest możliwe bez ciemności i „prawie wszędzie jest radość”. Marta Zelwan to poetka onirycznych wędrówek,...
Waligórski jest entuzjastą słowa, przygląda mu się z różnych odległości, testuje możliwości języka, ewidentnie bawi go jego zewnętrzne ubranie i melodia, która płynie na zdziwienie. Poeta wytycza swoją ścieżkę wiersza, zaciągając dług w awangardowych konceptach, dla których przekraczanie ograniczeń mowy i własnej poetyki jest nie tyle pragnieniem, co przeznaczeniem. Autor cały czas prowadzi nas na scenę języka i za kotarę, w kuluary, w miejsca, skąd rusza sens, zanim ukonstyt...
Obrazki prowincji kreowane ze znakomitym zmysłem obserwacji notują przede wszystkim konkret i detal. To niewątpliwy atut Wojciechowicza, uwidoczniony już we wcześniejszym tomiku Orwo, w którym znakomicie zinterpretował zbiór fotografii rodzinnych tworząc próbę rekonstrukcji autobiograficznej. Temat na pozór zamknięty, dawno skostniały w stereotypowych obrazach prowincji, utwierdzanych przez powieściopisarzy, reporterów i publicystów, okazuje się zaskakująco żywy. Staje się ta...
Wybór wierszy najbardziej wpływowego spośród węgierskich poetów średniego pokolenia. „Domem ironii jest wiersz, eklektyczny, mieszczący w sobie różne rejestry języka i aluzje literackie, lecz nieprzeładowany. Moim zdaniem we współczesnej literaturze węgierskiej najbardziej sugestywny obraz takiej poetyki daje twórczość Istvána Keménya”. Krisztina Tóth „Czy naprawdę muszę ironizować do końca życia? I kto powiedział, że patos nie ma prawa bytu?” István Kemény...
Tom Nieme i puste to pełna niepokoju i lęku opowieść o ludzkiej kruchości i zagarniającej wszystko dokuczliwej niepewności. W tych przejmujących wierszach pojawiają się portrety bliskich umarłych, miejsca dzieciństwa i młodości, przestrzenie, których z każdym mgnieniem ubywa. Stracony czas coraz mocniej boli, a pamięć przynosi jedynie znużenie i wszechogarniające zmęczenie; nicość wdziera się każdym zakamarkiem skóry, której sejsmografy i intuicja odbierają sygnały nadciągają...
Piosenki pikinierów to wiersze, które śpiewają o śnie i zmysłach, życiu nocnym i dziennych poruszeniach, czasie utraconym i odzyskiwanym; to pieśni mijających się ludzi, melodie zakwitających dziewcząt i wkraczających w muzykę młodości chłopców. W cieniu losowych ironii, karuzeli żywota, pędzie doświadczeń biegnie bohaterka tych lirycznych wyścigów ze śmiercią i niepewnością, z przypadkowością zdarzeń i goryczą wiedzy o tym, czym jest egzystencjalny krach. Motta wierszy – cyt...
Lech M. Jakób trwa przy rzeczach, czuje ich smak, waży każdy detal, to one są dla niego kotwicami sensu, na rozmytym morzu dni. Rzeczy zakorzeniają nas w świecie, przechowują pamięć naszych starań i przemijań, dają się poczuć, pozwalają skupić na sobie rozproszone myśli. Nowy tom wierszy kołobrzeskiego poety jest rozpisanym na kilkadziesiąt głosów studium przedmiotów, które składają się na ziarnistość i ciążenie rzeczywistości, otwierającej się dla każdego z nas konkretną prz...
Błogosławieni to historie zwykłych ludzi – tych, żyjących na marginesie, w oficynach miasta i tych, działających w światłach jupiterów. Historie zaskakujące, niekiedy bolesne lub żartobliwe, będące zapisem wydarzeń przeżytych lub zasłyszanych, czasem pokolorowanych pudrem wyobraźni. Bohaterowie opowiadań nie są ludźmi świętymi. Ich los, ich ból jest jednak rodzajem błogosławieństwa, otrzymanym także po to, by czynić nasze życie lepszym.
Pole Czaszek wysyła ludzi na bezdroża multiwersum. Tę cudownie zwariowaną powieść należy w pierwszej linii rozumieć jako przestrogę dla igrającej z ogniem ludzkości, i ma ona właściwie tylko jedno zadanie: realizację utopii, w której nie będzie już miejsca dla obozów koncentracyjnych i broni masowego rażenia. Dariusz Muszer jest moralistą par excellence, bezsprzecznie zaliczyć go można do tych, co stoją po stronie dobra, gdyż – jak mówi polski autor – „wolność to dobro, które...
Poezja bywa jedynie formą możliwą zapisu egzystencji. Jej głównym tematem rozszczepionym na epizody staje się wówczas ustanawianie fundamentalnej relacji „Ja – Świat” jako powtarzalnego układu, który wyznacza zmienne sytuacje liryczne. Oś konfliktu wytyczają dwa przeciwne wektory: z jednej strony dążenie podmiotu do autonomii, z drugiej przymus obecności w świecie, który pulsuje w licznych, zgodnych lub sprzecznych ze sobą rytmach. W innym następują pory roku, dnia i nocy, w ...
Sonnenberg to współczesna Szeherezada, pragnąca zamknąć świat w opowieści, której koniec uczepił się chmury, wędrującej na Wschód. Mamy tylko siebie i przestrzeń – mówi poetka – która domaga się od nas rozszczelnienia granicy, aby duch, nie kołatał się po czterech ścianach naszych kątów, szukając odpowiedniego dla siebie słowa, wcielenia, wyrazu. Epicki oddech frazy rozwija się z każdym wersem, który spala się jak ogień, trawiony popędliwością knota. W tych wierszach miłość j...
