W dzienniku autora Portiera wątki prywatne krzyżują się z politycznymi, a forma luźnych notatek splata się z kunsztownymi wierszami. Jan Polkowski po raz kolejny robi to, do czego czytelników niejako przyzwyczaił – w kontrze do świata pozornych wartości i ulotnych wzruszeń zaskakuje pieczołowitością przemyśleń i hardością humanistycznego ducha.„Nigdy dotąd nie dotknęło mnie, tak dojmująco, przeczucie końca epoki, nawet więcej, końca kultury trwającej, mimo ciężkich...
„Dramaturgia Jarosława Jakubowskiego reprezentuje zapowiadany już od tak dawna, a mimo to cały czas oczekiwany, powrót do opowieści i postaci w dramaturgii. Powrót – jednak z uwzględnieniem wszystkich wartościowych przemian w dramaturgii. [...] Wiele utworów z tego najnowszego tomu dramatów zaczęło już swoje życie publiczne. Pięć tekstów (Pogrzeb – pod tytułem Nieodwołalne, Człowiek z lodu, Buława, Witaj Barabaszu, Królestwo), napisanych jako słuchowiska radiowe, miało premie...
„Nigdy dotąd nie dotknęło mnie, tak dojmująco, przeczucie końca epoki, nawet więcej, końca kultury trwającej, mimo ciężkich zapaści, kilka tysięcy lat. Nigdy wcześniej nie obezwładniła mnie tak bezwzględnie nicość agresywnej ideologii, chaosu moralnego, deprawacji języka, barbarzyńskiego zaborczego antyczłowieczeństwa, moralnie podobnego do grozy transhumanizmu. Kontury nowego porządku widać wystarczająco wyraźnie, by stracić nadzieję, że moje dzieci, nie wspominając o wnuka...
Pustynny włóczęga Malik al-Suri najmuje się u mędrca Kadiego do szpiegowania wrażych wojsk niosących „bezpieczeństwo i stabilizację”. Tymczasem generał Melville, humanista i esteta, przygotowuje się do przyjęcia międzynarodowego kontyngentu w bazie wojskowej „Babilon”, a swojski wojak Seba osiąga gotowość bojową grając w ping-ponga. Dwie kultury przyglądają się sobie, podczas gdy John Rambo walczy niestrudzenie w telewizorach świata... Marta Kozłowska to nie tylko kugla...
Na pewno golemem zlepionym z celuloidowej taśmy, klasyków kinematografii i brawurowej wyobraźni Pawła Hohmanna, który w prozatorskim debiucie wirtuozersko rozgrywa postać swojego głównego bohatera. Autor z postmodernistyczną galanterią zaprasza nas w podróż przez historię XX-wiecznego kina. Jak to z historią bywa – roi się w niej od kreacji, przekłamań, punktów widzenia zależnych od punktów śledzenia akcji. Hohmann montuje narracje, rozrzuca tropy jak popcorn na sali k...
Pustynny włóczęga Malik al-Suri najmuje się u mędrca Kadiego do szpiegowania wrażych wojsk niosących „bezpieczeństwo i stabilizację”. Tymczasem generał Melville, humanista i esteta, przygotowuje się do przyjęcia międzynarodowego kontyngentu w bazie wojskowej „Babilon”, a swojski wojak Seba osiąga gotowość bojową grając w ping-ponga. Dwie kultury przyglądają się sobie, podczas gdy John Rambo walczy niestrudzenie w telewizorach świata...Marta Kozłowska to nie tylko kuglar...
Gdzieś na dalekim stepie, wtedy a wtedy lub kiedy indziej, działa Instytut. Prowadzi się w nim intensywne badania nad językiem Y, w którym drzemie niezwykła moc kształtowania rzeczywistości. Codzienność grona profesorskiego i podopiecznych zostaje zakłócona, gdy z Enklawy docierają wieści o nałożonej na Instytut kwarantannie. Mitrowicz, jeden z podopiecznych, wietrzy w tym okazję do małej rewolucji. Wkrótce odkryje, jaką rolę wyznaczono mu w tej opowieści…Bart...
Na debiutancki tom Tomasza Genowa składa się trzydzieści esejów, w których autor skrupulatnie porządkuje znane konstelacje znaczeń oraz odkrywa nowe, zaskakujące układy sensów, by opisać kosmos naszej językowej codzienności. Mieszając w zastygłym tworzywie języka, Genow zdaje sprawę z nieprzebranego bogactwa i oszałamiającej zmienności ludzkiego doświadczenia."Tom esejów Tomasza Genowa stanowi świadectwo myślenia, które demonstruje się w żywym, inwe...
Gdzieś na dalekim stepie, wtedy a wtedy lub kiedy indziej, działa Instytut. Prowadzi się w nim intensywne badania nad językiem Y, w którym drzemie niezwykła moc kształtowania rzeczywistości. Codzienność grona profesorskiego i podopiecznych zostaje zakłócona, gdy z Enklawy docierają wieści o nałożonej na Instytut kwarantannie. Mitrowicz, jeden z podopiecznych, wietrzy w tym okazję do małej rewolucji. Wkrótce odkryje, jaką rolę wyznaczono mu w tej opowieści… Bartosz Po...
Po Wierzyńskim i Lechoniu otrzymujemy kolejny portret poety związanego z czołową w Dwudziestoleciu grupą Skamander. Minęło ponad sto lat od rozpoczęcia działalności tej utalentowanej plejady, co oddziaływała na polską poezję do 1939 i w latach wojny, i po wojnie, w kraju i na emigracji. Naturalnym biegiem rzeczy twórczość ta odeszła do historii, zmieniły się oceny historyków literatury i krytyków. Zmieniły się gusta czytelnicze. A jednak, czytelnik przypadkowy, nie profesjona...
Inspirujące spotkania, wymiana myśli, poufne rozmowy", jak powiedziałby Norwid, stanowią rdzeń nauki, humanistyki w szczególności. Literackie ogniwa. Norwid i inni to monografia, którą w naukową całość spaja nie tylko osoba poety, lecz także postać badaczki od lat współtworzącej norwidologiczny dyskurs (i nie tylko) - prof. Grażyny Halkiewicz-Sojak. Bliskie jej metody, ważne dla niej konteksty, wciąż intrygujące ją tematy znalazły odzwierciedlenie w artykułach, których autora...
Od dawna istniała potrzeba wydania wybranych wierszy Janusza St. Pasierba oraz przedstawienia młodszym czytelnikom sylwetki twórczej tego niezwykłego autora, który z racji swoich wybitnych i wielostronnych uzdolnień humanistycznych należał do polskiej, a potem europejskiej, elity intelektualnej. Obcowanie z jego poetyckim dorobkiem wymaga odkrywania pokładów znaczeń zawartych w bogatej symbolice, aluzjach literackich i kulturowych, wreszcie w przedstawieniach i obrazach bibli...
Inspirujące spotkania, wymiana myśli, poufne rozmowy", jak powiedziałby Norwid, stanowią rdzeń nauki, humanistyki w szczególności. Literackie ogniwa. Norwid i inni to monografia, którą w naukową całość spaja nie tylko osoba poety, lecz także postać badaczki od lat współtworzącej norwidologiczny dyskurs (i nie tylko) - prof. Grażyny Halkiewicz-Sojak. Bliskie jej metody, ważne dla niej konteksty, wciąż intrygujące ją tematy znalazły odzwierciedlenie w artykułach, których autora...
Eseje Józefa Wittlina to niezwykle ważna część jego spuścizny. Gdyby przyjąć na chwilę z gruntu niestosowne wobec tak wybitnego artysty pióra kryterium ilościowe, trzeba by zauważyć, że Wittlinowska eseistyka wielokrotnie przekracza objętością pozostawione przezeń dzieła epickie i liryczne razem wzięte, a równać się z nią mogłaby jedynie działalność epistolograficzna pisarza. Rangę tej eseistyce nadała decyzja Jerzego Giedroycia, który w 1963 roku doprowadził do opublikowan...
Francja 1940-1944 Andrzeja Bobkowskiego to klasyka polskiej diarystyki porywający zapis przeżyć młodego literata, który opisuje mechanizmy wojny z perspektywy polskiego emigranta we Francji. Dzienniki te, wydane po raz pierwszy w roku 1957 przez instytut Literacki w Paryżu, przeszły do historii jako jeden z najoryginalniejszych tekstów na temat drugiej wojny światowej. Refleksje społeczne, kulturowe, literackie Bobkowskiego wybrzmiewają dziś z niezwykła aktualnością. Edycja ...
Orfeusz w piekle XX wieku tom esejów Józefa Wittlina, który ukazał się w układzie zaproponowanym przez autora nakładem paryskiego Instytutu Literackiego w 1963 roku. Problematyka w nim poruszana dwudziestowieczny kryzys wartości moralnych, konsekwencje wojen dla ludzkiej świadomości i kultury, zobowiązania pisarskie, los emigrantów i wygnańców, ale także impresje z podróży, lektur i spektakli teatralnych oraz wspomnienie Lwowa tworzy zróżnicowaną wewnętrznie całość, imponu...
Wojna, śmiech, a nawet konceptualnie - za Bergsonem, Bachtinem i innymi - traktowane żart i śmiech to są sprawy poważne. Arcypoważnym interpretatorem tych tematów jest autor niniejszego zbioru tekstów o polskiej literaturze nowoczesnej. Nawet o literackim humorze - jak i o wszystkich poruszanych tematach - mówi się tu nadzwyczaj serio i merytorycznie. Jest to poważna, pryncypialna krytyka literacka. Dlatego w ogóle warto ją uważnie czytać. Ale taka też jest rola znaczącego ek...
Niewątpliwym walorem recenzowanej publikacji jest wyłaniający się z niej portret badacza i krytyka: erudyty obdarzonego wyjątkową intuicją czytelniczą oraz coraz rzadszą dziś umiejętnością zwięzłego a zarazem przejrzystego prowadzenia wywodu i formułowania sądów. A są to sądy wyważone (oparte na analizach i zakorzenione w precyzyjnej lekturze, nie dające się ponieść luźnym skojarzeniom i przypadkowym analogiom) a jednocześnie zdecydowane - Bolecki nie ucieka od polemik, nie u...
Powieść Katarzyna jest ostatnią częścią cyklu podolskiego Włodzimierza Odojewskiego i obrosła literacką legendą, ukazała się ze wstępem i w pracowaniu Magdaleny Rabizo-Birek. Za życia autora, który zmarł w 2016 roku, zostały opublikowane cztery obszerne fragmenty tego dzieła (od Kultury z 1980 roku po Wyspę w 2007 roku, a inny fragment ukazał się w Wyspie w 2011 roku). Jak czytamy we wstępie zatytułowanym Sceny najważniejsze, najdramatyczniejsza, fragment ten był ostatnim ogł...
Stanisław Lem nie istnieje.Przynajmniej do takiego wniosku doszedł swego czasu Philip K. Dick, gwiazda amerykańskiej fantastyki, i napisał w tej sprawie donos do FBI. Słynny pisarz powziął podejrzenie, że za pseudonimem „Lem” musi się ukrywać więcej niż jeden autor (wydawało mu się niemożliwe, by ktoś był tak wszechstronny), a za wszystkim stoi komunistyczny spisek. Dziś wiemy już na pewno, że wszystkie książki Stanisława Lema napisał Stanisław Lem – jeden z czołowych przedst...
Niezwykła poezja Jana Polkowskiego dzieli się na dwa okresy: 1977–1990 oraz od 2009 do dzisiaj. Dwudziestoletnie milczenie poety spowodowało odnotowanie jego tryumfalnego powrotu tomem "Cantus" przez niemal wszystkie media. W zawartości i poetyce twórczości drugiego okresu nie ma większych zmian. Można jednak zauważyć, że jawniej zostały wyeksponowane w niej wątki religijne, a – z racji wieku poety – częściej pojawiają się tu wiersze senilne, naznaczone wspomnieniem, zrozumi...
Przedstawiany czytelnikowi wybór prac Jana Tomkowskiego "Słoneczne gospodarstwo. Szkice o literaturze polskiej" przynosi studia, szkice i drobne artykuły napisane w ciągu minionych czterdziestu lat. Znalazły się tu wyłącznie teksty poświęcone literaturze polskiej. Najwcześniejsze, jeszcze z lat 70. i 80. minionego wieku, dotyczyły mistyki europejskiej i jej recepcji w poezji romantycznej. Już wówczas autor traktował wiek XIX jako całość, poszukując również w drugiej połowie s...
Niniejsza książka to zbiór tekstów, który nazwać by można „cieniem” czy „sobowtórem” kanonicznego "Orfeusza w piekle XX wieku". Weszły w jej skład wypowiedzi, które nie znalazły się w owym eseistycznym opus magnum i które siłą rzeczy pozostają w jego cieniu, nawet jeżeli były już wcześniej przedrukowywane w wydaniach książkowych. Są to wypowiedzi rzadziej komentowane i z całą pewnością mniej znane, choć głębią myśli i wyrazu nierzadko dorównują one tym pomieszczonym w "Orfeus...
Całkiem żywotny denat, jego kumpel Peter Bruegel i cała paleta zazębiających się posępnie sąsiadów – osiedlu Bezpieczny Zakątek nie sposób odmówić puchnącej atmosfery. Czytelnik obserwuje z niepokojem tę kruszącą się, strzeżoną Wieżę Babel, którą z plastyczną precyzją, surrealną elegancją i groteskowym humorem kreśli Justyna Hankus w swoim powieściowym debiucie – Grisaille o zwykłym osiedlu. Dzięki filmowości ujęć i polifonicznej narracji możemy z każdą kolejną sekwencją pode...
