Niniejszy tom jest wyborem tekstów Wiesława Pawła Szymańskiego (1932–2017), jednego z najciekawszych historyków literatury polskiej i krytyków literackich po 1956 roku. Zamieszczono w nim szkice i eseje poświęcone polskiej krytyce literackiej oraz najważniejszym pismom literacko-kulturalnym XX wieku: „Żagarom”, „Marchołtowi”, „Verbum”, „Tygodnikowi Warszawskiemu”, „Przekrojowi” i „Wiadomościom”. W części drugiej tomu znalazły się głośne pamflety z "Uroków dworu"¸ zamykają go ...
Monografia prezentuje Wiesława Myśliwskiego jako najwybitniejszego polskiego prozaika przełomu XX i XXI wieku. Argumenty przemawiające za tą oceną dotyczą "Kamienia na kamieniu" jako epopei chłopskiej będącej jedyną po "Panu Tadeuszu" polską epopeją narodową oraz rozumienia twórczości dwukrotnego laureata Nike jako wielkie ćwiczenie polegające na podejmowaniu przez zindywidualizowane postaci prób odnajdywania się w życiu przez konfrontację z wszelkimi, personalistycznie doświ...
Książka "Reporter rzeczywistości. O międzywojennej prozie Jalu Kurka" została poświęcona twórczości prozatorskiej Jalu Kurka, która jest najmniej znaną częścią bogatego dorobku literackiego tego pisarza. Autorka skoncentrowała się na omówieniu sześciu jego powieści wydanych w latach 1926–1939, a obranym przez nią kluczem odczytania tych utworów stał się chwyt reportażowy. Proza Kurka jest przypadkiem szczególnym, co zgodnie odnotowali wszyscy badacze zajmujący się jego utwora...
"Czytanie językami. Praktyki interpretacyjne dla uczniów i studentów" to zbiór błyskotliwych i nowatorskich interpretacji najważniejszych tekstów kanonu lektur szkolnych. Autorzy udowadniają, że utwory tak dokładnie "wyczytane" przez polonistykę jak "Ludzie bezdomni" czy "W malinowym chruśniaku" wciąż skrywają w sobie nieoczywiste znaczenia. Publikacja jest znakomitą pomocą dla wszystkich nauczycieli polonistów oraz studentów kierunków filologicznych. To książka wyrastająca ...
Niniejszy tom jest wyborem tekstów Wiesława Pawła Szymańskiego (1932–2017), jednego z najciekawszych historyków literatury polskiej i krytyków literackich po 1956 roku. Wybór obejmuje osiemnaście szkiców poświęconych polskiej poezji międzywojennej i powojennej. W części pierwszej tomu znajdziemy syntetyczne ujęcia poezji Tadeusza Peipera, Władysława Sebyły, Józefa Czechowicza, Tadeusza Gajcego, Tymoteusza Karpowicza, Mirona Białoszewskiego, Stanisława Grochowiaka, Jarosława M...
Nowe wydanie krytyczne "Soli ziemi" Józefa Wittlina pozwala na nowo odkryć tę zajmującą prozę. W wielogłosowej powieści autor podejmuje ironiczno-gorzkie rozważania na temat natury ludzkiej, wojny czy kryzysów w kulturze. Zwłaszcza ta ostatnia perspektywa nadal przyciąga, wciąż jest intelektualnie atrakcyjna i nieodmiennie aktualna. Nowe wydanie to prawdziwa perła dla fanów pisarza i XX-wiecznej prozy. Bogusław Bakuła proponuje oryginalne i nowoczesne odczytanie utworu w kon...
"Czytanie Lechonia" to zbiór dziesięciu artykułów, które ukazują na nowo poezję autora "Erynii". Cel tej arcyciekawej pracy został ze wszech miar osiągnięty – oto bowiem widzimy autora wierszy z prawdziwego zdarzenia, niezwykle utalentowanego i posługującego się sztuką słowa z iście nieziemskim polotem. Redaktorzy tomu wyjaśniają we wstępie, że długo funkcjonował i chyba nadal funkcjonuje stereotyp, iż szczytowym osiągnięciem Lechonia jest jego, niebywały zresztą, "Dziennik"....
W centrum uwagi Piotra Prachnio są obrazy Warszawy w latach 1945-1980 omawiane na podstawie wybranych utworów prozy polskiej. Krytyk skupił się na gatunkach, dziełach i autorach mniej do tej pory zbadanych. Dotyczy to w szczególności eseistyki Pawła Hertza, dzienników intymnych Marii Dąbrowskiej, Leopolda Tyrmanda i Stefana Kisielewskiego, powieści kryminalnych dwu ostatnich, a wreszcie... "Niewiarygodnych przygód Marka Piegusa" Edmunda Niziurskiego. W rozprawie utwory te poj...
Autor "Dwóch głów ptaka" jest demistyfikatorem obowiązujących schematów myślowych i tradycyjnych sposobów pokazywania wydarzeń historycznych, a także odnowicielem sposobu opowiadania. Terlecki nie chciał tworzyć heroicznej i zmitologizowanej wersji krzepiącej serca Polaków, ale wpisywał się raczej w model literatury rozrachunkowej, pokazującej niewygodne prawdy i konfrontującej czytelnika z niejednoznacznymi sytuacjami. Od czytelnika oczekiwał aktywnej lektury. To odbiorca mu...
„Oporne komunikaty. Strategie znaczenia w poezji współczesnej” to krytycznoliteracki zbiór recenzji, esejów i artykułów poświęconych polskiej poezji współczesnej, opublikowanych w latach 2019–2021. Chociaż szkice z książki były wcześniej publikowane, to z poszczególnych omówień – dotyczących niektórych z najważniejszych głosów w nowej polskiej poezji, jak Anna Adamowicz, Kacper Bartczak, Konrad Góra, Kamila Janiak, Radosław Jurczak, Szczepan Kopyt, Andrzej Sosnowski, Ilona Wi...
Książka "Żywioł i Duch. O wyobraźni pneumatoforycznej Krzysztofa Kamila Baczyńskiego" dotyczy tych wymiarów poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, które ujawniają się szczególnie w jego późnych wierszach i prowokują do podjęcia badań z pogranicza literaturoznawstwa i teologii. Pneumatoforyczność (zgodnie z greckim źródłosłowem „pneumatoforyczny” oznacza „niosący ducha”) okazuje się szczególną jakością wyobraźni poetyckiej „drugiego Słowackiego”, znajdującą swój wyraz na różny...
Książka gromadzi szkice, które powstały podczas lektury poematów Karola Wojtyły w ich pełnym oraz wariantywnym kształcie. Przywołując różne wcześniejsze próby lektury, autor skłania się do takiego modelu interpretacji, który znajduje oparcie w refleksji strukturalistycznej i wykorzystuje doświadczenia metafizyki egzystencjalnej. Nieobce są mu też podpowiedzi – zorientowanych chrześcijańsko – teologii literackich. Wyodrębnionych zostało pięć głównych problemów, skupionych wok...
Otrzymaliśmy książkę poszerzającą stan wiedzy o początkach literackich Karola Wojtyły, sytuującą owe początki w rzadko omawianych dotąd kontekstach i chyba też podnoszącą jej znaczenie na tle bogatego przecież dorobku Jana Pawła II, a także literatury polskiej końca lat 30. i okresu II wojny światowej. Widoczny w wielu tekstach i zrozumiały ton aprobaty oraz szacunku dla juweniliów Wojtyły nie niweczy naukowych efektów i korzyści płynących z lektury książki, która nie jest la...
Przed państwem Leopold Tyrmand – autor bestsellerowej powieści Zły, kultowego Dziennika 1954, kontrowersyjnego Życia towarzyskiego i uczuciowego i barwnego Filipa. […] Niniejsze opracowanie pozwala poznać prawdziwego Leopolda Tyrmanda: genialnego obserwatora rzeczywistości, zręcznego reportera i zdolnego powieściopisarza, a przy tym wszystkim – człowieka głęboko zanurzonego w kulturze i jej wielu strumieniach, zawsze idącego pod prąd. Człowieka szukającego istoty w życiowy...
Powinienem nazwać Tomasza Burka księciem niezłomnym krytyki, gdyż był jednym z nielicznych czołowych pisarzy polskich zdecydowanie broniących religijnych fundamentów naszej kultury, uczciwości myślowej i tej zwyczajnie ludzkiej; pozostał wierny najlepszym tradycjom narodowym oraz sprawdzonym wartościom uniwersalnym. Krzysztof Dybciak Tomasz Burek zawsze przenosił wzrok nad pyłem nieistotności ku temu, co istotne. Adrian Gleń Tomasz Burek należy do nadzwyczaj rzadkiego dziś ...
Pierwszy tom esejów jednego z najważniejszych polskich pisarzy XX wieku. "Orfeusz w piekle XX wieku" – tom esejów Józefa Wittlina, który ukazał się w układzie zaproponowanym przez autora nakładem paryskiego Instytutu Literackiego w 1963 roku. Problematyka w nim poruszana – dwudziestowieczny kryzys wartości moralnych, konsekwencje wojen dla ludzkiej świadomości i kultury, zobowiązania pisarskie, los emigrantów i wygnańców, ale także impresje z podróży, lektur i spektakli teat...
Drugi tom esejów jednego z najważniejszych polskich pisarzy XX wieku. "Orfeusz w piekle XX wieku" – tom esejów Józefa Wittlina, który ukazał się w układzie zaproponowanym przez autora nakładem paryskiego Instytutu Literackiego w 1963 roku. Problematyka w nim poruszana – dwudziestowieczny kryzys wartości moralnych, konsekwencje wojen dla ludzkiej świadomości i kultury, zobowiązania pisarskie, los emigrantów i wygnańców, ale także impresje z podróży, lektur i spektakli teatral...
Erudycja, analityczna nieustępliwość i empatia dla bohatera opowieści - Wojciech Wencel z pasją naświetla czytelnikom sylwetkę kolejnego, po Kazimierzu Wierzyńskim, wielkiego skamandryty – Jana Lechonia. "Rycerz i faun" jest literaturoznawczą konsekwencją artystycznej pasji i poetyckiej fascynacji Wencla autorem "Srebrnego i czarnego", któremu poświęcał wcześniej wiersze ("Do Jana Lechonia"; "Romantyczność"; "Lechoń"), a w 2018 roku przygotował dla Państwowego Instytutu Wyda...
Proza Bronisława Wildsteina doczekała sie wielu laurów (w tym prestizowej nagrody Kościelskich). Poszczególne książki pisarza zawsze mogły liczyć na komentarze recenzentów. Nie zmienia to jednak faktu, że autor "Doliny Nicości: funkcjonuje na naszej scenie literackiej jako „pisarz wyklęty”, a tomy jego prozy mają status „książek zbójeckich”. Także – a może zwłaszcza – w uniwersytetach. Choć odbyła się niegdyś w Bibliotece Raczyńskich konferencja poświęcona twórczości Wildstei...
Pierwszy tom zbioru artykułów poświęconych jednemu z najwybitniejszych polskich poetów XX wieku. Czy istnieje teoria poezji Tadeusza Różewicza? Uwierzyliśmy poecie, że nie wie, czym jest i czym powinna być poezja, że jego uwagi o poezji i tworzeniu poezji są zawsze w niegotowości, formułowane przy okazji i niesystemowo. To prawda, jeden z największych poetów wieku XX nie zostawił po sobie żadnego traktatu, manifestu, definicji. Napisał: „Wszelkie «manifesty» i definicje ogra...
Drugi tom zbioru artykułów poświęconych jednemu z najwybitniejszych polskich poetów XX wieku. Czy istnieje teoria poezji Tadeusza Różewicza? Uwierzyliśmy poecie, że nie wie, czym jest i czym powinna być poezja, że jego uwagi o poezji i tworzeniu poezji są zawsze w niegotowości, formułowane przy okazji i niesystemowo. To prawda, jeden z największych poetów wieku XX nie zostawił po sobie żadnego traktatu, manifestu, definicji. Napisał: „Wszelkie «manifesty» i definicje ogranic...
Książka składa się z dwudziestu jeden szkiców, które różnią się od siebie zarówno swym gatunkowym ciężarem, stopniem odkrywczości, jak i sposobem ujmowania materii literackiej – od ujęć przekrojowych, o nachyleniu syntetycznym, po analizy pojedynczych wierszy. Wypada jednak docenić wysiłki autora, który stara się uruchomić rozmaite mechanizmy spajania pojedynczych esejów w pewną hybrydyczną całość. Rolę spoiwa pełni tytułowe pojęcie miłości. Jest ono rozumiane bardzo szeroko ...
Bronisław Wildstein to postać znana i obecna w życiu publicznym od dziesięcioleci. Jednak rozpoznawany jest wciąż przede wszystkim jako dziennikarz i publicysta, a dawniej – działacz opozycji antykomunistycznej. Tymczasem Wildstein ma jeszcze jedną twarz – pisarza prozaika, który od końca lat 80. stworzył siedem powieści i dwa zbiory opowiadań. W niniejszej książce zebrano najważniejsze, najbardziej reprezentatywne i najciekawsze teksty poświęcone twórczości Bronisława Wilds...
Poniższa książka nie jest „podręcznikiem do Pułki”, kompendium wiedzy ani czytelniczym przewodnikiem. […] Znaczną część tekstów zebranych w tomie należałoby czytać nie tyle ze znajomością twórczości autora Cennika, ile równolegle do niej: mając na podorędziu poszczególne książki, wracając nieustannie do najważniejszych wierszy, zagłębiając się razem z krytykami i badaczami w detale tego nadzwyczaj złożonego literackiego projektu. Innymi słowy: ta książka przeznaczona jest – z...