Nowy Jork, 22 listopada 1954 roku. Umiera Andriej Januariewicz Wyszynski. Niegdyś inkwizytor Stalina, od 1953 roku na „zsyłce” w USA, gdzie pełni funkcję ambasadora Związku Radzieckiego przy Organizacji Narodów Zjednoczonych. Podzielony żelazną kurtyną świat jednoczy się w żałobie nad trumną stalinowskiego oprawcy, wystawioną w asyście warty honorowej w głównym hallu budynku ONZ. Tylko nieliczni znają sekret ostatnich wieczorów Wyszynskiego, spędzonych w towarzystwie dziennik...
Książka o poezji Wojciecha Wencla jest potrzebna. To dziwne, że dotąd nie powstała, skoro debiut miał ów poeta olśniewający. Czesław Miłosz, pytany przez Teresę Walas o najciekawszych poetów konfesyjnych, obecnych następców Jerzego Lieberta, mówił o nim: „Jest taki poeta, Wencel w Gdańsku. Ale nie wiem, czy nie jest to jakiś nałóg, żeby łączyć katolicyzm z formami tradycyjnymi, metrycznymi. Czy rzeczywiście tak być musi? Zadaję takie pytanie”. Związany przez pewien czas ze sk...
Istotnym walorem opracowania jest ciekawie nakreślona diachronia twórczości Kazimiery Iłłakowiczówny; syntetyczny, przejrzysty obraz rozwoju jej warsztatu poetyckiego. Zbigniew Chojnowski sprawnie porządkuje obszerny dorobek poetki, grupuje rozległy i mocno zróżnicowany materiał w bloki tematyczne, a następnie dokonuje ich rzetelnego omówienia. Wydobywa przy tym wiersze, które, choć dawne, to jednak do dziś uderzają wyrazistością moralnego przesłania. Otrzymaliśmy książkę, kt...
Próba krytycznej wiwisekcji dorobku epistolarnego Haupta to przedsięwzięcie pionierskie, poprzedzone przez liczne poszukiwania i szczegółowe ustalenia dokumentacyjne (nieznane do tej pory fragmenty korespondencji), co samo w sobie stanowi istotną zasługę autora. Mamy zatem do czynienia z wyrazistym zakreśleniem obszaru badań, zreferowaniem celu własnych poszukiwań. Jawi się on jako ambitna próba rekonstrukcji samoświadomości twórczej Haupta, zdeterminowanej przez kondycję wy...
Niniejszy tom obejmuje swym zasięgiem pełny horyzont czasowy dokonań badacza. Mieści zarówno wczesny szkic o poezji Tadeusza Różewicza (opublikowany w „Twórczości” w 1949 roku), jak i późne eseje ogłaszane na łamach „Tygodnika Powszechnego” na początku trzeciego tysiąclecia. Nie jest jednak systematycznym kursem historii literatury – staje się raczej wykładem prywatnym, tworzonym ze względu na osobiste fascynacje. Nie dlatego, by Błoński takiej syntezy stworzyć nie mógł, ale...
Książka jest rodzajem monografii jednego, dość spójnego środowiska literackiego. Tworzą je czterej autorzy, połączeni pewnym podobieństwem życiorysów, miejscem zamieszkania, a także okolicznościami społeczno-politycznymi, w których przyszło im pisać. Najstarszy z nich, Witold Sułkowski, urodził się w 1943 roku; najmłodszy, Zdzisław Jaskuła – w 1951 r. Pierwszy z nich w Warszawie, ale zaraz po wojnie znalazł się w Łodzi, drugi – w Łasku, lecz (od rozpoczęcia studiów polonistyc...
Katarzyna Szewczyk-Haake w swych interpretacjach eksponuje fundamenty postawy etycznej, jaką ewokują dzieła Józefa Wittlina. Badaczka opisuje z wyczuciem i znawstwem składniki duchowej autobiografii człowieka poddanego niełatwym, lecz wyrazistym wyborom moralnym. Niewątpliwą zasługą prezentowanego w książce podejścia jest ukazanie siły dykcji artystycznej oraz przejrzystości aksjologicznego wymiaru utworów pisarza, a jednocześnie oświetlenie ich uniwersalizmu. Dzięki temu dow...
