IPN Historia - książki, ebooki i audiobooki

Latem 1980 r. władze komunistyczne były zmuszone pójść na ustępstwa wobec strajkujących robotników i podpisać z nimi porozumienia, dzięki czemu kilka tygodni później powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Było to jednak tylko krótkotrwałe ustępstwo taktyczne. Nic zatem dziwnego, że Służba Bezpieczeństwa podjęła działania wymierzone przeciw nowo utworzonemu związkowi. Funkcjonariusze SB stanęli jednak przed trudnym zadaniem, ich przeciwnikiem – tak bowie...

W okresie międzywojennym Suwałki należały do z największych garnizonów Wojska Polskiego. W jego skład wchodziły pułk piechoty, dwa pułki kawalerii, dwa dywizjony artylerii, batalion KOP oraz służby. W książce została omówiona geneza i infrastruktura garnizonu, tworzące go jednostki, przebieg szkolenia i służby, a także oceny dokonywane przez przełożonych. Przedstawiono też prowadzoną przez wojsko działalność oświatową, wychowawczą, kulturalną i rywalizację sportową. Wiele mi...

Ruch Oporu Armii Krajowej (ROAK) jest dla zjawiska poakowskiej lokalnej konspiracji antykomunistycznej pojęciem wręcz symbolicznym. Dosłownie oznaczał bowiem potrzebę sporej grupy byłych żołnierzy Armii Krajowej, by stawić opór represjom rozpętanym przez sowiecki aparat bezpieczeństwa i polski reżim komunistyczny. Nieprzypadkowo też szyld ten zrobił zawrotną karierę na terenie praktycznie całej Polski. Używany był najczęściej przez lokalne grupy partyzanckie, zazwyczaj zamien...

Wspomnienia "Z pamiętnika internowanego" autorstwa Waldemara Mikulca są opisem przeżyć z internowania w okresie stanu wojennego młodego studenta polonistyki. Trafił on do ośrodków odosobnienia w Krakowie, Nowym Wiśniczu oraz Rzeszowie-Załężu. W swoich spisanych po zwolnieniu z internowania pamiętnikach opisał doświadczenia i życie codzienne od momentu zatrzymania 14 grudnia 1981 r., aż do 29 kwietnia 1982 r. Na łamach prezentowanych wspomnień zrelacjonowane zostały warunki ży...

Historia NSZZ „Solidarność” od lat przykuwa uwagę badaczy różnych dyscyplin naukowych. To nie tylko dzieje politycznej batalii zorganizowanego społeczeństwa o niepodległą Polskę, ale przede wszystkim fenomen wielkiego ruchu społecznego, który na trwałe odmienił sposób myślenia, a także działania wielu osób, wywarł znaczący wpływ na inne organizacje oraz instytucje, przyczyniając się do ich reformy i odnowy. To również ruch, który przez całą dekadę lat osiemdziesiątych XX w. p...

Publikacja ukazuje psychiatrię naukową oraz system opieki psychiatrycznej w latach 1945–1956. Obie dziedziny były wówczas przymusowo dostosowywane do sowieckiego modelu, w którym główną rolę odgrywał pawłowizm, będący zmodyfikowaną w duchu materializmu dialektycznego wersją słynnej teorii I.P. Pawłowa. „Stalinizacja” polskiej psychiatrii polegała na obligatoryjnym, choć na ogół formalnym uznaniu pawłowizmu za naukowy dogmat. Odejście od narzuconych siłą w nauce i lecznictwi...

Tłumaczenie na język angielski zbiorowego wydawnictwa opublikowanego przez IPN w 2019 r. pt. Antykomunizm Polaków w XX wieku. Obrazuje postawy Polaków wobec działalności komunistów, jak i wobec samej komunistycznej ideologii w dwudziestym stuleciu.

Monografia Kazimierza Maciąga poświęcona jest życiu i twórczości Józefa Mackiewicza, jednego z najwybitniejszych pisarzy polskich XX w., który zajmuje wyjątkowe miejsce w literaturze polskiej. Jest to obszerne opracowanie porządkujące wiedzę o życiu i twórczości Józefa Mackiewicza. Książka ma charakter popularnonaukowy – w sposób przystępny został omówiony obszerny dorobek pisarza na tle jego niezwykłej biografii.

Książka przedstawia myśl polityczną jednego z najbardziej intersujących środowisk konserwatywnych dwudziestego wieku. Wokół pisma „Bunt Młodych”, wychodzącym od 1937 pod tytułem „Polityka” skupiło się grono młodych utalentowanych autorów. W redagowanym przez Jerzego Giedroycia magazynie poszukiwano nowej formy dla polityki konserwatywnej; formy która wychodziłaby z dawnych schematów i byłaby właściwą odpowiedzią zachowawczej szkoły politycznego myślenia na wyzwania czasów....

Książka przedstawia krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, w których sądzono niemieckich zbrodniarzy wojennych. Stara się odpowiedzieć na pytanie, czy w kraju, w którym trwała ostra walka o przejęcie władzy przez komunistów, mogły odbywać się sprawiedliwe, względnie niezależne od nacisków nowej władzy procesy? Ukazana została ówczesna atmosfera wokół procesów, sylwetki uczestników i codzienne warunki ich funkcjonowania w trudnych powojennych realiach oraz ...

Trwająca w latach 1919–1921 wojna polsko-sowiecka spowodowała mobilizację wielu grup społecznych. Jedną z nich było duchowieństwo. Księża diecezjalni i zakonni podjęli zadania kapelanów wojskowych. W całym okresie wojny szeregi Wojska Polskiego zasiliło 631 księży. Stanowili oni czynnik budujący i utrzymujący morale żołnierzy na pierwszej linii frontu oraz społeczeństwa będącego na terytorium pozafrontowym.

Książka zawiera wybór źródeł: polskich tłumaczeń dokumentów sporządzonych przez amerykańskich dyplomatów pracujących w PRL w ostatnim piętnastoleciu jej istnienia. Źródła te dotyczą spotkań przedstawicieli USA z duchownymi Kościoła katolickiego w Polsce – od najważniejszych hierarchów po zwykłych księży.

Kolaboracja z Armią Czerwoną na terenach woj. lubelskiego jest jednym z istotnych zagadnień związanych ze stosunkiem mniejszości narodowych do państwa polskiego w okresie II wojny światowej. Jej skala ale przede wszystkim skutki, stanowią bez wątpienia jeden z elementów wpływających na wzajemne relacje w całym okresie okupacji. W prosowieckie działania włączyli się również polscy komuniści, dla których przynależność do powstających komitetów rewolucyjnych czy też czerwonej mi...

Symon Petlura odegrał czołową rolę w ukraińskiej rewolucji narodowej w latach 1917–1921, a następnie był przywódcą ukraińskiej emigracji politycznej. Jest z pewnością symbolem walk o niepodległość. Jednakże wokół jego postaci narosło wiele mitów i stereotypów. Ich źródłem była przede wszystkim sowiecka propaganda, która przez ponad 70 lat zwalczała zaciekle Petlurę i „petlurowców” jako synonim kontrrewolucji i zaprzedania się „polskim interwentom”. Stąd też po odzyskaniu niep...

Na czym polegał fenomen Oskara Dirlewangera, że do dzisiaj opowieści o nim i jego jednostce „rozpalają wyobraźnię” tak wielu ludzi? Czy faktycznie był tylko zapijaczonym bandytą i rzezimieszkiem, którego nienawidzili nawet jego podwładni? Czy był „mentalnie niestabilnym, gwałtownie fanatycznym alkoholikiem, mającym skłonność do wybuchów przemocy pod wpływem narkotyków”, a jego Sonderkommando wsławiło się jedynie „nieustannym nadużywaniem alkoholu, grabieżami, sadystycznym okr...

W książce zostały omówione niezwykle skomplikowane relacje religijne i narodowościowe na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej. Autor swoje zainteresowania koncentruje na terenach, gdzie występowała zacięta rywalizacja polsko-ukraińska o sympatie miejscowej ludności. W sensie terytorialnym chodzi tu o dawną Galicję Wschodnią łącznie z zachodnią Łemkowszczyzną oraz o część dawnego zaboru rosyjskiego, tj. Wołyń, południowe Polesie, Podlasie oraz Chełmszczyznę. To na tych obsza...

Książka jest opisem polityki karnej władz PRL w latach 1953-1957. Jednym z jej wyznaczników były rehabilitacje. Rozumiano przez nie z jednej strony wyrównanie krzywd wyrządzonych działaniami funkcjonariuszy państwa komunistycznego, a z drugiej – rozliczanie tych funkcjonariuszy na drodze dyscyplinarnej i prawnokarnej. Opis ten więc wpisuje się w dyskusję na temat charakteru przemian dokonujących się w Polsce w tamtym czasie. Autor podaje przykłady procesów rehabilitacyjnych, ...

Praca otwiera cykl publikacji dotyczących więziennictwa okresu stalinowskiego w Wielkopolsce. Niniejszy tom poświęcony został początkom funkcjonowania Centralnego Więzienia we Wronkach, jednego z głównych miejsc izolacji więźniów politycznych i ważnego ogniwa systemu represji w pierwszym dwunastoleciu istnienia Polski Ludowej. Zawiera kompletną listę więźniów, którzy trafili do wronieckich kazamatów w latach 1945–1948 wraz z danymi o wyroku, wymiarze kary i okresie przebywani...

Publikacja ukazująca plejadę najważniejszych zdrajców z szeregów niepodległościowych, ich motywacje, kulisy przejścia na stronę komunistyczną, wymiar strat jakie spowodowali wśród dotychczasowych współtowarzyszy broni. To także opowieść o kulisach działań operacyjnych bezpieki, które doprowadziły zasłużonych niegdyś działaczy podziemia do załamania i zmiany frontu. Część druga publikacji poświęcona jest postaciom niejednoznacznym, których postawy określone zostały przez niekt...

Siła-Nowicki żył w kilku epokach: Polski międzywojennej, II wojny światowej, okresu komunizmu oraz ponownie wolnej Polski. Miał okazję poznać wielu ludzi, którzy odegrali kluczową rolę w historii Polski XX w. W zbiorowej pamięci Polaków zapisał się jako prawnik, obrońca w procesach politycznych PRL, chadek, działacz społeczno-polityczny. Niewiele osób pamięta, że przed wojną odbył służbę wojskową i zdobył patent oficerski. Wybuch II wojny światowej był w jego życiu wydarzenie...

Książka opisuje dzieje Jasnej Góry w okresie Polski „ludowej”, od zakończenia II wojny światowej aż do końca rządów Wojciecha Jaruzelskiego. Jasna Góra jest jednym z najbardziej znanych sanktuariów maryjnych na świecie i najważniejszym w Polsce. Dla Polaków jest stolicą duchową i centrum licznych pielgrzymek. To tutaj często zapadają decyzje Episkopatu Polski. Od pierwszych lat powojennych była ośrodkiem obrony narodu polskiego i Kościoła katolickiego prze...

Mieczysław Franciszek Rakowski, ostatni I sekretarz KC PZPR (1989–1990), premier (1988–1989), wicepremier (1981–1985) oraz wicemarszałek Sejmu PRL (1985–1988), współtwórca i wieloletni redaktor naczelny tygodnika „Polityka” (1958–1982). Długotrwała kariera polityczna oraz nimb „liberała” czynią z niego jedną z najbardziej interesujących postaci w dziejach PRL. Wychowany na kujawskiej wsi, wchodził w dorosłość w czasie wojny i zaraz po jej zakończeniu. Był self-made manem PRL,...

Praca jest monografią poświęconą Centralnej Agencji Fotograficznej (CAF). Instytucji stworzonej do dostarczania fotografii prasie. Obejmuje całokształt spraw związanych z „drogą zdjęcia od wydarzenia do czytelnika”. Opisuje tworzących ją ludzi – fotoreporterów, dziennikarzy, politycznych decydentów. Przedstawia zróżnicowane mechanizmy, które regulowały proces, którego finalnym efektem była publikacja zdjęcia. Czasem następowała ona wiele lat po jego wykonaniu. Przedstawione ...

Polskie lotnictwo od wielu dziesięcioleci wzbudza duże zainteresowanie. O ile jednak wychowane na Dywizjonie 303 Arkadego Fiedlera kolejne pokolenia Polaków mają podstawową wiedzę o Polskich Siłach Powietrznych w czasie II wojny światowej, o tyle od dłuższego czasu szwankuje znajomość historii polskiego lotnictwa w latach wcześniejszych. Niniejsza książka jest próbą propagowania wiedzy na temat polskiego lotnictwa w pierwszym okresie jego istnienia. Jest także próbą udowodnie...