W książce „Listy z frontu i na front Korespondencja rodziny Massalskich (1914–1921)” przedstawiona została korespondencja rodzeństwa Stanisławy oraz Feliksa Tadeusza, Zygmunta i Leona Massalskich z lat 1914–1921. Na zbiór składa się 187 kart pocztowych i listów. Przez pryzmat zachowanej do dnia dzisiejszego spuścizny epistolograficznej Czytelnik może poznać losy Polaków biorących udział w walkach o niepodległość Rzeczypospolitej podczas I wojny światowej i w walkach o utrzyma...
Czy w latach 1980–1981 władze NRD szykowały się do interwencji zbrojnej w Polsce, by powstrzymać rewolucję „Solidarności”? Dlaczego Erich Honecker bał się „polskiej choroby”? W jaki sposób wschodnioniemieckie resorty siłowe pomogły Wojciechowi Jaruzelskiemu w podjęciu decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego? Polski nie oddamy to błyskotliwa analiza polityki Niemieckiej Republiki Demokratycznej w czasie przełomowych wydarzeń w PRL – od strajków sierpniowych po 13 grudnia 1981 ...
Seria „Dziennikarze – Twórcy – Naukowcy" podejmuje niezwykle interesujący temat funkcjonowania wymienionych środowisk w systemie totalitarnym.
Tom poświęcony strukturom partyjnym, aparatu bezpieczeństwa i cenzury oraz ich przedstawicielom, którzy zajmowali się środowiskami twórczymi, naukowymi i dziennikarskimi w PRL.
Błażej Stolarski należy do tych działaczy chłopskich, których losy i dokonania popadły w zapomnienie, m.in. dlatego że nigdy nie zostały w pełni odtworzone. Podstawowym celem publikacji stało się w tej sytuacji przypomnienie i uzupełnienie informacji o rolniku ze Sługocic, umieszczenie biografii w szerszym kontekście historycznym na tle ówczesnych zawirowań politycznych i złożonej sytuacji społeczno-gospodarczej, sprostowanie nieścisłości dotyczących wielu aspektów jego dział...
Autorka analizuje proces przemian, jakim podlegała pamięć o Carlu Marii Spletcie, który pełnił funkcję biskupa gdańskiego i administratora apostolskiego diecezji chełmińskiej w okresie II wojny światowej. Jest to postać, wokół której przez lata nagromadziło się wiele odmiennych opinii – pozytywnych i negatywnych. Jak stwierdza jeden z recenzentów: „publikacja z jednej strony stanowi bardzo interesującą formę biografii znaczącej postaci historycznej, z drugiej zaś strony jest ...
Końcowa faza prac nad przygotowaniem książki przypadła na czas, gdy w Polsce na nowo rozgorzała dyskusja na temat zawartości teczki tajnego współpracownika SB o pseudonimie „Bolek”. W ten sposób po wielu latach do głównego nurtu debaty publicznej powrócił, i to z nie mniejszą mocą niż dawniej, problem agenturalnej przeszłości wielu znanych postaci polskiego życia politycznego. Choć zasadniczą uwagę znów skupiono na kwestii, kto konkretnie był, a kto nie był agentem, o wiele i...
Książka ukazuje strukturę, obsadę personalną oraz działanie sądownictwa Marynarki Wojennej w latach 1945–1955, począwszy od powstania Wojskowego Sądu Marynarskiego w Gdańsku jako pierwszego sądu wojskowego na Pomorzu Gdańskim i Szczecińskim, powołanego przez władze komunistyczne. Jego kontynuatorem był Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni, którego głównym celem było prowadzenie walki z „wrogiem klasowym”. Należał on do najbardziej represyjnych narzędzi terroru, czego dowodzi analiz...
Jan Józef Lipski (1926–1991) wiele zdziałał dla integrowania opozycji. Kiedy władza próbowała dzielić Polaków na grupy zainteresowane tylko własnym interesem – łączył różne środowiska. Zamiast demagogii wolał dialog; nawet w sporze starał się znaleźć miejsca wspólne. Ideologii przeciwstawiał samoorganizację społeczeństwa. Nigdy niezwiązany z PZPR, współzałożyciel KOR, był żywym przykładem patrioty-socjalisty, pokazującym niebezpieczeństwa obu totalitaryzmów: lewicowego (komu...
Tak obszerna naukowa analiza historycznej katastrofy lotniczej jest pierwszą pracą tego typu w kraju, a może i na świecie. Autor zbiera dane z przebiegu ostatniego lotu, analizuje możliwe przyczyny katastrofy oraz przeprowadza numeryczną symulację przebiegu katastrofy. Nie jest to obszerna analiza historyczna prac komisji czy wszelkich możliwych teorii i publikacji i nie ma na celu odpowiedzi na pytanie, kto mógł stać za ewentualnym zamachem.
„303” jest szybką wojenną grą planszową dla dwóch osób. Jeden z graczy dowodzi RAF broniącym Wielkiej Brytanii, a drugi atakuje niemieckim Luftwaffe. Zadaniem lotnictwa Trzeciej Rzeszy jest zbombardowanie Londynu, a celem lotnictwa alianckiego powstrzymanie agresora. Każdy z graczy dysponuje sześcioma różnymi samolotami za pomocą których prowadzi operację wojenną na planszy, nawiązującej do stołu dowodzenia RAF. Podniebne pojedynki rozstrzygane są przy użyciu specjalnie zapro...
„ZnajZnak”, najnowszą z serii gier edukacyjnych IPN, jest grą niezwykłą. Jest to jeden z niewielu tytułów edukacyjnych, które mając ambicje przekazania graczom konkretnej porcji wiedzy są przy tym dynamiczne i emocjonujące. Nowatorstwo gry „ZnajZnak” polega nie tylko na uwzględnieniu najnowszych trendów w projektowaniu gier, ale także na tym, że do rozpoczęcia rozgrywki nie jest wymagana żadna wiedza. Jest to gra w której przychodzi ona samoistnie podczas rozgrywki, bez pośre...
Gra edukacyjna „Polak Mały” za pomocą puzzli – które można również wykorzystać do zabawy w memory – zapoznaje z polskimi symbolami narodowymi: flagą, herbem i słowami hymnu. W załączonej broszurze zamieszczono instrukcje gier dla dzieci w różnym wieku, od 4 do 8 lat. Elementy gry: 24 karty białe (z tekstem hymnu na białym tle i z fragmentami herbu polskiego na rewersie) 24 karty czerwone (z tekstem hymnu na czerwonym tle i z fragmentami herbu polskiego na rewersie) Instrukcj...
Album jest ilustrowaną zdjęciami i dokumentami opowieścią o gen. Auguście Emilu Fieldorfie „Nilu" – żołnierzu Legionów, uczestniku wojny polsko-bolszewickiej, kampanii wrześniowej i wreszcie dowódcy Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej, który po wojnie został przypadkowo aresztowany pod nieswoim nazwiskiem, wywieziony w głąb ZSRR, a po powrocie z nieludzkiej ziemi znowu aresztowany, tym razem przez Urząd Bezpieczeństwa, i po sfingowanym procesie skazany na karę śmierci. Ksią...
Listy pisane z obozów i zesłania w Związku Radzieckim to świadectwo bardzo cenne, ponieważ bezpośrednie. Rzadkością są obszerne zbiory korespondencji jednego nadawcy, obejmujące cały okres uwięzienia. Kolekcja 93 listów Jadwigi i Bolesława Haberów, pisanych do Ireny Sandeckiej w latach 1946–1959 z łagrów i zesłania, jest więc unikatowa. W książce jednak nie znajdziemy opisu życia w łagrach, gdyż ze względu na cenzurę listy nie mogły dotyczyć większości aspektów obozowej rzecz...
Adam Dziuba ur. 21 XI 1964 r., absolwent historii Uniwersytetu Śląskiego, doktor, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach. Autor monografii Podziemie poakowskie w województwie śląsko-dąbrowskim w latach 1945–1947 (Kraków 2005) i Na frontach walki ze szpiegami, rewizjonistami i „reakcyjnym klerem”. Tyska jednostka aparatu bezpieczeństwa w latach 1954–1975 (Tychy 2008). Ponadto opublikował ponad siedemdziesiąt artykułów naukowy...
Publikacja zawiera 76 dokumentów NKGB-NKWD dotyczących zwalczania podziemia polskiego i litewskiego (przetłumaczonych z jęz. rosyjskiego na jęz. litewski i polski), w aneksie znajduje się 10 dokumentów wytworzonych przez podziemie polskie i litewskie oraz meldunki, sprawozdania, depesze, notatki, protokoły, korespondencja urzędowa i inne dokumenty dotyczące sowieckich działań wobec polskiego i litewskiego podziemia w okresie 1944–1945.
Autorka analizuje proces kształtowania się amerykańskiej polityki wobec uchodźców politycznych z krajów Europy Środkowo-Wschodniej, w których władzę w latach czterdziestych przejęli komuniści. W latach 1948-1954 wypracowano mechanizmy współpracy, które umożliwiły Amerykanom wykorzystanie potencjału uchodźców politycznych, a środkowoeuropejskim opozycjonistom lat czterdziestych dały szanse kontynuowania działalności na rzecz „ujarzmionych narodów”. Po raz pierwszy w polskiej h...
Z wielkim uznaniem przyjmuję inicjatywę prof. Małgorzaty Dąbrowskiej dotyczącą przywrócenia narodowej pamięci Stanisława Kościałkowskiego (1881–1960), który z powodu drugiej wojny światowej i powojennej sowietyzacji kraju, ostatnią część swego bogatego w wydarzenia życia spędził poza ojczyzną, również tą małą, która na mocy decyzji welkich mocarstw znalazła się w granicach Związku Sowieckiego. (Z recenzji prof. dr. hab. Tadeusza Wolszy)
Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 r. władze PRL poddały niepokorną część społeczeństwa represjom – ludzi wyrzucano z pracy, aresztowano i internowano. Pod koniec 1982 r. zastosowano również wykorzystywaną już wcześniej metodę – wysyłanie działaczy opozycji do ludowego Wojska Polskiego. Działania te, które twórca stanu wojennego gen. Wojciech Jaruzelski określił mianem „inteligentnej formy internowania”, objęły opozycjonistów uznanych za ekstremistów. Trafili oni jako rez...
Pochodząca ze zbiorów Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce i Biblioteki Polskiej w Paryżu korespondencja Władysława Pobóg-Malinowskiego z Wacławem Jędrzejewiczem jest ważnym źródłem do poznania dziejów polskiej emigracji niepodległościowej po 1945 r. Sens uchodźczemu losowi jej autorów nadawała bowiem wiara w odzyskanie przez Polskę suwerenności. Każdy z nich też na swój sposób uważał się za strażnika pamięci Józefa Piłsudskiego. Oprócz politycznych rozrachunków można odna...
Prezentowana publikacja powstała w ramach projektu badawczego "Struktury i działalność PZPR", realizowanego w Instytucie Pamięci Narodowej od 2012 r. Książka zawiera 16 artykułów o zróżnicowanej tematyce, lecz powiązanych wspólnym wątkiem rządzącej w Polsce monopartii PPR/PZPR oraz jej pozycji w państwie i społeczeństwie. Teksty ukazują mechanizmy zarządzania komunistycznym państwem i oddziaływania partii na różne sfery życia: politykę wewnętrzną i zagraniczną, sądownictwo, e...