Publikacja w sposób syntetyczny przedstawia losy internowanych działaczy solidarnościowych na terenie Dolnego Śląska i Opolszczyzny, a także funkcjonowanie ośrodków odosobnienia. Zostały omówione zarówno przygotowania prawne i logistyczne do przeprowadzenia akcji internowań na wymienionym obszarze, jak i sam jej przebieg. Najwięcej miejsca poświęcono sprawom związanym bezpośrednio z sytuacją internowanych i funkcjonowaniem dolnośląskich oraz opolskich ośrodków internowania, a...
Czy w latach 1980–1981 władze NRD szykowały się do interwencji zbrojnej w Polsce, by powstrzymać rewolucję „Solidarności”? Dlaczego Erich Honecker bał się „polskiej choroby”? W jaki sposób wschodnioniemieckie resorty siłowe pomogły Wojciechowi Jaruzelskiemu w podjęciu decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego? Polski nie oddamy to błyskotliwa analiza polityki Niemieckiej Republiki Demokratycznej w czasie przełomowych wydarzeń w PRL – od strajków sierpniowych po 13 grudnia 1981 ...
Celem książki Marka Wierzbickiego jest ukazanie sylwetki Jana Prota (pierwotnie: Berlinerblau), działacza niepodległościowego, społecznego i gospodarczego, którego życie zamknęło się w trzech okresach: latach zmagań o niepodległość, czasach Drugiej Rzeczypospolitej oraz emigracji politycznej po 1939 r. Jan Prot jest postacią, która – pomimo licznych zasług i osiągnięć – nie doczekała się szerszego opracowania o charakterze biograficznym. Tymczasem, był jednym z najważniejszyc...
Tom uważam za ważny w wypełnianiu istotnych luk dotyczących działalności NSZZ „Solidarność” w okresie 1980–1981. Tom ten uzupełnia inne, zawierające stenogramy i materiały towarzyszące, które ukazywały się dzięki staraniom Archiwum Solidarności od lat osiemdziesiątych. Publikacja została przygotowana wedle wypracowanej wtedy (i sprawdzonej) zasady edycji dokumentów. Mamy więc merytoryczne wprowadzenie o okolicznościach i przebiegu posiedzenia, zasadniczy stenogram i dokumenty...
Na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku opozycja w Polskiej Partii Socjalistycznej na emigracji oskarżała władze partii o zdradę ideałów socjalizmu i demokracji. Partyjna lewica negowała sens współpracy z „reakcją” (zwłaszcza ze Stronnictwem Narodowym), odrzucała również emigracyjny legalizm, opowiadając się za współdziałaniem z Polskim Stronnictwem Ludowym. W 1955 roku secesjoniści założyli własne ugrupowanie: Polską Partię Socjalno-Demokratyczną. Miała by...
Publikowane wspomnienia Mieczysława Kaczanowskiego stanowią nową jakość w regionalnej historiografii. Przede wszystkim dlatego, że zostały napisane przez działacza opozycyjnego, który, co prawda, nie znajdował się na „pierwszej linii”, lecz uczestniczył aktywnie w najważniejszych wydarzeniach okresu „Solidarności”. [...] Nie firmował [...] swoim nazwiskiem pewnych decyzji, ale uczestniczył lub obserwował proces ich wypracowywania [...], był w stanie opisać różne postawy ludzk...
Przedstawienie historii Polskiego Stronnictwa Ludowego i związanych z nim ludowych organizacji społecznych w Krakowie i powiecie krakowskim w okresie od wyzwolenia spod okupacji hitlerowskiej w styczniu 1945 r. aż do końca istnienia PSL w listopadzie 1949 r. ukazuje złożone dzieje polskiego ruchu ludowego oraz jego przywódców na tym terenie. Charakterystyczną cechą działalności PSL w Krakowie było poparcie udzielone mu przez znaczną część inteligencji, w tym pracowników nauko...
W latach osiemdziesiątych XX w. na Antypodach osiedliło się co najmniej 25 tys. Polaków, z których ponad połowa posiadała status uchodźcy. Mimo znacznej odległości od Polski Australia znalazła się w czołówce krajów docelowych polskiej migracji w tej dekadzie. Najbardziej znaczące inicjatywy publiczne, związane z bieżącymi wydarzeniami w PRL, podjęli jednak przedstawiciele polskiej diaspory wywodzący się z wcześniejszych fal migracyjnych. Temat solidarnościowej działalności r...
W serii „Dokumenty” publikowane są nieznane dotychczas materiały archiwalne dotyczące najnowszej historii Polski. Pokazują one różne formy represji, jakich obywatele polscy doświadczyli w latach 1939–1989 ze strony władz nazistowskich i komunistycznych, oraz zorganizowane i spontaniczne przejawy oporu społecznego. Na tom składają się uchwały, oświadczenia i komunikaty Krajowej Komisji Porozumiewawczej, a następnie Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Zostały one zaczerpnięte...
"Lata trzydzieste XX w. to okres wzrostu napięć i zaostrzania się problemów w polityce zagranicznej i wewnętrznej wielu państw. Na forum międzynarodowym szeroko dyskutowane było m.in. położenie ludności żydowskiej, które za sprawą kryzysu gospodarczego, rosnącego antysemityzmu i antyżydowskiej polityki Adolfa Hitlera nieustannie się pogarszało. Jak do tego problemu odnosiła się polska dyplomacja pod kierownictwem Józefa Becka? Czym dla niej była „kwestia żydowska” i jakie dz...
Tomasz Leszkowicz w książce "Spadkobiercy Mieszka, Kościuszki i Świerczewskiego. Ludowe Wojsko Polskie jako instytucja polityki pamięci historycznej" przygląda się ponad 45 latom funkcjonowania sił zbrojnych podporządkowanych komunistom. Rekonstruuje metody kształtowania wyobrażeń o narodowej przeszłości i pokazuje, jak Główny Zarząd Polityczny WP zawłaszczał narodowe tradycje.
Książka ukazuje znaczący fragment dziejów Żydów krakowskich w okresie okupacji niemieckiej, szczególnie w czasie funkcjonowania obozu pracy, potem koncentracyjnego, w Płaszowie. Jest pracą popularnonaukową opartą na najbardziej wartościowych źródłach, głównie wytworzonych tuż po wojnie, mniej zaś na wspomnieniach publikowanych dziesiątki lat później i literaturze historycznej. Obóz w Płaszowie będący swoistą kontynuacją getta krakowskiego, ze względu na swoją rolę, specyfikę ...
W trzecim tomie "Kresowych rezydencji" przedstawiono ponad 150 miejscowości z zespołami rezydencjalnymi położonych na terenie przedwojennych województw poleskiego i białostockiego – w jego wschodniej części, która po II wojnie światowej pozostała za wschodnią granicą Polski, czyli na Grodzieńszczyźnie. Jest to zaledwie około 15 procent dawnych siedzib ziemiańskich, które znajdowały się na tym terenie do II wojny światowej, ale warto pamiętać, że jedynie w połowie opisanych da...
Niniejsza praca jest próbą przedstawienia trudnej i kontrowersyjnej historii nielegalnych migrantów na granicy polsko-sowieckiej w okresie między I a II wojną światową. Głównymi bohaterami tej pracy są przeciwnicy pograniczników – nielegalni migranci, którzy w latach dwudziestych XX w. przekraczali granicę do ZSRS (państwa gwarantującego wówczas rozwój kulturalny Ukraińców, Białorusinów i Żydów), a na początku lat trzydziestych uciekali do Polski przed bolszewickimi represjam...
Publikacja ma ukazać powstanie wielkopolskie w jak najszerszej perspektywie, jego genezę lokując w wydarzeniach i procesach poprzedniego stulecia, a skutki w dziesięcioleciach po jego zwycięstwie. Obejmuje 15 tekstów przygotowanych przez badaczy zajmujących się tematyką zrywu wielkopolskiego oraz bogaty materiał ikonograficzny.
Głównym celem niniejszej publikacji jest uzupełnienie informacji o funkcjonowaniu niemieckiego obozu dla dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi, uporządkowanie danych i zaprezentowanie Czytelnikowi kolejnych materiałów na jego temat, ze szczególnym uwzględnieniem przebiegu procesu obozowej nadzorczyni Eugenii Pol z pierwszej połowy lat siedemdziesiątych XX w. Zapraszam Czytelników do „zielonego autobusu”. Nie będzie to podróż łatwa ani przyjemna. Niemniej głęboko wierzę, że poz...
Polacy ewakuowani w 1942 r. ze Związku Sowieckiego do Iranu są pozbawieni niemal wszystkiego. Ratują jednak swoje życie i odzyskują utracone poczucie wolności. Obecność na Bliskim Wschodzie jest dla nich formą terapii po doświadczeniach granicznych na „nieludzkiej ziemi”. Wiąże się ona również z odkrywaniem nieznanego świata – jego ludzi, miejsc, przyrody. Książka opowiada przede wszystkim o emocjach i uczuciach związanych z tym zjawiskiem. Prowadzi w retrospektywną podróż do...
"Sprawa Ignacego Kaczmarka" to publikacja poświęcona jednej z wielu spraw karnych rozpoznawanych przez sądownictwo niemieckie podczas II wojny światowej. W czerwcu 1944 r. w Katowicach w sprawie tej doszło do skazania na karę śmierci gorącego patrioty polskiego, uznanego za winnego poważnego przestępstwa politycznego polegającego na rozkładowym oddziaływaniu na siły zbrojne.
Publikacja w ramach Oddziałowego Projektu Badawczego IPN „Władza i społeczeństwo w Małopolsce i na Ziemi Świętokrzyskiej 1945–1989/1990”. Działalność PSL stanowi ważny element powojennej historii Kielecczyzny. Pomimo doświadczeń okupacyjnych i nasilających się represji społeczeństwo uwierzyło, że partia kierowana przez Stanisława Mikołajczyka jest w stanie zwyciężyć z komunistami. To karta wyborcza miała sprawić, że Polska będzie państwem demokratycznym. Masowy terror doprow...
Księga jubileuszowa dedykowana prof. Wiesławowi Wysockiemu w 70. rocznicę urodzin. Składają się na nią: biogram oraz artykuły będące podsumowaniem aktywności naukowej, literackiej, społecznej i politycznej Jubilata. Czytelnik znajdzie w księdze także teksty przygotowane przez przyjaciół i uczniów profesora.
Wspomnienia Szulima Keselmana to bez wątpienia szczere i nader ważne źródło historyczne. Tym cenniejsze, że stanowi jedno z nielicznych z tego terenu zachowanych do dziś. To zapis wydarzeń od czerwca 1941 r. do kwietnia 1944 r., kolei losów młodego mężczyzny, który za wszelką cenę chciał przeżyć, aby przekazać świadectwo o bestialskim morderstwie swoich bliskich, sąsiadów i społeczności żydowskiej z rąk Niemców. Jest to również obraz bezpowrotnie ginącego świata niezwykłej ku...
"Publikacja stanowi opis codziennej pracy I Polskiego Skrzydła Myśliwskiego między kwietniem a grudniem 1941 r., m.in. wszystkich lotów bojowych i operacyjnych, zwycięstw, strat, a nawet tak szczegółowych kwestii jak terminy urlopów pilotów. Ustalono, w jakich operacjach uczestniczyli lotnicy polscy, jakie były cele eskortowanych bombowców i rezultaty wykonanych zadań. Pracę ubogacają biogramy najważniejszych oficerów i pełny wykaz personelu latającego. Praca w głównej mierze...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.