Czy zbrodnia wołyńska była zbrodnią ludobójstwa w świetle prawa międzynarodowego publicznego? Dyskusja na ten temat toczy się od wielu lat, a opinie historyków, socjologów, a w szczególności prawników są mocno podzielone. Niniejsza praca stanowi pierwszą poważną próbę oceny wydarzeń na Wołyniu z lat 1943-1944 z perspektywy definicji obowiązujących we współczesnym międzynarodowym prawie karnym. Wykorzystano w niej zarówno opracowania polskich i ukraińskich badaczy tematu, jak ...
Studenckie Komitety Solidarności powstały w pięciu ośrodkach akademickich na przełomie 1977 i 1978 r. Impulsem do ich organizowania było zamordowanie Stanisława Pyjasa, krakowskiego studenta i współpracownika Komitetu Obrony Robotników. Wrocławski komitet został powołany 14 grudnia 1977 r. Bardzo szybko stał się jednym z najaktywniejszych SKS-ów i ważnym elementem opozycji w Polsce przed 1980 r. Jego działacze odegrali również istotną rolę w powstawaniu i działaniu „Solidarno...
Życiorys Ludwika Marszałka to przykład dramatycznych losów pokolenia akowskiego walczącego o niepodległość Polski z okupantami niemieckim i sowieckim, a po wojnie zdziesiątkowanego przez terror komunistyczny. „Zbroja” był harcerzem, zawodowym oficerem piechoty i lotnictwa Wojska Polskiego, podczas wojny szkoleniowcem i komendantem Obwodu Dębica AK. Później działał w strukturach organizacji „NIE”, Delegatury Sił Zbrojnych oraz Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” na Rzeszowszcz...
"...The welcoming land of America has received Polish immigrants for many years. Among the newcomers were also enthusiasts of the ideals of the “Sokół” (Falcon) Gymnastic Society, which was gaining popularity in the Polish lands under partition. As a result, the first Falcon nest in Chicago began its activities under the leadership of founding father Feliks L. Pietrowicz, exactly two decades after the formation of “Sokół” in Lvov – the mother nest. Despite the distance and th...
Zbiór artykułów na temat historii i działalności polskiego ruchu sokolego w Stanach Zjednoczonych. Autorzy przedstawiają genezę Sokolstwa w USA, jego związki z Polską, działalność patriotyczną i wychowawczą – głównie wśród młodzieży – zgodnie z hasłem „w zdrowym ciele zdrowy duch”. Omawiają zaangażowanie ruchu na rzecz „sprawy polskiej”, podkreślając wkład Sokolstwa w odzyskanie niepodległości Polski.
Celem książki jest próba stworzenia portretu społeczno-politycznego studentów oraz pracowników naukowych Politechniki Gdańskiej, a także ukazanie ich miejsca w rzeczywistości PRL. Na postawach środowiska akademickiego swe piętno odcisnęły zarówno kryzysy polityczne, jak i przeobrażenia w samorządności studenckiej, a także rosnący wpływ władz na kształtowanie ideologiczne młodzieży.
W tomie studiów poruszono szereg zagadnień związanych z rozwojem historiografii wojskowej w okresie PRL. Analizie poddano wybrane struktury organizacyjne i kierunki badań, jak też opisano interesujące studia przypadków. Wskazano na istniejące w okresie PRL ograniczenia i znaczenie propagandy dla prowadzenia badan w tytułowym zakresie, jak również postawy uczonych funkcjonujących w ramach systemu społecznopolitycznego, w którym polsko-sowieckie braterstwo broni i sojusz z Mosk...
Książka opowiada o krwawo stłumionych przez komunistów protestach społecznych w stolicy ChRL (na słynnym placu Tiananmen) wybuchłych wiosną 1989 r., jak również wpływie tych wydarzeń na sytuację w PRL, gdzie praktycznie równolegle dokonywała się dekompozycja komunistycznego systemu władzy. Pierwsza tura częściowo wolnych wyborów nad Wisłą zbiegła się z masakrą na ulicach Pekinu, co przyczyniło się do spowolnienia tempa prodemokratycznych zmian w PRL, lecz nie ostatecznie zdo...
Obszernym biogramem Profesora poprzedziliśmy poprzedni tom wspomnień. Tutaj jedynie skoncentrujemy uwagę na wydarzeniach obejmujących lata 1914–1939. Przed wybuchem Wielkiej Wojny Babiński był aplikantem adwokackim i „kandydatem do posad sądowych”. Wojna zburzyła spokojny, zaprogramowany tryb życia, stanowiła dla milionów tragedię. Babiński musiał odnaleźć się w tej nowej rzeczywistości. Leon Babiński studiował prawo w Paryżu i Moskwie. W latach 1913–1918 pracował w wyuczonym...
Edycja korespondencji prowadzonej w latach 1945–1964 między Wacławem Jędrzejewiczem (1934–1935 minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego, od 1941 r. na emigracji w Stanach Zjednoczonych) i Michałem Sokolnickim (1936–1945 ambasador RP w Turcji, gdzie mieszkał do śmierci w 1967 r.). Składa się z 84 listów. Zawierają one żywy dwugłos na temat wydarzeń z najnowszej historii Polski (wojennej i powojennej) oraz aktualnej sytuacji politycznej na świecie. Aneksem do zbioru...
Niniejsza książka jest edycją jednego z kluczowych źródeł do dziejów II wojny światowej: diariusza czynności gen. Władysława Sikorskiego. Postać Sikorskiego budzi do dziś żywe zainteresowanie, nie tylko z powodu jego tragicznej śmierci w Gibraltarze. Dla historyków jest niezwykle ważne, że w latach 1939–1943 pełnił on funkcje premiera polskiego rządu i naczelnego wodza. Stąd wyjątkowość tej publikacji.
Leksykon jawi się pionierskim opracowaniem naukowym. Nie tylko ukazuje skalę sowieckich represji w Polsce, proces masowych aresztowań i wywózek żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego, losy tysięcy Polaków w powojennej rzeczywistości, ale także proces sowietyzacji naszego państwa. Leksykon uzupełnił w znacznym stopniu polską bibliografię naukową (z recenzji dr. hab. D. Roguta).
Lata 1945–1950 stanowią pod wieloma względami wyjątkowy okres w powojennych dziejach województwa poznańskiego. W cieniu wyzwań związanych z powojenną odbudową toczył się proces stopniowego umacniania struktur komunistycznych władz. Zgromadzone w tomie artykuły, choć nie obejmują wszystkich wątków odnoszących się do funkcjonowania województwa, pozwalają Czytelnikowi poznać i zrozumieć znaczącą część trudnej, powojennej rzeczywistości.
W serii „Polskie Państwo Podziemne w dokumentach” publikowane są zbiory dokumentów konspiracji polskiej z lat 1939–1945, dotyczące jej struktur organizacyjnych i funkcjonowania. Trzeci tom prezentuje materiały wytworzone przez Sekcję Kontroli Delegatury Rządu na Kraj (podziemną Najwyższą Izbę Kontroli).
Książka opisuje ewolucję solidarnościowej myśli społeczno-politycznej w latach 1980–1989. Podziały ideowo-programowe w Związku były widoczne już w pierwszych 16 miesiącach działania. Po wprowadzeniu stanu wojennego obok reprezentowanej przez władze podziemnej „Solidarności” kompromisowej linii politycznej wyłoniły się dwie alternatywne linie: radykalno- niepodległościowa i ugodowo-prawicowa.
„Polak, Węgier, dwa bratanki” – śpiewał w 1981 r. węgierski zespół Kontroll Csoport. Nieprzypadkowo. To polskie ruchy opozycyjne wywarły największy zewnętrzny wpływ na węgierską opozycję polityczną i kulturową epoki Kádára. Polska stanowiła punkt odniesienia. A jednak po dziś dzień niewiele wiemy o tym, jaką formę przybierały półlegalne bądź nielegalne kontakty polsko-węgierskie..
Słownik prezentuje sylwetki kapłanów, nauczycieli, naukowców i innych przedstawicieli elit polskich, którzy po 1945 r. pozostali na terenie ZSRS. Jedni nie chcieli, a inni nie mogli osiąść w powojennej Polsce. Podjęli misję przeciwstawiania się sowietyzacji, ocalenia języka, kultury, przechowania wiary. Nie zabiegali o honory, nie liczyli na ordery czy wyrazy uznania. Niczym żołnierze na straconych placówkach pełnili służbę, nie zważając na jej dramatyczne konsekwencje – więz...
Głównym zadaniem Wydziału do Spraw Wyznań Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu była realizacja szeroko rozumianej polityki wyznaniowej państwa. Polegała ona na wykonywaniu dyrektyw organów nadrzędnych, zarówno państwowych, jak i partyjnych (centralnych oraz wojewódzkich). Podejmowane przez WdSW PWRN we Wrocławiu działania koncentrowały się na wypychaniu religii ze sfery życia publicznego i sprowadzaniu jej na margines rozwoju społeczno-politycznego Polaków oraz ...
Wystawa multimedialna „Patrioci. Żołnierze. Żydzi.” została stworzona w oparciu o nowoczesne rozwiązania w zakresie nauczania historii. W swojej treści prezentuje dzieje Żydów bijących się o polską niepodległość. W świadomości społeczeństwa wiedza o skali uczestnictwa polskich Żydów w czynie niepodległościowym jest niewielka. Spełniony z poświęceniem i męstwem udział tysięcy Żydów – żołnierzy i oficerów Wojska Polskiego – jest niebłahą częścią wielowiekowego dziedzictwa społe...
Książka jest pierwszym tak szczegółowym opracowaniem historycznym przedstawiającym kontekst polski katastrofy czarnobylskiej. Dotychczasowe ustalenia przedstawicieli różnych dziedzin nauki zostały wzbogacone o szeroką kwerendę archiwalną, która umożliwiła niezwykle wnikliwą analizę politycznych, społecznych, zdrowotnych, psychologicznych oraz środowiskowych skutków awarii w Polsce. Autor, mierząc się z wieloma mitami dotyczącymi katastrofy, opisuje rzeczywistą skalę szkód, ja...
Młot i cyrkiel to elementy godła państwowego Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W herbie Szczecina widnieje z kolei głowa gryfa. To miasto portowe leży niespełna 150 km od Berlina. Po II wojnie światowej przypadło jednak Polsce. Szczeciński gryf nie splótł się z młotem i cyrklem. Niemieccy komuniści ciężko przyjęli utratę metropolii nad dolną Odrą, w której wiosną i wczesnym latem 1945 r. tworzyli zręby administracji. Później jednak socjalistyczna NRD deklarowała nienarusz...
Książki o przygodach Tomka Wilmowskiego zachwyciły nastolatków i zapewniły Alfredowi Szklarskiemu sukces, którego w Polsce nie udało się później długo powtórzyć żadnemu autorowi piszącemu dla młodzieży. Łączny nakład sagi wyniósł ponad 10 milionów egzemplarzy, a pisarz, znany początkowo głównie na Śląsku, zyskał międzynarodowy rozgłos – jego powieści tłumaczono na kilkanaście języków. Powołany do życia przez Szklarskiego bohater, przemierzający najodleglejsze krainy, doskonal...
Publikacja „Ekspertyza w sprawie obozu przejściowego w Pruszkowie (Durchgangslager 121 Pruszków) i jego statusu” omawia etapy funkcjonowania, dzieje i status obozu przejściowego w Pruszkowie. Zawarte w książce ustalenia i wnioski są wynikiem szerokiej kwerendy archiwalnej, m.in. w oparciu o akta śledztw. Obóz w Pruszkowie był największym obozem przejściowym w trakcie i po upadku powstania warszawskiego, przez który przeszły setki tysięcy wypędzonych mieszkańców Warszawy i oko...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.