IPN Pozostałe - książki, ebooki i audiobooki

Pochodzący z Kielecczyzny Władysław Zwiejski był prawnikiem, działaczem ruchu ludowego i społecznikiem. W jego wspomnieniach jak w soczewce widać wiele ważnych dla Polski wydarzeń historycznych. Autor, opisując swoje przeżycia, przedstawił zarówno realia funkcjonowania wsi w okresie zaborów i I wojny światowej, jak i skomplikowaną sytuację wewnętrzną II Rzeczypospolitej. Cenne są opisy działalności ruchu ludowego, ukazane z perspektywy niezamożnego studenta prawa, a następnie...

W ogłoszonym przez polski parlament Roku Józefa Mackiewicza, 17 listopada 2022 r. wrocławski oddział Instytutu Pamięci Narodowej wraz Instytutem Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego zorganizował konferencję naukową poświęconą życiu i twórczości tego wybitnego, choć mało znanego, a dla niektórych również kontrowersyjnego autora. Jej plonem jest niniejsza publikacja – zbiór studiów i polemik historyków, literaturoznawców, teoretyków literatury oraz językoznawców z Pols...

Trzeci tom wydawnictwa zawierającego dokumenty sprawy obiektowej krypt. „Klan”, w ramach której Służba Bezpieczeństwa w Gdańsku od 14 listopada 1980 r. do 10 listopada 1983 r. inwigilowała NSZZ „Solidarność”. Materiał wzbogacono o dokumenty wytworzone przez SB w ramach SO krypt. „Renesans”/„Mrowisko”. Niniejszy tom zawiera dokumenty aparatu represji wytworzone przede wszystkim w latach 1981-1983, a więc podczas stanu wojennego. Trzon wydawnictwa stanowią doniesienia osobowych...

Wieloaspektowe spojrzenie na prawie dwie dekady działalności Referatu Służby Bezpieczeństwa w Tarnowie (od Października ʼ56 do reformy administracyjnej w 1975 r.) umożliwiło wnikliwą analizę aktywności policji politycznej na najniższym szczeblu jej struktury organizacyjnej, przy czym sformułowane na tej podstawie wnioski znakomicie ujmują służebną funkcję SB w utrzymywaniu władzy przez PZPR w całej Polsce. Opracowanie składa się z ośmiu rozdziałów i dwóch aneksów. Wyczerpując...

Dzieło brytyjskiego sowietologa i pisarza Roberta Conquesta jest pierwszą monografią wielkiego terroru w światowej historiografii. Autor łączy warsztat historyka z warsztatem poety, dzięki czemu Wielki terror jest fascynującą i sugestywną kroniką jednego z najtragiczniejszych wydarzeń tego stulecia, ukazującą całość zagadnienia od zabójstwa Kirowa, trzech wielkich procesów moskiewskich po metody uzyskiwania zeznań, czystkę pisarzy i innych członków inteligencji, życie w oboza...

Przekazywana do rąk czytelników edycja źródłowa prezentuje postać Józefa Kellera – początkowo duchownego diecezji łódzkiej, wykładowcy i profesora KUL, informatora, a następnie tajnego współpracownika o pseudonimach: „Ostrożny”, „Adam Piotrowski”, od 1957 r. kościelnego apostaty, pracownika naukowego Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, a także marksistowskiego religioznawcy. Książka składa się z dwóch części. W pierwszej w syntetyczny sposób przybliżono życiorys Kellera ora...

Okupacja niemiecka ziem polskich to czas powszechnego terroru i zniszczenia. Na Pomorzu Gdańskim, które od września 1939 r. było okupowane, a następnie zostało bezprawnie włączone do Niemiec, III Rzesza prowadziła politykę germanizacji totalnej, ingerującą we wszystkie dziedziny życia codziennego. Od pierwszych tygodni wojny polscy i żydowscy mieszkańcy Pomorza Gdańskiego byli z pełną bezwzględnością mordowani, wypędzani, pozbawiani własności i dyskryminowani. Politykę german...

"Drugi tom Dokumentów zbrodni wołyńskiej udostępnia badaczom zeznania zawarte w dwóch kolejnych księgach przechowywanych w Muzeum - Zamek Tarnowskich w Tarnobrzegu, nazywanych przez twórców źródła Księgą zieloną oraz Księgą brunatną. Nazwy te zaczerpnięto od koloru ich okładek. W księgach tych zawarto kolejne relacje na temat zbrodni wołyńskiej dokonanej na terenie woj. wołyńskiego oraz w Małopolsce Wschodniej, zebrane przez działaczy Komitetu Ziem Wschodnich od stycznia do l...

"Kolejną pozycję z serii wydawniczej „Literatura i Pamięć” napisała dla nas dr hab. Iwona E. Rusek, literaturoznawczyni, dramatopisarka, wykładowczyni akademicka z Uniwersytetu w Białymstoku. W książce Stanisław Wyspiański. Mit – Tradycja – Historia badaczka analizuje trzy dramaty: Wesele, Warszawiankę i Noc listopadową. Jak stwierdza we Wstępie autorka: to, co należy do wszystkich bez mała wspólnot oraz do każdego człowieka, wypowiada się w micie poprzez obrzęd. Tym czymś –...

Kampania polska 1939 r. nadal budzi zainteresowanie historyków. I nie tylko ich. Jest ciągle obecna w dyskursie politycznym, społecznym oraz kulturowym. Od Helu po Stanisławów przez ponad miesiąc żołnierz polski bił się i ani na chwilę nie odłożył broni, a gdy musiał opuścić ziemię ojczystą, to o jego walce przypominała dumnie powiewająca bandera polskich okrętów, które pozostały niezdobytym skrawkiem polskiego państwa. W książce ukazano pięć epizodów II wojny światowej: obro...

"W publikacji przedstawiono nie tylko organizację, obsadę personalną, podstawy prawne, lecz nade wszystko działalność Specjalnego Sądu Karnego w Katowicach w latach 1945–1946, czyli mechanizm i „kuchnię” procesu karania zbrodniarzy oskarżonych z tzw. dekretu sierpniowego. Zaprezentowano więc całość przebiegu prowadzonych spraw od momentu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa po wydanie wyroku, ewentualne zaskarżenie go, aż do jego wykonania. W książce podjęto próbę odpowie...

Nikogo nie trzeba chyba specjalnie przekonywać, że warszawska Praga różni się zasadniczo od Pragi czeskiej.

"Zamieszczone w niniejszym tomie dokumenty, pochodzące z zasobów Studium Polski Podziemnej oraz Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie – w przeważającej części wcześniej niepublikowane – ukazują różnorodne aspekty życia politycznego, społecznego, gospodarczego i intelektualnego w roku 1945 w Polsce pojałtańskiej, a także na dawnych Kresach Wschodnich II RP – szczególnie cenne w odniesieniu do kluczowych dla przedwojennej kultury polskiej Wilna i Lwowa. M...

Publikacja jest pokłosiem konferencji naukowej, odbytej w Kielcach w dniach 8-9 listopada 2018 r., dla uczenia setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Składa się z czternastu artykułów o zróżnicowanej tematyce. Autorzy, wśród nich wybitni badacze dziejów Polski w okresie niewoli narodowej, omawiają różne aspekty z historii Polski w okresie pomiędzy upadkiem powstania styczniowego a końcem II RP. Tom otwiera obszerne studium prof. Andrzeja Nowaka o specyfice dz...

Wydarzenia lat 1988-1989 zajmują w historii Polski szczególne miejsce. Przy wciąż istniejącym dwubiegunowym świecie zimnej wojny nastąpił ewolucyjny rozpad struktur autorytarnego państwa, a władzę wykonawczą przejęła opozycja. Ustępujący reżim mógł siłowo zdławić politycznych oponentów, co wielokrotnie robił w przeszłości - w najbardziej przemyślany i zorganizowany sposób w grudniu 1981 r. Pięć lat po zniesieniu stanu wojennego, gdy wystąpiło kolejne poważne zagrożenie dla sy...

"Album wydany z okazji przypadającej w 2023 r. 80. rocznicy zbrodni wołyńskiej. Zawiera 112 wybranych grafik autorstwa Włodzimierza Sławosza Dębskiego pochodzących ze zbioru przekazanego lubelskiemu Towarzystwu Przyjaciół Krzemieńca i Ziemi Wołyńsko-Podolskiej. Zostały one zestawione z fotografiami kościołów z okresu dwudziestolecia międzywojennego oraz współczesnymi zdjęciami tych samych obiektów lub miejsc. Całość uzupełniają krótkie informacje dotyczące dziejów poszczególn...

"The Markowa massacre is a textbook example of German bestiality during the Second World War. Like many others, it was not properly appraised. […] But what happened in Markowa on 24 March 1944 is not only an example of blatant injustice, but also proof of how much good a person can do. […] Like the Good Samaritan in Christ’s parable, Józef and Wiktoria Ulma decided to help people of other nationalities and faiths. The biblical injunction to love one’s neighbour meant more to ...

Książka zawiera edycję 116 dokumentów z zasobu Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, dotyczących pomocy udzielanej Żydom przez Polaków w Trzeciej Rzeszy i ziemiach polskich do niej wcielonych.

Publikacja Prymas Stefan Wyszyński i episkopat Polski uzupełnia istotną lukę badawczą, jaką są relacje prymasa z episkopatem Polski. Wspomniany problem potraktowano dość szeroko, obrazując zarówno rolę kard. Wyszyńskiego w tym gremium, jak i jego relacje z poszczególnymi biskupami. W sumie zebrano 13 analiz przygotowanych przez znawców historii Kościoła katolickiego w XX w. Tom nie wyczerpuje całości problematyki, lecz stanowi zachętę do dalszych studiów nad tą tematyką, a do...

"Edukacyjny komiks paragrafowy „Powstanie Warszawskie. Tom 2” to kontynuacja przygód 17-letniej Zosi ps. „Oczko” i 15-letniego Janka ps. „Wydra”. Ich historia w tym tomie rozpoczyna się 5 sierpnia na warszawskiej Woli, gdzie żołnierze batalionów „Zośka” i „Parasol” zapisują jedne z najpiękniejszych kart walk powstańczych. Oprócz starć frontowych, czytelnicy będą mogli także przyjrzeć się życiu i problemom cywili w walczącej Warszawie oraz emocjom im...

Album przygotowany przez Archiwum IPN i Muzeum Kościuszki w Solurze w głównej mierze przedstawia historię pomnika grobowego Tadeusza Kościuszki oraz Kaplicy Polskiej w Szwajcarii. Te wyjątkowe dla narodu polskiego symbole pamięci znajdują się w miejscowości Zuchwil nieopodal Solury. W publikacji zaprezentowano zdjęcia archiwalne z okresu II wojny światowej (ze zbiorów Muzeum Kościuszki w Solurze oraz Wojskowego Biura Historycznego), a także liczne fotografie wykonane współcze...

"Trzeci tom serii ""Urząd do spraw Wyznań. Struktury – działalność – ludzie"" jest kolejną publikacją mającą na celu opisanie: struktur, działalności i pracowników aparatu wyznaniowego Polski ludowej oraz wybranych aspektów jego działalności w latach 1950?1975. Artykuły w nim zamieszczone przybliżają funkcjonowanie aparatu wyznaniowego, przede wszystkim na poziomie wojewódzkim. W wielu przypadkach są to zupełnie nowatorskie studia uzupełniające wiedzę na temat polityki władz ...

Mimo upływu lat historycy wciąż podejmują badania nad początkiem drugiej wojny światowej. Stosunkom między II Rzecząpospolitą a jej ówczesnymi sojusznikami – Francją i Wielką Brytanią – została poświęcona międzynarodowa konferencja „Polacy i Brytyjczycy w obliczu wybuchu II wojny światowej”, zorganizowana przez Instytut Pamięci Narodowej, Ambasadę RP w Londynie, Bibliotekę Polską oraz Studium Polski Podziemnej. Do współpracy zaprosiliśmy historyków polskich i brytyjskich. Ko...

Zbiór jedenastu artykułów poświęconych Solidarności Walczącej, z wyróżnieniem Autonomicznego Wydziału Wschodniego. Autorzy opisali struktury Solidarności Walczącej, formy jej działalności i współpracę z opozycją antykomunistyczną w krajach bloku wschodniego. Odrębną część opracowania stanowią wspomnienia przedstawicieli organizacji gruzińskich, tatarskich, ukraińskich i litewskich dotyczące pomocy udzielanej przez Solidarność Walczącą ugrupowaniom antysowieckim działającym w ...