IPN Pozostałe - książki, ebooki i audiobooki

Publikacja zawiera zbiór artykułów które dotyczą Kościołów częstochowskich w latach 1939–1989, a więc na przestrzeni panowania dwóch systemów totalitarnych. Książka obejmuje rozważania na temat skomplikowanych losów duchownych Kościoła katolickiego oraz ewangelickiego na terenie miasta, diecezji, powiatu czy – szerzej – ziemi częstochowskiej.

Seria Wydawnicza Oddziału IPN w Katowicach Do rąk czytelnika trafiają zapiski-wspomnienia oficera artylerii Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie Stanisława Mączyńskiego, który zasilił szeregi formacji po ucieczce z obozu dla internowanych żołnierzy polskich na Węgrzech, podążając tzw. szlakiem bałkańskim. Służył w Brygadzie Strzelców Karpackich, a następnie w 3 Dywizji Strzelców Karpackich, wchodzącej w skład 2 Korpusu Polskiego. Był zatem świadkiem i uczestnikiem wydarzeń, k...

Narodowa świadomość i potrzeba budowania oraz realizowania pozytywnej polityki historycznej zmusza do wydobycia z mroków zapomnienia należnej pamięci o ofiarach totalitarnych systemów XX wieku, które bezpośrednio dotknęły mieszkańców ziem polskich i zostały wchłonięte przez dramaturgię misterium iniquitatis…. Owe totalitaryzmy to faszyzm, komunizm oraz nacjonalizm, których ofiarami były miliony Polaków. Jako Naród Polacy doświadczyli fizycznej eksterminacji, niszczenia dóbr p...

Niniejsza monografia przedstawia sensacyjną historię trzech młodych Słowaków ze Zgromadzenia Słowa Bożego (zakonu werbistów): Štefana Horváth, Jozefa Šaby i Róberta Borika, którzy uciekli do Polski. Dokończyli tu studia teologiczne i zostali potajemnie wyświęceni w Gnieźnie przez bp. Lucjana Bernackiego. Musieli jednak ukrywać się przed komunistyczną Służbą Bezpieczeństwa, która kilkakrotnie wpadała na ich trop.

Wspomnienia Zbigniewa Przyrowskiego (1921-2008), który w czasie II wojny światowej służył w polskich organizacjach niepodległościowych, uwięziony przez Niemców opiekował się końmi na froncie wschodnim, po powrocie do Polski pracował w szkole podstawowej na Suwalszczyźnie, był świadkiem instalowania się władzy komunistycznej. Później był redaktorem naczelnym pisma „Młody Technik”. Ksiażka zawiera wprowadzenie oraz rozbudowany aparat naukowy wyjaśniający kontekst historyczny op...

Publikacja stanowi kontynuację badań nad Zbrodnią pomorską 1939 r., czyli zbrodniami popełnionymi jesienią 1939 r. na terenie przedwojennego województwa pomorskiego przede wszystkim przez członków paramilitarnej formacji Selbstschutz Westpreussen. Obóz w Radzimiu był jednym z miejsc, w których gromadzono i przetrzymywano więźniów – Polaków oraz Żydów – którzy byli mieszkańcami powiatów sępoleńskiego, chojnickiego i tucholskiego. Poza tym w okresie od września do początku grud...

Publikacja jest jednym z nielicznych opracowań dotyczących relacji polsko-irańskich w XX w. Stanowi zbiór unikatowych obecnie dokumentów (źródła oryginalne zostały bowiem wykradzione z archiwum) wytworzonych przez placówkę wywiadowczą na Bliskim Wschodzie funkcjonującą pod kryptonimem „Nabuchodonozor” w latach 1932–1937. Powstała ona z inicjatywy Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego, a jej zadaniem było zbadanie możliwości prowadzenia z tego terenu działalności wywiad...

Monika Tomkiewicz – doktor habilitowany nauk humanistycznych, pracownik naukowy Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie, członek Stowarzyszenia Polaków Naukowców Litwy – w drugim poprawionym i uzupełnionym wydaniu książki zawarła wyniki dwudziestoletnich badań nad zbrodniami popełnionymi na obywatelach polskich różnych narodowości w Ponarach i innych wybranych miejscach straceń na Wileńszczyźnie w latach 1941-1944. Monografia przedstawia stosunki narodowościowe w przedwojen...

Historia Wołynia nie skończyła się w 1945 r., wraz z wyjazdem ocalałych z wojennej pożogi Polaków, lecz miała swoją burzliwą kontynuację. Powojenne dzieje Wołynia są historią Ukraińców – dawnych sąsiadów zza miedzy i współobywateli Rzeczypospolitej, dla których zakończenie drugiej wojny światowej nie oznaczało końca problemów i początku nowego życia, lecz było tylko niezauważalnym epizodem w ciągu tragicznych wydarzeń rozpoczętych we wrześniu 1939 r. Masowe represje, deportac...

Publikację tworzą teksty, artykuły i zapisy wystąpień wygłoszonych 22 października 2019 r. na międzynarodowej konferencji popularnonaukowej „Ślady zbrodni – oblicza pamięci. Katyń – Łączka – Ravensbrück”.
Konferencja była próbą spojrzenia na zbrodnie reżimów totalitarnych – sowieckiego komunizmu i niemieckiego nazizmu – przez pryzmat poszukiwań ukrytych przez sprawców miejsc pochówku szczątków ofiar.

Opracowanie obszernych fragmentów maszynopisu Juliena Bryana „Russian Winter” – pracy niepublikowanej za życia autora, zawierającej jego notatki z czasu współpracy z misją UNRRA w Polsce i ZSRR na przełomie lat 1946 i 1947 – oraz prezentacja wybranych fotografii z tej podróży, poprzedzone wprowadzeniem służącym zarysowaniu tła wydarzeń.

Generał broni Tadeusz Jordan-Rozwadowski to niekwestionowany współtwórca niepodległej Polski. W latach 1918–1921 był jednym z najważniejszych dowódców WP. W tym czasie dwukrotnie stał na czele Sztabu Generalnego WP, pełnił funkcję dowódcy Armii „Wschód” w wojnie polsko-ukraińskiej o Lwów i Galicję Wschodnią, szefa Polskiej Misji Wojskowej w Paryżu. W sierpniu 1920 r. był autorem planów Bitwy Warszawskiej. W wolnej Polsce dzięki niemu została zreformowana i dozbrojona kawaleri...

Edycja listów Kornela Makuszyńskiego (1884–1953), dzisiaj znanego przede wszystkim jako autor bestsellerowych książek dla dzieci i młodzieży. Popularność Makuszyński zyskał także jako poeta, felietonista, krytyk teatralny i działacz społeczny, a prócz tego niezrównany humorysta i gawędziarz oraz zapalony brydżysta. Życie pisarza było intensywne: obfitowało w miejsca, ludzi, inicjatywy, pracę i spotkania towarzyskie. Listy pisarza do ukochanej żony Janiny oraz do teściów – Zof...

Dopiero w ostatnich latach powieści Floriana Czarnyszewicza (1900–1964) są odkrywane w Polsce. To epickie historie o dzieciństwie i wczesnej młodości w okolicach Bobrujska – na zapomnianych dalszych kresach wschodnich Rzeczypospolitej (Nadberezyńcy, Wicik Żywica), niepozbawione humoru i sensacji beletryzowane wspomnienia z wkraczania w dorosłość, kiedy pisarz próbował ułożyć sobie życie na wschodniej Wileńszczyźnie (Chłopcy z Nowoszyszek), wreszcie – gotowy scenariusz filmu o...

Album ukazuje się w 40. rocznicę męczeńskiej śmierci ks. Jerzego Popiełuszki. Przedstawia wszystkie etapy życia niezłomnego księdza i jego działalność, szczególnie podczas najważniejszych wydarzeń w Polsce lat 80. Publikacja zawiera ponad 340 fotografii i dokumentów. Zamieszczono zdjęcia amatorskie, z domowych archiwów oraz wykonane przez profesjonalistów. Ponadto album zawiera nieznane zdjęcia ks. Popiełuszki z okresu jego pracy duszpasterskiej w parafiach, a także niepubli...

W książce Anny Rzymskiej Powracająca pamięć. O prozie i poezji Jarosława Marka Rymkiewicza proza i poezja wzajemnie się dopełniają. Związki, jakie zachodzą między nimi, tworzą rodzaj myślowego koła. W jego centrum jest Rymkiewicz eseista; na jego okręgu zaś Rymkiewicz poeta starający się dostrzec niewidzialne centrum.

Druga z cyklu publikacji poświęconych siedzibom ziemiańskim na ziemiach wschodnich II RP, ich dziejom oraz znanym i mniej znanym właścicielom i mieszkańcom. Tym razem przedstawiono kresowe rezydencje na terenie byłego województwa nowogródzkiego. Uwzględniono nie tylko pałace i zamki, lecz także wiele obiektów mniejszych i skromniejszych, mało znanych lub pomijanych w literaturze fachowej i w przewodnikach turystycznych.

Archidiecezja lwowska obrządku łacińskiego w 1939 r. liczyła 754 kapłanów diecezjalnych. W czasie II wojny światowej zginęło 92 kapłanów tej archidiecezji. Przez cały okres wojny i okupacji trwała eksterminacja i ekspatriacja Polaków, a wśród nich księży katolickich. Apogeum tych tragicznych procesów przypadło na lata 1945–1946 po decyzjach w kwestii granic państwowych podjętych przez wielkie mocarstwa w Jałcie w 1945 r. Duchowieństwo i wierni byli wywożeni głównie na Ziemie ...

Historię najnowszą Polski tworzy wiele wybitnych postaci, dla których głównym celem życiowym było odzyskanie przez Polskę niepodległości. Do nich niewątpliwie należy mjr Marian Bernaciak „Orlik”, wyróżniający się przywódca partyzancki nie tylko na obszarze Lubelszczyzny i Mazowsza, ale całego państwa polskiego. Jako dowódca zgrupowania partyzanckiego i struktur konspiracyjnych Inspektoratu Puławskiego AK-WiN, jednego z najlepiej zorganizowanych w Okręgu Lublin, wniósł znacząc...

Tematem przewodnim tomu jest potencjalnie odróżniający się (domniemany) „międzyokres” wyznaczony dwiema cezurami pokrywającymi się z istotnymi wydarzeniami w historii Polski: śmiercią Józefa Stalina i przemianami wywołanymi dojściem do władzy częściowo nowej ekipy w październiku 1956 r. Chociaż nasza wiedza na temat stalinizmu oraz samego Października jest już dość obszerna i systematycznie pogłębiana, co uwidacznia się w powstających publikacjach naukowych, to problem przeob...

Opozycja polityczna w Polsce przez cały okres PRL poszukiwała zarówno najbardziej efektywnych form prowadzenia działalności, jak i możliwości formułowania alternatywnego programu. Niniejszy tom szkiców i studiów zawiera 11 artykułów przybliżających wybrane aspekty związane z kształtowaniem się niezależnej myśli politycznej środowisk opozycji. Autorzy przybliżyli formy działania oraz założenia programowe formułowane zarówno przez liderów opozycji, jak i organizacje, środowiska...

Umiłowanie rodzinnego, stołecznego miasta przebija z wielu wspomnień. Szczególnie widoczne jest u Leona Babińskiego, uczonego, dyplomaty, varsavianisty, który pozostawił trzy tomy wspomnień. W tomie I, w pełni poświęconym Warszawie, z pietyzmem, podbudowanym fenomenalną pamięcią, odtworzył centrum miasta z początków XX wieku, z pewnymi odniesieniami do czasów międzywojennych. Opisał kolejne kamienice i pałace oraz ich mieszkańców. Przybliżył czytelnikowi znane i mniej znane r...

Album poświęcony stoczni szczecińskiej opowiada o stoczni nie tylko jako o "fabryce statków" ale także o pewnej wspólnocie, funkcjonującej w różnorodnych warunkach i kontekście. Stąd też obok fotografii przedstawiających proces budowy kadłuba, znajdują się zdjęcia z wydarzeń ważnych dla ludzi tworzących zakład. I nie tylko dla nich, gdyż stocznia oddziaływała bardzo szeroko - na miasto, region a czasem i na cały kraj jak w lecie 1980 r. Album oparty jest głównie na nieznanych...

Książka przygotowana przez pracowników Instytutu Pamięci Narodowej, Służby Bezpieczeństwa Ukrainy oraz Instytutu Badań Politycznych i Narodowościowych Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Opublikowano w niej dokumenty dotyczące represji dokonanych na okupowanych po 17 września 1939 r. przez Sowietów wschodnich województwach II RP. Są one powiązane z tytułowym rozkazem zastępcy ministra spraw wewnętrznych ZSRS Wsiewołoda Mierkułowa z jesieni 1939 r. dotyczącym likwidacji tzw. bazy...